Di sản văn hóa phi vật thể và thực trạng pháp luật về di sản văn hóa phi vật thể ở Việt Nam

NGHIEN CLfU-TRAO 001

DI sAN VAN HOA PHI vArra^ VA THUC TRANG PHAP LUAT

VI& DI SAN VAN HO A PHI VAr Tffi 6 VlfiT NAM

1. Nhan thuc chung ve di san vdn hod

(DSVH)phlvatthe

Thuat ngii "di sdn vdn hod phi v^t thi"

(intangible cultural heritage) hay "di sdn bat

dpng" (immovable heritage) dugc bill den tir

nhiing ndm 40 ciia the ki XX. Trong thdi

gian ddi, nhieu cugc nghien cOru dd dugc tien

hdnh de trd Idi cho cau hdi DSVH phi v^t thi

la gi? Bai viet se nhan di?n DSVH phi vat

the tren ba phuang dien ca bdn la khdi ni?m,

ddc diem vd gid trj.

/. / Khdi niem DSVH phi vat thi

Khodn 1 Dieu 2 myc 1 Cdng udc bdo v?

DSVH phi vat ihl ndm 2003 ciia T6 chirc

gido due, khoa hpc va vdn hod ciia LiSn hgp

qudc (UNESCO) dd ghi nhan: ''DSVH phi

vat the dugc hieu Id cdc tgp qudn, cdc hinh

thuc thi hi^n, bieu dgt. tri thuc, kT ndng vd

kem theo do la nhiing cong ci/ do vdi. do

lao tdc vd cdc khong gian vdn hod co lien

quan md cdc cgng dong. cdc nhdm ngudi vd

trong mgt s6 trudng hgp Id cdc cd nhdn.

cong nhgn la mgt phdn DSVH cita hg"y^

Trong khdi niam ndy, UNSECO d3 co gfing

cy thi hod tinh "trim tugng" ciia DSVH phi

vat thi bang viec djnh d^ng mgt s6 bilu

hi?n cua DSVH phi vat thi nhu t$p qudn,

bieu dat tri ihiic, ki ndng, cdc cdng cy dd

vgt, dd tao tdc vd khdng gian vdn hod cd

PHAM MAI DI$P

PHAM THI HAI Yin

lien quan,.. Nhiing bilu hi?n nay dugc vi

nhu "hinh thirc chira dyng" DSVH phi vat

the. Cdn phan cot Idi ben trong - "phan

hon" cua DSVH phi vat thi dugc UNESCO

ghi nh|in dudi khia canh y nghTa ddi vdi

cpng dong. Theo do. DSVH phi vgt the phai

cd sy gdn bd chdl che vdi ddi song tinh thdn

ciia cOng ddng, dugc luu truy§n, tdi tao de

tao nen bdn sdc ciia moi cpng ddng vd suda

dang vdn hod tren the gidi.

Moi dan tdc cd ban sic rieng, do dd bieu

hi?n cua DSVH phi vat the d moi qudc gia la

khdc nhau. Tgi Nhat Ban, Dieu 2 Luat bdo ve

tdi san vdn hod djnh nghTa DSVH phi vat the

Id ngh$ ihu^l, kT ndng thu nhdn dugc tir cac

vd kjch, dm nhac vd nghe thuat irng dyng va

nhthig sdn pham vdn hod phi v^t the khac so

hthj gid tri Idn ve lich sOr va ngh? thudt d6i

vdi m0t dat nude. Cdn Han Quoc quan niem:

"Tdi sdn vdn hoa phi v<J/ the chi ddn den

kjch, dm nhgc. nghe thu cdng vd cdc hinh

thuc bieu dgt DSVH phi v^l thi khdc co gid

tri noi bdi ve lich sir, nghe thuat va hoc

thugl ndi bgt"}^^ Cdch hilu vl DSVH phi

vat thi cua Han Qudc khd gin vdi each hilu

ciia Nh^t Ban. Vdi Myanmar, quoc gia ndy

khdng dung phuang phap liet ke ma chi neu

d§c tinh co bdn ciia DSVH phi vat thi, theo

dd: "Vdn hod vat the Id khia cgnh vat chdl

T>^P CHi LUAT HOC S 6 1/2013