Giải Pháp Nâng Cao Chất Lượng Đội Ngũ Cán Bộ Công Đoàn Trên Địa Bàn Huyện Yên Lập Tỉnh Phú Thọ

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP & PTNT

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

----------------------------

PHẠM THỊ HỒNG THẮM

GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ

CÁN BỘ CÔNG ĐOÀN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN YÊN LẬP

TỈNH PHÚ THỌ

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

MÃ SỐ: 8310110

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC

PGS.TS. TRẦN THỊ THU HÀ

Hà Nội, 2019

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn “Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ

cán bộ Công đoàn trên địa bàn huyện Yên Lập tỉnh Phú Thọ" là nghiên cứu

do tôi thực hiện, không sao chép của ai. Nội dung đề tài có tham khảo và sử

dụng các tài liệu, thông tin được đăng tải trên các giáo trình, tác phẩm, tạp chí

và các trang web theo danh mục tài liệu tham khảo của đề tài. Các số liệu và

kết quả trong đề tài này là trung thực và chưa được công bố ở bất kỳ một công

trình nghiên cứu nào trước đây.

Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.

Học viên

Phạm Thị Hồng Thắm

ii

LỜI CẢM ƠN

Với những tình cảm chân thành, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến

toàn thể các thầy giáo, cô giáo đã nhiệt tình giảng dạy, trang bị cho tôi hệ

thống tri thức về kinh tế nói chung cũng như kiến thức về chuyên ngành quản

trị lý kinh tế nói riêng.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu Trường Đại học Lâm nghiệp,

phòng Đào tạo sau Đại học - Đại học Lâm nghiệp, đã giúp đỡ và tạo điều kiện

thuận lợi cho tôi trong thời gian học tập và nghiên cứu để hoàn thành được

luận văn đúng kế hoạch.

Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến giảng viên hướng dẫn

PGS.TS Trần Thị Thu Hà đã tận tình chỉ bảo, hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt

quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn “Giải pháp nâng cao chất lượng

đội ngũ cán bộ Công đoàn trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ".

Tôi cũng xin cảm ơn Lãnh đạo cơ quan Liên đoàn Lao động tỉnh, Liên

đoàn Lao động huyện Yên Lập, bạn bè đồng nghiệp và gia đình đã tạo điều

kiện thuận lợi trong thời gian tôi tìm hiểu tình hình thực tế và cung cấp tài

liệu, số liệu để tôi hoàn thành luận văn.

Mặc dù tôi đã cố gắng để thực hiện đề tài một cách hoàn chỉnh nhất.

Song do hạn chế về thời gian nghiên cứu nên luận văn có thể còn nhiều thiếu

sót. Kính mong được sự góp ý của quý Thầy, Cô giáo và các bạn để bài luận

văn được hoàn thiện hơn.

Xin chân thành cảm ơn!

Học viên

Phạm Thị Hồng Thắm

iii

MỤC LỤC

Trang phụ bìa Trang

LỜI CAM ĐOAN ..............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC BẢNG..............................................................................vii

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ..........................................................viii

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO CHẤT

LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CÔNG ĐOÀN............................................... 5

1.1. Cơ sở lý luận về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn........... 5

1.1.1. Các khái niệm cơ bản.................................................................... 5

1.1.2. Nâng cao chất lượng cán bộ công đoàn ...................................... 11

1.1.3. Nội dung nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn.......... 13

1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng và nâng cao chất lượng đội

ngũ cán bộ công đoàn............................................................................ 21

1.2. Cơ sở thực tiễn về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn ..... 28

1.2.1. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn của

một số địa phương................................................................................. 28

1.2.2. Bài học rút ra cho hoạt động công đoàn trên địa bàn huyện Yên

Lập......................................................................................................... 29

Chƣơng 2. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...31

2.1. Đặc điểm cơ bản của huyện Yên Lập ................................................... 31

2.1.1. Điều kiện tự nhiên....................................................................... 31

2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội............................................................ 34

2.1.3. Giới thiệu khái quát về Liên đoàn Lao động huyện Yên Lập và

các công đoàn cơ sở trên địa bàn huyện Yên Lập tỉnh Phú Thọ .......... 37

iv

2.2. Phương pháp nghiên cứu....................................................................... 41

2.3. Phương pháp thu thập số liệu.................................................................. 43

2.3.1. Số liệu thứ cấp.............................................................................. 43

2.3.2. Số liệu sơ cấp ............................................................................... 43

2.4. Phương pháp phân tích số liệu ................................................................ 43

2.4.1. Phương pháp thống kê, mô tả ..................................................... 43

2.4.2. Phương pháp so sánh .................................................................. 44

2.5. Các chỉ tiêu nghiên cứu sử dụng trong đề tài........................................... 44

2.5.1. Các chỉ tiêu đánh giá về số lượng và cơ cấu của cán bộ công đoàn..44

2.5.2. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn ...... 44

2.5.3. Các chỉ tiêu đánh giá của đoàn viên công đoàn về đội ngũ cán bộ

công đoàn .............................................................................................. 45

Chƣơng 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN........................ 46

3.1. Thực trạng về chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn trên địa bàn huyện

Yên Lập tỉnh Phú Thọ.................................................................................. 46

3.1.1. Thực trạng đội ngũ cán bộ công đoàn trên địa bàn huyện Yên Lập

tỉnh Phú Thọ.................................................................................................... 46

3.1.2. Thực trạng về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn trên địa

bàn huyện Yên Lập tỉnh Phú Thọ ................................................................... 46

3.1.2.1. Thực trạng nâng cao thể lực..................................................... 49

3.1.2.2. Thực trạng nâng cao trí lực...................................................... 51

3.1.2.3. Thực trạng nâng cao tâm lực.................................................... 59

3.2. Đánh giá chung về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn trên

địa bàn huyện Yên Lập tỉnh Phú Thọ .......................................................... 63

3.2.1. Những mặt đạt được.................................................................... 63

3.2.2. Hạn chế và nguyên nhân............................................................. 65

3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn huyện

v

Yên Lập........................................................................................................ 68

3.3.1. Các nhân tố thuộc về bản thân người cán bộ công đoàn ............ 68

3.3.2. Các nhân tố thuộc về môi trường bên ngoài............................... 70

3.3.3. Các nhân tố thuộc về tổ chức...................................................... 72

3.4. Các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn trên

địa bàn huyện Yên Lập tỉnh Phú Thọ .......................................................... 74

3.4.1. Nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, tạo nguồn cán bộ công

đoàn ....................................................................................................... 75

3.4.2. Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, phẩm chất đạo

đức và lối sống cho cán bộ công đoàn .................................................. 77

3.4.3. Nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công

đoàn....................................................................................................... 79

3.4.4. Đẩy mạnh các hoạt động nâng cao sức khỏe cho cán bộ công đoàn. 82

3.4.5. Hoàn thiện chính sách bảo đảm lợi ích vật chất, tinh thần cho cán

bộ công đoàn ......................................................................................... 82

3.4.6. Cải tiến công tác đánh giá, sử dụng cán bộ công đoàn............... 85

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ............................................................... 88

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

TT Tên viết tắt Tên đầy đủ

1 BCH Ban chấp hành

2 CBCĐ Cán bộ công đoàn

3 CNVCLĐ Công nhân viên chức lao động

4 CĐ Công đoàn

5 CĐCS Công đoàn cơ sở

6 CN Công nhân

7 CNLĐ Công nhân lao động

8 CNH-HĐH Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa

9 LĐ Lao động

10 LĐLĐ Liên đoàn Lao động

11 MTTQ Mặt trận tổ quốc

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Tổng hợp loại hình khảo sát, phỏng vấn ....................................... 42

Bảng 3.1. Số lượng đoàn viên và cán bộ công đoàn huyện Yên Lập ............. 46

Bảng 3.2. Số lượng CĐCS và cán bộ công đoàn không chuyên trách huyện

Yên Lập........................................................................................................... 47

Bảng 3.3. Thống kê độ tuổi và giới tính của đội ngũ cán bộ công đoàn huyện

Yên Lập........................................................................................................... 47

Bảng 3.4. Kết quả khám sức khỏe của đội ngũ Cán bộ công đoàn huyện Yên

Lập................................................................................................................... 50

Bảng 3.5. Trình độ đào tạo chuyên môn của đội ngũ cán bộ công đoàn huyện

Yên Lập........................................................................................................... 52

Bảng 3.6. Kết quả đào tạo chuyên môn nghiệp vụ cán bộ Công đoàn chuyên

trách................................................................................................................. 53

Bảng 3.7. Kết quả tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ công đoàn không chuyên

trách địa bàn huyện Yên Lập .......................................................................... 54

Bảng 3.8. Trình độ đào tạo lý luận chính trị của đội ngũ cán bộ công đoàn

huyện Yên Lập

Bảng 3.9. Trình độ tin học, ngoại ngữ đội ngũ cán bộ công đoàn huyện Yên

Lập năm 2017.................................................................................................. 58

viii

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

Sơ đồ 2.1. Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của LĐLĐ huyện .......................... 38

Biểu đồ 3.1. Tổng hợp phiếu hỏi cán bộ công đoàn tự đánh giávề năng lực

thực hiện nhiệm vụ.......................................................................................... 61

Biểu đồ 3.2. Tổng hợp phiếu hỏi CNVCLĐ đánh giá về vai trò của cán bộ

công đoàn ........................................................................................................ 62

1

MỞ ĐẦU

1. Sự cần thiết của vấn đề nghiên cứu

Trong bối cảnh hiện nay sự phát triển của mỗi cơ quan, tổ chức phụ

thuộc rất lớn vào chất lượng nguồn cán bộ và khả năng chiếm lĩnh, sử dụng tri

thức. Quan tâm đến sự phát triển nguồn cán bộ sẽ góp phần đảm bảo cho sự

phát triển của cơ quan, tổ chức, bởi vì cán bộ là yếu tố quyết định sự thành

công của họ trong tương lai. Nâng cao chất lượng cán bộ là biện pháp cơ bản,

lâu dài để phát triển, đó cũng là nhiệm vụ và là thách thức đối với các cơ quan,

tổ chức hiện nay.

Công đoàn là một tổ chức chính trị - xã hội của giai cấp công nhân và

người lao động cùng với cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội

chăm lo bảo vệ quyền lợi của cán bộ, công nhân, viên chức và những người

lao động khác; tham gia quản lý Nhà nước và xã hội, tham gia kiểm tra, giám

sát hoạt động của cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế; giáo dục cán bộ, công

nhân, viên chức và những người lao động khác xây dựng và bảo vệ tổ quốc.

Thực hiện đường lối đổi mới do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng

và lãnh đạo, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội

nhập quốc tế, đã tác động mạnh mẽ đến giai cấp công nhân và tổ chức công

đoàn, số lượng, chất lượng đội ngũ công nhân, cán bộ, công chức, viên chức,

lao động không ngừng được tăng lên, quan hệ lao động ngày càng phức tạp,

sự phân hoá giàu nghèo trong nội bộ giai cấp công nhân ngày càng sâu sắc,

quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động dễ bị vi phạm,

đồng thời cũng đặt ra cho tổ chức Công đoàn Việt Nam yêu cầu phải đổi mới

nội dung, phương thức hoạt động phù hợp trong tình hình mới, trong đó việc

nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn có ý nghĩa quyết định.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ quan tâm đến xây dựng đội

ngũ cán bộ của Đảng, mà còn rất chú trọng đến xây dựng đội ngũ cán bộ đoàn

2

thể nói chung và rèn luyện, đào tạo đội ngũ cán bộ công đoàn nói riêng. Người

từng dạy: “Cán bộ là gốc của mọi công việc”, “Cán bộ công đoàn phải giỏi cả

về chính trị, thạo về kinh tế thì mới lãnh đạo được đội ngũ công nhân ngày

càng phát triển lại có trình độ cả về tư tưởng văn hoá, kĩ thuật”, muốn có phong

trào Công đoàn mạnh cần có cán bộ công đoàn tốt, cán bộ công đoàn phải là 2

người hiểu biết sản xuất, đời sống, nguyện vọng của công nhân, viên chức, phải

hiểu chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, phải hiểu về quản lý kinh tế,

văn hóa và khoa học kỹ thuật; phải biết dựa vào quần chúng, phát huy sức sáng

tạo của quần chúng… thì mới làm tròn được nhiệm vụ của mình.

Đất nước ta đang tiến hành công cuộc đổi mới, đẩy mạnh sự nghiệp

CNH, HĐH đất nước. Qúa trình hội nhập quốc tế đang đặt đất nước ta trước

những thời cơ mới song bên cạnh đó có những thách thức mới. Đặc biệt, khi

Việt Nam gia nhập Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP. Yêu cầu

đặt ra cho tổ chức Công đoàn Việt Nam là phải đổi mới mạnh mẽ về tổ chức

và phương pháp hoạt động cho phù hợp với tình hình mới, để xứng đáng là

chỗ dựa tin cậy của người lao động. Trong những năm qua, dưới sự chỉ đạo

trực tiếp của Liên đoàn Lao động tỉnh Phú Thọ, sự phối hợp hoạt động của

UBND huyện, phòng, ban, MTTQ, các đoàn thể nhân dân, đoàn viên, phong

trào CNVCLĐ và hoạt động Công đoàn trên địa bàn huyện Yên Lập đã có

những chuyển biến tích cực và thu được những kết quả bước đầu quan trọng.

Tuy nhiên bên cạnh đó, phong trào CNVCLĐ và hoạt động công đoàn còn có

những hạn chế, bất cập, chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn trên địa bàn còn

nhiều hạn chế về chuyên môn nghiệp vụ hoạt động công đoàn, công tác vận

động quần chúng… Vì vậy, việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ Công

đoàn là vấn đề cấp bách và hết sức cần thiết.

Xuất phát từ những lý do nêu trên, với mong muốn phong trào CNVCLĐ

và hoạt động công đoàn trên địa bàn huyện Yên Lập ngày càng phát triển, tôi