Đặc điểm truyện ngắn phan thị vàng anh qua hai tập khi người ta trẻ và hội chợ.

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA NGỮ VĂN

TRẦN MAI PHƯƠNG

ĐẶC ĐIỂM TRUYỆN NGẮN

PHAN THỊ VÀNG ANH QUA HAI TẬP

KHI NGƯỜI TA TRẺ VÀ HỘI CHỢ

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

NGÀNH CỬ NHÂN VĂN HỌC

Đà Nẵng, tháng 4 / 2016

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA NGỮ VĂN

ĐẶC ĐIỂM TRUYỆN NGẮN

PHAN THỊ VÀNG ANH QUA HAI TẬP

KHI NGƯỜI TA TRẺ VÀ HỘI CHỢ

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

NGÀNH CỬ NHÂN VĂN HỌC

Người hướng dẫn:

TS. Ngô Minh Hiền

Người thực hiện:

Trần Mai Phương

(Khóa 2012 - 2016)

Đà Nẵng, tháng 4 / 2016

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU…………………………………………………………….………..1

1. Lý do chọn đề tài…………………………………………………….……..1

2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề…………………………………………….…....2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu………………………………………….5

4. Phương pháp nghiên cứu…………………………………………………...5

5. Bố cục khóa luận…………………………………………………………...6

CHƯƠNG 1…………………………………………………………….…......7

TRUYỆN NGẮN PHAN THỊ VÀNG ANH…………………………………7

TRONG DÒNG CHẢY TRUYỆN NGẮN NỮ VIỆT NAM ĐƯƠNG ĐẠI...7

1.1.Một số đặc điểm nổi bật của truyện ngắn nữ Việt Nam đương đại………7

1.1.1. Quan niệm nghệ thuật mới mẻ…………………………………………7

1.1.2. Nhân vật độc đáo…………………………………………………..…11

1.1.3. Cốt truyện đa dạng……………………………………………...…....15

1.1.4. Ngôn ngữ văn chương mang hơi thở đời sống đương đại……………17

1.2. Ấn tượng truyện ngắn Phan Thị Vàng Anh trong dòng chảy truyện ngắn

nữ đương đại…………………………………………………………………19

1.2.1. Con đường văn chương của Phan Thị Vàng Anh…………………….19

1.2.2. Truyện ngắn - điểm sáng đặc biệt trong sáng tác của Phan Thị Vàng

Anh……………………………………………………………………….…..21

CHƯƠNG 2………………………………………………………………….23

NHỮNG KHUÔN MẶT CUỘC ĐỜI……………………………………….23

TRONG TRUYỆN NGẮN PHAN THỊ VÀNG ANH………………………23

QUA HAI TẬP KHI NGƯỜI TA TRẺ VÀ HỘI CHỢ………………………23

2.1. Chân dung những người trẻ tuổi………………………………………...23

2.1.1. Những tâm hồn yêu sống……………………………………………...23

2.1.2. Những tâm thế hoài nghi……………………………………………...25

2.1.3. Những khát kháo phục thiện………………………………………….26

2. Những khuôn hình cuộc đời rạn vỡ………………………………………29

2.1.1. Rạn vỡ niềm tin, lý tưởng……………………………………………..29

2.2.2. Hoang mang về các giá trị truyền thống……………………………..34

CHƯƠNG 3…………………………………………………………………38

MỘT SỐ PHƯƠNG THỨC NGHỆ THUẬT ………………………………38

TRONG TRUYỆN NGẮN PHAN THỊ VÀNG ANH ……………………..38

QUA HAI TẬP KHI NGƯỜI TA TRẺ VÀ HỘI CHỢ………………………38

3.1. Nhân vật………………………………………………………………...38

3.1.1. Các dạng nhân vật tiêu biểu…………………………………………..38

3.1.2. Nghệ thuật xây dựng tính cách nhân vật……………………………...46

3.2. Ngôn ngữ nghệ thuật…………………………………………………....52

3.2.1. Ngôn ngữ đậm chất trữ tình…………………………………………...52

3.2.2. Ngôn ngữ đậm chất đời thường……………………………………….54

3.3. Giọng điệu nghệ thuật…………………………………………………..56

3.3.1. Giọng triết lý………………………………………………………….56

3.3.2. Giọng hoài nghi, bất lực………………………………………………59

3.3.3. Giọng hóm hỉnh, giễu cợt……………………………………………..61

KẾT LUẬN………………………………………………………………….66

TÀI LIỆU THAM KHẢO…………………………………………………...68

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin cảm ơn qúy thầy, cô giáo, cán bộ Khoa Ngữ Văn và các cán bộ

thư viện trường Đại học Sư Phạm đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt

khóa học.

Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Tiến sĩ Ngô Minh Hiền,

người đã tận tình hướng dẫn tôi thực hiện và hoàn thành luận văn.

Xin được gửi lời cảm ơn đến những người thân, bạn bè đã giúp đỡ, động

viên tôi trong thời gian học tập và thực hiện luận văn.

Đà Nẵng, ngày 20 tháng 4 năm 2016

Ký tên

Trần Mai Phương

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả

nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được công bố trong

bất kỳ một công trình nào khác.

Tôi xin chịu trách nhiệm về những nội dung khoa học trong công trình

này.

Đà Nẵng, ngày 20 tháng 4 năm 2016

Ký tên

Trần Mai Phương

1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Sau 1986, truyện ngắn Việt Nam phát triển một cách toàn diện, sâu sắc,

gây được sự chú ý của đông đảo độc giả bởi sự xuất hiện của hàng loạt những

cây bút với phong cách nghệ thuật rất riêng. Truyện ngắn thời kỳ đổi mới có

khả năng nắm bắt sự vận động của cuộc sống một cách nhanh nhạy, kịp thời

nhưng vẫn khái quát được những vấn đề sâu sắc trong đời sống. Cùng với

những ưu thế của thể loại tự sự cỡ nhỏ có khả năng miêu tả đời sống phức tạp

của con người trong thời kỳ đổi mới. Truyện ngắn đã có những chuyển đổi rõ

rệt, không chỉ ở đề tài, quan niệm về nghệ thuật con người mà còn ở cách viết

với những thể nghiệm táo bạo. Đặc biệt, sự góp mặt của các cây bút nữ đã

mang đến những âm sắc mới cho đời sống văn học. Truyện ngắn của Võ Thị

Hảo, Y Ban, Nguyễn Thị Thu Huệ, Phạm Thị Hoài,… là những thành công

đáng ghi nhận trong việc thể hiện lối viết mới mẻ đầy sáng tạo. Và một trong

những tên tuổi nổi bật phải kể đến Phan Thị Vàng Anh.

Có thể nói, Phan Thị Vàng Anh đã tạo được một giọng điệu riêng khá ấn

tượng, khẳng định được tài năng của mình trong lĩnh vực truyện ngắn hiện

đại. Các tác phẩm của Phan Thị Vàng Anh rất độc đáo, thể hiện được những

tư tưởng mà tác giả muốn gửi gắm. Vì vậy, tác phẩm của nhà văn có khả năng

thu hút được nhiều tầng lớp độc giả, ngay từ tập truyện ngắn đầu tay Khi

người ta trẻ (1993) và sau đó là Hội chợ (1995). Hầu hết các nhà nghiên cứu,

phê bình đều công nhận thế giới truyện ngắn của Phan Thị Vàng Anh rất riêng

và lạ. Đó là một thế giới nghệ thuật mang hơi thở của sự sống nhiều nghĩa ẩn.

Các ý tưởng, các mối quan hệ đời sống thể hiện một cái nhìn mới mẻ, vừa ngộ