Ảnh hưởng của tỷ giá đến cán cân thương mại giai đoạn 2005 - 2015

) NHQNG VAN DE KINH TE VI MD

C

hinh sach ty gia la mot

trong nhiing cong cu

quan trpng cua Chinh

phu trong viec dieu tiet kinh te

VI mo. Ve ly thuyet, ty gia do

vai tro quan trpng anh huong

den can can thxrong mai ca trong

ngan han va dai han. Tren co so

do, tac gia lua chpn nghien curu

"Tac dpng cua ty gia den can

can thuong mai a Viet Nam giai

doan 2005 - 2015" va ky vpng

ket qua hoi quy cua mo hinh co

the giup xac dinh tac dpng thuc

te cua ty gia den can can thuong

mai va dua ra nhiing kien nghi

ve chinh sach phu hop doi vai

viec dieu hanh ty gia trong giai

doan hien nay.

1. Cd sol ty thuyet tac tfpng cua

t^ gia den can can thi/dng mai

1.1. Khai nigm NER, NEER,

RER, REER

Ty gia danh nghia song

phuong (Nomined Bilateral

Exchange Rate - NER): la gia

tri cua mdt dong tien dugc bieu

thi thong qua mpt dong tien khac

ma chua de cap den tu'ong quan

sue mua hang hoa va dich vu

giiia chung.

- Ty gia danh nghia da phucmg

(NEER): la chi s6 duac tmh

toan de xac dinh mpt dong tien

la len gia hay giam gia so vai cac

ddng tien con Iai.

NEERi = y e). Wf

Vai: tai thoi diem t = i

Quoc gia CO n doi tac quan he

thucmg mai

e',, e'j, e'j... c\ la chi so ty gia

danh nghia song phuong

ANH HUDMG CUA TY GlU DiN CAN CJIN THlMNG MAI

GIAI DOAN 2005-201 5

dong ^ jjQ jj^i Yin, Nguyin Tudn Linh '

w,, Wj, Wj... w^ la ty trpng cua

ty gia song phuong, duac xac

dinh tren co sa ty trpng thuong

mai(i, 2... n)

Ty gia thuc song phucmg

(Real Bilateral Exchange Rate -

RER): la ty gia danh nghia song

phuong dupe dieu chinh hoi ty

le lam phat giua trong nuoc va

nuac ngoai, phan anh tuong quan

sue mua giiia npi te va ngoai te:

- cpir

_ „ _.. -.100%

Vai:

e"^-. chi s6 ty gia thuc song

phuong tai thai diem t so voi

thdi diem 0

ej*; chi s6 ty gia danh nghia

song phuong tai thoi diem t so

vcfi thoi diem 0

CPI^: chl so gia tieu dung 6

trong nuoc tai thai diem t so voi

thai diem 0

CPI"": chi so gia tieu dung a

nuoc ngoai tai thai di§m t so vdi

thai diem 0.

- Ty gia thuc da phuong (Real

Effective Exchange Rate

REER): la ty gia danh nghia da

phuong dupe di§u chinh bai ty

le lam phat d trong nuac vcd t4t

ca cac nude con Iai

CPf

REERi = NEER, ^

Vai: i la ky tinh toan

CPIJ^: la chi so gia tieu dung

trung binh cua cac doi tac

thuong mai

CPiy^: la chi so gia tieu dung

Viet Nam

1.2. T^c dpng cua ty gia d ^

can c^n thirimg m^i ^

Theo ly thuyet kinh te vT m6,

ty gia se tac dpng den can can

thuong mai. Trong trudng hop

ty gia tang (dong tien nfii te bi

giam gia), thi co the tac dpng

theo ba chieu hudng: hi^u ung

gid (price effect) neu quan sat

theo cau va tieu diing; Aip« ung

gid tri (value effect) neu quan

sat theo san xuat va eung ling

hang boa; va hieu ihig khdi

luomg (volume effect), neu quan

sat theo viec thay doi cau v^

cung ling hang hoa.

Khi ty gia tang, gia tri xuat

khau se trd nen re han khi dupe

tinh bang ddng ngoai te, ngupc

Iai, gia tri nhap Idiau tang khi

tinh b§ng ddng npi te, khi do

hieu img gid cd xay ra: hieu

img gid cd cua gia tri nhap khau

lam can can thuong mai trd nen

tham hut trong khi hieu ^ggia

cd cua gia tri xuat khau khong

tac ddng true tidp den can can

thuong mai ma tac ddng gian

tiep thdng qua hieu ung khoi

lifffng. Hieu ung gid tri tao dieu

kien cai thien can can thuongj

mai theo hai hudng: Gia su t^

gia tang khong lam gia tri xuat

khkn tinh b5ng ngoai te trd nen

re hon, lam cho cau xuat khau

va khdi lupmg xuat khau khong

tang. Tuy nhien, gia tri xuit khau

quy ddi ra npi te Iai tang, lam

cho can can thuong mai trd nen

thang du. Va gia sii gia tri nhap

Q TAP CHi NGAN HANG | SO 7 | THANG 1/2016