Chuyên đề thực tập hoàn thiện công tác thẩm định dự án vay vốn của doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân

Chuyên đề thực tập GVHD: TS. Trần Thị Mai Hương

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

CHƯƠNG TRÌNH CHẤT LƯỢNG CAO

CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP

ĐỀ TÀI: HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THẨM ĐỊNH DỰ ÁN VAY VỐN

CỦA DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU

TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH NAM HÀ NỘI

Sinh viên: Phạm Minh Hải

Chuyên ngành: Đầu tư

Lớp:Kinh tế Đầu tư K55

Mã số SV:11131119

Giáo viên hướng dẫn: TS. Trần Thị Mai

Hương

HÀ NỘI-2017

SV: Phạm Minh Hải i Lớp: Đầu Tư CLC K55

Chuyên đề thực tập GVHD: TS. Trần Thị Mai Hương

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết

quả nêu trong chuyên đề thực tập này là do tôi tự thu thập, trích dẫn, tuyệt đối

không sao chép từ bất kỳ một tài liệu nào.

Hà Nội, ngày tháng năm 2017

Sinh viên thực hiện

Phạm Minh Hải

SV: Phạm Minh Hải i Lớp: Đầu Tư CLC K55

Chuyên đề thực tập GVHD: TS. Trần Thị Mai Hương

LỜI CẢM ƠN

Trong thời gian thực tập tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam

Chi nhánh Nam Hà Nội, em đã nhận được sự giúp đỡ và hỗ trợ nhiệt tình của Ngân

hàng. Các anh chị đã giúp em có cơ hội áp dụng những kiến thức của mình đã được

lĩnh hội từ các thầy cô trong nhà trường vào quá trình thực tế tại Ngân hàng. Từ đó,

em đã hoàn thành báo cáo thực tập của mình.

Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của Ngân hàng BIDV chi nhánh Nam

Hà Nội nói chung và anh chị, cô chú phòng Khách Hàng Doanh Nghiệp 1 nói riêng

trong suốt quá trình thực tập, giúp em có những kinh nghiệm thực tế trước khi ra

trường cũng như hoàn thành đợt thực tập này.

Cuối cùng em xin chân thành cảm ơn cô Trần Thị Mai Hương – giảng viên

khoa Đầu Tư, đã trực tiếp hướng dẫn và nhiệt tình giúp đỡ em để hoàn thành bài báo

cáo thực tập tốt nghiệp.

Em xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, ngày tháng năm 2017

Sinh viên thực hiện

Phạm Minh Hải

SV: Phạm Minh Hải ii Lớp: Đầu Tư CLC K55

Chuyên đề thực tập GVHD: TS. Trần Thị Mai Hương

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN..........................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN...............................................................................................................ii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT......................................................................................vi

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU..........................................................................vii

TÓM TẮT..................................................................................................................viii

LỜI MỞ ĐẦU...............................................................................................................1

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁN VAY VỐN CỦA

DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI.................2

1.1.Ngân hàng thương mại.......................................................................................2

1.1.1 Khái niệm....................................................................................................2

1.1.2. Chức năng cơ bản của NHTM....................................................................3

1.1.3 Các hoạt động chủ yếu của NHTM.............................................................4

1.2. Thẩm định dự án vay vốn của DNVVN tại NHTM..........................................6

1.2.1 Doanh nghiệp vừa và nhỏ............................................................................6

1.2.2. Mục đích và sự cần thiết phải định dự án vay vốn của DNVVN tại

NHTM..................................................................................................................9

1.2.3. Quy trình thẩm định.................................................................................10

1.2.4. Nội dung thẩm định..................................................................................11

1.2.5. Phương pháp thẩm định............................................................................19

1.2.6. Các nhân tố ảnh hưởng tới công tác thẩm định dự án vay vốn của

DNVVN tại NHTM............................................................................................22

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THẨM ĐỊNH DỰ ÁN VAY VỐN CỦA

DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT

TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH NAM HÀ NỘI....................................................26

2.1. Giới thiệu chung về ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt Nam chi

nhánh Nam Hà Nội.................................................................................................26

2.1.1. Quá trình hình thành phát triển.................................................................26

2.1.2. Cơ cấu tổ chức..........................................................................................27

2.2 Kết quả hoạt động của đơn vị...........................................................................31

2.2.1. Tình hình huy động vốn...........................................................................31

SV: Phạm Minh Hải iii Lớp: Đầu Tư CLC K55

Chuyên đề thực tập GVHD: TS. Trần Thị Mai Hương

2.2.2 Hoạt động tín dụng....................................................................................34

2.3. Thực trạng công tác thẩm định dự án vay vốn của doanh nghiệp vừa và nhỏ tại

ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt Nam chi nhánh Nam Hà Nội.................37

2.3.1 Đặc điểm thẩm định dự án doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng TMCP

đầu tư và phát triển Việt Nam chi nhánh Nam Hà Nội......................................37

2.3.2. Quy trình thẩm định dự án của doanh nghiệp vừa và nhỏ........................37

2.3.3 Phương pháp và nội dung thẩm định dự án của doanh nghiệp vừa và nhỏ

............................................................................................................................40

2.3.4. Ví dụ minh họa.........................................................................................54

2.4 Đánh giá thực trạng thẩm định dự án vay vốn của DNVVN của BIDV chi

nhánh Nam Hà Nội.................................................................................................73

2.4.1 Kết quả đạt được.......................................................................................73

2.4.2 Hạn chế và nguyên nhân...........................................................................76

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THẨM ĐỊNH DỰ

ÁN VAY VỐN CỦA DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI NGÂN HÀNG TMCP

ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH NAM HÀ NỘI ĐẾN NĂM

2025.............................................................................................................................80

3.1. Định hướng phát triển ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt Nam chi

nhánh Nam Hà Nội đến năm 2025........................................................................80

3.1.1. Định hướng phát triển vào doanh nghiệp vừa và nhỏ..............................80

3.1.2. Định hướng công tác thẩm định dự án vay vốn của doanh nghiệp vừa và nhỏ

............................................................................................................................81

3.2. Một số giải pháp hoàn thiện công tác thẩm định dự án vay vốn của doanh

nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng BIDV chi nhánh Nam Hà Nội...........................81

3.2.1. Cải thiện quy trình thẩm định...................................................................81

3.2.2. Hoàn thiện nội dung thẩm định dự án vay vốn của doanh nghiệp vừa và nhỏ

............................................................................................................................82

3.2.3. Đa dạng hóa phương pháp thẩm định.......................................................83

3.2.4. Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ Thẩm định

............................................................................................................................84

3.2.5. Nâng cao chất lượng công tác thu thập thông tin.....................................85

SV: Phạm Minh Hải iv Lớp: Đầu Tư CLC K55

Chuyên đề thực tập GVHD: TS. Trần Thị Mai Hương

3.2.6. Đẩy mạnh công tác chuyên môn hoá trong công việc..............................87

3.2.7. Nâng cao chất lượng trang thiết bị cơ sở vật chất kỹ thuật, công nghệ hiện

đại cho công tác thẩm định.................................................................................87

3.2.8 Một số giải pháp khác...............................................................................88

3.3. Một vài kiến nghị.............................................................................................88

3.3.1. Đối với Nhà nước.....................................................................................88

3.3.2. Đối với các cơ quan, ban ngành có liên quan và hội sở chính.........89

3.3.3. Đối với các doanh nghiệp, các chủ đầu tư................................................90

KẾT LUẬN.................................................................................................................91

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................92

PHỤ LỤC....................................................................................................................93

SV: Phạm Minh Hải v Lớp: Đầu Tư CLC K55

Chuyên đề thực tập GVHD: TS. Trần Thị Mai Hương

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

1. BIDV : Tại ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt Nam

2. TMCP : Thương mại cổ phần

3. DNVVN : Doanh nghiệp vừa và nhỏ

4. CTCP : Công ty cổ phần

5. NHTM : Ngân hàng thương mại

6. KHDN : Khách hàng doanh nghiệp

7. QTRR : Quản trị rủi ro

8. CBTĐ : Cán bộ thẩm định

SV: Phạm Minh Hải vi Lớp: Đầu Tư CLC K55

Chuyên đề thực tập GVHD: TS. Trần Thị Mai Hương

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU

Hình 1.1: Qui trình thẩm định tại NHTM..........................................................11

Hình 2.1. Cơ cấu tổ chức ngân hàng BIDV chi nhánh Nam Hà Nội................27

...........................................................................................................................27

Bảng 1.1: Tiêu chí phân loại doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam...............7

Bảng 2.1: Kết quả hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng BIDV- Nam Nam

Hà Nội giai đoạn 2012-2016.............................................................................32

Bảng 2.2: Kết quả công tác tín dụng của Ngân hàng BIDV Chi nhánh Nam Hà

Nội giai đoạn 2012-2016...................................................................................35

Bảng 2.3: Số lượng dự án của doanh nghiệp vừa và nhỏ ngân hàng BIDV chi

nhánh Nam Hà Nội được thẩm định ( đưa vào phần kết quả)...........................73

Bảng 2.4. Số dự án được cho vay của ngân hàng BIDV chi nhánh Nam Hà Nội

giai đoạn 2012-2016..........................................................................................75

Biểu đồ 2.1: Quy mô nguồn vốn huy động giai đoạn 2012-2016.....................33

Biểu đồ 2.2: Tình hình huy động vốn phân theo đối tượng khách hàng giai

đoạn 2012-2016.................................................................................................34

Biểu đồ 2.3: Tình hình tín dụng theo thời gian của Ngân hàng BIDV Chi nhánh

Nam Hà Nội giai đoạn 2012-2016.....................................................................36

Biểu đồ 2.4. Số dự án đạt tiêu chuẩn thẩm định................................................74

Biểu đồ 2.5: Tỷ lệ số dự án được tài trợ trên số dự án đạt yêu cầu thẩm định..74

Biểu đồ2.6: tốc độ xử lý hồ sơ thẩm định trung bình ở ngân hàng BIDV chi

nhánh Nam Hà Nội............................................................................................76

SV: Phạm Minh Hải vii Lớp: Đầu Tư CLC K55

Chuyên đề thực tập GVHD: TS. Trần Thị Mai Hương

TÓM TẮT

Đề án chuyên đề tốt nghiệp của em bao gồm 3 chương, phân tích công tác thẩm

định của ngân hàng BIDV chi nhánh Nam Hà Nội một cách rành mạch, chi tiết.

Ở chương một, em phân tích cơ sở lý luận về thẩm định dự án vay vốn của

doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng thương mại. Mở đầu, em đưa ra định nghĩa,

chức năng và hoạt động của ngân hàng thương mại và doanh nghiệp vừa và nhỏ. Sau

đó, công tác thẩm định sẽ được đi sâu vào nghiên cứu. Về quy trình thẩm định, em

đưa ra 4 bước thẩm định cơ bản mà các CBTĐ thường tuân theo. Về nội dung thẩm

định, em phân tích theo 3 khía cạnh, đó là thẩm định khách hàng, thẩm định dự án và

thẩm định điều kiện đảm bảo tiền vay. Về phương pháp thẩm định, em đưa ra 7

phương pháp thường được CBTĐ sử dụng. Sau cùng, các nhân tố khách quan và chủ

quan có khả năng ảnh hưởng đến công tác thẩm định tại NHTM sẽ được liệt kê ra

Trong chương hai, em đi sâu vào tình hình thực tế ở ngân hàng BIDV chi

nhánh Nam Hà Nội. Trong vài trang đầu, em giới thiệu sơ lược về lịch sử hình

thành cũng như quá trình hoạt động của chi nhánh, trong đó bao gồm kết quả hoạt

động duy động vốn và hoạt động tín dụng, đây là 2 hoạt động chính của chi nhánh.

Sau đó, em tập trung phân tích công tác thẩm định được các cán bộ thẩm định sử

dụng trong vài năm gần đây. Em đưa ra thực trạng quy trình, loại phương pháp và

các nội dung thẩm định mà CBTĐ sử dụng tại chi nhánh. Trong đó, công tác thẩm

định khía cạnh tài chính được CBTĐ rât coi trọng. Trong phần này, em có nêu ra

một vài ví dụ để thầy cô có thể hiểu rõ hơn về tình hình của chi nhánh. Cuối

chương, em phân tích kết quả hoạt động, hạn chế cũng như nguyên nhân gây ra các

hạn chế đối với quá trình thẩm định tại chi nhánh.

Ở chương cuối cùng, trước tiên em nêu lên định hướng phát triển của chi

nhánh. Nội dung chính của chương này là cách giải pháp mà chi nhánh có thể áp

dụng để phát huy tiềm năng, đồng thời khắc phục các hạn chế còn tồn đọng để có

được hiệu quả công tác thẩm định tốt hơn. Các giải pháp đó bao gồm: cải thiện quy

trình thẩm định, hoàn thiện nội dung thẩm định dự án vay vốn của doanh nghiệp

vừa và nhỏ, da dạng hóa phương pháp thẩm định, tăng cường công tác đào tạo, bồi

dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ thẩm định, nâng cao chất lượng công tác thu thập

thông tin, đẩy mạnh công tác chuyên môn hoá trong công việc, nâng cao chất lượng

trang thiết bị cơ sở vật chất kỹ thuật, công nghệ hiện đại cho công tác thẩm định và

một số giải pháp khác. Cuối cùng, em nêu lên một vài kiến nghị tới các cơ quan có

thẩm quyền để tạo điều kiện phát triển cho công tác thẩm định của chi nhánh.

SV: Phạm Minh Hải viii Lớp: Đầu Tư CLC K55

Chuyên đề thực tập GVHD: TS. Trần Thị Mai Hương

LỜI MỞ ĐẦU

Ở Việt Nam thời gian gần đây, không khó để nhận thấy doanh nghiệp vừa và

nhỏ chiếm đa số và đóng góp không nhỏ vào sự phát triển của nền kinh tế. Cùng với

đó, doanh nghiệp vừa và nhỏ đóng một vai trò quan trọng trong xã hội, mà ta có thể

kể đến các tác động như tạo việc làm, tăng mức sống của người lao động, huy động

các nguồn lực xã hội…

Mặc dù chiếm đa số về số lượng, song doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng có quy

mô khá nhỏ và trình độ cũng như khả năng phát triển còn thấp, luôn luôn thường

trực vấn đề thiếu hụt vốn. Do đó, hoạt động mở rộng sản xuất kinh doanh thường

xuyên được các doanh nghiệp vừa và nhỏ thực hiện và ngân hàng chính là nơi họ

tìm đến để đáp ứng nhu cầu về vốn.

Đối với ngân hàng, công tác thẩm định đóng vai trò quyết định đến hoạt

động cho vay. Công tác thẩm định dự án vay vốn của doanh nghiệp vừa và nhỏ

được thực hiện cẩn thận, áp dụng các phương pháp thẩm định đa dạng để đưa ra

được kết quả thẩm định chính xác nhất. Tại ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển

Việt Nam chi nhánh Nam Hà Nội, công tác thẩm định dự án vay vốn của doanh

nghiệp vừa và nhỏ mặc dù đã đem lại hiệu quả, tuy nhiên vẫn có một số hạn chế cần

được khắc phục.

Hiểu được tầm quan trọng của công tác thẩm định dự án vay vốn của doanh

nghiệp vừa và nhỏ , qua quá trình thực tập, em quyết định chọn đề tài “Hoàn thiện

công tác thẩm định dự án vay vốn của doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng

thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam chi nhánh Nam Hà Nội” là đề tài

chuyên đề thực tập của mình.

Chuyên đề bao gồm 3 chương:

Chương 1: Cơ sở lí luận về thẩm định dự án vay vốn của doanh nghiệp

vừa và nhỏ của ngân hàng thương mại

Chương 2: Thực trạng công tác thẩm định dự án vay vốn của doanh

nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt Nam chi

nhánh Nam Hà Nội

Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện công tác thẩm định dự án vay vốn

của doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt

Nam chi nhánh Nam Hà Nội đến năm 2025.

Do kinh nghiệm bản thân còn ít, cũng như đặc trưng đòi hỏi tính bảo mật của

ngành ngân hàng nên những nội dung trong bài viết không tránh được những thiếu

sót, em rất mong nhận được sự góp ý của thầy cô để bài viết được hoàn thiện hơn.

SV: Phạm Minh Hải 1 Lớp: Đầu Tư CLC K55

Chuyên đề thực tập GVHD: TS. Trần Thị Mai Hương

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ

ÁN VAY VỐN CỦA DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ

CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

1.1.Ngân hàng thương mại

1.1.1 Khái niệm

Ngân hàng thương mại đã hình thành tồn tại và phát triển hàng trăm năm gắn

liền với sự phát triển của kinh tế hàng hoá. Sự phát triển hệ thống ngân hàng thương

mại (NHTM) đã có tác động rất lớn và quan trọng đến quá trình phát triển của nền

kinh tế hàng hoá, ngược lại kinh tế hàng hoá phát triển mạnh mẽ đến giai đoạn cao

nhất là nền kinh tế thị trường thì NHTM cũng ngày càng được hoàn thiện và trở

thành những định chế tài chính không thể thiếu được. Thông qua hoạt động tín dụng

thì ngân hàng thương mại tạo lợi ích cho người gửi tiền, người vay tiền và cho cả

ngân hàng thông qua chênh lệch lại suất mà thu được lợi nhuận cho ngân hàng.

Cho đến thời điểm hiện nay có rất nhiều khái niệm về NHTM:

+Ở Mỹ: Ngân hàng thương mại là công ty kinh doanh tiền tệ, chuyên cung

cấp dịch vụ tài chính và hoạt động trong ngành công nghiệp dịch vụ tài chính.

+Đạo luật ngân hàng của Pháp (1941) cũng đã định nghĩa: "Ngân hàng

thương mại là những xí nghiệp hay cơ sở mà nghề nghiệp thường xuyên là nhận

tiền bạc của công chúng dưới hình thức ký thác, hoặc dưới các hình thức khác và

sử dụng tài nguyên đó cho chính họ trong các nghiệp vụ về chiết khấu, tín dụng và

tài chính".

+Ở Việt Nam, Định nghĩa Ngân hàng thương mại: Ngân hàng thương mại là

là tổ chức tín dụng được thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng và các hoạt động

kinh doanh khác có liên quan vì mục tiêu lợi nhuận theo quy định của Luật các tổ

chức tín dụng và các quy định khác của pháp luật. (Nguồn[1]: Nghị định số

59/2009/NĐ-CP của Chính phủ về tổ chức và hoạt động của NHTM)

Từ những nhận định trên có thể thấy NHTM là một trong những định chế tài

chính mà đặc trưng là cung cấp đa dạng các dịch vụ tài chính với nghiệp vụ cơ bản

là nhận tiền gửi, cho vay và cung ứng các dịch vụ thanh toán. Ngoài ra, NHTM còn

cung cấp nhiều dịch vụ khác nhằm thoả mãn tối đa nhu cầu về sản phẩm dịch vụ

của xã hội.

SV: Phạm Minh Hải 2 Lớp: Đầu Tư CLC K55