Đánh giá thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả công tác đăng ký giao dịch bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định giai đoạn 2015-2019

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

----------------------------------------

VŨ THỊ XUÂN

ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO

HIỆU QUẢ CÔNG TÁC ĐĂNG KÝ GIAO DỊCH BẢO ĐẢM

BẰNG QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT, QUYỀN SỞ HỮU NHÀ Ở VÀ

TÀI SẢN KHÁC GẮN LIỀN VỚI ĐẤT HUYỆN NAM TRỰC,

TỈNH NAM ĐỊNH GIAI ĐOẠN 2015-2019

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Thái Nguyên, năm 2020

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

----------------------------------------

VŨ THỊ XUÂN

ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO

HIỆU QUẢ CÔNG TÁC ĐĂNG KÝ GIAO DỊCH BẢO ĐẢM

BẰNG QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT, QUYỀN SỞ HỮU NHÀ Ở VÀ

TÀI SẢN KHÁC GẮN LIỀN VỚI ĐẤT HUYỆN NAM TRỰC,

TỈNH NAM ĐỊNH GIAI ĐOẠN 2015-2019

Ngành: Quản lý đất đai

Mã số: 8.85.01.03

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Người hướng dẫn khoa học:GS.TS. Đặng Văn Minh

Thái Nguyên, năm 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu và kết

quả nêu trong luận văn này là trung thực và chưa từng được sử dụng để bảo vệ một

học vị nào;

Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được

cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc.

Tác giả luận văn

Vũ Thị Xuân

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy giáo, cô giáo Khoa Quản lý Tài nguyên,

Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã tạo mọi điều kiện thuận lợi và nhiệt tình giảng

dạy, hướng dẫn tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu luận văn này.

Đặc biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới GS.TS. Đặng Văn Minh là

người trực tiếp hướng dẫn khoa học, đã tận tình giúp đỡ và hướng dẫn tôi hoàn

thành luận văn này.

Cuối cùng, tôi xin trân trọng cảm ơn các bạn học viên cùng lớp, những người

thân trong gia đình, bạn bè đã giúp đỡ và động viên tôi trong quá trình học tập,

nghiên cứu để hoàn thành luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ quý báu đó!

Thái Nguyên, ngày …tháng …năm 2020

Học viên

Vũ Thị Xuân

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii

MỤC LỤC................................................................................................................. iii

MỞ ĐẦU....................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài........................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2

2.1 Mục tiêu chung......................................................................................................2

2.2. Mục tiêu cụ thể.....................................................................................................2

3. Ý nghĩa của đề tài....................................................................................................2

3.1. Ý nghĩa khoa học .................................................................................................2

3.2. Ý nghĩa thực tiễn..................................................................................................2

Chương 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ......................................................................4

1.1. Cơ sở lý luận về đăng ký giao dịch bảo đảm .......................................................4

1.1.1. Khái niệm về giao dịch bảo đảm.......................................................................4

1.1.2. Khái niệm về đăng ký giao dịch bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, quyền sở

hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất ..................................................................5

1.1.3. Một số cơ sở pháp lý .........................................................................................5

1.2. Cơ sở thực tiễn về đăng ký giao dịch bảo đảm..................................................13

1.2.1. Một số kinh nghiệm đăng ký giao dịch bảo đảm ở một số nước trên thế giới13

1.2.2. Thực tiễn đăng ký giao dịch bảo đảm ở Việt Nam .........................................15

1.3. Đánh giá chung về công tác đăng ký giao dịch bảo đảm ở Việt Nam...............26

1.4. Thực tiễn đăng ký giao dịch bảo đảm tại tỉnh Nam Định ..................................27

Chương 2. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......30

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......................................................................30

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu......................................................................................30

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu.........................................................................................30

2.2. Nội dung nghiên cứu..........................................................................................30

2.2.1. Khái quát địa bàn nghiên cứu..........................................................................31

2.2.2. Thực trạng công tác quản lý nhà nước về đất đai ...........................................31

iv

2.2.3. Thực trạng công tác đăng ký giao dịch bảo đảm bằng QSDĐ, quyền sở hữu

nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại huyện Nam Trực......................................31

2.2.4. Đánh giá thuận lợi, khó khăn trong công tác đăng ký GDBĐ bằng QSDĐ,

quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và đề xuất các giải pháp.........31

2.3. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................31

2.3.1. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu...............................................................31

2.3.2. Điều tra thu thập số liệu thứ cấp .....................................................................32

2.3.3. Điều tra thu thập số liệu sơ cấp.......................................................................32

2.3.4. Phương pháp xử lý số liệu...............................................................................33

2.3.5. Phương pháp so sánh.......................................................................................33

Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ..................................34

3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế-xã hội của huyện Nam Trực...................................34

3.1.1. Điều kiện tự nhiên...........................................................................................34

Tài nguyên nước........................................................................................................35

Tài nguyên khoáng sản..............................................................................................36

3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội................................................................................36

3.2. Hiện trạng sử dụng, quản lý đất đai tại huyện Nam Trực ..................................38

3.2.1. Hiện trạng sử dụng đất đai ..............................................................................38

3.2.2. Tình hình quản lý đất đai tại huyện Nam Trực ...............................................41

3.2.3. Công tác đăng ký biến động về đất đai tại huyện Nam Trực..........................43

3.2.4. Nhận xét chung về tình hình quản lý, sử dụng và công tác đăng ký biến động

về đất đai ...................................................................................................................45

3.3. Thực trạng công tác đăng ký GDBĐ bằng QSD đất, quyền sở hữu nhà ở và tài

sản khác gắn liền với đất tại huyện Nam Trực..........................................................46

3.3.1. Kết quả đăng ký GDBĐ bằng QSD đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác

gắn liền với đất tại huyện Nam Trực.........................................................................46

3.3.2. Thực trạng công tác đăng ký GDBĐ và công tác đăng ký GDBĐ bằng QSD

đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại 3 xã, thị trấn nghiên cứu.......48

3.4. Đánh giá thuận lợi, khó khăn trong công tác đăng ký GDBĐ bằng QSDĐ,

quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và đề xuất các giải pháp.........55

v

3.4.1. Kết quả đánh giá của người dân và cán bộ ngân hàng về việc thực hiện các

giao dịch bảm đảm bằng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn

liền với đất.................................................................................................................55

3.4.2. Đánh giá về tình hình thực hiện các giao dịch bảo đảm và công tác đăng ký

giao dịch bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn

liền với đất tại các xã, Thị trấn nghiên cứu...............................................................79

3.4.3. Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác đăng ký giao dịch bảo đảm

bằng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại

huyện Nam Trực........................................................................................................81

KẾT LUẬN..............................................................................................................84

1. Kết luận .................................................................................................................84

2. Kiến nghị...............................................................................................................85

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................86

vi

DANH MỤC BẢNG

Bảng 3.1: Hiện trạng sử dụng đất huyện Nam Trực năm 2019 ................................39

Bảng 3.2: Biến động đất đai giai đoạn 2015-2019....................................................41

Bảng 3.3: Kết quả tiếp nhận và giải quyết một số thủ tục hành chính về đất đai giai

đoạn 2017 – 2019 tại huyện Nam Trực.....................................................................44

Bảng 3.4: Tình hình thực hiện đăng ký thế chấp bằng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu

nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại huyện Nam Trực .........................................47

Bảng 3.5: Một số chỉ tiêu cơ bản tại các xã nghiên cứu năm 2019 ..........................48

Bảng 3.6: Tổng hợp kết quả thực hiện đăng ký thế chấp bằng quyền sử dụng đất,

quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại địa bàn nghiên cứu giai

đoạn 2015 - 2019 ......................................................................................................49

Bảng 3.7. Tình hình thực hiện thế chấp bằng bằng QSD đất, QSH nhà ở và tài sản

khác gắn liền với đất tại địa bàn nghiên cứu giai đoạn 2015 – 2019........................50

Bảng 3.8: Tổng hợp kết quả thực hiện xóa đăng ký thế chấp bằng quyền sử dụng

đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại địa bàn nghiên cứu giai

đoạn 2015 - 2019.......................................................................................................52

Bảng 3.9: Kết quả giao dịch xóa đăng ký thế chấp bằng quyền ...............................53

sử dụng đất giai đoạn 2015-2019 ..............................................................................53

Bảng 3.10. Tình hình thực hiện giao dịch đặt cọc để chuyển nhượng QSD đất, QSH

nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất .......................................................................54

Bảng 3.11. Ý kiến người dân về mức vay vốn và thủ tục thực hiện thế chấp bằng

QSD đất, QSH nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất ..............................................56

Bảng 3.12. Ý kiến của cán bộ ngân hàng, quỹ tín dụng về mức cho vay, thủ tục thế

chấp bằng QSD đất, QSH nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.................................74

Bảng 3.13: Ý kiến người dân về việc thực hiện giao dịch đảm bảo nhà ở và tài sản

khác gắn liền với đất tại địa bàn nghiên cứu.............................................................76

Bảng 3.14: Ý kiến người dân về giao dịch đặt cọc để chuyển nhượng QSD đất, QSH

nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất .......................................................................79