Giải pháp nâng cao hoạt động phát hành và thanh toán L/C tại Vietcombank chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh

TRƢỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

KHOA ĐÀO TẠO ĐẶC BIỆT

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

NGÀNH NGÂN HÀNG

GIẢI PHÁP NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG

PHÁT HÀNH VÀ THANH TOÁN L/C TẠI

VIETCOMBANK-CHI NHÁNH

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

SVTH: Nguyễn Ngọc Định

MSSV: 1154030080

NGÀNH: Ngân Hàng

GVHD: Phan Ngọc Thuỳ Nhƣ

Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2015

LỜI CẢM ƠN

Đất nƣớc đang ngày càng hội nhập sâu rộng và thƣơng mại phát triển mạnh mẽ. Đi cùng

với xu hƣớng đó là sự mở rộng của hoạt động thanh toán quốc tế, trong đó có phƣơng

thức thanh toán tín dụng chứng từ, vốn luôn đóng một vai trò quan trọng. Do đó, hiểu biết

về phƣơng thức thanh toán này là một điều cần thiết.

Đƣợc sự cho phép của Khoa đào tạo đặc biệt, em đã chọn nghiên cứu đề tài:” Giải pháp

nâng cao hoạt động phát hành và thanh toán L/C tại ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt

Nam-chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh” làm đề tài khoá luận tốt nghiệp.

Em xin chân thành cảm ơn Giảng viên hƣớng dẫn, cô Phan Ngọc Thuỳ Nhƣ đã dành thời

gian hƣớng dẫn em về cách trình bày, phân tích một cách khoa học cũng nhƣ văn hoá

trong nghiên cứu, để từ đó em có thể hoàn thành khoá luận tốt nghiệp của mình.

Em cũng xin chân thành cảm ơn các anh chị chuyên viên thanh toán quốc tế làm việc tài

phòng Nhập khẩu, Vietcombank chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh đã hỗ trợ em về kiến

thức, nguồn số liệu và tình hình thực tế diễn ra đối với hoạt động phát hành và thanh toán

L/C tại chi nhánh.

Với thời gian thực tập hạn chế, sự hiểu biết có hạn, khoá luận tốt nghiệp không thể tránh

khỏi thiếu sót. Em rất mong nhận đƣợc sự góp ý của thầy cô để khoá luận đƣợc hoàn

thiện hơn, nhằm nâng cao hoạt động phát hành và thanh toán L/C tại Vietcombank chi

nhánh thành phố Hồ Chí Minh.

Em xin chân thành cảm ơn!

Sinh viên

Nguyễn Ngọc Định.

i

MỤC LỤC

DANH MỤC BẢNG ...................................................................................................................... iii

DANH MỤC HÌNH ....................................................................................................................... iv

CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN ĐỀ TÀI.................................................................. 1

1.1 TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ CẦN NGHIÊN CỨU:.........................................................................1

1.2 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:............................................................................................................................1

1.3 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU:....................................................................................................................2

1.4 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: .........................................................................................................2

1.5 PHẠM VI NGHIÊN CỨU:.......................................................................................................................2

1.6 KẾT CẤU KHOÁ LUẬN:........................................................................................................................2

CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHƢƠNG THỨC THANH TOÁN TÍN DỤNG

CHỨNG TỪ................................................................................................................................... 3

2.1. TỔNG QUAN VỀ THANH TOÁN QUỐC TẾ:...............................................................................3

2.1.1. Khái niệm:............................................................................................................................................3

2.1.2. Các điều kiện thanh toán quốc tế:..................................................................................................3

2.1.3. Các phƣơng thức thông dụng: ........................................................................................................4

2.2. PHƢƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ (L/C-Letter of Credit):.........................................9

2.2.1. Định nghĩa:...........................................................................................................................................9

2.2.2. Đặc điểm của phƣơng thức tín dụng chứng từ: .........................................................................9

2.2.3. Thƣ tín dụng (Letter of Credit): .................................................................................................. 12

2.2.4. Rủi ro trong phƣơng thức thanh toán tín dụng chứng từ:.................................................... 16

CHƢƠNG 3: PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG PHÁT HÀNH VÀ THANH TOÁN L/C TẠI

VIETCOMBANK-CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.......................................... 20

3.1. GIỚI THIỆU VỀ VIETCOMBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH: ........ 20

3.1.1. Thông tin chung:.............................................................................................................................. 20

3.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển: ................................................................................................ 20

3.1.3. Các nghiệp vụ thực hiện:............................................................................................................... 21

3.1.4. Cơ cấu tổ chức: ................................................................................................................................ 21

3.1.5. Kết quả hoạt động của Vietcombank thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2011-2013: 22

3.2. TÌNH HÌNH XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2012-2014:......................... 27

3.2.1. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu:................................................................................................ 27

3.2.2. Các loại mặt hàng xuất nhập khẩu và các thị trƣờng xuất nhập khẩu:............................. 27

3.2.3. Đánh giá tình hình xuất nhập khẩu Việt Nam giai đoạn 2012-2014:............................... 29

3.3. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG PHÁT HÀNH VÀ THANH TOÁN L/C TẠI

VIETCOMBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH:................................................... 30

ii

3.3.1. Hoạt động thanh toán quốc tế tại Vietcombank chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh: . 30

3.3.2. Tình hình phát hành và thanh toán L/C tại Vietcombank chi nhánh thành phố Hồ Chí

Minh:............................................................................................................................................................... 31

3.3.2.1. Quy trình nghiệp vụ:................................................................................................................... 31

3.3.2.2. Các loại L/C tại Vietcombank chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh:.............................. 36

3.3.2.3. Phí dịch vụ L/C tại Vietcombank chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh:........................ 37

3.3.2.4. Hoạt động phát hành L/C tại Vietcombank chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh....... 40

3.3.2.5. Hoạt động thanh toán L/C tại Vietcombank chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh: .... 43

3.3.2.6. Thu nhập từ hoạt động phát hành và thanh toán L/C tại Vietcombank chi nhánh

thành phố Hồ Chí Minh: ........................................................................................................................... 49

3.3.2.7. Một số khách hàng và thị trƣờng lớn của chi nhánh:........................................................ 50

3.3.3 Các nhân tố ảnh hƣởng đến hoạt động phát hành và thanh toán L/C tại Vietcombank

chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh:........................................................................................................ 50

3.3.4. Đánh giá về hoạt động phát hành và thanh toán L/C tại Vietcombank chi nhánh thành

phố Hồ Chí Minh:....................................................................................................................................... 53

CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN TÍN DỤNG CHỨNG

TỪ TẠI VIETCOMBANK-CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH........................... 56

4.1. CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG PHÁT HÀNH VÀ THANH

TOÁN L/C TẠI VIETCOMBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH:................... 56

4.1.1. Cơ hội:................................................................................................................................................ 56

4.1.2. Thách thức:........................................................................................................................................ 57

4.2 GIẢI PHÁP MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI

VIETCOMBANK-THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH:.............................................................................. 58

4.2.1. Giải pháp về nhân sự:..................................................................................................................... 58

4.2.2. Giải pháp về chất lƣợng dịch vụ:................................................................................................ 60

4.2.3. Giải pháp về phát triển thị trƣờng: ............................................................................................. 61

4.3. KIẾN NGHỊ:............................................................................................................................................. 62

4.3.1. Kiến nghị với ngân hàng nhà nƣớc:........................................................................................... 62

4.3.2. Kiến nghị với doanh nghiệp xuất nhập khẩu: ......................................................................... 63

4.3.3. Kiến nghị với Vietcombank:........................................................................................................ 64

KẾT LUẬN ................................................................................................................................... 65

iii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 3.1. Hoạt động huy động vốn giai đoạn 2011-2013

Bảng 3.2 Hoạt động cho vay giai đoạn 2011-2013

Bảng 3.3. Hoạt động thanh toán xuất nhập khẩu giai đoạn 2011-2013

Bảng 3.4. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam giai đoạn 2012-2014

Bảng 3.5: Tỷ lệ các phƣơng thức thanh toán trong tổng cơ cấu giai đoạn 2012-2014

Bảng 3.6. Biểu phí dịch vụ phát hành và thanh toán L/C

Bảng 3.7. Số món L/C phát hành giai đoạn 2012-2014

Bảng 3.8. Doanh số phát hành L/C

Bảng 3.9. Doanh số thanh toán L/C giai đoạn 2012-2014

Bảng 3.10. Cơ cấu doanh số theo thị trƣờng giai đoạn 2012-2014

Bảng 3.11. Cơ cấu doanh số theo các loại hàng hoá

Bảng 3.12. Tỷ trọng các loại L/C trong cơ cấu doanh số

iv

DANH MỤC HÌNH

Hình 2.1. Quy trình chuyển tiền

Hình 2.2. Quy trình nhờ thu trơn

Hình 2.3. Quy trình nhờ thu kèm chứng từ

Hình 2.4. Quy trình nghiệp vụ thanh toán tín dụng chứng từ

Hình 3.1. Cơ cấu tổ chức Vietcombank chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh

Hình 3.2: Quy trình phát hành L/C

Hình 3.3. Quy trình thanh toán L/C

Sinh viên thực hiện: Nguyễn Ngọc Định.

1

Giảng viên hướng dẫn: Phan Ngọc Thùy Như

CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN ĐỀ TÀI

1.1. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ CẦN NGHIÊN CỨU:

Kể từ khi quyết định thực hiện đổi mới vào năm 1986 đến nay chặng đƣờng 29 năm đã

mang lại cho đất nƣớc một màu sắc kinh tế và tầm phát triển đầy tiềm năng. Đóng góp

không nhỏ vào công cuộc xây dựng này không thể không kể đến vai trò to lớn của nhân tố

bôi trơn nền kinh tế: hệ thống các tổ chức tín dụng, ở đây đề cập đến hệ thống ngân hàng.

Hiệu quả hoạt động của một ngân hàng đƣợc đánh giá không chỉ qua hoạt động huy động

và cấp tín dụng, mà còn ở các dịch vụ hỗ trợ thƣơng mại: bảo lãnh, chuyển tiền, nhờ

thu… và đặc biệt là: tín dụng chứng từ (L/C).

Tín dụng chứng từ đƣợc sử dụng với nhiều điều khoản ràng buộc, yêu cầu cao về tính

hoàn hảo bề ngoài của bộ chứng từ liên quan, sự đòi hỏi nghiêm ngặt về độ chặt chẽ trong

quy trình, sự đa dạng trong phát sinh thực tế phải dùng đến các quy ƣớc quốc tế để điều

chỉnh… Không chỉ vậy, ngay cả khi đáp ứng đƣợc các tiêu chí trên, một ngân hàng muốn

tiếp cận với việc cung cấp dịch vụ này còn phải có uy tín tốt. Còn ở một góc độ khác, tín

dụng chứng từ không đơn thuần chỉ là một hình thức thanh toán, mà nhƣ tên gọi, bản chất

lại mang thêm một phần của việc cấp tín dụng khi ràng buộc ngân hàng vào rủi ro phải tự

bỏ thêm tiền thanh toán cho cam kết của mình, trong trƣờng hợp số tiền nắm giữ từ khách

hàng không đủ.

Và lợi ích mang lại từ phƣơng thức này hoàn toàn xứng đáng. Đứng ở góc độ ngân hàng,

phí dịch vụ là một nhân tố nhƣng vẫn chƣa đáng kể nếu đề cập đến sự mở rộng trong

mạng lƣới quan hệ của ngân hàng, sự nâng cao trong uy tín, thƣơng hiệu, và những cơ hội

thuận lợi cho các hoạt động khác. Đó chính là lý do hầu hết các ngân hàng đều không hề

lơ là việc chăm sóc cho sự phát triển mảng thanh toán quốc tế.

1.2. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

Để đạt đƣợc những lợi ích trên, điều kiện tiên quyết là trình độ hiểu biết đầy đủ, rõ ràng

về các quy trình và nắm bắt tình hình hiện tại. Một khi nắm đƣợc bản chất cũng nhƣ cụ

thể nghiệp vụ, mọi việc sẽ thuận lợi hơn nếu muốn bắt tay vào cải tiến năng suất, điều

chỉnh thích ứng với sự biến động của môi trƣờng kinh tế, phục vụ chiến lƣợc… cùng các

vấn đề liên quan. Khoá luận tốt nghiệp phục vụ mục tiêu trên, mang đề tài:”Giải pháp

nâng cao hoạt động phát hành và thanh toán L/C tại ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt

Nam-chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh”.