Đặc Điểm Khu Hệ Loài Bò Sát Và Lưỡng Cư Tại Khu Bảo Tồn Thiên Nhiên Đồng Sơn Kỳ Thượng Tỉnh Quảng Ninh Và Đề Xuất Giải Pháp Bảo Tồn

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

KHOA QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG VÀ MÔI TRƢỜNG

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

ĐẶC ĐIỂM KHU HỆ LOÀI BÕ SÁT VÀ LƢỠNG CƢ TẠI KHU BẢO

TỒN THIÊN NHIÊN ĐỒNG SƠN – KỲ THƢỢNG, TỈNH QUẢNG NINH

VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP BẢO TỒN

Ngành: Quản lý tài nguyên rừng

Mã số: 302

Giáo viên hƣớng dẫn 1: PGS.TS. Vũ Tiến Thịnh

Giáo viên hƣớng dẫn 2: Ths. Giang Trọng Toàn

Sinh viên thực hiện: Trần Anh Vũ

Mã sinh viên: 1353021889

Lớp: 58E-QLTNR

Khóa học: 2013 – 2017

Hà Nội, 2017

MỤC LỤC

MỤC LỤC

DANH MỤC BẢNG

MỘT SỐ TỪ VIÊT TẮT

LỜI CẢM ƠN

ĐẶT VẤN ĐỀ....................................................................................................... 1

PHẦN I.TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU............................................... 3

1.1. Lƣợc sử nghiên cứu các loài bò sát lƣỡng cƣ ở Việt Nam............................. 3

1.2. Các nghiên cứu về sự phân bố của bò sát, lƣỡng cƣ theo sinh cảnh.............. 5

1.3 Lƣợc sử nghiên cứu về bò sát, lƣỡng cƣ tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Đồng

Sơn – Kỳ Thƣợng.................................................................................................. 6

PHẦN II. MỤC TIÊU, ĐỐI TƢỢNG, PHẠM VI NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG

PHÁP NGHIÊN CỨU........................................................................................... 8

2.1. Mục tiêu nghiên cứu....................................................................................... 8

2.1.1. Mục tiêu chung............................................................................................ 8

2.1.2. Mục tiêu cụ thể............................................................................................ 8

2.2. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu.................................................................. 8

2.2.2. Phạm vi nghiên cứu..................................................................................... 8

2.3. Nội dung nghiên cứu...................................................................................... 9

2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu................................................................................ 9

2.4.1. Phƣơng pháp kế thừa tài liệu....................................................................... 9

2.4.2. Phƣơng pháp phỏng vấn.............................................................................. 9

2.4.3. Phƣơng pháp điều tra theo tuyến............................................................... 11

2.4.4. Phƣơng pháp xử lý số liệu......................................................................... 13

PHẦN III.ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ XÃ HỘI KHU VỰC NGHIÊN

CỨU .................................................................................................................... 15

3.1. Điều kiện tự nhiên ........................................................................................ 15

3.1.1. Vị trí địa lý và phạm vi ranh giới.............................................................. 15

3.1.2.Địa hình địa thế .......................................................................................... 16

3.1.3. Địa chất và thổ nhƣỡng ............................................................................. 16

3.1.4. Khí hậu ...................................................................................................... 17

3.1.5.Thuỷ văn..................................................................................................... 17

3.1.7. Hệ động vậtvà phân bố của các loài quý hiếm.......................................... 18

3.2.1. Dân tộc, dân số và lao động ...................................................................... 18

3.2.2. Thực trạng cơ sở hạ tầng........................................................................... 19

3.2.3. Đánh giá chung.......................................................................................... 20

PHẦN IV. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN................................ 21

4.1. Thành phần các loài bò sát, lƣỡng cƣ tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn

– Kỳ Thƣợng ....................................................................................................... 21

4.2. Đa dạng tài ngu ên bò sát, lƣỡng cƣ tại hu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn

– ỳ Thƣợng ....................................................................................................... 28

4.2.1. Sự đa dạng so với cả nƣớc ........................................................................ 28

4.2.2. Sự đa dạng giữa các bộ, họ bò sát tại khu vực nghiên cứu....................... 29

4.2.3. Sự đa dạng giữa các bộ, họ trong lớp lƣỡng cƣ ........................................ 31

4.3. Giá trị tài ngu ên và đánh giá các mối đe dọa đến các loài bò sát, lƣỡng cƣ

tại khu vực nghiên cứu ........................................................................................ 33

4.3.1. Giá trị tài ngu ên các loài bò sát, lƣỡng cƣ tại BTTN Đồng Sơn – Kỳ

Thƣợng ................................................................................................................ 33

4.3.2. Các mối đe dọa đến khu hệ bò sát lƣỡng cƣ tại BTTB Đồng Sơn – Kỳ

Thƣợng ................................................................................................................ 38

4.4. Đề xuất các giải pháp quản lý và bảo tồn các loài bò sát, lƣỡng cƣ trong khu

vực ....................................................................................................................... 40

4.4.1.Nhóm giải pháp giảm bớt tác động tiêu cực đến từ các mối đe dọa tới khu

hệ bò sát, lƣỡng cƣ tại BTTN Đồng Sơn – Kỳ Thƣợng................................... 40

ẾT LUẬN – TỒN TẠI – IẾN NGH ............................................................ 42

1. ết luận ........................................................................................................... 42

2. Tồn tại.............................................................................................................. 42

3. iến nghị......................................................................................................... 43

TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1: Môi trƣờng sống chủ yếu của một số họ lƣỡng cƣ............................... 5

Bảng 2.1: Nội dung các công việc đã thực hiện của đề tài .................................. 8

Bảng 2.1: Thông tin về các loài bò sát, lƣỡng cƣ qua phỏng vấn....................... 10

Bảng 2.2: Thông tin về các tuyến điều tra tại khu vực nghiên cứu .................... 11

Bảng 2.3: Điều tra bò sát, lƣỡng cƣ theo tu ến................................................... 13

Bảng 2.4: Các mối đe dọa đến các loài bò sát, lƣỡng cƣ .................................... 13

Bảng 2.5: Danh sách các loài bò sát, lƣỡng cƣ tại Đồng Sơn – Kỳ Thƣợng ...... 14

Bảng 2.6: Giá trị các loài bò sát, lƣỡng cƣ tại BT Đồng Sơn – Kỳ Thƣợng.... 14

Bảng 3.1:Thống kê các lớp động vật tại BTTN Đồng Sơn - Kỳ Thƣợng........ 18

Bảng 4.1: Danh sách các loài bò sát tại BTTN Đồng Sơn – ỳ Thƣợng ........ 21

Bảng 4.2: Danh sáchcác loài lƣỡng cƣ tại BTTN Đồng Sơn – ỳ Thƣợng .... 23

Bảng 4.3. Đa dạng tài ngu ên bò sát, lƣỡng cƣ của BTTN Đồng Sơn - Kỳ

Thƣợng so với cả nƣớc........................................................................................ 29

Bảng 4.4: Mức độ đa dạng giữa các họ trong lớp bò sát .................................... 29

Bảng 4.5: Mức độ đa dạng giữa các bộ, họ lƣỡng cƣ ......................................... 31

Bảng 4.6: Giá trị tài nguyên và giá trị bảo tồn các loài bò sát, lƣỡng cƣ............ 33

DANH MỤC HÌNH

Hình 2.1: Sơ đồ bố trí các tuyến điều tra tại khu vực nghiên cứu ...................... 12

Hình 3.1: Vị trí BTTN Đồng Sơn – Kỳ Thƣợngtrong tỉnh Quảng Ninh ......... 15

Hình 3.2: Vị Trí BTĐồng Sơn, ỳ Thƣợng so với các Khu Bảo tồn lân cận.. 16

............................................................................................................................. 26

Hình 4.1: Rắn sọc má (Gonyosoma cf. frenatum)............................................... 26

Hình 4.2: Rắn sãi khasi (Amphiesma cf. Khasiense)........................................... 27

Hình 4.3: Ếch vạch (Annandia cf. delacouri)...................................................... 28

Hình 4.4: Biểu đồ biểu diễn sự đa dạng giữa các họ bò sát tại BTTN Đồng Sơn

– ỳ Thƣợng ....................................................................................................... 30

Hình 4.5: Biểu đồ biểu diễn mức độ đa dạng giữa các họ lƣỡng cƣ................... 32

MỘT SỐ TỪ VIÊT TẮT

Ký hiệu Giải thích Ký hiệu Giải thích

KBT hu bảo tồn IUCN Sách đỏ thế giới 2016

KBTTN Khu bảo tồn thiên

nhiên

NĐ32 Nghị định 32 năm 2006

KBTTN

ĐS T

hu bảo tồn thiên

nhiên Đồng Sơn – ỳ

Thƣợng

CITES Công ƣớc về buôn bán quốc tế

các loài động vật hoang dã năm

2015

ĐHLN Đại học Lâm nghiệp QS Quan sát

SĐVN Sách đỏ Việt Nam MV Mẫu vật

KVNC Khu vực nghiên cứu PV Phỏng vấn

BVNN Bảo vệ nghiêm ngặt TL Tài liệu

PHST Phục vụ sinh thái CP Chính phủ

KNTS Khả năng tái sinh EN Loài nguy cấp

LVThs Luận văn thạc sỹ CR Loài rất nguy cấp

ĐVR Động vật rừng VU Loài sẽ nguy cấp

LVTN Luận văn tốt nghiệp IB Động vật rừng cấm khai thác và

sử dụng vì mục đích thƣơng mại

BVMT Bảo vệ môi trƣờng IIB Động vật rừng hạn chế khai thác

và sử dụng vì mục đích thƣơng

mại