Đảng bộ huyện Xuân Trường (tỉnh Nam Định) lãnh đạo xây dựng nông thôn mới từ năm 2008 đến năm 2018

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

TRẦN VĂN HOAN

PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT CHÈ BỀN VỮNG

TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH SƠN,

TỈNH PHÚ THỌ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

THÁI NGUYÊN, NĂM 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

TRẦN VĂN HOAN

PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT CHÈ BỀN VỮNG

TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH SƠN,

TỈNH PHÚ THỌ

Ngành: Kinh tế Nông nghiệp

Mã ngành: 8.62.01.15

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

Người hướng dẫn khoa học: TS. HÀ QUANG TRUNG

THÁI NGUYÊN, NĂM 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Toàn bộ

số liệu và kết quả nghiên cứu trong Luận văn là hoàn toàn trung thực và chưa

từng được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.

Tôi xin cam đoan mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã

được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn này đã được chỉ rõ

nguồn gốc./.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2020

Tác giả luận văn

Trần Văn Hoan

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện luận văn “Phát triển sản xuất chè bền vững

trên địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ” tôi đã nhận được sự hướng

dẫn, giúp đỡ, động viên của các cá nhân và tập thể.

Trước hết tôi xin bày tỏ sự cảm ơn đối với Ban giám hiệu nhà trường,

Phòng Đào tạo và các thầy, cô giáo Trường Đại học Nông Lâm thuộc Đại học

Thái Nguyên đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành chương trình học

tập, nghiên cứu và hoàn thành Luận văn.

Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và chân thành tới TS. Hà

Quang Trung đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo và tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi

trong suốt quá trình thực hiện Luận văn tốt nghiệp.

Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi còn nhận được sự giúp đỡ của các

phòng chuyên môn Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện

Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ, Chi cục Thống kê huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú

Thọ, lãnh đạo, cán bộ các xã, địa điểm nghiên cứu. Tôi xin cảm ơn sự động

viên, giúp đỡ của bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã chia sẻ những khó khăn

và động viên tôi hoàn thành luận văn này.

Trong quá trình làm luận văn, mặc dù có nhiều cố gắng nhưng do trình

độ lý luận và kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế nên không thể tránh khỏi

những thiếu sót. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của thầy, cô và các

nhà khoa học để tôi hoàn thành tốt hơn.

Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ quý báu đó./.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2020

Tác giả luận văn

Trần Văn Hoan

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ..............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ..............................................................vi

DANH MỤC CÁC BẢNG..............................................................................vii

DANH MỤC CÁC HỘP................................................................................viii

TRÍCH YẾU LUẬN VĂN...............................................................................ix

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 3

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3

4. Những đóng góp mới của luận văn ............................................................... 4

Chương 1. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI............................................ 5

1.1. Cơ sở lý luận về phát triển ......................................................................... 5

1.1.1. Khái niệm về phát triển bền vững........................................................... 5

1.1.2. Vai trò của phát triển sản xuất chè bền vững........................................ 13

1.1.3. Đặc điểm phát triển sản xuất chè nguyên liệu bền vững ...................... 16

1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển sản xuất chè nguyên liệu

bền vững.......................................................................................................... 20

1.2. Cơ sở thực tiễn .......................................................................................... 24

1.2.1. Quá trình phát triển chè ở Việt Nam..................................................... 24

1.2.2. Kinh nghiệm sản xuất chè bền vững ở một số địa phương................... 27

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

iv

1.2.3. Bài học kinh nghiệm cho phát triển sản xuất chè bền vững tại

Thanh Sơn, Phú Thọ........................................................................................ 31

Chương 2. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........34

2.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu................................................................... 34

2.1.1. Vị trí địa lý ............................................................................................ 34

2.1.2. Khí hậu và thủy văn .............................................................................. 34

2.1.3. Tài nguyên đất đai................................................................................. 35

2.1.2. Dân số và nguồn lao động..................................................................... 36

2.1.3. Cơ cấu kinh tế ....................................................................................... 37

2.1.4. Thực trạng ngành nông nghiệp huyện Thanh Sơn................................ 37

2.2. Nội dung nghiên cứu................................................................................ 38

2.3. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 39

2.3.1. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu.................................................. 39

2.3.2. Phương pháp phân tích.......................................................................... 41

2.4. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................. 41

Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀO THẢO LUẬN..................... 43

3.1. Thực trạng phát triển chè của huyện Thanh Sơn ..................................... 43

3.1.1. Kết quả sản xuất chè của huyện Thanh Sơn ......................................... 43

3.1.2. Thực trạng cơ cấu giống chè................................................................. 45

3.1.3. Thực trạng tình hình sử dụng đầu vào trong quá trình sản xuất chè.............48

3.1.4. Thực trạng việc áp dụng khoa học công nghệ và kỹ thuật sản xuất chè ......50

3.1.5. Thực trạng việc quản lý chất lượng chè................................................ 53

3.1.6. Kết quả và hiệu quả phát triển sản xuất chè trên địa bàn huyện

Thanh Sơn ....................................................................................................... 54

3.2. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển chè bền vững.................. 58

3.2.1. Nhóm yếu tố thuộc về môi trường ........................................................ 58

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

v

3.2.2. Nhóm yếu tố thuộc về kỹ thuật ............................................................. 60

3.2.3. Nhóm yếu tố thuộc về kinh tế - XH...................................................... 63

3.4. Giải pháp phát triển sản xuất chè bền vững tại huyện Thanh Sơn,

tỉnh Phú Thọ.................................................................................................... 67

3.4.1. Mục tiêu phát triển kinh tế xã hội gắn với phát triển chè bền vững

theo hướng bền vững....................................................................................... 67

3.4.2. Một số giải pháp phát triển sản xuất chè bền vững tại huyện

Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ ................................................................................ 68

KẾT LUẬN.................................................................................................... 80

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 81

PHỤ LỤC....................................................................................................... 85

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

ATTP : An toàn thực phẩm

BQ : Bình quân

BVTV : Bảo vệ thực vật

CN : Công nghiệp

CP : Chi phí

DN : Doanh nghiệp

DT : Doanh thu

ĐVT : Đơn vị tính

HĐND : Hội đồng nhân dân

KH TSCĐ : Khấu hao Tài sản cố định

KTCB : Kiến thiết cơ bản

KT-XH : Kinh tế - Xã hội

NS : Năng suất

PTNT : Phát triển nông thôn

PTSXCBV : Phát triển sản xuất chè nguyên liệu bền vững

SP : Sản phẩm

TCVN : Tiêu chuẩn Việt Nam

UBND : Ủy ban nhân dân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Tình hình sử dụng đất huyện Thanh Sơn giai đoạn 2017 - 2019........ 35

Bảng 2.2. Dân số và lao động huyện Thanh Sơn giai đoạn 2017 - 2019...... 36

Bảng 2.3. Cơ cấu kinh tế huyện Thanh Sơn giai đoạn 2017 - 2019 ............. 37

Bảng 2.4. Kết quả thực hiện một số chỉ tiêu trên địa bàn huyện Thanh

Sơn giai đoạn 2017 - 2019............................................................ 38

Bảng 3.1. Diện tích, năng suất, sản lượng chè Thanh Sơn giai đoạn

2017 - 2019.................................................................................. 43

Bảng 3.2. Cơ cấu các giống chè trên địa bàn huyện Thanh Sơn................... 47

Bảng 3.3. Chi phí bình quân cho 1ha chè kiến thiết cơ bản và kinh

doanh của các hộ điều tra.............................................................. 48

Bảng 3.4. Số lần phun thuốc bảo vệ thực vật trên cây chè ........................... 49

Bảng 3.5. Thông tin chung về hộ/trang trại điều tra ..................................... 54

Bảng 3.6. Hiệu quả kinh tế của hộ/trang trại sản xuất chè theo quy mô

diện tích......................................................................................... 57

Bảng 3.7. Đánh giá của nông hộ về ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên

tới sản xuất chè nguyên liệu.......................................................... 58

Bảng 3.8. Kết quả sản xuất chè nguyên liệu của các nhóm hộ theo trình

độ văn hóa ..................................................................................... 61

Bảng 3.9. Trang thiết bị trong sản xuất chè tại các hộ/ttr điều tra ................ 61

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

viii

DANH MỤC CÁC HỘP

Hộp 3.1. Tham gia sản xuất chè an toàn chúng tôi được hướng dẫn kỹ

thuật từ khâu trồng, chăm sóc, phun thuốc bảo vệ thực vật........... 52

Hộp 3.2. Kiểm soát chất lượng chè nguyên liệu còn nhiều bất cập .............. 53

Hộp 3.3. Giá chè nguyên liệu làm chúng tôi chưa yên tâm .......................... 65