Chuyên đề thực tập giải pháp tăng cường huy động vốn đầu tư để duy tu bảo dưỡng hệ thống đường bộ

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 1

LỜI MỞ ĐẦU

Trong sự phát triển nền kinh tế xã hội của một vùng, địa phương, thì

giao thông vận tải nói chung và giao thông đường bộ nói riêng là một yếu tố

cực kì quan trọng có vai trò quyết định tới sự phát triển chung của vùng hay

địa phương đó. Chúng như những huyết mạch nối liền hoạt động kinh tế văn

hóa chính trị của các vùng các địa phương với nhau. Vì vậy việc phát triển hệ

thống giao thông vận tải nói chung và hệ thống giao thông đường bộ nói riêng

luôn là một nhiệm vụ cấp bách đối với mỗi vùng, mỗi địa phương.

Bên cạnh việc xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ thì duy tu

bảo dưỡng cũng là một công tác vô cùng quan trọng ảnh hưởng trực tiếp tới

chất lượng của hệ thống giao thông đường bộ. Trong những năm vừa qua

mạng lưới cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ đã được ưu tiên đầu tư xây

dựng và đã có những bước phát triển vượt bậc cả về số lượng và chất lượng.

Hàng loạt các tuyến đường huyết mạch quan trọng được xây dựng mới, nâng

cấp và đưa vào sử dụng đã làm thay đổi diện mạo của các vùng lãnh thổ, rút

ngắn thời gian và nâng cao chất lượng, tiện nghi vận tải đường bộ như quốc lộ

5, QL51, QL1. QL18...

Tuy nhiên bên cạnh đó, hàng loạt công trình giao thông đường bộ

xuống cấp nghiêm trọng đã ảnh hưởng đến chất lượng giao thông, gây dư luận

không tốt trong xã hội. Trong tình hình ấy, công tác duy tu bảo dưỡng hệ

thống đường bộ càng phải được thực hiện một cách nghiêm túc và phải được

nhìn nhận với một vai trò quan trọng. Tuy nhiên một vấn đề đặt ra là nguồn

vốn huy động cho công tác duy tu bảo dưỡng đường bộ rất lớn và việc sử

dụng chúng còn nhiều bất cập. Trong khi đó điều kiện kinh tế nước ta còn hạn

chế thì việc huy động và sử dụng các nguồn vốn đầu tư như thế nào để đạt

hiệu quả cao nhất là hết sức cần thiết.

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 2

Chính vì vậy, sau quá trình thực tập tại phòng giao thông đường bộ￾vụ kết cấu hạ tầng và đô thị- bộ kế hoạch và đầu tư, em đã chọn đề tài “Một

số giải pháp tăng cường huy động vốn đầu tư để duy tu bảo dưỡng hệ thống

đường bộ Việt Nam” làm chuyên đề tốt nghiệp với hy vọng có thể đóng góp

một số giải pháp để giải quyết vấn đề này. Đề tài đã nhận được sự quan tâm

cũng như chỉ bảo, hướng dẫn, góp ý tận tình của cô giáo PGS.TS Nguyễn

Bạch Nguyệt và các cán bộ trong Bộ Kế hoạch Đầu tư, những người đã trực

tiếp hướng dẫn em để em có thể hoàn thành đề tài của mình.

Em xin chân thành cảm ơn!

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 3

CHƯƠNG I

THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG VỐN ĐẦU TƯ CHO CÔNG

TÁC DTBD HỆ THỐNG GTVT ĐƯỜNG BỘ VIỆT NAM

I- SỰ CẦN THIẾT PHẢI TĂNG CƯỜNG HUY ĐỘNG VỐN ĐẦU

TƯ ĐỂ DUY TƯ BẢO DƯỠNG HỆ THỐNG GIAO THÔNG ĐƯONG BỘ Ở

VIỆT NAM.

1. Công tác duy tư bảo dưỡng hệ thống GTVT đường bộ Việt Nam

1.1. Khái niệm về hệ thống GTVT đường bộ

Giao thông đường bộ là toàn bộ điều kiện vật chất kỹ thuật như hệ

thống cầu, đường, các công trình và thiết bị phụ trợ kèm theo và môi trường

hoạt động gắn với giao thông đường bộ , để từ đó phục vụ cho sản xuất và đời

sống sinh hoạt của con người. Như vậy, giao thông đường bộ gồm nhiều bộ

phận nhỏ có tính chất, đặc điểm khác nhau. nếu phân loại hệ thông giao thông

đường bộ theo phần cứng và phần mền thì:

- Phần cứng bao gồm các công trình cầu, đường, bến phà và các công

trình, thiết bị phụ trợ an toàn giao thông, hệ thông thoát nước, trạm đỗ xe,

trạm thu phí,tram cân xe, hệ thống đèn chiếu sáng, đèn tín hiệu, cọc tiêu, biển

báo, kiểm tra giao thông và các thiết bị điểu khiển giao thông khác.

- Phần mềm là toàn bộ hệ thống chính sách, cơ chế hoạt động, môi

trường an ninh xã hội gắn với giao thông đường bộ, đảm bảo cho hoạt động

giao thông tiến hành thuận lợi.

Hệ thống đường bộ Việt Nam bao gồm:

 Đường quốc lộ

 Đường tỉnh lộ

 Đường huyện lộ

 Đường độ thị

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 4

 Đường xã

 Đường chuyên dùng

Xét theo cấp kỹ thuật, đường bộ được chia làm 7 loại: Đường cao tốc,

đường cấp I, II, III, IV, V, VI, và đường chưa xếp loại.

1.2. Đặc điểm của hệ thống giao thông GTVT đường bộ Việt nam

Hệ thống GTVT đường bộ Việt Nam cũng có đặc điểm chung của hệ

thống GTVT đường bộ như:

- Giao thông đường bộ có tính hệ thống, tính cấu trúc và tính tương hỗ lớn,

từ đó việc phân bổ vốn đầu tư xây dựng và bảo trì phải đảm bảo cân đối giữa

các loại đường,giữa các vùng,giữa đầu tư xây dựng mới, khôi phục, nâng cấp

và duy tu bảo dưỡng thường xuyên và các công trình phụ trợ kèm theo.

- Hệ thống GTVT đường bộ có vị trí cố định, phân bổ ở khắp mọi miền của

đất nước, có giá trị lớn. Nó không chỉ phụ vụ nhu cầu hiên tại mà còn phục vụ

cho các nhu cầu ngày càng tăng trong tương lai. Cho nên cần phải có sự tính

toán kỹ lưỡng về vị trí xây dựng công trình, về mức vốn đầu tư, hiểu quả kinh

tế xã hội của các công trình đường trước khi quyết định đầu tư.

- Sự phát triển của hệ thống đường bộ gắn liền với trình độ phát triển kinh

tế xã hội của mỗi nước. Khi kinh tế phát triển kinh tế xã hội của mỗi

nước.khi kinh tế phát triển sẽ có điều kiện để xây dựng hệ thống đường bộ

hiện đại.ngược lại,hệ thông đường bộ hiện đại tạo động lực phát triển kinh tế

xã hội một cách mạnh mẽ.

- Khả năng thu hội vốn trực tiếp từ các công trình GTVT đường bộ là rất

hạn chế. Đối với các công trình có khả năng thu hồi vốn được đầu tư lại

thường được thực hiện trong một thời gian dài. Chính vì vậy, cần chú trọng

đến việc khai thác, sử dụng các nguồn vốn thuộc sở hữu nha nước và sở hữu

công khác để đầu tư xây dựng , DTBD.

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 5

- Phát triển hệ thống giao thông đường bộ là vẫn đề có tính chiến lược nằm

trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội nói chung của đất nước. Do vậy,

việc huy động vốn đầu tư xây dựng và bảo đưỡng GTVT đường bộ cần được

họch định trong khoang thời gian dài và phủ hợp với cân đối chung trong kế

hoạch tổng thể huy động vốn đầu tư phát triển toàn bộ nền kinh tế, xã hội.

Từ những đặc điểm chung, hệ thống giao thống GTVT ở Việt Nam còn

co những đặc điểm riêng: Nhìn chung, mang lưới nước ta đã được hình thành

và phân bổ khác hợp lý so với địa hình, nhưng chưa hoàn chỉnh, còn tồn tại

một số vấn đề sau:

+ Chua co đường cao tốc, đường có tiêu chuẩn kỹ thuật cao (cấp I, cấp II)

chiếm tỷ lệ thấp.

+ Còn nhiều tuyến chưa đạt tiêu chuẩn kỹ thuật, hệ thống đường chưa

đồng bộ, một số vùng như vung núi cao đường chưa thông xe được 4 mùa.

+ Hành lang bảo vệ an toàn giao thông chưa đảm bảo đúng tiêu chuẩn,

việc giải phóng mặt bằng để cải tạo,mở rộng nâng cấp rất khó khăn, khối

lượng đền bù rất lớn.

+ Nhiều công trình được xây dựng trước đây có độ cao và nền đường

không còn phủ hợp với chế độ nền móng hiện tại nên trong mùa mưa lũ,

nhiều đoạn đường bị ngập và sụt lở, đặc biệt khu vực miền Trung đường bộ bị

phá hoại nghiêm trọng sau những đợt lũ lụt.

2. Sự cần thiết phải tăng cường huy động vốn đầu tư để duy tư bảo

dưỡng hệ thống giao thông đường bộ ở Việt Nam

Công tác DTBD chỉ được tiến hành khi công trình đường bộ đã được

hoàn thành và phải được làm một cách thường xuyên liên tục theo thơi gian

sử dụng công trình. Tuỳ theo đặc điểm, tính kết cấu của loại công trình đường

bộ mà lập kế hoạch DTBD phù hợp tránh gây sự thất thoát, lãng phí vốn. Đối

với trục đường quốc lộ phải có kế hoạch DTBD thường xuyên và định kỳ,

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 6

DTBD tống thể và bộ phận và được phân cấp quản lý với nguồn ngân sách

TW hỗ trợ, còn đối với đường tỉnh lộ , huyện lộ do điạ phương tự chủ trì thực

hiện có sự giúp đỡ của cấp trên có thẩm quyền , với đường xã lộ do dân địa

phương thực hiện theo các đường hỏng đến đâu thì DTBD đến đó…

Do đặc điểm điều kiện tự nhiên và địa hình nước ta, công tác duy tu bảo

dưỡng đường bộ của từng vùng, miền, các tỉnh có kế hoạch khác nhau và nguồn

vốn dành cho DTBD đòi hỏi nhưng nhu cầu của nền kinh tế đáp ứng chưa được

là bao. Do vậy việc lập kế hoạch cho DTBD ở cấp cơ sở còn bị bỏ ngỏ.

Mạng lưới GTVT đường bộ của Việt Nam là khá rộng, yêu cầu về DTBD

đối với một mạng lưới như vậy là rất quan trọng . Đặc biệt khi mà hầu hết các

tuyến đường đều phải gánh khí hậu gió mùa ẩm ướt, sự quá tải của phương

tiện và một tỷ lệ lớn các tuyến đường nằm ở khu vực đồi núi mà phương tiện

rửa trôi và xói mòn đã góp phần vào việc tạo them rủi ro cho công tác DTBD.

Chính phủ Việt Nam mong muốn cải thiện được tất cả các mặt của công

tác DTBD đường bộ vả mạng lưới GTVT đường bộ nhất là GTVT nông thôn

còn nhiều bất cập, tại nhiều các tỉnh đường xã, huyện quy mô và tình trạng sử

dụng thấp .

Bảng 1: Mạng lưới GTVT đường bộ một số tỉnh năm 2005 (đơn vị Km)

Nhựa cấp phối Đ.xỉ Đ. đất Đ.tốt Đ.TB Đ.xấu

Bắc Giang 27 376 1219 1712 136 1004 2079

Bình Định 25 400 740 1900 95 725 2245

Hà Tây 1014 1739 1002 301 526 1579 1883

Hà Tĩnh 127 428 567 397 991

Hải Dương 15 881 827 578 335 576 884

Nghệ An 656 1635 1221 2909 920 4492

Quảng Bình 711 483 438

Quảng Nam 63 138 765 786 790 280 912

Thái Bình 556 607 872 181 947 867

Sơn La 345 158 387 48 345 1873

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 7

Như vậy, mạng lưới GTVT chưa dủ đảm bảo đi lại cho các vùng, chất

lượng đường ké. Công tác quản lý còn nhiều bất cập, công tác DTBD đường

không được quan tâm đúng mức, làm cho đường xuống cấp nhanh.

Đối với các tỉnh nhất là các tỉnh có địa hình đồi núi khó khăn, hệ thống

GTVT đường bộ cần được quan tâm hơn. Như vậy việc tiếp tục đầu tư cho

nâng cấp và khôi phục đương bộ là rất cần thiết bởi:

-Nâng cấp hệ thống đường đi lại trong mọi điều kiện thời tiết sẽ làm cho

việc vận chuyển hang hoá và hành khách ở các vùng dễ dàng hơn rẻ hơn

nhanh chóng hơn và thuận tiện đáng tin cậy hơn.

-Việc tiếp tục đầu tư nâng cấp hệ thống đường sẽ làm tăng khẳ năng tiếp

cận của người dân tới các vùng đã phát triển, các khu chợ, tiếp cận với các

đầu vào phục vụ sản xuất, tiêu dùng, những nơi có việc làm, cơ sở y tế, tài

chính, truyền thống.

-Tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức Nhà nước và tư nhân cung ứng

tốt hơn các dịch vụ xây dựng và dịch vụ hỗ trợ vớicác nhà kinh doanh, buôn

bán nhỏ. Tạo cơ hội kinh tế và công ăn việc làm cho người dân , việc họ được

hưởng lợi ngày càng nhiều các dịch vụ tốt hơn về y tế và giáo dục …

Thực tế cho thấy. Hệ thống GTVT đường bộ có đồng bộ duy trì bền vững

được hay không lại phụ thuộc rất lớn vào việc DTBD thường xuyên và liên

tục. Việc DTBD hệ thống giao thông GTVT đường bộ cho những năm tiếp

theo là rất cần thiết, nó quyết định đến tuổi thọ của công trình, chất lượng sử

dụng. Nếu không thực hiện công tác bảo dưỡng đường thì được coi như là

hành đông không đầu tư nữa bởi điều đó có ý nghĩa như một sự vứt bỏ những

khoản đầu tư nữa bởi điều đó có ý nghĩa như một sự vứt bỏ những khoản đàu

tư cho các tuyến đường đã đầu tư .Mặt khác đàu tư cho DTBD còn hạn chế

được tai nạn giao thông. Công tác bảo vệ giữ gìn và duy trì tình trạng kỹ thuật

của hệ thống đường bộ hiện có, một tài sản với tổng giá trị hang trăm ngàn tỷ