Các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt trong luật tố tụng hình sự: Nghiên cứu so sánh và kinh nghiệm cho Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP HỒ CHÍ MINH

HÀ THỊ THÚY LAN

LUẬN VĂN THẠC SĨ

CHUYÊN NGÀNH LUẬT HÌNH SỰ VÀ TỐ TỤNG HÌNH SỰ

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sự

Mã số: 60380104

Người hướng dẫn khoa học: Pgs.Ts. Phạm Quang Phúc

Học viên: Hà Thị Thúy Lan

Lớp: Cao học Luật, khóa 23

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2019

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi, dưới sự

hướng dẫn và giúp đỡ của Phó giáo sư Tiến sĩ Phạm Quang Phúc. Các trích dẫn

trong luận văn đảm bảo độ tin cậy, chính xác và trung thực. Những tài liệu tham

khảo sử dụng trong luận văn đều được liệt kê đầy đủ, cụ thể. Những kết luận khoa

học của luận văn chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

TÁC GIẢ CỦA LUẬN VĂN

Hà Thị Thúy Lan

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

BLTTHS : Bộ luật Tố tụng hình sự

CQĐT : Cơ quan điều tra

TTHS : Tố tụng hình sự

VKS : Viện kiểm sát

VKSND : Viện kiểm sát nhân dân

Biện pháp ĐTTTĐB : Biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt

Việt Nam : Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Trung Quốc : Cộng hòa dân chủ nhân dân Trung Hoa

Hoa Kỳ : Hợp chủng quốc Hoa Kỳ

Nga : Liên bang Nga

Pháp : Cộng hòa Pháp

Đức : Cộng hòa Liên bang Đức

Anh : Vương quốc Anh

MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU........................................................................................................1

CHƯƠNG 1. NHẬN THỨC LÝ LUẬN VỀ ĐIỀU TRA VỤ ÁN HÌNH SỰ VÀ

BIỆN PHÁP ĐIỀU TRA TỐ TỤNG ĐẶC BIỆT...................................................8

1.1. Khái niệm, nhiệm vụ và ý nghĩa của điều tra vụ án hình sự .....................8

1.1.1. Khái niệm điều tra vụ án hình sự .............................................................8

1.1.2. Nhiệm vụ điều tra vụ án hình sự...............................................................8

1.1.3. Ý nghĩa điều tra vụ án hình sự ...............................................................10

1.2. Khái niệm, nguyên tắc và ý nghĩa áp dụng biện pháp điều tra tố tụng

đặc biệt trong điều tra vụ án hình sự................................................................11

1.2.1. Cơ sở hình thành biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt............................11

1.2.2. Khái niệm biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt và vai trò trong điều tra

vụ án hình sự ....................................................................................................13

1.2.3. Nguyên tắc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt .......................15

1.3. Các trường hợp áp dụng, thẩm quyền và thời hạn áp dụng biện pháp

điều tra tố tụng đặc biệt .....................................................................................18

1.3.1. Các trường hợp áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt................18

1.3.2. Về thẩm quyền, trách nhiệm quyết định và thi hành quyết định áp dụng

biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt...................................................................19

1.3.3. Thời hạn áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt...........................21

1.3.4. Hủy bỏ việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt ......................22

1.4. Các biện pháp cụ thể ...................................................................................22

1.4.1. Ghi âm, ghi hình bí mật..........................................................................22

1.4.2. Nghe điện thoại bí mật ...........................................................................24

1.4.3. Thu thập bí mật dữ liệu điện tử ..............................................................25

1.5. Chứng cứ trong áp dụng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt ..........28

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1........................................................................................30

CHƯƠNG 2. QUY ĐỊNH VỀ BIỆN PHÁP ĐIỀU TRA TỐ TỤNG ĐẶC BIỆT

CỦA MỘT SỐ NƯỚC VÀ KINH NGHIỆM CHO VIỆT NAM........................31

2.1. Quy định của một số nước về biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt .........31

2.1.1. Pháp luật tố tụng hình sự các nước quy định về tên gọi và kỹ thuật thể

hiện ...................................................................................................................31

2.1.2. Pháp luật tố tụng hình sự các nước quy định về điều kiện áp dụng biện

pháp điều tra tố tụng đặc biệt ..........................................................................34

2.1.3. Pháp luật tố tụng hình sự các nước quy định về thẩm quyền, trách

nhiệm trong việc áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.........................35

2.1.4. Pháp luật tố tụng hình sự các nước quy định về thời hạn áp dụng biện

pháp điều tra tố tụng đặc biệt ..........................................................................37

2.1.5. Pháp luật tố tụng hình sự các nước quy định về sử dụng kết quả thu thập

được bằng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt ................................................38

2.2. Kinh nghiệm cho Việt Nam để hoàn thiện quy định pháp luật tố tụng

hình sự..................................................................................................................40

2.2.1. Những ưu điểm trong pháp luật tố tụng hình sự của các nước về biện

pháp điều tra tố tụng đặc biệt ..........................................................................41

2.2.2. Kiến nghị hoàn thiện quy định về biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt

trong pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam........................................................49

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2........................................................................................57

KẾT LUẬN..............................................................................................................59

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO