Biện pháp tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm lại cán bộ quản lý trường tiểu học huyện Bảo Lâm tỉnh Cao bằng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

––––––––––––––––––

THẠCH VĂN THÀNH

BIỆN PHÁP TỔ CHỨC LUÂN CHUYỂN

VÀ BỔ NHIỆM LẠI CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƢỜNG

TIỂU HỌC HUYỆN BẢO LÂM TỈNH CAO BẰNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC

THÁI NGUYÊN - 2009

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

––––––––––––––––––

THẠCH VĂN THÀNH

BIỆN PHÁP TỔ CHỨC LUÂN CHUYỂN

VÀ BỔ NHIỆM LẠI CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƢỜNG

TIỂU HỌC HUYỆN BẢO LÂM TỈNH CAO BẰNG

Chuyên ngành: QUẢN LÍ GIÁO DỤC

Mã số: 60 14 05

LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS TRẦN QUỐC THÀNH

THÁI NGUYÊN - 2009

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN

Hoàn thành luận văn thạc sĩ khoa học này, tôi xin chân thành cảm ơn

Phó giáo sư, Tiến sĩ Tâm lý học Trần Quốc Thành, Chủ nhiệm khoa Tâm lý

trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã tận tình hướng dẫn trong suốt quá trình

thực hiện.

Xin cảm ơn Ban Giám hiệu, quý thầy cô giáo khoa Tâm lý - Giáo

dục, khoa Sau đại học trường Đại học Sư phạm Đại học Thái Nguyên đã

tận tâm giảng dạy, hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học

tập, nghiên cứu.

Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Ban Tổ chức Tỉnh uỷ,

Lãnh đạo Sở Giáo dục & Đào tạo Cao Bằng, Phòng Giáo dục huyện, cán bộ

quản lý các trường tiểu học trong huyện. Cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp và gia

đình đã giúp đỡ, động viên tôi hoàn thành luận văn này.

Thái Nguyên, tháng 9 năm 2009

Thạch Văn Thành

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

BCHTƯ : Ban chấp hành trung ương

BNL : Bổ nhiệm lại

CBQL : Cán bộ quản lý

CĐSP : Cao đẳng sư phạm

CMNV : Chuyên môn nghiệp vụ

CNH - HĐH : Công nghiệp hoá, hiện đại hoá

ĐHSP : Đại học sư phạm

GD - ĐT : Giáo dục - đào tạo

GDP : Tốc độ tăng trưởng kinh tế

GDTX : Giáo dục thường xuyên

GSTS : Giáo sư tiến sĩ

KTTH - HN : Kỹ thuật tổng hợp - Hướng nghiệp

LL chính trị : Lý luận chính trị

LC CBQL : Luân chuyển cán bộ quản lý

NQTƯ : Nghị quyết trung ương

PGS.TS : Phó giáo sư tiến sĩ

PTCS : Phổ thông cơ sở

QLGD : Quản lý giáo dục

THCS : Trung học cơ sở

THPT : Trung học phổ thông

THSP : Trung học sư phạm

UBND : Uỷ ban nhân dân

XHCN : Xã hội chủ nghĩa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU...................................................................................................... 1

1. Lý do chọn đề tài....................................................................................... 1

2. Mục đích nghiên cứu................................................................................. 3

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ........................................................... 3

4. Giả thuyết khoa học................................................................................... 3

5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................ 3

6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu................................................................ 4

7. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 4

CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VIỆC TỔ CHỨC THỰC

HIỆN LUÂN CHUYỂN VÀ BỔ NHIỆM LẠI CÁN BỘ QUẢN

LÝ TRƢỜNG TIỂU HỌC.................................................................... 6

1.1. Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề ...................................................... 6

1.2. Một số khái niệm cụ baỷn liên quan đến vấn đề nghiên cứu ................... 7

1.2.1. Tổ chức ............................................................................................... 7

1.2.2. Quản lý.............................................................................................. 11

1.2.3. Mối quan hệ giữa tổ chức và quản lý ................................................. 14

1.2.4. Cán bộ quản lý và đội ngũ cán bộ quản lý ......................................... 17

1.2.5. Chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý .................................................... 20

1.2.6. Luân chuyển cán bộ quản lý .............................................................. 23

1.2.7. Bổ nhiệm, bổ nhiệm lại cán bộ quản lýự............................................ 24

1.3. Trường tiểu học và cán bộ quản lý trường tiểu học............................... 26

1.3.1. Trường tiểu học trong hệ thống giáo dục quốc dân ............................ 26

1.3.2. Cán bộ quản lý trường tiểu học.......................................................... 31

1.4. Tổ chức thực hiện luân chuyển và bổ nhiệm lại cán bộ quản lý

trường tiểu học ...................................................................................... 32

1.4.1. Tổ chức thực hiện.............................................................................. 32

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1.4.2. Mục đích việc tổ chức thực hiện luân chuyển và bổ nhiệm lại cán

bộ quản lý trường tiểu học..................................................................... 33

1.4.3. Những nguyên tắc cơ bản trong việc tổ chức thực hiện luân

chuyển và bổ nhiệm lại cán bộ quản lý trường tiểu học. ........................ 35

1.4.4. Qui trình luân chuyển và bổ nhiệm lại cán bộ quản lý trường tiểu

học ........................................................................................................ 36

1.5. Ý nghĩa của luân chuyển và bổ nhiệm lại cán bộ quản lý đối với

việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học.......... 38

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG VIỆC TỔ CHỨC LUÂN CHUYỂN

VÀ BỔ NHIỆM LẠI CÁN BỘ QUẢN LÝ CÁC TRƢỜNG

TIỂU HỌC HUYỆN BẢO LÂM TỈNH CAO BẰNG ....................... 42

2.1.1. Vị trí địa lý tự nhiên và dân số........................................................... 42

2.1.2. Nguồn nhân lực và tăng trưởng kinh tế.............................................. 44

2.2. Thực trạng giáo dục - đào tạo huyện Bảo Lâm ..................................... 45

2.2.1. Một số chủ trương lớn nhằm đổi mới giáo dục - đào tạo.................... 46

2.2.2. Kết quả thực hiện các chủ trương lớn của ngành GD-ĐT Bảo

Lâm....................................................................................................... 49

2.3. Thực trạng về giáo dục tiểu học huyện Bảo Lâm.................................. 51

2.3.1. Mạng lưới trường, lớp tiểu học .......................................................... 51

2.3.2. Tình hình chung về giáo dục tiểu học ................................................ 52

2.3.3. Chất lượng đội ngũ CBQL trường tiểu học huyện Bảo Lâm.............. 55

2.4. Thực trạng về việc tổ chức luân chuyển, bổ nhiệm lại cán bộ quản

lý các trường tiểu học huyện Bảo Lâm.................................................. 59

2.4.1. Luân chuyển cán bộ quản lý trường tiểu học ..................................... 59

2.4.2. Bổ nhiệm lại cán bộ quản lý trường tiểu học...................................... 64

2.4.3. Nhận xét chung về việc tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm lại Cán

bộ quản lý trường tiểu học huyện Bảo Lâm........................................... 69

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

CHƢƠNG 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP TỔ CHỨC THỰC HIỆN

VIỆC LUÂN CHUYỂN, BỔ NHIỆM LẠI CÁN BỘ QUẢN LÝ

TRƢỜNG TIỂU HỌC HUYỆN BẢO LÂM...................................... 74

3.1. Các nguyên tắc chỉ đạo việc đề xuất các biện pháp tổ chức thực

hiện việc luân chuyển và bổ nhiệm lại CBQL các trường tiểu học......... 74

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống..................................................... 74

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính nhất quán.................................................. 75

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn .................................................... 76

3.2. Biện pháp tổ chức thực hiện việc luân chuyển, bổ nhiệm lại CBQL

các trường tiểu học huyện Bảo Lâm...................................................... 76

3.2.1. Vận hành tốt cơ chế lãnh đạo, quản lý đội ngũ CBQL trường tiểu

học ........................................................................................................ 76

3.2.2. Quy hoạch và bố trí, sử dụng hợp lý đội ngũ CBQL trường tiểu

học ........................................................................................................ 79

3.2.3. Xây dựng đề án luân chuyển bổ nhiệm lại CBQL trường tiểu học

trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt để có cơ sở chủ động triển khai.... 85

3.2.4. Phát huy dân chủ trong luân chuyển và bổ nhiệm lại CBQL

trường tiểu học ...................................................................................... 88

3.2.5. Tăng cường bồi dưỡng và tự bồi dưỡng đội ngũ CBQL trường tiểu

học đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của các vùng miền khác nhau của

huyện..................................................................................................... 93

3.3. Kiểm chứng tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp................. 97

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................. 101

1. Kết luận................................................................................................. 101

2. Khuyến nghị.......................................................................................... 106

DANH MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................... 109

CÁC PHỤ LỤC ....................................................................................... 112

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong tiến trình đổi mới, phát triển và hội nhập của đất nước, chất

lượng đội ngũ cán bộ quản lý có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc nỗ lực

thực thi tiến trình đó. Đội ngũ cán bộ quản lý và chất lượng đội ngũ cán bộ

quản lý luôn là một trong những nhân tố có ý nghĩa quyết định sự thành bại

của mọi công việc, của từng tổ chức, cơ quan cũng như đối với toàn cục của

cách mạng. Trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” Chủ tịch Hồ Chí Minh đã

viết: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”, “Coõng việc thành công hoặc

thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. [15; 269, 273]

Đảng ta cũng đặc biệt quan tâm đến công tác cán bộ, coi đó là vấn đề

trọng yếu liên quan đến sự vững mạnh của Đảng, sự thành bại của cách mạng.

Đại hội Đảng khoá VIII đề ra mục tiêu của công tác cán bộ là: “Xây dựng đội

ngũ cán bộ đồng bộ và có chất lượng mà nòng cốt là cán bộ chủ chốt của các

ngành, các cấp”.

Trong công tác tổ chức cán bộ, tổ chức thực hiện luân chuyển và và bổ

nhiệm lại cán bộ quản lý được xác định là khâu đột phá nhằm nâng cao chất

lượng đội ngũ cán bộ quản lý. ẹoự là chủ trương rất quan trọng trong công tác

cán bộ của Đảng, có ý nghĩa đặc biệt trong thời kỳ hiện nay. Luân chuyển và

bổ nhiệm lại cán boọ không phải là vấn đề mới mà là sự kế thừa, phát triển

truyền thống của dân tộc ta và những quan điểm tư tưởng của Đảng, Bác Hồ

về công tác cán bộ qua các thời kỳ cách mạng.

Luân chuyển cán bộ tạo ra cách nhìn mới, là cơ hội kiểm nghiệm giữa

lý luận và thực tiễn của đội ngũ cán bộ quản lý trong việc vận dụng cụ thể, sát

thực, khách quan giữa trường học và trường đời. Luân chuyển cán bộ nhằm

khắc phục thực trạng giáo điều trong tư duy, đẩy lùi cách nhìn cũ, kìm hãm sự

phát triển. Luân chuyển cán bộ nhằm đổi mới toàn diện phong cách làm việc,

tinh thần trách nhiệm trước công việc, tính tiên phong gương mẫu trước quần

chúng của cán bộ.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

2

Thực hiện bổ nhiệm lại có tác động rất lớn đối với cán bộ quản lý. Nó

chứng minh cho phẩm chất đạo đức, năng lực cán bộ quản lý trong quá trình

công tác. Do vậy họ luôn luôn phải gương mẫu, rèn luyện, học tập và phấn

đấu không ngừng để đáp ứng trước yêu cầu ngày càng cao của công việc.

Tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm lại cán bộ quản lý càng có ý nghĩa

hơn đối với cán bộ quản lý trường tiểu học khi họ là người chịu trách nhiệm

quản lý toàn bộ hoạt động của nhà trường nhằm phát triển mục tiêu giáo dục

tiểu học - bậc học nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học huyện Bảo Lâm hiện nay phần

lớn được bổ nhiệm từ giáo viên, đa số có phẩm chất đạo đức tốt, trình độ

chuyên môn đạt chuẩn, song để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác hiện nay,

chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học bộc lộ nhiều yếu kém. Mặt

khác, cán bộ quản lý trường tiểu học thường là người địa phương nên có

nhiều yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng công tác của họ. Đó là sức ì, lối làm

việc chủ quan, tư duy chậm đổi mới; tình trạng cục bộ địa phương; phải chịu

áp lực của phụ huynh học sinh, của bà con và của chính quyền sở tại …

Những yếu tố này đã tác động không nhỏ đến cán bộ quản lý, làm cho họ

khoự phát huy hết khả năng sáng tạo, đôi khi làm sa sút phẩm chất cán bộ,

ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục chung của nhà trường.

Như vậy cùng với các biện pháp như đánh giá, quy hoạch và đào tạo

bồi dưỡng thì luân chuyển và bổ nhiệm lại cán bộ là những biện pháp góp

phần thực hiện chủ trương nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý giáo

dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.

Việc chọn đề tài: “Biện pháp tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm lại

cán bộ quản lý các trường tiểu học huyện Bảo Lâm tỉnh Cao Bằng” để

nghiên cứu là việc làm rất cấp thiết, góp phần đáp ứng yêu cầu đổi mới và

phát triển sự nghiệp giáo dục đào tạo của huyện trong giai đoạn hiện nay.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

3

2. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng việc luân chuyển và bổ

nhiệm lại đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học, đề xuất một số biện pháp

nhằm góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý các trường Tiểu

học ở huyện Bảo Lâm, đáp ứng yêu cầu phát triển sự nghiệp giáo dục của

huyện trong giai đoạn hiện nay.

3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu

3.1. Khách thể

Công tác quản lý đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học huyện

Bảo Lâm.

3.2. Đối tượng nghiên cứu

Biện pháp tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm lại cán bộ quản lý các

trường tiểu học.

4. Giả thuyết khoa học

Hiện nay việc tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm đội ngũ cán bộ quản lý

các trường tiểu học huyện Bảo Lâm còn nhiều điều bất cập. Điều đó ảnh

hưởng nhất định đến chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học. Nếu

đề xuất được các biện pháp tổ chức thực hiện tốt việc luân chuyển và bổ

nhiệm lại cán bộ quản lý sẽ góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ

quản lý các trường tiểu học của huyện.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu

5.1. Nghiên cứu những vấn đề lý luận về luân chuyển và bổ nhiệm lại

cán bộ quản lý trường tiểu học.

5.2. Khảo sát thực trạng việc tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm lại cán

bộ quản lý các trường tiểu học huyện Bảo Lâm.

5.3. Đề xuất một số biện pháp tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm lại cán

bộ góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học

huyện Bảo Lâm.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

4

6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu

Cán bộ quản lý trường tiểu học được quản lý theo nguyên tắc song

trùng lãnh đạo, nhửng đề tài chỉ tập trung nghiên cứu các biện pháp tổ chức

luân chuyển và bổ nhiệm lại cán bộ quản lý trường tiểu học thuộc trách nhiệm

quản lý của cấp phòng Giáo dục và đào tạo với tư cách là cơ quan tham tham

mưu cho Uỷ ban nhân dân huyện.

Về thời gian, đề tài chỉ nghiên cứu việc luân chuyển và bổ nhiệm lại

cán bộ quản lý từ năm 2002 đến nay.

7. Phƣơng pháp nghiên cứu

Để tiến hành nghiên cứu đề tài này, chúng tôi đã sử dụng các phương

pháp nghiên cứu sau:

7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận

Phương pháp phân tích, tổng hợp lý thuyết: Phân tích, tổng hợp các văn

bản, nghị quyết của Đảng và Nhà nước, của các cấp quản lý giáo dục, các tài

liệu khoa học có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.

7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn

7.2.1. Phương pháp điều tra

Xây dựng và sử dụng các mẫu điều tra, thu thập các số liệu về việc

đánh giá thực trạng, hiệu quả và ý kiến của cán bộ quản lý các trường tiểu học

huyện Bảo Lâm về tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm lại cán bộ quản lý trường

tiểu học.

7.2.2. Phương pháp quan sát

Tiếp cận và xem xét về chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý cũng như

điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị các trường tiểu học của huyện nhằm

phục vụ mục đích nghiên cứu.

7.2.3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm

Qua thực tiễn chỉ đạo và cán bộ quản lý.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

5

7.2.4. Phương pháp chuyên gia

Tham khảo ý kiến của một số lãnh đạo địa phương, ngành về các biện

pháp tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm lại cán bộ nhằm nâng cao chất lượng

đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học huyện Bảo Lâm.

7.2.5. Phương pháp thống kê toán học

Áp dụng để xử lý số liệu và phân tích, đánh giá các kết quả nghiên cứu.

CẤU TRÚC LUẬN VĂN

Ngoài phần mở đầu, kết luận và phụ lục, cấu trúc của luận văn có 3

chương, gồm:

Chương 1: Cơ sở lý luận về tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm lại cán

bộ quản lý trường tiểu học.

Chương 2: Thực trạng việc tổ chức thực hiện luân chuyển và bổ nhiệm

lại cán bộ quản lý trường tiểu học.

Chương 3: Một số biện pháp tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm lại cán

bộ quản lý trường tiểu học.