Đánh giá thực trạng phủ xanh đất trống đồi núi trọc ở huyện Đồng Hỷ tỉnh Thái Nguyên

Chu Thị Hồng Huyền Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 58(10): 71 - 75

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG PHỦ XANH ĐẤT TRỐNG ĐỒI NÚI TRỌC Ở HUYỆN ĐỒNG HỶ,

TỈNH THÁI NGUYÊN

Chu Thị Hồng Huyền*

Trường Đại học Khoa học- Đại học Thái Nguyên

TÓM TẮT

Hiện tượng chặt phá rừng trái phép đã giảm rõ rệt, việc phá rừng làm nương rẫy cơ bản

đã được ngăn chặn. Đất đai của huyện Đồng Hỷ chủ yếu là đất feralits có màu vàng đến

đỏ vàng, phát triển trên đá mẹ phiến thạch sét. Trong số 18 đơn vị hành chính, có đến 13

xã, thị trấn đạt độ che phủ rừng trên 20%, 2 thị trấn và 4 xã có tỷ lệ diện tích đất trống đồi

núi trọc trên 10%. Tỷ lệ đất trống đồi núi trọc dành cho qui hoạch đất lâm nghiệp của

huyện Đồng Hỷ khá nhiều với tổng số́ 24.692,73 ha (năm 2008), chiếm hơn 50% tổng

diện tích tự nhiên toàn huyện. Trong tổng số đất rừng tự nhiên, có 11.936,84 ha và

12.755,89 ha đất rừng trồng. Thực vật và thảm thực vật phát triển chủ yếu khi được nhân

dân nhận khoanh nuôi bảo vệ là: Bồ đề, Trám, Trẩu, Thành ngạnh, Nứa tép, Lau, Hu,

Vai, Sau sau, Cỏ may, … thảm thực vật thường là cây bụi, trảng cỏ, dây leo có chiều cao

từ 0,2 - 2,5 m, độ che phủ từ 10 - 50%.

Từ khóa: Đất trống đồi núi trọc, đất lâm nghiệp, phá rừng, phủ xanh, quy hoạch, thảm

thực vật.

*

1. MỞ ĐẦU

Rừng là một hệ sinh thái đa dạng và phong

phú, là nơi lưu giữ nguồn gen và cung cấp

nhiều nguồn tài nguyên thiết yếu cho cuộc

sống con người. Rừng là lá phổi xanh của

Trái đất, nhưng hiện nay rừng đã và vẫn đang

bị chặt phá khai thác dẫn đến suy thoái

nghiêm trọng. Nhiều loài gỗ quí có giá trị sử

dụng cao ngày càng bị cạn kiệt. Để hạn chế

và ngăn chặn tình trạng này, ngoài công tác

xây dựng các khu bảo tồn để bảo vệ nguồn

gen, thì phục hồi các hệ sinh thái rừng đã bị

suy thoái là thực sự cần thiết. Cùng với quá

trình thoái hoá của thảm thực vật là quá trình

suy thoái của đất do xói mòn rửa trôi. Các nhà

khoa học đều nhận định mất rừng dẫn đến trọc

hoá đất đai là nguyên nhân chính gây ra các

thảm hoạ như thiên tai, bão lụt và hạn hán. Vì

vậy cùng với việc khai thác và sử dụng đất rừng

hợp lý, thì khôi phục rừng để phủ xanh những

vùng đất trống trọc là hết sức cần thiết.

* Chu Thi Hong Huyen, Tel: 0972769636,

E- mail: [email protected]

Rừng là cơ sở phát triển kinh tế - xã hội của

mỗi quốc gia, hơn nữa còn có chức năng sinh

thái cực kỳ quan trọng; rừng tham gia vào

quá trình điều hoà khí hậu, đảm bảo chu

chuyển Oxy và các nguyên tố cơ bản khác

trên trái đất; duy trì tính ổn định độ màu mỡ

của đất, hạn chế lũ lụt, hạn hán; ngăn chặn

xói mòn đất, làm giảm nhẹ sức tàn phá khốc

liệt của các thiên tai; bảo tồn nguồn nước

mặt, nước ngầm và làm giảm mức ô nhiễm

không khí, nước [1]. Gần đây, tái sinh tự

nhiên còn được áp dụng trong lĩnh vực

khoanh nuôi phục hồi rừng và đã đóng góp

đáng kể trong việc thực hiện chương trình

trồng mới 5 triệu ha rừng.

2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Thực hiện điều tra vào 5/2008 và 4/2009 tại một

số xã thuộc huyện Đồng Hỷ - Thái Nguyên.

Điều tra ngoài thực địa theo phương pháp

điều tra tuyến và ô tiêu chuẩn. Thu thập số

liệu trên ô tiêu chuẩn theo phương pháp điều

tra lâm học đang được áp dụng hiện nay [2].

Áp dụng phương pháp điều tra đánh giá nông

thôn có người dân tham gia (PRA) thông qua

việc phỏng vấn trực tiếp người dân để thu