Giải quyết việc làm cho lao động dân tộc Phù Lá huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

GIÀNG A CÂU

GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO

LAO ĐỘNG DÂN TỘC PHÙ LÁ HUYỆN VĂN YÊN,

TỈNH YÊN BÁI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

THÁI NGUYÊN, NĂM 2019

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

GIÀNG A CÂU

GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO

LAO ĐỘNG DÂN TỘC PHÙ LÁ HUYỆN VĂN YÊN,

TỈNH YÊN BÁI

Ngành: Kinh tế Nông nghiệp

Mã ngành: 8.62.01.15

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THỊ YẾN

THÁI NGUYÊN, NĂM 2019

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng:

Số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn trung thực

và chưa từng được sử dụng hoặc công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được cám ơn và các

thông tin trích dẫn trong luận văn đều được ghi rõ nguồn gốc.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2019

Tác giả luận văn

Giàng A Câu

ii

LỜI CẢM ƠN

Trước hết với tình cảm chân thành và lòng biết ơn sâu sắc các thầy

cô Kinh tế và Phát triển nông thôn, Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã tận

tình giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu để hoàn thành Luận

văn tốt nghiệp.

Tôi xin chân thành cảm ơn người dân và UBND các xã Châu Quế

Thượng, UBND huyện Văn Yên; Văn phòng HĐND - UBND, Chi cục

Thống kê, Phòng Lao động TB và Xã Hội, Phòng Dân Tộc và Phòng NN

và PTNT huyện Văn Yên; Sở lao động TB&XH tỉnh Yên Bái đã giúp đỡ,

tạo điều kiện và cung cấp những số liệu, tài liệu cần thiết để nghiên cứu và

hoàn thành Luận văn này.

Tôi xin bày tỏ sự biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị Yến đã dành thời

gian tâm huyết, trực tiếp hướng dẫn tận tình và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi

trong suốt quá trình thực hiện nghiên cứu đề tài và hoàn chỉnh bản Luận văn

Thạc sĩ chuyên ngành Kinh tế nông nghiệp.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình và bạn bè, đồng nghiệp

đã động viên, khích lệ, chia sẻ, giúp đỡ và đồng hành cùng tôi trong cuộc

sống cũng như trong quá trình học tập, nghiên cứu./.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2019

Tác giả luận văn

Giàng A Câu

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... vi

DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................. vii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ .....................................................viii

TRÍCH YẾU LUẬN VĂN............................................................................... ix

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu đề tài............................................................................................... 2

3. Đối tượng nghiên cứu.................................................................................... 2

4. Phạm vi nghiên cứu....................................................................................... 2

5. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài........................................................................... 3

Chương 1. CƠ SỞ KHOA HỌC.................................................................... 4

1.1. Cơ sở lý luận .............................................................................................. 4

1.1.1. Một số khái niệm..................................................................................... 4

1.1.2. Vai trò của giải quyết việc làm cho hộ dân tộc thiểu số tại Việt Nam ....... 12

1.2. Cơ sở thực tiễn ......................................................................................... 14

1.2.1. Các kinh nghiệm giải quyết việc làm cho dân tộc thiểu số tại các

địa phương Việt Nam...................................................................................... 14

1.2.2. Bài học kinh nghiệm được rút ra cho các đồng bào dân tộc Phù

Lá huyện Văn Yên tỉnh Yên Bái..................................................................... 18

1.3. Tổng quan tài liệu nghiên cứu.................................................................. 19

Chương 2. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...... 22

2.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu................................................................... 22

2.1.1. Điều kiện tự nhiên................................................................................. 22

2.1.2. Điều kiện kinh tế xã hội ........................................................................ 26

2.1.3. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội........................... 29

iv

2.2. Nội dung nghiên cứu................................................................................ 30

2.3. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 30

2.3.1. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 30

2.3.2. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 32

2.3.3. Hệ thống chỉ tiêu phân tích ................................................................... 34

Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ........................ 35

3.1. Đặc điểm về điều kiện sống và việc làm của các nhóm dân tộc thiểu

số rất ít người ................................................................................................... 35

3.1.1. Đặc điểm điều kiện sống của các nhóm dân tộc thiểu số ..................... 35

3.1.2. Đặc điểm của dân tộc Phù Lá ở Việt Nam............................................ 36

3.1.3. Thực trạng của dân tộc Phù Lá ở huyện Văn Yên Tỉnh Yên Bái ......... 39

3.2. Thực trạng việc làm của các hộ điều tra dân tộc Phù Lá Huyện Văn

Yên Tỉnh Yên Bái ........................................................................................... 45

3.2.1. Thực trạng nguồn lao động phân theo giới tính của các hộ điều tra......... 45

3.2.2. Thực trạng việc làm của lao động của các hộ điều tra.......................... 46

3.2.3. Thực trạng các hoạt động sản xuất tạo ra thu nhập của các hộ điều tra...... 49

3.2.4. Thực trạng nguồn thông tin hộ tiếp cận để tạo việc làm của các

hộ điều tra........................................................................................................ 51

3.2.5. Thực trạng biến động thu nhập của các hộ điều tra .............................. 52

3.2.6. Kết quả giải quyết việc làm cho lao động dân tộc Phù Lá.................... 53

3.3. Phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức về việc làm của

lao động dân tộc Phù Lá huyện Văn Yên........................................................ 55

3.4. Quan điểm, mục tiêu tạo việc làm cho lao động dân tộc Phù Lá

huyện Văn Yên tỉnh Yên Bái .......................................................................... 56

3.4.1. Quan điểm ............................................................................................. 56

3.4.2. Mục tiêu chủ yếu................................................................................... 56

v

3.5. Giải pháp tạo việc làm cho các lao động dân tộc Phù Lá tại Huyện

Văn Yên tỉnh Yên Bái..................................................................................... 57

3.5.1. Phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng, giao thông thuận lợi........................ 57

3.5.2. Phát triển sản xuất nông - lâm nghiệp................................................... 58

3.5.3. Phát triển văn hóa - xã hội đặc thù của dân tộc Phù Lá........................ 59

3.5.4. Tăng cường đội ngũ cán bộ người dân tộc Phù Lá ............................... 60

3.5.5. Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người lao động

dân tộc Phù Lá................................................................................................. 61

KẾT LUẬN.................................................................................................... 62

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 64

PHỤ LỤC

vi

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Diễn giải

CN : Công nghiệp

DTTS : Dân tộc thiểu số

HĐND : Hội đồng nhân dân

HTX : Hợp tác xã

ILO : Tổ chức lao động quốc tế

KTXH : Kinh tế xã hội

LN : Lâm nghiệp

NN : Nông nghiệp

NTM : Nông thôn mới

UBND : Uỷ ban nhân dân

TU : Tỉnh uỷ

TTg : Thủ tướng

CP : Chính phủ

TW : Trung ương

NQ : Nghị quyết

LĐ : Lao động

TTCN : Tiểu thủ công nghiệp

RRA : Kỹ thuật đánh giá nhanh nông thôn

TTGTVL : Trung tâm giới thiệu việc làm

XKLĐ : Xuất khẩu lao động

NĐ : Nghị định