Đánh giá hiệu quả chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2012-2016

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

-----------------------------------

TRẦN THẮNG QUÂN

ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CHUYỂN MỤC ĐÍCH SỬ DỤNG

ĐẤT NÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN GIA BÌNH,

TỈNH BẮC NINH GIAI ĐOẠN 2012 - 2016

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Thái Nguyên - 2017

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

-----------------------------------

TRẦN THẮNG QUÂN

ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CHUYỂN MỤC ĐÍCH SỬ DỤNG

ĐẤT NÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN GIA BÌNH,

TỈNH BẮC NINH GIAI ĐOẠN 2012 - 2016

Ngành : Quản lý đất đai

Mã số : 60 85 01 03

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Nguyễn Thế Đặng

Thái Nguyên - 2017

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số

liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa được

sử dụng để bảo vệ một học vị nào.

Tôi xin cam đoan các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã

được chỉ rõ nguồn gốc.

Tác giả luận văn

Trần Thắng Quân

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành được bản luận văn này, trước hết tôi xin chân thành

cảm ơn GS.TS. Nguyễn Thế Đặng đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt

thời gian thực hiện đề tài.

Tôi cũng xin chân thành cảm ơn sự góp ý chân thành của các thầy, cô

giáo khoa Quản lý Tài nguyên, phòng Đào tạo, Trường Đại học Nông Lâm

Thái Nguyên đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi thực hiện đề tài.

Tôi xin chân thành cảm ơn UBND huyện Gia Bình, Phòng TN&MT

huyện Gia Bình, Chi cục thống kê huyện Gia Bình đã giúp đỡ tôi trong

thời gian nghiên cứu và thực hiện đề tài.

Một lần nữa tôi xin trân trọng cảm ơn!

Tác giả luận văn

Trần Thắng Quân

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ..............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................vi

DANH MỤC CÁC BẢNG...............................................................................vi

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ..................................................................... 3

2.1. Mục tiêu tổng quát ..................................................................................... 3

2.2. Mục tiêu cụ thể........................................................................................... 3

3. Ý nghĩa của đề tài.......................................................................................... 4

Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU............................................................ 5

1.1. Cơ sở khoa học của đề tài .......................................................................... 5

1.1.1. Cơ sở lý luận ........................................................................................... 5

1.1.2. Cơ sở pháp lý chuyển đổi mục đích sử dụng đất .................................... 7

1.2. Khái quát chính sách đất nông nghiệp của Thế giới và Việt Nam .......... 10

1.2.1. Khái quát chính sách đất nông nghiệp của Thế giới............................. 10

1.2.2. Khái quát chính sách đất nông nghiệp của Việt Nam........................... 11

1.3. Tình hình sử dụng đất nông nghiệp trên thế giới và Việt Nam ............... 16

1.3.1. Tình hình sử dụng đất nông nghiệp trên thế giới.................................. 16

1.3.2. Tình hình sử dụng đất nông nghiệp của Việt Nam............................... 17

1.4. Thực tiễn quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp trên

Thế giới và ở Việt Nam................................................................................... 18

1.4.1. Thực tiễn quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp trên

Thế giới ........................................................................................................... 18

iv

1.4.2. Thực tiễn quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp ở

Việt Nam ......................................................................................................... 21

1.4.3. Thực tiễn quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp tỉnh

Bắc Ninh.......................................................................................................... 25

Chương 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................ 28

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................ 28

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................ 28

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu............................................................................... 28

2.2. Nội dung nghiên cứu................................................................................ 28

2.2.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Gia Bình ............ 28

2.2.2. Đánh giá thực trạng chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn huyện

Gia Bình, giai đoạn 2012 - 2016..................................................................... 28

2.2.3. Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến chuyển mục đích sử dụng đất trên

địa bàn huyện Gia Bình giai đoạn 2012 - 2016 .............................................. 28

2.2.5. Một số giải pháp nâng cao đời sống kinh tế cho những hộ nông nghiệp

khi chuyển mục đích sử dụng đất.................................................................... 29

2.3.2. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu thứ cấp..................................... 29

2.3.3. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu sơ cấp ...................................... 30

2.3.4. Phương pháp xử lý số liệu..................................................................... 30

Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU........................................................ 31

3.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Gia Bình ............... 31

3.1.1. Ðiều kiện tự nhiên................................................................................. 31

3.1.1.1. Vị trí địa lý ......................................................................................... 31

3.1.1.2. Địa hình, địa mạo ............................................................................... 31

3.1.1.3. Khí hậu ............................................................................................... 32

3.1.1.4. Thuỷ văn............................................................................................. 32

3.1.1.5. Các nguồn tài nguyên......................................................................... 32

3.1.2. Ðiều kiện kinh tế xã hội ........................................................................ 33

v

3.1.2.1. Thực trạng phát triển các ngành kinh tế............................................. 33

3.1.2.2. Thực trạng phát triển đô thị và các khu dân cư nông thôn ................ 34

3.1.2.3. Thực trạng phát triển cơ sở hạ tầng.................................................... 34

3.2. Đánh giá thực trạng chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn huyện Gia

Bình, giai đoạn 2012 - 2016............................................................................ 36

3.2.1. Đánh giá tình hình sử dụng đất trên địa bàn huyện Gia Bình, giai đoạn

2012 - 2016...................................................................................................... 36

3.2.2. Đánh giá quá trình chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn huyện Gia

Bình, giai đoạn 2012 - 2016............................................................................ 47

3.3. Đánh giải các yếu tố ảnh hưởng đến chuyển mục đích sử dụng đất trên

địa bàn huyện Gia Bình giai đoạn 2012 - 2016. ............................................. 53

3.3.1. Yếu tố gia tăng dân số........................................................................... 54

3.3.2. Yếu tố phát triển kinh tế xã hội ở địa phương ...................................... 54

3.4. Đánh giá hiệu quả chuyển mục đích sử dụng đất ảnh hưởng tới đời sống

nông hộ............................................................................................................ 57

3.5. Một số giải pháp nâng cao đời sống kinh tế cho những hộ nông nghiệp

khi chuyển mục đích sử dụng đất.................................................................... 61

3.5.1. Giải pháp từ phía Nhà nước .................................................................. 61

3.5.2. Giải pháp cho các hộ nông dân ............................................................. 65

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ........................................................................... 66

1. Kết luận ....................................................................................................... 66

2. Đề nghị ........................................................................................................ 67

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 68

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Số

TT

Từ từ, cụm từ viết tắt Giải nghĩa từ, cụm từ viết tắt

1 Bộ TN & MT/BTNMT Bộ Tài Nguyên và Môi trường

2 BCH Ban chỉ huy

3 ĐGHC Địa giới hành chính

4 ĐVT Đơn vị tính

5 QL Quốc lộ

6 QĐ Quyết định

7 TL Tỉnh lộ

8 UBND Ủy ban nhân dân

9 WB6 Dự án kè đường sông