Đánh Giá Hiệu Quả Sử Dụng Đất Lâm Nghiệp Sau Khi Thuê Để Thực Hiện Dự Án Đầu Tư Trồng Rừng Của Các Doanh Nghiệp Trên Địa Bàn Huyện Đam Rông Tỉnh Lâm Đồng

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,

kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố trong

bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.

Tác giả luận văn

Nguyễn Ngọc Thanh

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành chƣơng trình đào tạo sau đại học của Trƣờng Đại học

Lâm nghiệp tôi thực hiện đề tài “Đánh giá hiệu quả sử dụng đất lâm nghiệp

sau khi thuê để thực hiện dự án đầu tư trồng rừng của các doanh nghiệp trên

địa bàn huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng”

Có đƣợc kết quả ngày hôm nay, tôi vô cùng biết ơn công sức dạy dỗ truyền

đạt kiến thức chuyên môn của thầy, cô Trƣờng Đại học Lâm nghiệp Việt Nam,

sự quan tâm, động viên khích lệ của gia đình, ngƣời thân, bạn bè đồng nghiệp.

Tôi xin chân thành tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Tiến sỹ. Lê Minh Chính

- ngƣời thầy đã tận tình chỉ bảo, hƣớng dẫn và truyền đạt những kiến thức quý

báu giúp tôi hoàn thành luận văn này.

Xin trân trọng cảm ơn Trƣờng Đại học Lâm nghiệp, Khoa đào tạo sau

Đại học đã giúp đỡ nhiệt tình, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi đƣợc thực hiện

và hoàn thành luận văn Thạc sỹ khoa học lâm nghiệp theo chƣơng trình Đào

tạo Sau đại học.

Cám ơn sự giúp đỡ của UBND huyện Đam Rông, các phòng ban chuyên

môn của huyện và UBND các xã, các hộ gia đình trong khu vực nghiên cứu,

bạn bè đồng nghiệp đã giúp đỡ, cung cấp cho tôi những tài liệu, số liệu quý

giá để hoàn thành luận văn.

Bản thân tôi tuy đã có nhiều cố gắng, nhƣng chắc chắn đề tài không thể tránh

khỏi những thiếu sót về nội dung, phƣơng pháp và hình thức trình bày. Tác giả rất

mong nhận đƣợc những ý kiến đóng góp của thầy cô và bạn bè đồng nghiệp.

Xin trân trọng cảm ơn!

Lâm Đồng, tháng 12 năm 2016

Tác giả

Nguyễn Ngọc Thanh

iii

MỤC LỤC

Trang

Trang phụ bìa

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................................ v

DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................... vi

MỞ ĐẦU........................................................................................................... 1

CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN

CỨU .................................................................................................................. 5

1.1. Cơ sở lý luận. ............................................................................................. 5

1.1.1. Cơ sở lý luận về đất đai........................................................................... 5

1.1.2. Vai trò của đất đai trong phát triển, sản xuất nông nghiệp. .................... 6

1.2. Lý luận về hiệu quả, hiệu quả sử dụng đất và hiệu quả sử dụng đất lâm

nghiệp ................................................................................................................ 7

1.2.1. Khái quát về hiệu quả.............................................................................. 7

1.2.2. Các quan điểm về hiệu quả kinh tế. ...................................................... 12

1.2.3. Nội dung và bản chất của hiệu quả kinh tế ........................................... 14

1.3. Cơ sở thực tiễn ......................................................................................... 15

1.3.1. Sự cần thiết phải đánh giá hiệu quả sử dụng đất................................... 15

1.3.2. Những nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả sử dụng đất. .......................... 18

1.3.3. Đặc điểm và các tiêu chuẩn đánh giá hiệu quả sử dụng đất ................. 21

1.4. Những nghiên cứu về hiệu quả sử dụng và quản lý đất dốc bền vững .... 22

CHƢƠNG 2 ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU VÀ PHƢƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU................................................................................................ 29

2.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu................................................................... 29

2.1.1. Điều kiện tự nhiên ................................................................................. 29

iv

2.1.2. Điều kiện kinh tế-xã hội........................................................................ 33

2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu.......................................................................... 34

2.2.1. Phƣơng pháp lựa chọn địa điểm nghiên cứu......................................... 34

2.2.2. Phƣơng pháp thu thập thông tin ............................................................ 35

2.2.3. Phƣơng pháp chuyên gia ....................................................................... 36

2.2.4. Phƣơng pháp xử lý số liệu và phân tích kết quả ................................... 36

2.2.5. Hệ thống các chỉ tiêu tinh toán, phân tích sử dụng trong luận văn....... 36

CHƢƠNG 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU........................................................ 41

3.1. Thực trạng giao, sử dụng đất sau khi giao của các tổ chức, cá nhân trên

địa bàn. ............................................................................................................ 41

3.1.1. Tài nguyên rừng Đam Rông trƣớc khi giao .......................................... 41

3.1.2. Tổng hợp các dự án thuê đất trồng rừng trên địa bàn huyện Đam Rông.....42

3.1.3. Tình hình, tiến độ triển khai thực hiện các dự án ................................. 43

3.1.4. Cơ cấu cây trồng trên đất thuê tại Đam Rông....................................... 48

3.2. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất LN của các doanh nghiệp sau khi thuê đất

để trồng rừng trên địa bàn huyện Đam Rông.................................................. 50

3.2.1. Giá trị sản xuất lâm nghiệp trên địa bàn huyện Đam Rông qua các năm. .... 50

3.2.2. Hiệu quả kinh tế. ................................................................................... 51

3.2.3. Hiệu quả về xã hội................................................................................. 56

3.2.4. Hiệu quả về môi trƣờng ........................................................................ 59

3.3. Đánh giá mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố đến hiệu quả sử dụng đất

LN sau khi thuê để trồng rừng của các công ty LN trên địa bàn Đam Rông: 63

3.4. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất tại Huyện Đam

Rông ................................................................................................................ 66

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ......................................................................... 69

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

v

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Viết tắt Nguyên nghĩa

BTTNR Bồi thƣờng tài nguyên rừng

BQLDA Ban quản lý dự án

BQLR Ban quản lý rừng

Benefit cost ratio Tỷ suất lợi ích chi phí

CP Chính phủ

DNTN Doanh nghiệp tƣ nhân

FAO Food and Agriculture Organization of the

United Nations

GCNQSDĐ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

IRR internal rate of return (tỷ suất hoàn vốn nội tại)

NĐ Nghị định

NN&PTNT Nông nghiệp & Phát triển nông thôn

NPV Net present value (giá trị hiện tại thuần)

PTNT Phát triển nông thôn

QLDAPT Quản lý dự án phát triển

QĐ Quyết định

TTg Thủ tƣớng

TNHH Trách nhiệm hữu hạn

UBND Ủy ban nhân dân

vi

DANH MỤC CÁC BẢNG

TT Tên bảng Trang

1.1 Tiêu chuẩn đánh giá bền vững đất đồi núi 27

2.1 Cơ cấu diện tích các loại đất huyện Đam Rông 31

3.1 Tổng hợp các dự án thuê đất trồng rừng kinh tế trên địa bàn

huyện Đam Rông

42

3.2 Tiến độ bồi thƣờng tài nguyên rừng của 15 dự án 44

3.3 Tiến độ triển khai trồng rừng 45

3.4 Đánh giá khó khăn trong triển khai dự án trồng rừng 47

3.5 Cơ cấu cây trồng trên đất rừng sau khi đƣợc thuê tại Đam Rông 49

3.6 Giá trị sản xuất lâm nghiệp tại Đam Rông 50

3.7 Chi phí bình quân 1 ha cây trồng mới 51

3.8 Lợi nhuận bình quân/1 ha cây trồng trong 1 năm 52

3.9 Hiệu quả kinh tế của 1 chu kỳ kinh doanh trên 1ha 54

3.10 Hiệu quả kinh tế dài hạn của các hệ thống rừng trồng tại Đam

Rông

55

3.11 Đánh giá hiệu quả xã hội của các loại hình sử dụng đất/1ha/1

năm

57

3.12 Đánh giá hiệu quả môi trƣờng của các hệ rừng trồng tại Đam

Rông

60

1

MỞ ĐẦU

1. Đặt vấn đề:

Giao đất, giao rừng là chủ trƣơng của Đảng và Nhà nƣớc. Trong những

năm qua Đảng và Nhà nƣớc đã có nhiều chính sách nhằm thực hiện chủ trƣơng

này và đã đạt đƣợc những thành tựu đáng kể nhất là giao đất rừng sản xuất. Nhiều

hộ dân, nhiều cộng đồng dân cƣ và nhiều Doanh nghiệp đã đƣợc nhận đất lâm

nghiệp để thực hiện các dự án đầu tƣ trồng rừng, từ đó tài nguyên rừng phát triển

tốt hơn, đời sống của ngƣời dân đƣợc cải thiện và kinh tế xã hội đƣợc nâng cao.

Chủ trƣơng chính sách này đƣợc quan tâm là Nghị định số: 02/CP ngày

15/01/1994 của Chính Phủ về giao đất lâm nghiệp cho tổ chức, hộ gia đình, cá

nhân sử dụng ổn định lâu dài vào mục đích lâm nghiệp, hiện nay đƣợc thay thế

bằng Nghị Định số: 163/1999/NĐ-CP về giao đất, cho thuê đất lâm nghiệp cho tổ

chức, hộ gia đình và cá nhân sử dụng ổn định, lâu dài vào mục đích lâm nghiệp;

Trong những năm vừa qua trên địa bàn huyện Đam Rông các mô hình

trồng rừng kinh tế đã hình thành và khá đa dạng, thu hút đƣợc nhiều đối tƣợng

tham gia vào công tác phát triển rừng, tuy nhiên bên cạnh những nhân tố tích cực

thì vẫn còn tồn tại những hạn chế trong việc sử dụng đất lâm nghiệp để trồng

rừng cụ thể nhƣ hiện nay đa số các doanh nghiệp đƣợc thuê đất trồng rừng kinh tế

vẫn không và chƣa thực hiện các dự án đầu tƣ theo hồ sơ thiết kế đƣợc phê duyệt

ban đầu hoặc thực hiện cầm chừng để không bị thu hồi dự án, điều đó làm lãng

phí nguồn tài nguyên, nguồn nhân lực trong một thời gian không ngắn, ảnh

hƣởng đến việc phát triển kinh tế xã hội của địa phƣơng. Qua đây có thể thấy

đƣợc vấn đề giao đất bằng hình thức cho thuê đối với các tổ chức, doanh nghiệp

đang là vấn đề cần đƣợc quan tâm và nghiên cứu vì vậy tôi chọn đề tài nghiên

cứu là: “Đánh giá hiệu quả sử dụng đất lâm nghiệp sau khi thuê để thực

hiện dự án đầu tư trồng rừng của các doanh nghiệp trên địa bàn huyện

Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng”

2

2. Mục tiêu nghiên cứu:

2.1. Mục tiêu tổng quát.

Trên cơ sở đánh giá thực trạng và hiệu quả sử dụng đất lâm nghiệp của

các doanh nghiệp sau khi thuê để thực hiện các dự án đầu tƣ trồng rừng, luận

văn đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất lâm nghiệp

trong đầu tƣ kinh doanh rừng trồng ở các doanh nghiệp trên địa bàn huyện

Đam Rông, Lâm Đồng.

2.2. Mục tiêu cụ thể.

Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn; về hiệu quả sử dụng đất nông

lâm nghiệp.

Đánh giá thực trạng và hiệu quả sử dụng đất lâm nghiệp của các doanh

nghiệp lâm nghiệp trên địa bàn huyện Đam Rông sau khi thuê đất đầu tƣ

trồng rừng.

Các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả sử dụng đất lâm nghiệp tại các

doanh nghiệp lâm nghiệp huyên Đam Rông.

Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất lâm nghiệp tại các

doanh nghiệp lâm sau thuê đất.

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu.

3.1. Đối tƣợng nghiên cứu: toàn bộ quá trình thuê và sử dụng đất lâm

nghiệp đã thuê để đầu tƣ trồng rừng; hiệu quả sử dụng đất lâm nghiệp trong

đầu tƣ trồng rừng của các doanh nghiệp trên địa bàn huyện Đam Rông

3.2. Phạm vi nghiên cứu:

Phạm vi về nội dung: Luận văn sẽ tập trung nghiên cứu các vấn đề liên

quan đến sử dụng và hiệu quả sử dụng đất trong đầu tƣ trồng rừng của các

doanh nghiệp sau khi thuê trên địa bàn huyện Đam Rông.

Phạm vi về không gian: hoạt động thuê và sử dụng đất lâm nghiệp để

đầu tƣ trồng rừng của 19 doanh nghiệp trên địa bàn huyện Đam Rông.