Chính sách tiền tệ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế: Cơ sở lý luận và thực tiễn

NH0NGVflND6KINHT6VIM^

Chinh sach tien te thuc day tang tri/^ng Idnh te:

Cd s^ ly luan va thirc te

TS. Nguyen Thj Kim Thanh

Ngan hang Nha nuoc

Chinh sach tien te dugc hinh thanh va phat trien xuat phat tif nhu cau thifc te khach

quan, de hiidng nhCfng anh hudng cija tien te den sU phat then ddi song kinh te xa

hoi mot each hieu qua nhat. Do vay, viec xay dung va'thuc thi CSTT khong mang tinh

ky thuat dan thuan, ma no the hien ro la mdt nghe tiiuat, phan Idn dua vao kinh

nghiem, si/thanh thao va 6c phan doan cua ngudilam chinh sach. Tuy nhien, nhCmg

van de ly luan ca ban nha't ve CSTT va ca che truyen tai cua no se la ca sd cho su

phan doan ciia cac nha hoach dinh va thuc thi chinh sach tien te cua Viet Nam trong

thdi gian qua de dua nen kinh te vuot qua giai doan suy giam kinh te vda qua.

Trong kinh te hoc vT mo,

CSTT dugc coi la mot

cong cu quan iy kinh te

vT mo do NHTW thifc hien.

Bang each NHTW t^c dong

den cung Lfng tien (money

supply) lam thay ddi cung ufng

tien de tac dong den lai suat,

tCr do anh hucing den chi tieu

cua cac khu virc nen kinh te,

cuoi cung CStT c6 tac dong

quan trong den GDP thu'c,

GDP tiem nanp va lam phat.

Nhtf vay c6 the khai quat qua

trinh hoat dong cua CSTT, nht/

la mot qua trinh di/oc kh6i dau

tCr nhurng hanh ^dong cija

NHTW lam thay ddi cung tien

cCia toan bo nen kinh te (hanh

dong nay cht/a dung y mudn

cliu quan cua con ngu'di), va

ket qua cudi cung cua hanh

dong do la tac dong den GDP

(thu'c va tiem nang) va lam

phat. Thu'c te cung cho chung

ta thay khi mudn tang trudng

kinh te chdng suy thoai,

NHTW CO the tang cung tien

nham ha lai sua't de thuc day

hoat dong kinh te. NgUdc lai,

khi mudn han che tang trudng

kinh te, giam lam phat NHTW

da tac dong giam cung tien

lam tang lai suat, giam dau ttr.

Van de dat ra can xem xet

ky ve mat 1^ thuye't la CSTT

tac dong den tang trudng kinh

te nhu the nao, vai tro cija n6

den dau trong viec thuc day

tang trudng kinh te? Oe tra Idi

cau hoi nay, can xem xet ly

thuyet ve tang trudng kinh te:

- Theo kinh te hoc cd dien

(dai dien tieu bieu la Adam

Smith va David Ricardo), thi

yeu td cd ban quyet djnh tang

trudng kinh te la lao dong duoc

SLf dung hUu ich cung vdi

lupng tu ban tich luy. Ddi vdi

cac nha kinh te hoc tan cd

dien, ma dung dau la Alfred

Marshall (1842-1924)1, ho cho

rang vdn va lao dong cd the

thay the cho nhau, va trong

qua trinh san xuat cd the cd

nhieu each ket hop giiia cac

yeu td dau vao va tien bo khoa

hoc ky thuat la yeu td cd ban

d l thuc day sU phat trien kinh

te. Do chu trong den cac nhan

td dau vao cua san xuat, ly

thuyet tan cd' dien cdn dUdc

goi la ly thuyet trong cung.

Diem pidng vdi cac nha kinh

te^cd dien, cac nha kinh te tan

cd dien cho rang trong dieu

kien thi trUdng canh tranh, khi

nen kinh te cd bien dong thi sU

linh hoat ve gia ca va tien cdng

la nhan td cd ban khdi phuc

nen kinh te ve vj trf san lupng

tiem nang vdi viec sCrdung het

ngudn lao ddng.

- Nam 1936, sU ra ddi cua

tac pham "Ly thuyet chung ve

viec lam, lai suat va tien te"

cua John Maynard Keynes

(1883-1946) danh dau sU ra

dpi cua hoc thuyet kinh te mdi.

Bang cac nghien ctfu cua

minh, dng khang dinh dau tU

ddng vai trd quyet djnh den qui

md viec lam, den tang trUdng

va khdi lupng dau tu phu thudc -

lai sua't cho vay va nang sua't

can bien cua vdn. Keynes sCr

dung ly luan ve viec lam va san

lupng do cau quyet djnh de giai

thich mu'c san lUdng tha'p va

that nghiep ked dai trong

nhung nam 30 d hau het cac

nudc cdng nghiep phUdng Tay,

do dd ly thuyet nay cdn goi la

thuyet trpng cau.

Qua phan tich tdng quan ve

viec lam, Keynes da di den ket

luan: mudn thoat khdi khung

hoang, that nghiep, Nha nudc

phai thuc hien dieu tiet bang

cac chinh sach kinh te, nhung

chfnh sach nay nham tang cau

tieu dung. Ong cung cho rang

Qhi'nh phu cd vai trd to Idn

trong viec sCr dung nhUng

chfnh sach kinh te: chfnh sach

thue, chfnh sach tien te, lai

suat... nham thuc day 'tang

trUdng kinh te.

-Ly thuye't tang trudng kinh

te hien dai thdng nha't vdi each

xac dj_nh cua md hinh kinh te

tan cd dien ve cac ye'u td tac

dpng de'n san xua't. Ho cho

rang tdng mu'c cung (Y) cua