Đặc Điểm Khu Hệ Bò Sát Lưỡng Cư Tại Xã Nậm Xé Thuộc Địa Phận Khu Bảo Tồn Thiên Nhiên Hoàng Liên Văn Bàn

i

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

KHOA QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG & MÔI TRƢỜNG

----

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

ĐẶC ĐIỂM KHU HỆ BÕ SÁT, LƢỠNG CƢ TẠI XÃ NẬM XÉ

THUỘC ĐỊA PHẬN KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN HOÀNG LIÊN -

VĂN BÀN

NGÀNH: QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG

MÃ SỐ: 7620211

Giáo viên hướng dẫn: ThS. Giang Trọng Toàn

Sinh viên thực hiện : Lương Văn Toản

Mã sinh viên : 1653020099

Lớp : K61-QLTNR

Khóa : 2016 - 2020

Hà Nội, 2020

i

LỜI CẢM ƠN

Thực tập tốt nghiệp giúp sinh viên làm quen với công tác nghiên cứu khoa

học, gắn đào tạo tại trƣờng đại học với điều kiện thực tiễn sản xuất. Đƣợc sự

đồng ý của Khoa Quản lý Tài nguyên rừng và Môi trƣờng, Bộ môn Động vật

rừng, tôi đã thực hiện đề tài: “Đặc điểm khu hệ Bò sát, Lưỡng cư tại xã Nậm

Xé thuộc địa phân Khu bảo tồn thiên nhiên Hoàng Liên – Văn Bàn”. Nhân

dịp này, tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong Trƣờng, trong Khoa,

trong bộ môn Động vật rừng đã tạo điều kiện cho tôi thực hiện đề tài này. Đặc

biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Ths. Giang Trọng Toàn, ngƣời đã trực

tiêp hƣớng dẫn, chỉ bảo và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài.

Xin chân thành cảm ơn tập thể cán bộ Kiểm lâm trong ban quản lý, đội

tuần tra bảo vệ rừng đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình thu thập số liệu

ngoại nghiệp.

Mặc dù, tôi đã cố gắng trong quá trình thực hiện đề tài nhƣng do thời tiết,

thời gian thực tập, kinh nghiệm bản thân còn hạn chế nên bản khóa luận không

tránh khỏi những thiếu sót. Tôi kính mong nhận đƣợc ý kiến đóng góp của các

thầy cô và các bạn đọc để bản khoá luận đƣợc hoàn thiện hơn.

Xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, ngày tháng năm 2020

Sinh viên

Lƣơng Văn Toản

ii

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN .....................................................................................................i

MỤC LỤC .........................................................................................................ii

DANH MỤC VIẾT TẮT...................................................................................iv

DANH MỤC BẢNG.......................................................................................... v

DANH MỤC HÌNH .......................................................................................... vi

ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................... 1

CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU..................................... 3

1.1. Phân loại bò sát và lƣỡng cƣ ở Việt Nam..................................................... 3

1.2. Một số công trình nghiên cứu bò sát, lƣỡng cƣ ở nƣớc ta ............................ 4

1.3. Một số nghiên cứu về bò sát, lƣỡng cƣ tại khu vực tỉnh Lào Cai ................. 5

CHƢƠNG 2 ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ XÃ HỘI KHU VỰC

NGHIÊN CỨU................................................................................................... 7

2.1. Điều kiện tự nhiên ....................................................................................... 7

2.1.1. Vị trí địa lý ............................................................................................ 7

2.1.2. Đặc điểm địa hình..................................................................................... 8

2.1.3. Khí hậu, thuỷ văn ..................................................................................... 8

2.1.4. Đất đai, thổ nhƣỡng .................................................................................. 9

2.2. Điều kiện kinh tế xã hội............................................................................. 10

2.2.1. Nguồn nhân ............................................................................................ 10

2.2.2. Tăng trƣởng, cơ cấu kinh tế và thu nhập ................................................. 11

2.2.3. Cơ sở hạ tầng.......................................................................................... 12

2.3. Đánh giá một số thuận lợi và khó khăn của khu vực.................................. 13

2.3.1. Thuận lợi................................................................................................ 13

2.3.2. Khó khăn ................................................................................................ 13

CHƢƠNG 3 MỤC TIÊU, ĐỐI TƢỢNG, PHẠM VI........................................ 14

NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................... 14

3.1. Mục tiêu .................................................................................................... 14

3.1.1.Mục tiêu chung........................................................................................ 14

iii

3.1.2.Mục tiêu cụ thể........................................................................................ 14

3.2. Đối tƣợng .................................................................................................. 14

3.3. Nội dung.................................................................................................... 14

3.4. Phƣơng pháp nghiên cứu ........................................................................... 15

3.4.1. Phƣơng pháp kế thừa tài liệu .................................................................. 15

3.4.2. Phƣơng pháp phỏng vấn ......................................................................... 15

3.4.3. Phƣơng pháp điều tra tuyến .................................................................... 17

3.4.4. Phƣơng pháp điều tra sự phân bố của bò sát, lƣỡng cƣ theo sinh cảnh.... 20

3.4.5. Phƣơng pháp xử lý số liệu ...................................................................... 20

4.1. Thành phần loài bò sát, lƣỡng cƣ tại xã Nậm Xé ....................................... 21

4.2. Phân bố bò sát, lƣỡng cƣ tại xã Nậm Xé theo sinh cảnh sống .................... 28

4.3. Giá trị bảo tồn và các mối đe dọa tới các loài bò sát, lƣỡng cƣ tại xã Nậm

Xé .................................................................................................................... 34

4.3.1 Giá trị bảo tồn các loài bò sát, lƣỡng cƣ tại xã Nậm Xé ........................... 34

4.3.2. Các mối đe dọa các loài bò sát, lƣỡng cƣ tại xã Nậm Xé ........................ 36

4.3.3. Xếp hạng các mối đe dọa........................................................................ 40

4.4. Đề xuất một số giải pháp quản lý bảo tồn tại nguyên Bò sát, lƣỡng cƣ tại xã

Nậm Xé............................................................................................................ 40

4.4.1. Bảo vệ sinh cảnh sống ............................................................................ 41

4.4.2. Nâng cao nhận thức cộng đồng............................................................... 41

KẾT LUẬN – TỒN TẠI – KIẾN NGHỊ .......................................................... 44

1. Kết luận........................................................................................................ 44

3. Kiến nghị...................................................................................................... 45

TÀI LIỆU THAM KHẢO

iv

DANH MỤC VIẾT TẮT

Viết tắt Nguyên nghĩa

BQL Ban Quản lý

BTTN Bảo tồn thiên nhiên

IUCN Tổ chức bảo tồn Thiên nhiên Quốc tê

KBTTN Khu bảo tồn thiên nhiên

MV Mẫu vật

PV Phỏng vấn

QS Quan sát

SĐVN Sách đỏ Việt Nam

STT Số thứ tự

SC Sinh cảnh

TL Tài liệu

UBND Ủy ban nhân dân

v

DANH MỤC BẢNG

Bảng 3.1: Biểu điều tra bò sát, lƣỡng cƣ qua phỏng vấn cán bộ Kiểm lâm ....... 16

Bảng 3.2: Phiếu điều tra lƣỡng cƣ qua phỏng vấn ngƣời dân địa phƣơng ......... 16

Bảng 3.3: Mô tả tuyến điều tra bò sát, lƣỡng cƣ tại xã Nậm Xé........................ 17

Bảng 3.4: Biểu điều tra bò sát, lƣỡng cƣ theo tuyến ......................................... 19

Bảng 3.5: Biểu thu thập thông tin mối đe dọa đến các loài bò sát, lƣỡng cƣ ..... 19

Bảng 4.1: Thành phần các loài bò sát đƣợc ghi nhận tại xã Nậm Xé ................ 21

Bảng 4.2: Thành phần các loài lƣỡng cƣ đƣợc ghi nhận tại xã Nậm Xé............ 23

Bảng 4.3. Đánh giá về mức độ đa dạng trong khu bảo tồn................................ 26

Bảng 4.4 Phân bố các loài Bò sát – Lƣỡng cƣ theo sinh cảnh........................... 33

Bảng 4.5. Giá trị tài nguyên và tình trạng các loài Bò sát, lƣỡng cƣ ................. 34

Bảng 4.6: Xếp hạng các mối đe dọa tới thành phần loài chim tại xã Nậm Xé ... 40