Dấu ấn Lý - Trần qua một vài chạm khắc ở chùa Đọi Sơn, Hà Nam

Dau an Ly - Tran

qua mot vai cham khae

d chua Doi Sdn, Ha Nam

TRAN QUOC CHIEN*

Chua Dpi Sdn dftdc xay dftng trong thftdc to Idn (bia cao 2,5ra rpng l,65ra, day

bd'n nam tfl nien hieu Hpi Tudng 0,30m) ma nd cdn cd nhflng hinh cham

Dai Khanh thft 9 - 1118 de'n nien hieu khic trang tri rat dien hinh cho phong

Thien Phu Due Vu - 1122 (thdi ky cflc cich my thuat Ly, trflde he't, dd la cham

thinh cua vfldng trieu nha Ly). Trai qua khic hinh rdng. Nhflng hinh rdng b day

nghin nam thang trara cua lich sft de'n tuy kleh thflde va bd' cue cd khic nhau,

nay di tfch con lai khong nhieu, Tuy song deu dfldc nghien cflu va the hien ky

nhien, theo ddng lich sxi, chung ta cung cd tfl chi tiet nhd tfl mdng chan de'n toan the

the nhan thay ring ngoi chua nay cung than rdng de tao ra mot sii nha't quan

nhfl phan ldn cac ngoi chfla thdi Ly trong mot dd an trang tri. Mat chinh, tran

thfldng dfldc xay dflng tren nui hoac lay bia dUdc cham rapt doi rdng chau. Doi

nui lara cho dfla nhfl chua Phat Tich tren rdng chau nay tuy khdng theo the thftc

nui Lan Kha ;chua Giara tren nui Dara; chiu mat trdi nhftng dftdc bd' tri rat dang

chua Quynh Lara tren nui Tien Du; chua dd'i, can xftng, hai hda. Hinh tftdng rdng

Thap Chftdng Sdn tren nui Ngo Xa... vdi nhflng dfldng uon khue uyen chuyen

Ve cham khic tren da dang ke tai ngdi vflng chai, cua dang thflc hinh that tui

chiia n^y, hien nay chung ta cdn thay ngoai y dd trang tri no cdn mang ye'u to vi

dfldc mpt tara bia rat ldn theo sii sach ghi the trang nghiem cua bieu tfldng vfldng

lai thi dd la tam bia Sung Thien Dien quyen. d vanh ngoai mat chlnh diem bia

Linh dfldc khic vao ddi vua Ly Nhan cung cd chara khic cae hinh rdng vdi bo'

Tong. Tara bia nay ching nhflng cd kich cue chay ndi tie'p nhau trong nhflng 6 hinh

* Ths. Tran Quo'c Chien, Giang vien trUdng Dai hoc Xay dting Ha Noi