Đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý đất có nguồn gốc từ nông lâm trường trên địa bàn huyện M'DRắK, tỉnh Đắk Lắk

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

ĐÀO THỊ TÀI

ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP

NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ ĐẤT CÓ NGUỒN GỐC

TỪ NÔNG LÂM TRƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN

HUYỆN M’DRẮK, TỈNH ĐẮK LẮK

LUẬN VĂN THẠC SĨ

QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Thái Nguyên – 2022

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

ĐÀO THỊ TÀI

ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP

NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ ĐẤT CÓ NGUỒN GỐC

TỪ NÔNG LÂM TRƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN

HUYỆN M’DRẮK, TỈNH ĐẮK LẮK

Ngành: Quản lý đất đai

Mã số ngành: 8.85.01.03

LUẬN VĂN THẠC SĨ

QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Người hướng dẫn khoa học: TS. Vũ Thị Thanh Thủy

Thái Nguyên - 2022

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng đề tài nghiên cứu này là do chính bản thân tôi

thực hiện, có sự hỗ trợ của Người hướng dẫn khoa học. Các dữ liệu được thu thập

từ những nguồn hợp pháp; nội dung nghiên cứu và kết quả trong đề tài này là

ii

trung thực.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2022

Tác giả

Đào Thị Tài

LỜI CẢM ƠN

Trước tiên, tôi xin chân thành cảm ơn cô TS Vũ Thị Thanh Thủy đã tận

tình hướng dẫn, truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm cho tôi trong suốt quá trình

thực hiện luận văn tốt nghiệp này.

Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu Nhà trường, Phòng Đào tạo,

iii

quý thầy cô Trường Đại học Nông Lâm - Đại Học Thái Nguyên, những người đã

giúp đỡ, truyền đạt kiến thức quý báu cho tôi trong thời gian học cao học vừa

qua.

Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đắk

Lắk, Ủy ban nhân dân huyện M’Drắk và các phòng Tài Nguyên và Môi trường,

Tài Chính - Kế hoạch, Nông nghiệp và PTNT; Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất

đai; Chi cục Thống Kê; Ban lãnh đạo các công ty TNHHMTV cà phê 715A, 715B,

715C; UBND các xã Ea Riêng, Ea HM’Lay, Ea Doal và các hộ gia đình tham gia

phỏng vấn đã hỗ trợ giúp tôi thu thập số liệu, cung cấp thông tin và chia sẻ những

kinh nghiệm hữu ích để thực hiện đề tài nghiên cứu này. Xin cảm ơn Ban lãnh đạo

Phân viện Quy hoạch và Thiết kế nông nghiệp miền Trung đã tạo điều kiện thuận lợi

cho tôi trong quá trình học tập và thực hiện luận văn tốt nghiệp.

Trong quá trình nghiên cứu thực hiện luận văn, do điều kiện hạn chế về thời

gian và những khó khăn khách quan nên không tránh khỏi những thiếu sót. Tôi

mong muốn nhận được những ý kiến đóng góp quý báu của quý thầy, cô giáo, các

nhà khoa học và bạn bè đồng nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn.

Xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2022

Tác giả

Đào Thị Tài

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN....................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN.........................................................................................................ii

iv

MỤC LỤC..............................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT.................................................................vii

DANH MỤC BẢNG............................................................................................viii

DANH MỤC SƠ ĐỒ.............................................................................................ix

PHẦN MỞ ĐẦU.....................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài.......................................................................................1

2. Mục tiêu của đề tài...............................................................................................2

3. Ý nghĩa khoa học của đề tài.................................................................................3

Chương 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU...................................................................4

1.1. Cơ sở lý luận của công tác quản lý, sử dụng đất đai do các nông, lâm trường

giao lại cho địa phương............................................................................................4

1.1.1. Vai trò của đất đai trong phát triển kinh tế - xã hội.......................................4

1.1.2. Nội dung quản lý nhà nước về đất đai...........................................................6

1.2. Cơ sở thực tiễn của việc thực hiện quản lý đất đai do các nông, lâm trường giao

lại cho địa phương..................................................................................................10

1.2.1. Hệ thống văn bản pháp lý liên quan ............................................................10

1.2.2. Tổng quan về quản lý đất đai do các nông, lâm trường giao lại cho địa phương

tại Việt Nam và tỉnh Đắk Lắk................................................................................13

1.3. Một số kết quả nghiên cứu về tình hình quản lý, sử dụng đất của các nông lâm

trường ở Việt Nam và tỉnh Đắk Lắk ......................................................................16

1.4. Một số kết luận từ tổng quan tài liệu ..............................................................18

1.4.1. Những thành công đã đạt được....................................................................18

1.4.2. Những tồn tại cần nghiên cứu......................................................................18

Chương 2. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN

CỨU.......................................................................................................................20

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ..................................................................20

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu ..................................................................................20

v

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu .....................................................................................20

2.2. Nội dung nghiên cứu.......................................................................................20

2.2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội .............................................................20

2.2.2. Đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng đất trên địa bàn huyện M’Drắk .......20

2.3.3. Thực trạng quản lý, sử dụng đất đai do các nông trường giao lại cho địa

phương tại huyện M’Drăk......................................................................................20

2.3.4. Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng đất nông nghiệp

của các nông lâm trường giao lại cho địa phương.................................................21

2.3. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................21

2.3.1. Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu thứ cấp.............................................21

2.3.2. Phương pháp điều tra, thu thập tài liệu, số liệu sơ cấp ................................22

2.3.3. Phương pháp thống kê, tổng hợp và phân tích số liệu.................................23

Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN...............................24

3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội ................................................................24

3.1.1. Điều kiện tự nhiên........................................................................................24

3.1.2. Đặc điểm các nguồn tài nguyên...................................................................28

3.1.3. Thực trạng phát triển các ngành kinh tế ......................................................31

3.1.4. Dân số, lao động, mức sống dân cư.............................................................33

3.1.5. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội huyện M’Drắk. ......34

3.2. Đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng đất trên địa bàn huyện M’Drắk ..........36

3.2.1 Tình hình quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn huyện M’Drắk.............36

3.2.2. Đánh giá chung về tình hình quản lý, sử dụng đất ......................................42

3.2.3. Hiện trạng sử dụng đất trên địa bàn huyện M’Drắk năm 2020 ...................43

3.3. Thực trạng quản lý, sử dụng đất đai do các nông trường giao lại cho địa phương

tại huyện M’Đrăk...................................................................................................47

3.3.1. Hiện trạng sử dụng đất có nguồn gốc nông lâm trường ..............................47

3.3.2. Thực trạng quản lý đất đai có nguồn gốc nông, lâm trường........................54

vi

3.3.3. Đánh giá chung về thực trạng quản lý, sử dụng đất đất có nguồn gốc nông

trường giai đoạn 2005-2020...................................................................................59

3.4. Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý đất có nguồn gốc nông

trường giao lại cho địa phương..............................................................................63

3.4.1. Một số tồn tại và nguyên nhân trong quản lý đất đai có nguồn gốc nông

trường.....................................................................................................................63

3.4.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý đất có nguồn gốc nông

trường giao lại cho địa phương..............................................................................64

KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ...................................................................................71

1. Kết luận..............................................................................................................71

2. Kiến nghị............................................................................................................72

TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................72

PHỤ LỤC 1...........................................................................................................76

PHỤ LỤC 2...........................................................................................................78

vii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BTNMT : Bộ Tài nguyên và Môi trường

CNQSDĐ : Chứng nhận quyền sử dụng đất

NĐ-CP : Nghị định Chính phủ

NQ/TW : Nghị quyết Trung ương

NQ-QH : Nghị quyết Quốc hội

NN&MT : Nông nghiệp và Môi trường

PTNT : Phát triển nông thôn

QĐ- : Quyết định

QLĐĐ : Quản lý đất đai

QLNN : Quản lý nhà nước

TNHH MTV : Trách nhiệm hữu hạn một thành viên

TN&MT : Tài nguyên và môi trường

TTg : Thủ tướng Chính phủ

TT- : Thông tư

UBND : Ủy ban nhân dân