Đánh Giá Hiệu Quả Sử Dụng Đất Nông Nghiệp Trên Địa Bàn Huyện Xaythany Thủ Đô Viêng Chăn Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân Lào

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

DAOSAMLONG LOUANGSISOMBAT

ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP

TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN XAYTHANY, THỦ ĐÔ

VIÊNG CHĂN, NƢỚC CHDCND LÀO

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

MÃ SỐ: 8850103

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:

TS. NGUYỄN BÁ LONG

Hà Nội, 2019

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số

liệu, kết quả trình bày trong Luận văn là trung thực, không trùng lặp và chưa

được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Các thông tin trích dẫn trong

Luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc, rõ ràng và minh bạch.

Hà Nội, ngày 01 tháng 11 năm 2019

Người cam đoan

DAOSAMLONG LOUANGSISOMBAT

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện luận văn tác giả đã nhận được sự giúp đỡ

quý báu của nhiều tập thể, các đồng nghiệp ngành tài nguyên và môi

trường.

Trước tiên, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban giám hiệu Trường Đại

học Lâm nghiệp, Viện Quản lý đất đai và Phát triển nông thôn, Khoa Sau đại

học và thầy giáo, cô giáo đã giảng dạy tôi trong suốt quá trình học tập. Đặc

biệt, tôi xin chân thành cảm ơn sâu sắc đến thầy giáo TS. Nguyễn Bá Long,

người trực tiếp hướng dẫn khoa học, đã tận tình chỉ bảo, truyền đạt kinh

nghiệm quý báu và giúp đỡ tôi trong thời gian học tập cũng như trong quá

trình hoàn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo huyện Xaythany, thủ đô Viêng

Chăn, nước CHDCND Lào, bạn bè và đồng nghiệp đã giúp đỡ tôi hoàn thành

luận văn này.

Mặc dù bản thân đã có nhiều cố gắng và nỗ lực, tuy nhiên do thời gian

và kinh nghiệm còn hạn chế nên luận văn không tránh khỏi những thiếu sót

nhất định. Vì vậy, tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp quý báu của

quý thầy cô giáo và đồng nghiệp.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

iii

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT AM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

Hà Nội, ngày 05 tháng 11 năm 2019

BẢN NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SĨ

của ngƣời hƣớng dẫn khoa học

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Bá Long

Đơn vị công tác: Cục Bản đồ Quốc gia Lào, Bộ Nội Vụ

Họ và tên học viên: Daosamlong LOUANGSISOMBAT

Chuyên ngành: Quản lý đất đai

Tên đề tài: Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện

Xaythany, thủ đô Viêng Chăn, Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào

NỘI DUNG NHẬN XÉT

1. Về thái độ và tinh thần của học viên trong quá trình thực hiện luận văn:

Có ý thức và tinh thần trách nhiệm cao trong quá trình thực hiện luận văn,

thực hiện đúng đề cương và kế hoạch nghiên cứu.

2. Nội dung khoa học của luận văn và khả năng ứng dụng của đề tài:

Đề tài có ý nghĩa khoa học và thực tiễn, số liệu tin cậy, phương pháp

nghiên cứu phù hợp, kết quả nghiên cứu mang tính phát hiện và đóng góp mới có

khả năng ứng dụng vào thực tế địa phương phục vụ tái cơ cấu ngành nông nghiệp,

nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

3. Kêt luận chung: đáp ứng yêu cầu chất lượng của luận văn thạc sỹ, đề nghị Nhà

trường và Hội đồng cho phép học viên được bảo vệ.

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học

(Ký và ghi rõ họ tên)

TS. Nguyễn Bá Long

iv

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ...........................................................................................i

LỜI CẢM ƠN................................................................................................ii

BẢN NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SĨ……………………………iii

MỤC LỤC ....................................................................................................iv

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT.............................................................vii

DANH MỤC CÁC BẢNG......................................................................... viii

DANH MỤC CÁC HÌNH ............................................................................ix

MỞ ĐẦU 1

1. TÍNH CẤP THIẾT....................................................................................1

2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU..........................................2

2.1. Đối tượng nghiên cứu...........................................................................2

2.2. Phạm vi nghiên cứu của đề tài ..............................................................2

3. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU......................................................................2

3.1. Mục tiêu tổng quát................................................................................2

3.2. Mục tiêu cụ thể.....................................................................................2

Chƣơng 1.TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ....................................4

1.1. Cơ sở lý luận về đất nông nghiệp..........................................................4

1.1.1. Một số khái niệm .............................................................................4

1.1.2. Vai trò của đất nông nghiệp.............................................................4

1.1.3. Khái niệm, nguyên tắc và loại hình sử dụng đất nông nghiệp ..........6

1.1.4. Hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp ..................................................7

1.1.5. Nội dung hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp....................................9

1.1.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp ở

huyện Xaythany .......................................................................................13

1.1.7. Tiêu chí đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp.....................16

1.2. Cơ sở thực tiễn về hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp .........................17

1.2.1. Hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp của một số nước ở trên

thế giới ....................................................................................................17

1.2.2. Hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp tại nước CHDCND Lào ..........19

Chƣơng 2. ĐỊA ĐIỂM, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.26

v

2.1. Địa điểm nghiên cứu Huyện Xaythany, thủ đô Viêng Chăn, Cộng hòa

dân chủ nhân dân Lào.................................................................................26

2.2. Nội dung nghiên cứu ..........................................................................26

2.3. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................26

2.3.1. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu..............................................26

2.3.2. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp ...........................................27

2.2.3. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp.............................................27

2.3.4. Phương pháp xử lý và phân tích số liệu .........................................28

2.3.5. Phương pháp chuyên gia ...............................................................28

2.3.6. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu sử dụng đất......................................29

Chƣơng 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ........................33

3.1. Điệu kiện tự nhiên – kinh tế - xã hội huyện Xaythany ........................33

3.1.1. Điều kiện tự nhiên .........................................................................33

3.1.2. Tình phát triển kinh tế -xã hội huyên Xaythany..............................36

3.2. Hiện trạng, biến động đất nông nghiệp và các loại sử dụng đất tại

huyện Xaythany ........................................................................................41

3.2.1. Hiện trạng và biến động đất nông nghiệp tại huyện Xaythany .......41

3.2.2. Các loại sử dụng đất tại huyện Xaythany.......................................43

3.3. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện

Xaythany, Thủ đô Viêng Chăn, Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào..............46

3.3.1. Hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp của huyện Xaythany................46

3.3.2. Tình hình sử dụng đất và hiệu quả sử dụng đất của các nông hộ

vùng nghiên cứu ......................................................................................48

3.3.3. Hiệu quả xã hội trong sử dụng đất nông nghiệp của hộ nông dân

trên địa bàn huyện Xaythany ...................................................................59

3.3.4. Hiệu quả môi trường trong sử dụng đất nông nghiệp ở huyện

Xaythany ...........................................................................................63

3.4. Một số nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp trên

địa bàn huyện Xaythany ............................................................................69

3.4.1. Điều kiện tự nhiên .........................................................................69

3.4.2. Vị trí, địa hình, đất đai...................................................................70

vi

3.4.3. Khí hậu, thời tiết............................................................................70

3.4.4. Điều kiện kinh tế - xã hội...............................................................71

3.4.5. Cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất.....................................................72

3.4.6. Điều kiện sản xuất của nông hộ.....................................................72

3.5. Các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp theo hướng bền

vững trên địa bàn huyện Xaythany, thủ đô Viêng Chăn, Cộng hòa dân chủ

nhân dân Lào..............................................................................................72

3.5.1. Quan điểm phát triển nông nghiệp và hướng tới sử dụng đất nông

nghiệp trên quan điểm sinh thái và phát triển bền vững ..........................72

3.5.2. Phương hướng phát triển ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản .....73

3.5.3. Các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông

nghiệp theo hướng bền vững trên địa bàn huyện Xaythany......................74

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.....................................................................80

TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................83

PHỤ LỤC

vii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Viết đầy đủ

CPTG Chi phí trung gian

CPLĐ Chi phí lao động

HQKT Hiệu quả kinh tế

GTSX Giá trị sản xuất

GTKT Giá trị kinh tế

KTXX Kinh tế xã hội

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Tình hình các xã của huyện Xaythany 2018 ..................................34

Bảng 3.2. Tình hình nhân khẩu và lao động của huyện Xaythany qua 3 năm

2016-2018… .................................................................................................37

Bảng 3.3. Kết quả sản xuất kinh doanh của huyện Xaythany qua 03 năm 2016

– 2018 …………………………………………………………………...39

Bảng 3.4. Hiện trạng sử dụng đất năm 2018 huyện Xaythany .......................41

Bảng 3.5. Cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp năm 2018 huyện Xaythany.........42

Bảng 3.6. Biến động đất nông lâm nghiệp của Xaythany...............................43

giai đoạn năm 2016 - 2018 ............................................................................43

Bảng 3.7. Diện tích gieo trồng và cơ cấu cây trồng chính ở huyện Xaythany

giai đoạn năm 2016 – 2018 ...........................................................................44

Bảng 3.8. Năng suất, sản lượng của một số cây trồng chính ..........................45

của huyện Xaythany giai đoạn 2016 – 2018 ..................................................45

Bảng 3.9. Hiệu quả kinh tế trên 1ha của một số cây trồng chính....................47

huyện Xaythany năm 2018 ............................................................................47

Bảng 3.10. Loại hình sử dụng đất tiểu vùng 1 ...............................................48

Bảng 3.11. Loại hình sử dụng đất tiểu vùng 2 ...............................................49

Bảng 3.12. Loại hình sử dụng đất tiểu vùng 3 ...............................................50

Bảng 3.13. Tình hình nhân khẩu và lao động của các hộ điều tra ..................51

Bảng 3.14. Tình hình sử dụng đất đai của các hộ điều tra..............................54

Bảng 3.15: Hiệu quả kinh tế của các loại hình sử dụng đất chính tiểu vùng 1 47

Bảng 3.16. Hiệu quả kinh tế của các loại hình sử dụng đất chính tiểu vùng 2 48

Bảng 3.17. Hiệu quả kinh tế của các loại hình sử dụng đất chínhtiểu vùng 3.48

Bảng 3.18. Hiệu quả xã hội của các loại hình sử dụng đất chính tiểu vùng 1.51

Bảng 3.19. Hiệu quả xã hội của các loại hình sử dụng đất chính tiểu vùng 2.52

Bảng 3.20. Hiệu quả xã hội của các loại hình sử dụng đất chính tiểu vùng 3.62

Bảng 3.21. Lượng đầu tư phân bón cho các cây trồng chính vùng nghiên cứu.66

ix

Bảng 3.22. Đánh giá của người dân về sự phù hợp của cây trồng hiện tại….67

Bảng 3.23. Đánh giá của người dân về mức độ ảnh hưởng của phân bón,

thuốc BVTV tới môi trường đất……………………………………………..68

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 3.1. Sơ đồ vị trí của huyện Xaythany....................................................33