Đánh Giá Hiệu Quả Môi Trường Của Nhà Máy Nước Diễn Vọng Thành Phố Cẩm Phả Tỉnh Quảng Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

VŨ NGỌC DIỆP

ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ MÔI TRƢỜNG CỦA NHÀ

MÁY NƢỚC DIỄN VỌNG, THÀNH PHỐ

CẨM PHẢ, TỈNH QUẢNG NINH

CHUYÊN NGÀNH: KHOA HỌC MÔI TRƢỜNG

MÃ NGÀNH: 8440301

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƢỜNG

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:

PGS.TS. NGUYỄN HẢI HÒA

Hà Nội, 2019

i

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,

kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố trong

bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.

Nếu nội dung nghiên cứu của tôi trùng lặp với bất kỳ công trình nghiên

cứu nào đã công bố, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm và tuân thủ kết luận

đánh giá luận văn của Hội đồng khoa học.

Hà Nội, ngày 28 tháng 10 năm 2019

Ngƣời cam đoan

Vũ Ngọc Diệp

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn, tôi đã

nhận đƣợc sự hƣớng dẫn, chỉ bảo tận tình của các thầy cô giáo, sự giúp đỡ,

động viên của bạn bè, đồng nghiệp và gia đình.

Nhân dịp hoàn thành luận văn, cho phép tôi đƣợc bày tỏ lòng kính

trọng và biết ơn sâu sắc thầy giáo PGS.TS. Nguyễn Hải Hòa đã tận tình

hƣớng dẫn, dành nhiều công sức, thời gian và tạo điều kiện cho tôi trong suốt

quá trình học tập và thực hiện đề tài.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Ban Giám hiệu, Phòng sau

Đại học, các thầy cô giáo, các nhà khoa học Trƣờng Đại học Lâm nghiệp,

Nhà máy nƣớc Diễn Vọng, thành phố Cẩm Phả đã tận tình giúp đỡ tôi trong

quá trình học tập, thực hiện đề tài và hoàn thành luận văn.

Xin chân thành cảm ơn gia đình, ngƣời thân, bạn bè, đồng nghiệp đã

tạo mọi điều kiện thuận lợi và giúp đỡ tôi về mọi mặt, động viên khuyến

khích tôi hoàn thành luận văn.

Hà Nội, ngày 28 tháng 10 năm 2019

Học viên

Vũ Ngọc Diệp

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ...........................................................................................i

LỜI CẢM ƠN................................................................................................ii

MỤC LỤC ....................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................ vi

DANH MỤC CÁC BẢNG...........................................................................vii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, HÌNH VÀ SƠ ĐỒ ......................................viii

ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................... 1

Chƣơng 1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .................................. 3

1.1. Tổng quan chung về nƣớc sinh hoạt tại Việt Nam................................ 3

1.2. Các mô hình công nghệ xử lý nƣớc sinh hoạt tại Việt Nam.................. 5

1.3. Các nghiên cứu đánh giá tính hiệu quả của xử lý nƣớc sinh hoạt........ 10

1.4. Tồn tại tại khu vực nghiên cứu ........................................................... 11

Chƣơng 2. MỤC TIÊU, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU14

2.1. Mục đích nghiên cứu.......................................................................... 14

2.1.1. Mục tiêu chung............................................................................. 14

2.1.2. Mục tiêu cụ thể............................................................................. 14

2.2. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu .......................................................... 14

2.2.1. Đối tượng nghiên cứu................................................................... 14

2.2.2. Phạm vi nghiên cứu...................................................................... 14

2.3. Nội dung nghiên cứu .......................................................................... 15

2.3.1. Đánh giá thực trạng hoạt động cung cấp nước sạch nhà máy Diễn

Vọng, Cẩm Phả, Quảng Ninh................................................................. 15

2.3.2. Đánh giá hiệu quả hoạt động cung cấp nước sạch của nhà máy

nước Diễn Vọng ..................................................................................... 15

iv

2.3.3. Xác định nhân tố cơ hội và thách thức trong hoạt động cung cấp

nước sạch của nhà máy nước Diễn Vọng ............................................... 15

2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu.................................................................... 16

2.4.1. Thực trạng hoạt động cung cấp nước sạch Diễn Vọng, Cẩm Phả,

Quảng Ninh ........................................................................................... 16

2.4.2. Đánh giá hiệu quả hoạt động cung cấp nước sạch của nhà máy

nước Diễn Vọng ..................................................................................... 16

2.4.3. Nhân tố cơ hội và thách thức trong hoạt động cung cấp nước sạch

của nhà máy nước Diễn Vọng ................................................................ 17

2.4.4. Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động cung cấp nước sạch tại

nhà máy Diễn Vọng, Cẩm Phả, Quảng Ninh .......................................... 17

Chƣơng 3. ĐẶC ĐIỂM ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ XÃ HỘI... 21

3.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên............................................................... 21

3.2. Đặc điểm kinh tế, xã hội..................................................................... 27

Chƣơng 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ....................... 34

4.1. Thực trạng hoạt động cung cấp nƣớc sạch nhà máy Diễn Vọng, Cẩm

Phả, Quảng Ninh....................................................................................... 34

4.1.1. Thực trạng hoạt động xử lý nước sinh hoạt tại nhà máy Diễn Vọng....34

4.1.2. Hoạt động tổ chức quản lý chất lượng nước tại nhà máy .......... 43

4.2. Hiệu quả môi trƣờng của hoạt động cung cấp nƣớc sạch tại nhà máy

nƣớc Diễn Vọng........................................................................................ 44

4.2.1. Hiệu quả xử lý nước thải từ hoạt động của nhà máy nước............ 44

4.2.2. Chất lượng nước sinh hoạt sau khi xử lý tại nhà máy ................... 63

4.2.3. Hiệu quả về mặt xã hội................................................................. 68

4.3. Cơ hội và thách thức trong hoạt động cung cấp nƣớc sạch của nhà máy

nƣớc Diễn Vọng........................................................................................ 69

v

4.4. Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động cung cấp nƣớc sạch tại nhà máy

Diễn Vọng, Cẩm Phả, Quảng Ninh ........................................................... 72

4.4.1. Giải pháp về mặt công nghệ......................................................... 72

4.4.2. Giải pháp về mặt kinh tế, xã hội................................................... 73

4.4.3. Giải pháp về thể chế, chính sách .................................................. 74

KẾT LUẬN, TỒN TẠI VÀ KIẾN NGHỊ.................................................. 76

TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................ 78

vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Tên đầy đủ

DMA Khu vực quản lý thất thoát nƣớc

DMZ Vùng quản lý thất thoát nƣớc

GDP Tổng sản phẩm nội địa

HTCN Hệ thống cấp nƣớc

MLCN Mạng lƣới cấp nƣớc

NMN Nhà máy nƣớc

NRW Thất thoát nƣớc

PVTM Phân vùng tách mạng

SCADA Hệ thống điều khiển giám sát và thu thập dữ liệu

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Tốc độ gió trung bình tháng tại Cẩm Phả (m/s) ............................ 23

Bảng 3.2. Độ ẩm trung bình tháng nhiều năm tại các trạm đo (%)................ 24

Bảng 3.3. Lƣợng mƣa trung bình tháng nhiều năm tại các trạm đo (mm) ..... 25

Bảng 3.4. Nhiệt độ trung bình các tháng khu vực Cẩm Phả (

0C)................... 26

Bảng 4.1. Kết quả phân tích mẫu nƣớc thải từ hoạt động của nhà máy sau khi

xử lý (NT1) .................................................................................................. 46

Bảng 4.2. Kết quả quan trắc nƣớc thải sinh hoạt NTS1 ................................ 52

Bảng 4.3. Kết quả quan trắc mẫu nƣớc tại nƣớc mặt ở sông Diễn Vọng (NM1)

và hồ Cao Vân (NM2) Quý 1 ....................................................................... 55

Bảng 4.4. Kết quả quan trắc mẫu nƣớc tại nƣớc mặt ở sông Diễn Vọng (NM1)

và hồ Cao Vân (NM2) Quý 2 ....................................................................... 56

Bảng 4.5. Kết quả quan trắc mẫu nƣớc mặt sông (NM1, NM2) Quý 3 ......... 58

Bảng 4.6. Kết quả quan trắc mẫu nƣớc mặt (NM1, NM2) Quý 4.................. 60

Bảng 4.7. Kết quả phân tích mẫu nƣớc sinh hoạt sau xử lý lần 1 tại nhà máy

nƣớc Diễn Vọng, Cẩm Phả (03/06/2019)...................................................... 63

Bảng 4.8. Kết quả phân tích nƣớc sinh hoạt đợt 1 tại hộ gia đình thuộc

phƣờng Quang Hanh, Cẩm Phả (03/06/2019)............................................... 65

Bảng 4.9. Kết quả phân tích nƣớc sinh hoạt đợt 1 tại hộ gia đình thuộc

phƣờng Cẩm Phú, Cẩm Phả (03/06/2019) .................................................... 66

Bảng 4.10. Kết quả phân tích mẫu nƣớc sinh hoạt đợt 2 tại hộ gia đình thuộc

phƣờng Quang Hanh và phƣờng Cẩm Phú, Cẩm Phả (19/09/2019).............. 67

Bảng 4.11. Sơ đồ phân tích SWOT về hoạt động cung cấp nƣớc sạch của nhà

máy nƣớc Diễn Vọng ................................................................................... 69

viii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, HÌNH VÀ SƠ ĐỒ

Sơ đồ 1.1. Qui trình xử lý nƣớc cấp tại Việt Nam........................................... 5

Hình 3.1. Vị trí khu vực nghiên cứu, Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ................. 21

Hình 3.2. Thành phố Cẩm Phả...................................................................... 28

Hình 4.1. Một góc hồ Cao Vân..................................................................... 36

Sơ đồ 4.1. Quy trình công nghệ nhà máy nƣớc Diễn Vọng........................... 37

Sơ đồ 4.2. Quy trình xử lý nƣớc tại nhà máy nƣớc Diễn Vọng lấy nƣớc từ Hồ

Cao Vân ....................................................................................................... 38

Sơ đồ 4.3. Qui trình xử lý nƣớc mặt tại nhà máy nƣớc Diễn Vọng ............... 39

Sơ đồ 4.4. Hoạt động quản lý chất luộng nƣớc tại nhà máy .......................... 43

Biểu đồ 4.1. Kết quả phân tích mẫu nƣớc thải sau khi xử lý qua thông số TSS

so với QCVN40:2011................................................................................... 50

Biểu đồ 4.2. Kết quả phân tích mẫu nƣớc thải sau khi xử lý qua thông số

BOD5 so với QCVN40:2011 ........................................................................ 50

Biểu đồ 4.3. Kết quả phân tích mẫu nƣớc thải sau khi xử lý qua thông số Fe

so với QCVN40:2011................................................................................... 51

Biểu đồ 4.4. Kết quả phân tích mẫu nƣớc thải sau khi xử lý qua thông số COD

so với QCVN40:2011................................................................................... 51