Chuyên đề thực tập hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại công ty comit giai

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan toàn bộ nội dung của luận văn này là kết quả nghiên

cứu của riêng tôi và chưa từng xuất hiện hoặc được công bố trong bất cứ một

chương trình đào tạo cấp bằng hoặc công trình nào khác.

Tác giả

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo của Viện Quản trị Kinh doanh

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã tận tình giảng dạy và giúp đỡ tôi trong quá

trình học tập, nghiên cứu.

Tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn tới Cô giáo hướng dẫn thực hiện luận văn của

mình PGS.TS. Vũ Hoàng Ngân. Từ những vấn đề thực tế của Công ty Cổ phần

Công nghệ Viễn thông – Tin học nơi tôi chọn để hoàn thành luận văn, Cô giáo Vũ

Hoàng Ngân đã tận tình chỉ bảo, hướng dẫn để tôi hoàn thành đề tài luận văn nghiên

cứu của mình.

Tôi xin được cảm ơn các anh chị em đồng nghiệp đang công tác làm việc tại

Công ty Cổ phần Công nghệ Viễn thông – Tin học đã nhiệt thành hợp tác và cổ vũ

tôi trong suốt thời gian thực hiện luận văn này.

Cuối cùng, xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè đã luôn tin tưởng và khích

lệ tôi trong thời gian học tập và hoàn thành luận văn.

Trân trọng cảm ơn!

iii

CÁC TỪ VIẾT TẮT

COMIT Công ty Cổ phần Công nghệ Viễn thông – Tin học

CTE COMIT Telecom Engineering Corporation

CTM COMIT Test&Measurement Division

CTO COMIT Test & Optimization Solutions Div

CTS COMIT Telecom Servies Corporation

ĐT&PTNNL Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực

Viettel Tập đoàn Viễn thông Quân Đội

VMS Công ty Thông tin Di động

VNP Công ty Dịch vụ Viễn thông

VNPT Tập đoàn Bưu Chính Viễn thông Việt Nam

VTN Công ty Viễn thông Liên Tỉnh

iv

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.....................................................................................................i

CÁC TỪ VIẾT TẮT..............................................................................................iii

LỜI MỞ ĐẦU..........................................................................................................1

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO VÀ PHÁT TRIỂN NGUỒN

NHÂN LỰC TRONG TỔ CHỨC...........................................................................5

1.1. Nguồn nhân lực và quản trị nguồn nhân lực trong tổ chức...........................5

1.1.1. Khái niệm nguồn nhân lực...............................................................................5

1.1.2. Khái niệm quản trị nguồn nhân lực..................................................................5

1.2. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực.............................................................6

1.2.1. Khái niệm đào tạo và phát triển.......................................................................6

1.2.2. Vai trò của đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong tổ chức.......................8

1.2.3. Các phương pháp đào tạo và phát triển nguồn nhân lực................................12

1.2.4. Một số vấn đề phát triển nhân viên................................................................16

1.3. Trình tự xây dựng một chương trình ĐT&PTNNL.....................................21

1.3.1. Xác định nhu cầu đào tạo và phát triển nhân lực...........................................23

1.3.2. Xác định mục tiêu chương trình đào tạo và phát triển...................................25

1.3.3. Lựa chọn đối tượng đào tạo...........................................................................27

1.3.4.Xây dựng chương trình đào tạo và lựa chọn phương pháp đào tạo.................27

1.3.5. Dự tính chi phí đào tạo..................................................................................28

1.3.6. Lựa chọn và đào tạo giáo viên.......................................................................28

1.3.7. Thực hiện hoạt động đào tạo và phát triển nhân lực......................................29

1.3.8. Đánh giá kết quả đào tạo và phát triển nhân lực............................................31

1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến đào tạo phát triển nguồn nhân lực.................32

1.4.1. Nhân tố môi trường bên ngoài......................................................................33

1.4.2. Nhân tố môi trường bên trong........................................................................34

CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG CÔNG TÁC ĐÀO TẠO VÀ

PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY COMIT GIAI ĐOẠN

2009-2011................................................................................................................36

2.1. Giới thiệu khái quát về Công ty COMIT......................................................36

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty.................................................36

2.1.2. Một số đặc điểm của công ty ảnh hưởng ĐT&PTNNL..................................36

v

2.2. Thực trạng công tác xây dựng và thực hiện chương trình ĐT&PTNNL tại

Công ty COMIT.....................................................................................................44

2.2.1. Thực trạng công tác xác định nhu cầu ĐT&PTNNL......................................49

2.2.2. Thực trạng công tác xác định mục tiêu đào tạo..............................................54

2.2.3. Thực trạng công tác lựa chọn đối tượng đào tạo............................................54

2.2.4. Thực trạng công tác xây dựng chương trình đào tạo và lựa chọn phương pháp

đào tạo.....................................................................................................................56

2.2.5. Thực trạng công tác dự tính kinh phí đào tạo.................................................59

2.2.6. Thực trạng công tác lựa chọn và đào tạo giáo viên........................................60

2.2.7. Thực trạng việc thực hiện chương trình ĐT&PTNNL...................................62

2.2.8. Thực trạng công tác đánh giá kết quả công tác ĐT&PTNNL........................64

2.3. Thực trạng hoạt động phát triển nhân viên tại COMIT..............................67

2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực

của công ty COMIT...............................................................................................69

2.4.1. Các nhân tố từ bên ngoài công ty...................................................................69

2.4.2. Các nhân tố ảnh hưởng từ bên trong..............................................................71

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC

ĐT&PTNNL TẠI CÔNG TY COMIT GIAI ĐOẠN 2012-2015........................74

3.1. Phương hướng phát triển của Công ty giai đoạn 2012-2015.......................74

3.1.1. Kế hoạch sản xuất kinh doanh trong thời gian 2012-2015.............................74

3.1.2. Kế hoạch đào tạo và phát triển nguồn nhân lực giai đoạn 2012-2015............75

3.2. Đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện công tác ĐT&PTNNL.........................77

3.2.1. Hoàn thiện việc xác định nhu cầu ĐT&PTNNL............................................77

3.2.2. Đa dạng hóa chương trình và nâng cao hiệu quả các khóa đào tạo...............79

3.2.3. Xây dựng quỹ và chính sách sử dụng quỹ ĐT&PTNNL...............................81

3.2.4. Nâng cao hiệu quả công tác đánh giá hiệu quả ĐT&PTNNL........................82

3.2.5. Phân quyền và bồi dưỡng cán bộ phụ trách ĐT&PTNNL.............................83

KẾT LUẬN............................................................................................................85

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................86

PHỤ LỤC...............................................................................................................87

TÓM TẮT LUẬN VĂN.......................................................................................102

DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ VÀ HÌNH

Bảng1.1: So sánh giữa đào tạo và phát triển nguồn nhân lực....................................7

vi

Bảng 1.2: Bảng tổng quan các phương pháp đào tạo...................................................15

Bảng 2.1. Cơ cấu lao động công ty COMIT tháng 9 năm 2011...............................40

Bảng 2.2. Tổng kết tình hình tài chính Công ty COMIT.........................................42

Bảng 2.3: Tổng kết kết quả phỏng vấn lãnh đạo COMIT........................................44

Bảng 2.4: Tổng hợp kết quả khảo sát hoạt động ĐT&PTNNL từ cán bộ quản lý....45

Bảng 2.5: Kết quả tổng hợp các chỉ tiêu khác từ cán bộ quản lý.............................46

Bảng 2.6. Tổng hợp kết quả khảo sát từ nhân viên..................................................46

Bảng 2.7. Bảng tổng kết các khóa đào tạo ngắn hạn (2008 – 2011)........................47

Bảng 2.8. Bảng tổng kết các khóa đào tạo tại Hãng sản xuất (2009-2011)..............48

Bảng 2.9. Bảng tổng kết các khóa đào tạo của hãng sản xuất tại COMIT (2009-

2011).......................................................................................................................49

Bảng 2.10: Dự kiến chi phí khóa đào tạo Kỹ năng thuyết trình tại Biệt thự Tây Hồ

(năm 2010)..............................................................................................................59

Bảng 2.11: Bảng tổng kết đánh giá chất lượng khóa học “Kỹ năng quản lý thời

gian” năm 2009.......................................................................................................65

Bảng 2.12: Một số vị trí cán bộ chủ chốt được phát triển từ nhân viên...................67

Bảng 3.1: Bảng nhân lực và hồ sơ phát triển nhân viên...........................................78

Bảng 3.2: Bảng tổng hợp đánh giá các chỉ tiêu........................................................82

Biểu đồ 2.1: Thị phần đo kiểm viễn thông Việt Nam năm 2010………………......37

Sơ đồ 1.1: Trình tự xây dựng một chương trình đào tạo và phát triển…………......22

Sơ đồ 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức công ty COMIT....................................................39

Hình 3.1: Mô hình tổng quát công tác tổ chức đào tạo............................................84

1

LỜI MỞ ĐẦU

Chất lượng nguồn nhân lực là yếu tố quan trọng góp phần vào sự tồn tại và

phát triển của một doanh nghiệp. Nguồn nhân lực của công ty được hình thành và

phát triển bao gồm các cá nhân người lao động làm việc cho công ty. Khi một nhân

viên mới gia nhập vào công ty họ luôn mang trong mình sự kỳ vọng đạt được những

thành công khi vào môi trường mới. Công tác huấn luyện, đào tạo giúp họ nhanh

chóng hòa nhập công việc và ngày càng trở nên vững vàng hơn trong công việc. Đối

với một nhân viên đã gắn bó với công ty trong một thời gian, họ mong muốn có sự

phát triển và thăng tiến trong công việc. Khi đó công tác đào tạo và phát triển cần

phải đáp ứng được những nhu cầu phát triển luôn hàm chứa trong đời sống tinh thần

lao động của người lao động.

Như vậy , dù là nhân viên mới hay nhân viên lâu năm thì công tác đào tạo và

phát triển nguồn nhân lực trong công ty là rất quan trọng, một mặt giúp cho công ty

có được một đội ngũ lao động chất lượng, một mặt giúp cho nhân viên đáp ứng

được nhu cầu phát triển của mình để gắn bó dài lâu với công ty mình đã lựa chọn

làm việc.

1. Sự cần thiết của đề tài

Công ty Cổ phần Công nghệ Viễn thông – Tin học (COMIT) được thành lập

ngày 09/01/2003 với tiền thân là Văn phòng đại diện của Acterna tại Việt Nam. Gần

10 năm hoạt động trong lĩnh vực cung cấp thiết bị đo lường cho ngành Viễn thông,

Công ty COMIT đứng trước những cơ hội và thách thức rất lớn trong bối cảnh

ngành viễn thông Việt Nam đang có những bước phát triển với tốc độ rất cao.Thời

kỳ đầu thành lập, tổng số lao động của công ty là 7 người. Tuy nhiên, cho đến thời

điểm hiện nay, tổng số lao động của Công ty là 70 người. Do vậy, công tác đào tạo

và phát triển nguồn nhân lực của công ty luôn là vấn đề được các cấp lãnh đạo đặc

biệt chú trọng và xem đó như là một yếu tố sống còn của công ty.

Hiện nay, COMIT đang tập trung phát triển theo ba hướng kinh doanh bao

gồm: Cung cấp thiết bị và giải pháp đo viễn thông, Cung cấp dịch vụ đo viễn thông

và Cung cấp dịch vụ GTGT trên điện thoại di động.

2

Tất cả các hướng kinh doanh đều hướng tới thực hiện tầm nhìn chung của

COMIT: “Trở thành nhà cung cấp hàng đầu về giải pháp và dịch vụ viễn thông tại

Việt Nam với một đội ngũ tài năng, nhiệt huyết và tận tụy với khách hàng”.

Để có thể thực hiện được tầm nhìn và sứ mệnh chung của công ty đòi hỏi công

tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực phải luôn được chú trọng. Theo đó, nguồn

nhân lực của công ty ngày càng phải phát huy được năng lực chuyên môn , không

ngừng nâng cao các kỹ năng trong công việc đồng thời thấm nhuần những giá trị

văn hóa cốt lõi của công ty. Bên cạnh đó, tình hình cạnh tranh khốc liệt đang diễn ra

trên thị trường ngành viễn thông Việt Nam khi các công ty tầm cỡ quốc tế đang có

xu thế thâm nhập mạnh mẽ. Công ty COMIT luôn nhận thức rõ ràng về tầm quan

trọng của nguồn nhân lực, một mặt là duy trì và phát triển nguồn nhân lực và một

mặt là tạo ưu thế cạnh tranh trên thị trường nguồn nhân lực chất lượng cao trong

ngành viễn thông.

Xuất phát từ bài toán thực tiễn nêu trên, sau nhiều năm công tác tại Công ty

COMIT, tôi đã nhận thức rõ về tầm quan trọng của công tác đào tạo và phát triển

nguồn nhân lực tại đây. Do vậy tôi xin được lựa chọn đề tài “Hoàn thiện công tác

đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại Công ty COMIT giai đoạn 2012-2015”

với mong muốn góp phần nâng cao năng lực trình độ cho đội ngũ lao động của công

ty nhằm thực hiện mục tiêu, sứ mệnh và tầm nhìn mà Công ty COMIT đã đề ra.

2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

- Hệ thống hóa lý thuyết về công tác đào tạo và phát triển trong đó tập trung

vào công tác đào tạo.

- Phân tích thực trạng công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại Công

ty COMIT để tìm ra những hạn chế cần khắc phục.

- Đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển của

COMIT trong giai đoạn 2012-2015.

3

3. Phương pháp nghiên cứu

3.1. Nguồn dữ liệu thứ cấp

Thu thập dữ liệu thứ cấp cho phần cơ sở lý thuyết: các lý thuyết về đào tạo và

phát triển nguồn nhân lực. Các giáo trình , chuyên san về quản trị nhân sự có đề cập

đến đào tạo và phát triển.

Thu thập dữ liệu thứ cấp về công ty COMIT như: cơ cấu về nhân sự, cơ cấu tổ

chức, tình hình tài chính, dữ liệu về khách hàng…

3.2. Nguồn dữ liệu sơ cấp

Sử dụng phương pháp phỏng vấn và điều tra khảo sát để thu thập dữ liệu sơ cấp.

- Phương pháp phỏng vấn:

Thực hiện phỏng vấn lãnh đạo công ty về định hướng chiến lược và nhận định

về công tác đào tạo và phát triển của công ty COMIT trong thời gian qua và những

năm tiếp theo. Mục đích của học viên là nhằm tìm hiểu về nhận thức và đánh giá

của cấp lãnh đạo về công tác đào tạo và phát triển nhân lực tại công ty đồng thời

thăm dò những định hướng của cấp lãnh đạo về công tác này.

Tổng số người tham phỏng vấn là: 05 người

Bảng 0.1: Danh sách Lãnh đạo công ty COMIT tham gia phỏng vấn

TT Họ vàn tên Chức vụ Bộ phận Ghi chú

1. Lê Hồng Sơn Tổng Giám đốc COMIT

2. Lương Thị Tuyết Hương Giám đốc tài chính COMIT

3. Nguyễn Đình Long Giám đốc CTE

4. Nguyễn Toàn Thắng Giám đốc CTO

5. Bùi Tuân Giám đốc CTS

(Nguồn: tổng hợp kết quả điều tra)

Phương pháp khảo sát:

Gửi phiếu điều tra qua E-mail để thực hiện khảo sát cán bộ quản lý và nhân

viên công ty. Hình thức gửi E-mail giúp học viên tiết kiệm thời gian và có thể điều

tra khảo sát được các nhân viên đang trên tuyến công tác ở các tỉnh thành khác

nhau. Học viên gửi 12 E-mail cho cán bộ quản lý của công ty, 20 E-mail cho cán bộ

4

nhân viên trong công ty. Thông qua E-mail, học viên gửi các bảng câu hỏi nhằm

khảo sát ý kiến của cán bộ quản lý và nhân viên công ty về các nội dung liên quan

đến việc thực hiện các hoạt động đào tạo và phát triển nhân sự tại công ty COMIT.

Bên cạnh đó, học viên cũng đưa ra một số câu hỏi thăm dò mong muốn của nhân

viên về chương trình đào tạo và phát triển nhân sự. Sau khi tổng hợp các E-mail

được gửi về từ các cán bộ quản lý và nhân viên, học viên tiến hành tổng hợp các dữ

liệu cho từng chỉ tiêu để làm cơ sở dữ liệu cho việc phân tích nghiên cứu.

Bảng 0.2: Kết quả về số lượng người tham gia phản hồi khảo sát

TT Đối tượng phỏng vấn

Số lượng

người nhận

được Email

(người)

Số lượng

phản hồi

(người)

Số lượng không

phản hồi

(người)

1. Cán bộ quản lý 12 10 2

2. Nhân viên công ty 20 16 4

Tổng số 32 26 6

(Nguồn: tổng hợp kết quả điều tra)

Sau khi nhận được các Email phản hồi từ cán bộ quản lý và nhân viên, học

viên tiến hành tổng kết các dữ liệu theo các chỉ tiêu đánh giá làm kết quả phân tích.

4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho cán

bộ quản lý và nhân viên công ty COMIT

Phạm vi nghiên cứu: Tập trung nghiên cứu về công tác đào tạo và một số vấn

đề về phát triển nhân lực tại Công ty COMIT.

Thời gian nghiên cứu: 03 năm (2009, 2010 và 2011).

5. Kết cấu của luận văn

Luận văn gồm 3 chương chính:

Chương 1: Cơ sở lý luận về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong tổ chức.

Chương 2: Phân tích thực trạng công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực

tại Công ty COMIT giai đoạn 2009-2011.

Chương 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển

nguồn nhân lực tại Công ty COMIT giai đoạn 2012-2015.

5

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO VÀ PHÁT

TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC TRONG TỔ CHỨC

1.1. Nguồn nhân lực và quản trị nguồn nhân lực trong tổ chức

1.1.1. Khái niệm nguồn nhân lực

Bất cứ tổ chức nào cũng được tạo thành bởi các thành viên là con người hay

nguồn nhân lực của nó. Do đó có thể nói, nguồn nhân lực của một tổ chức bao

gồm tất cả những người lao động làm việc trong tổ chức đó, còn nhân lực được hiểu

là nguồn lực của mỗi con người mà nguồn lực này gồm có thể lực và trí lực [1].

Thể lực chỉ sức khoẻ của thân thể, nó phụ thuộc vào sức vóc, tình trạng sức

khoẻ của từng người, mức sống, thu nhập, chế độ ăn uống, chế độ nghỉ ngơi, phụ

thuộc vào độ tuổi, giới tính.

Trí lực chỉ sự suy nghĩ, hiểu biết, sự tiếp thu kiến thức, khả năng sáng tạo, tài

năng, quan điểm, lòng tin, nhân cách con người.

Như vậy, nhân lực được hiểu là toàn bộ các khả năng về thể lực và trí lực của

con người được vận dụng trong quá trình sản xuất. Nó cũng được xem là sức lao

động của con người - một nguồn lực quý giá nhất trong các yếu tố của sản xuất của

các doanh nghiệp.

Nguồn nhân lực của doanh nghiệp bao gồm tất cả những người lao động làm

việc trong doanh nghiệp, là tổng thể các yếu tố về thể chất và tinh thần được huy

động trong quá trình lao động.

Nguồn nhân lực là cơ sở tồn tại và phát triển của mỗi doanh nghiệp, vì vậy

phải tiến hành quản trị nguồn nhân lực như một yếu tố đầu vào quan trọng của mỗi

doanh nghiệp.

1.1.2. Khái niệm quản trị nguồn nhân lực

Có nhiều cách hiểu về Quản trị nhân lực. Khái niệm Quản trị nhân lực có thể

được trình bày ở nhiều giác độ khác [1]:

Với tư cách là một trong những chức năng cơ bản của quản trị tổ chức thì

QTNL bao gồm viecj hoạch định (kế hoạch hóa), tổ chức, chỉ huy và kiểm soát các