Đánh giá thực trạng và đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC

LÊ HỮU HỒNG

ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP

NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT THẢI

RẮN SINH HOẠT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHONG THỔ,

TỈNH LAI CHÂU

LUẬN VĂN THẠC SĨ

QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG

Thái Nguyên - 2021

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC

LÊ HỮU HỒNG

ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP

NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT THẢI

RẮN SINH HOẠT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHONG THỔ,

TỈNH LAI CHÂU

Chuyên ngành: Quản lý Tài Nguyên và Môi trƣờng

Mã số: 885 01 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ

QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG

Cán bộ hƣớng dẫn khoa học: TS. Văn Hữu Tập

Thái Nguyên - 2021

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn “Đánh giá thực trạng và đề xuất một số giải

pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn

huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu” là công trình nghiên cứu độc lập của tôi.

Các số liệu và kết quả nghiên cứu đƣợc thực hiện một cách trung thực, các thông

tin trích dẫn đã đƣợc ghi rõ nguồn gốc.

Phong Thổ, ngày … tháng ... năm 2021

Tác giả

Lê Hữu Hồng

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến:

- Ban Giám hiệu và các thầy cô giáo trƣờng Đại học Khoa học - Đại học

Thái Nguyên và đặc biệt là các thầy cô giáo khoa Tài nguyên và Môi trƣờng đã

tạo điều kiện thuận lợi cho em trong quá trình học tập cũng nhƣ hoàn thiện luận

văn này.

- Xin cảm ơn TS. Văn Hữu Tập - Giảng viên khoa Tài nguyên và Môi

trƣờng - Đại học Khoa học đã tận tình chỉ bảo, trực tiếp hƣớng dẫn và cho em

những nhận xét quý báu trong quá trình hoàn thiện luận văn.

Do giới hạn về kiến thức và khả năng lý luận của bản thân còn nhiều thiếu

sót và hạn chế nên chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong

nhận đƣợc sự nhận xét, chỉ dẫn, ý kiến đóng góp, phê bình từ phía các thầy/cô

để bài luận văn đƣợc hoàn thiện hơn.

Lời cuối cùng, em xin kính chúc các thầy/cô nhiều sức khỏe, thành công

và hạnh phúc.

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN...................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................ii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................... v

DANH MỤC CÁC BẢNG................................................................................... vi

DANH MỤC CÁC HÌNH...................................................................................vii

MỞ ĐẦU............................................................................................................... 1

1. Lý do lựa chọn đề tài nghiên cứu...................................................................... 1

2. Mục tiêu nghiên cứu.......................................................................................... 2

3. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................................ 2

4. Ý nghĩa của đề tài.............................................................................................. 3

5. Những đóng góp mới của đề tài........................................................................ 3

Chƣơng 1 TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU...................................... 4

1.1. Cơ sở lý luận .................................................................................................. 4

1.1.1. Một số khái niệm liên quan .................................................................................4

1.1.2. Nguồn phát sinh và thành phần chất thải rắn sinh hoạt................................5

1.1.3. Phân loại chất thải rắn sinh hoạt.........................................................................6

1.1.4. Ảnh hƣởng của chất thải rắn sinh hoạt tới con ngƣời và môi trƣờng .......7

1.2. Cơ sở thực tiễn ............................................................................................. 12

1.2.1. Hiện trạng CTRSH và công tác quản lý CTRSH trên thế giới.................12

1.2.2. Hiện trạng CTRSH và công tác quản lý CTRSH tại Việt Nam................16

1.2.3. Công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại Lai Châu ................................24

Chƣơng 2 ĐỐI TƢỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN

CỨU..................................................................................................................... 26

2.1. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu................................................................ 26

2.2. Nội dung nghiên cứu.................................................................................... 26

2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu.............................................................................. 27

2.3.1. Phƣơng pháp thu thập tài liệu thứ cấp ............................................................27

2.3.2. Phƣơng pháp điều tra khảo sát khu vực nghiên cứu....................................27

2.3.3. Phƣơng pháp tham khảo ý kiến chuyên gia...................................................27

iv

2.3.4. Phƣơng pháp xác định thành phần CTRSH...................................................28

2.3.5. Phƣơng pháp dự báo khối lƣợng CTRSH phát sinh trong tƣơng lai.......29

2.3.6. Phƣơng pháp tổng hợp, phân tích và xử lý số liệu ......................................29

Chƣơng 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ................................. 30

3.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Phong Thổ, tỉnh Lai

Châu..................................................................................................................... 30

3.1.1. Điều kiện tự nhiên................................................................................................30

3.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội...................................................................................33

3.1.3. Đánh giá chung.....................................................................................................37

3.2. Hiện trạng chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn huyện Phong Thổ............... 39

3.2.1. Nguồn phát sinh chất thải rắn sinh hoạt .........................................................39

3.2.2. Thành phần chất thải rắn sinh hoạt..................................................................40

3.2.3. Tải lƣợng chất thải rắn sinh hoạt......................................................................43

3.2.4. Dự báo tải lƣợng chất thải rắn sinh hoạt ........................................................45

3.3. Công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn huyện Phong Thổ..... 48

3.3.1. Nguồn lực phục vụ công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn

huyện Phong Thổ.............................................................................................................48

3.3.2. Công tác phân loại, thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn

huyện Phong Thổ.............................................................................................................57

3.4. Đánh giá những tồn tại và hạn chế trong công tác quản lý chất thải rắn

sinh hoạt trên địa bàn huyện Phong Thổ....................................................................66

3.5. Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lƣợng công tác quản lý chất thải rắn

sinh hoạt trên địa bàn huyện Phong Thổ....................................................................67

KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ .................................................................................. 71

1. Kết luận ........................................................................................................... 71

2. Kiến nghị......................................................................................................... 72

TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................... 73

v

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

BNV : Bộ Nội vụ

BVMT : Bảo vệ môi trƣờng

CP : Chính phủ

CTR : Chất thải rắn

CTRSH : Chất thải rắn sinh hoạt

DNNN : Doanh nghiệp nhà nƣớc

DNTN : Doanh nghiệp tƣ nhân

GDTX : Giáo dục thƣờng xuyên

HTX : Hợp tác xã

MT : Môi trƣờng

NĐ : Nghị định

PTCS : Phổ thông cơ sở

PTTH : Phổ thông trung học

QĐ : Quyết định

TNHH : Trách nhiệm hữu hạn

TT : Thông tƣ

UBND : Ủy ban nhân dân

vi

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1. Nguồn phát sinh và thành phần CTRSH .............................................. 6

Bảng 1.2. Khối lƣợng phát sinh, chỉ số phát sinh CTRSH bình quân trên đầu

ngƣời của các địa phƣơng (2010 – 2019)............................................................ 16

Bảng 1.3. Khối lƣợng CTRSH phát sinh tại khu vực đô thị............................... 19

Bảng 1.4. Khối lƣợng CTRSH phát sinh tại khu vực nông thôn ........................ 20

Bảng 3.1. Các nguồn phát sinh CTRSH chủ yếu trên địa bàn huyện ................. 39

Phong Thổ ........................................................................................................... 39

Bảng 3.2. Thành phần của CTRSH trên địa bàn huyện Phong Thổ ................... 41

Bảng 3.3. Tải lƣợng CTRSH trên địa bàn huyện Phong Thổ năm 2020 ............ 43

Bảng 3.4. Dự báo dân số của huyện Phong Thổ đến năm 2035 ......................... 45

Bảng 3.5. Dự báo khối lƣợng CTRSH phát sinh trên địa bàn huyện Phong Thổ

đến năm 2035 ...................................................................................................... 46

Bảng 3.6. Giá tối đa dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt đƣợc đầu tƣ

bằng nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc .................................................................. 50

Bảng 3.7. Khối lƣợng công việc và kinh phí thực hiện công tác vệ sinh MT đô

thị trên địa bàn huyện Phong Thổ của HTX Thảo My trong năm 2021............. 53

Bảng 3.8. Nội dung công việc thu gom CTRSH trên địa bàn huyện Phong Thổ

của HTX Thảo My năm 2021 ............................................................................. 53

Bảng 3.9. Các văn bản hƣớng dẫn liên quan đến công tác quản lý CTRSH trên

địa bàn huyện Phong Thổ năm 2020................................................................... 55

Bảng 3.10. Khối lƣợng và tỷ lệ CTRSH đƣợc thu gom trên địa bàn huyện Phong

Thổ năm 2020...................................................................................................... 58

Bảng 3.11. Dự kiến tỷ lệ CTRSH đƣợc thu gom và xử lý trên địa bàn huyện

Phong Thổ giai đoạn 2021 - 2025....................................................................... 59

Bảng 3.12. Dự kiến số xã, thị trấn trên địa bàn huyện Phong Thổ đƣợc thu gom,

xử lý CTRSH hoạt giai đoạn 2021 - 2025........................................................... 60