Ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn của các doanh nghiệp Việt Nam: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Nguyễn Việt Hồng Anh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN VIỆT HỒNG ANH

ẢNH HƯỞNG CỦA THUẾ ĐẾN CẤU TRÚC VỐN

CỦA CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2015

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN VIỆT HỒNG ANH

ẢNH HƯỞNG CỦA THUẾ ĐẾN CẤU TRÚC VỐN

CỦA CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng

Mã số : 60 34 02 01

Người hướng dẫn khoa học: NGƯT.PGS.TS. NGUYỄN THỊ LOAN

TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2015

i

TÓM TẮT LUẬN VĂN

Chính sách thuế là một trong những công cụ cơ bản thuộc chính sách tài

khóa của Nhà nước. Dưới sự điều tiết vĩ mô, tất cả các chủ thể trong nền kinh tế đều

chịu ảnh hưởng bởi pháp luật thuế của mỗi quốc gia. Bên cạnh đó, cấu trúc vốn là

một khái niệm tài chính khá quan trọng đối với bất kỳ một doanh nghiệp nào. Vì

vậy, đề tài nghiên cứu “Ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn của các doanh

nghiệp Việt Nam” với mục tiêu là phân tích thực trạng và tìm ra mức độ ảnh hưởng

của thuế đến cấu trúc vốn của các doanh nghiệp tại Việt Nam hiện nay. Phạm vi

nghiên cứu xoay quanh 2 loại thuế TNDN và thuế TNCN trên cổ tức chi trả có mối

quan hệ với cấu trúc vốn doanh nghiệp trong khoảng thời gian nghiên cứu là 6 năm

từ 2009 đến 2014.

Đề tài sử dụng các phương pháp thống kê so sánh và nghiên cứu định lượng

trên mẫu nghiên cứu là 352 doanh nghiệp phi tài chính niêm yết tại Việt Nam.

Thông qua các số liệu thống kê, bảng biểu, đồ thị, tác giả khái quát được thực trạng

cấu trúc vốn doanh nghiệp Việt Nam dưới ảnh hưởng của thuế. Sau đó, đề tài thiết

lập mô hình định lượng nhằm xác định mức độ ảnh hưởng và chiều hướng tác động

của thuế đến cấu trúc vốn doanh nghiệp Việt Nam bằng phương pháp hồi quy dữ

liệu bảng với 2 mô hình: mô hình những ảnh hưởng cố định (FEM) và mô hình

những ảnh hưởng ngẫu nhiên (REM).

Kết quả nghiên cứu cho rằng thuế có ảnh hưởng đến cấu trúc vốn các doanh

nghiệp Việt Nam nhưng mức độ ảnh hưởng chưa cao. Doanh nghiệp Việt Nam có

xu hướng vay nợ nhiều hơn khi thuế TNDN phải nộp tăng lên và khi thuế TNCN

trên cổ tức chi trả tăng thì doanh nghiệp sẽ giảm nợ vay. Thực trạng một số doanh

nghiệp vẫn chưa tuân thủ các lý thuyết về ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn. Kết

luận về mức độ và chiều hướng tác động của các yếu tố trong mô hình nghiên cứu

định lượng là căn cứ đề xuất giải pháp mang đến nhiều lợi ích hơn đối với cấu trúc

vốn các doanh nghiệp Việt Nam dưới ảnh hưởng của thuế.

ii

LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên là: NGUYỄN VIỆT HỒNG ANH

Sinh ngày 11 tháng 05 năm 1990 – Tại : Thành phố Hồ Chí Minh

Quê quán: Thành phố Hồ Chí Minh

Hiện đang công tác tại: Chi cục thuế Quận Bình Thạnh – Số 368 Bạch Đằng,

phường 14, Quận Bình Thạnh, TP.HCM

Là học viên cao học khóa 15 của trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ

Chí Minh – Mã học viên: 20115130010

Đề tài luận văn:

“Ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn của các doanh nghiệp Việt Nam”

Chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng. Mã số : 60 34 02 01.

Người hướng dẫn khoa học: NGƯT.PGS.TS. Nguyễn Thị Loan

Luận văn này chưa từng được trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất cứ một

trường đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả

nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố trước

đây hoặc các nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được dẫn

nguồn đầy đủ trong luận văn.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi.

TP.HCM, ngày tháng 09 năm 2015.

Tác giả

Nguyễn Việt Hồng Anh

iii

LỜI CẢM ƠN

Suốt khoảng thời gian 2 năm là học viên cao học của trường Đại học Ngân

hàng Thành phố Hồ Chí Minh, tôi đã được trau dồi và tích luỹ được nhiều kiến thức

quý báu cho mình. Luận văn là kết quả của quá trình nghiên cứu, học tập kết hợp

với những lý thuyết được truyền đạt tại trường.

Bên cạnh sự nỗ lực của bản thân, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến tất cả các

giảng viên của trường nói chung và tập thể giảng viên Khoa Đào tạo Sau Đại học

nói riêng đã trang bị cho tôi những kiến thức nền tảng cùng các kỹ năng nghiên cứu

để hoàn thành đề tài luận văn này.

Đặc biệt, tôi kính gửi lời cảm ơn sâu sắc đến NGƯT.PGS.TS. Nguyễn Thị

Loan đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu đề tài và

hoàn chỉnh luận văn.

Cuối cùng, tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè và những người

thân đã hỗ trợ rất lớn về mặt tinh thần, động viên, giúp đỡ tôi vượt qua những khó

khăn để hoàn thành luận văn thạc sĩ.

iv

MỤC LỤC

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC BẢNG

DANH MỤC HÌNH Trang

PHẦN MỞ ĐẦU....................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài .........................................................................................1

2. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu ...................................................................2

3. Đối tượng, phạm vi và phương pháp nghiên cứu..........................................2

4. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài..........................................................................3

5. Kết cấu đề tài nghiên cứu.............................................................................3

CHƯƠNG 1: LÝ THUYẾT VỀ ẢNH HƯỞNG CỦA THUẾ ĐẾN CẤU TRÚC

VỐN DOANH NGHIỆP........................................................................................4

1.1. Tổng quan về ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn doanh nghiệp ...............4

1.1.1. Cấu trúc vốn doanh nghiệp ....................................................................4

1.1.1.1. Khái niệm cấu trúc vốn .................................................................4

1.1.1.2. Các lý thuyết cơ bản về cấu trúc vốn doanh nghiệp.......................5

1.1.2. Ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn doanh nghiệp ..............................9

1.1.2.1. Lý thuyết của M&M về ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn doanh

nghiệp........................................................................................................10

1.1.2.2. Một số quan điểm nghiên cứu về ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc

vốn doanh nghiệp.......................................................................................11

1.2. Các nghiên cứu thực nghiệm về ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn doanh

nghiệp................................................................................................................12

1.2.1. Nghiên cứu thực nghiệm về cấu trúc vốn doanh nghiệp .......................12

1.2.2. Nghiên cứu thực nghiệm về ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn doanh

nghiệp ...........................................................................................................14

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ....................................................................................19

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG ẢNH HƯỞNG CỦA THUẾ ĐẾN CẤU TRÚC

VỐN CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM........................................................20

2.1. Thực trạng ảnh hưởng của thuế TNDN đến cấu trúc vốn các doanh nghiệp

Việt Nam...........................................................................................................20

2.1.1. Tình hình thực hiện chính sách thuế TNDN tại Việt Nam....................20

v

2.1.2. Cấu trúc vốn các doanh nghiệp Việt Nam dưới ảnh hưởng của thuế

TNDN ...........................................................................................................23

2.2. Thực trạng ảnh hưởng của thuế TNCN trên cổ tức chi trả đến cấu trúc vốn

các doanh nghiệp Việt Nam...............................................................................28

2.2.1. Tình hình thực hiện luật thuế TNCN trên cổ tức tại Việt Nam .............28

2.2.2. Cấu trúc vốn của doanh nghiệp dưới sự ảnh hưởng của thuế TNCN trên

cổ tức chi trả..................................................................................................31

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ....................................................................................34

CHƯƠNG 3: MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ẢNH

HƯỞNG CỦA THUẾ ĐẾN CẤU TRÚC VỐN CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT

NAM.....................................................................................................................36

3.1. Xây dựng mô hình nghiên cứu về ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn

doanh nghiệp .....................................................................................................36

3.1.1. Thiết kế nghiên cứu .............................................................................36

3.1.2. Mô hình nghiên cứu đề xuất ................................................................38

3.1.3. Xây dựng các giả thuyết nghiên cứu ....................................................44

3.1.4. Chọn mẫu và thu thập dữ liệu nghiên cứu ............................................48

3.1.5. Phương pháp và quy trình nghiên cứu..................................................49

3.2. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn doanh nghiệp Việt

Nam ..................................................................................................................50

3.2.1. Kết quả định lượng hồi quy dữ liệu bảng .............................................50

3.2.1.1.Kết quả ước lượng mô hình hồi quy đối với biến SDR ....................50

3.2.1.2. Kết quả ước lượng mô hình hồi quy đối với biến LDR...................52

3.2.1.3. Kết quả ước lượng mô hình hồi quy đối với biến TDR...................54

3.2.2. Thảo luận kết quả nghiên cứu ..............................................................55

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ....................................................................................61

CHƯƠNG 4: KẾT LUẬN VÀ GIẢI PHÁP ĐỐI VỚI CẤU TRÚC VỐN

DOANH NGHIỆP VIỆT NAM DƯỚI ẢNH HƯỞNG CỦA THUẾ.................62

4.1. Kết luận về kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn doanh

nghiệp Việt Nam ...............................................................................................62

4.1.1. Kết luận ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn doanh nghiệp Việt Nam

......................................................................................................................62

vi

4.1.2. Kết luận tác động của các yếu tố khác đến cấu trúc vốn doanh nghiệp

trong mô hình nghiên cứu..............................................................................64

4.2. Giải pháp đối với các doanh nghiệp Việt Nam trong việc hoạch định cấu trúc

vốn dưới ảnh hưởng của thuế.............................................................................65

4.2.1. Điều chỉnh cấu trúc vốn phù hợp với ảnh hưởng của thuế thu nhập

doanh nghiệp.................................................................................................65

4.2.2. Hoạch định cấu trúc vốn đi đôi với xây dựng chính sách cổ tức phù hợp

......................................................................................................................66

4.2.3. Tận dụng tối đa lợi ích từ tấm chắn thuế phi nợ ...................................68

4.2.4. Khai thác nguồn tài trợ bằng nợ vay theo hướng phù hợp với giá trị tài

sản đảm bảo ..................................................................................................69

4.2.5. Điều chỉnh cấu trúc vốn phù hợp với tốc độ tăng trưởng......................70

4.2.6. Mở rộng quy mô doanh nghiệp tạo điều kiện tiếp cận nguồn tài trợ bằng

nợ vay ...........................................................................................................71

4.2.7. Xây dựng hệ thống quản trị rủi ro kinh doanh có hiệu quả ...................71

4.3. Hạn chế của nghiên cứu ..............................................................................72

KẾT LUẬN CHƯƠNG 4 ....................................................................................74

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

vii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Tên đầy đủ (Tiếng Anh) Tên đầy đủ (Tiếng Việt)

BCTC Báo cáo tài chính

CP Cổ phần

DN Doanh nghiệp

EBIT Earnings before interest and

taxes

Lợi nhuận trước thuế và lãi

vay

EBITDA Earnings before interest, taxes,

depreciation and amortization

Lợi nhuận trước thuế, lãi vay

và khấu hao

FEM Fixed effects model Mô hình những ảnh hưởng

cố định

GDP Tổng sản phẩm quốc nội

NHNN Ngân hàng Nhà nước

NHTM Ngân hàng thương mại

NSNN Ngân sách Nhà nước

REM Random effects model Mô hình những ảnh hưởng

ngẫu nhiên

ROA Return on Assets Lợi nhuận trên tổng tài sản

SXKD Sản xuất kinh doanh

TCTD Tổ chức tín dụng

TNCN Thu nhập cá nhân

TNDN Thu nhập doanh nghiệp

VCSH Vốn chủ sở hữu

viii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1: Tóm tắt các nghiên cứu thực nghiệm về ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc

vốn doanh nghiệp ..................................................................................................15

Bảng 2.1 : Thuế suất thuế TNDN phổ thông vào các giai đoạn tại Việt Nam.........22

Bảng 2.2 : Cấu trúc vốn và tỷ lệ số thuế TNDN phải nộp của một số doanh nghiệp

Việt Nam giai đoạn 2009-2014..............................................................................27

Bảng 2.3: Cấu trúc vốn và tỷ lệ chi trả cổ tức của một số doanh nghiệp Việt Nam

giai đoạn 2009-2014..............................................................................................32

Bảng 3.1: Tổng hợp các biến phụ thuộc và biến độc lập đề xuất............................39

Bảng 3.2 : Tổng hợp các giả thuyết nghiên cứu đề xuất.........................................44

Bảng 3.3: Kết quả hồi quy SDR với các biến độc lập theo FEM ............................50

Bảng 3.4: Kết quả hồi quy SDR với các biến độc lập theo REM............................51

Bảng 3.5: Kiểm định Hausman – Trường hợp SDR và các biến độc lập ................51

Bảng 3.6: Kết quả hồi quy LDR với các biến độc lập theo FEM............................52

Bảng 3.7: Kết quả hồi quy LDR với các biến độc lập theo REM ...........................53

Bảng 3.8: Kiểm định Hausman – Trường hợp LDR và các biến độc lập ................53

Bảng 3.9: Kết quả hồi quy TDR với các biến độc lập theo FEM............................54

Bảng 3.10: Kết quả hồi quy TDR với các biến độc lập theo REM..........................54

Bảng 3.11: Kiểm định Hausman – Trường hợp TDR và các biến độc lập ..............55

Bảng 3.12: Tổng hợp tác động của các yếu tố đến cấu trúc vốn doanh nghiệp .......56

ix

DANH MỤC HÌNH

Hình 2.1: Biểu đồ tỷ lệ nộp thuế TNDN trung bình giai đoạn 2009-2014 ..............22

Hình 2.2: Tình hình sử dụng nợ của doanh nghiệp giai đoạn 2009-2014................24

Hình 2.3: Cấu trúc vốn và tỷ lệ thuế TNDN phải nộp giai đoạn 2009-2014 ...........25

Hình 2.4: Cơ cấu nợ của doanh nghiệp Việt Nam giai đoạn 2009-2014 .................26

Hình 2.5: Tình hình thực hiện thuế TNCN tại Việt Nam giai đoạn 2009-2014.......30

Hình 2.6: Biến động cấu trúc vốn và tỷ lệ chi trả cổ tức giai đoạn 2009-2014........31

Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu .............................................................................37

Hình 3.2: Mô hình nghiên cứu đề xuất...................................................................38

1

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Thuế là một trong các nguồn thu chủ chốt của ngân sách Nhà nước (NSNN).

Bất kỳ quốc gia nào cũng phải đặt ra những sắc thuế hình thành nên nguồn ngân

sách xây dựng đất nước, phục vụ cho nhân dân. Luật thuế ban hành buộc tất cả mọi

chủ thể trong nền kinh tế phải thực hiện và có nghĩa vụ tuân thủ pháp luật thuế.

Doanh nghiệp là một chủ thể rất quan trọng trong nền kinh tế. Hơn nữa, việc hoạch

định cấu trúc vốn là nền tảng xây dựng năng lực tài chính ổn định cho hoạt động

của doanh nghiệp. Ngày nay, rất nhiều các doanh nghiệp Việt Nam được thành lập

với một nền tảng cấu trúc vốn chưa được phân tích và cân nhắc kỹ lưỡng cũng như

việc sử dụng nợ và vốn chủ sở hữu (VCSH) chưa thực sự hiệu quả. Điều này sẽ ảnh

hưởng rất nhiều đến hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) nhất là trong bối cảnh

kinh tế đang gặp khó khăn và đầy rẫy những áp lực cạnh tranh từ phía các doanh

nghiệp nước ngoài như hiện nay.

Việc hoạch định một cấu trúc vốn vững chắc, xây dựng một đòn bẩy tài

chính hiệu quả sẽ tạo cho doanh nghiệp một trụ cột an toàn trong quá trình hoạt

động kinh doanh. Các nhà kinh tế trước đây đã đưa ra khá nhiều những lý thuyết về

cấu trúc vốn mà thuế là một yếu tố không thể không kể đến trong quá trình hoạch

định cấu trúc vốn của doanh nghiệp. Do đó, phân tích ảnh hưởng của thuế đến việc

sử dụng VCSH và nợ như thế nào trong quá trình hoạt động kinh doanh tạo ra lợi

nhuận của doanh nghiệp là vấn đề vô cùng cần thiết. Theo Trần Văn Hợi (2014),

các chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) Việt Nam hiện đang được ban

hành và được sửa đổi liên tục giai đoạn 2013-2014. Hơn nữa từ năm 2009, luật thuế

thu nhập cá nhân (TNCN) chính thức có hiệu lực và thay thế luật thuế dành cho

người có thu nhập cao trước đây sẽ tạo ra không ít ảnh hưởng đến hoạt động của các

doanh nghiệp Việt Nam. Vì vậy đề tài nghiên cứu “Ảnh hưởng của thuế đến cấu

trúc vốn của các doanh nghiệp Việt Nam” là vô cùng cần thiết giúp các nhà quản

trị tài chính có định hướng cho việc hoạch định cấu trúc vốn của doanh nghiệp góp

phần nâng cao năng lực và vị thế các doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường.

2

2. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu

 Mục tiêu nghiên cứu

Phân tích và tìm ra mức độ ảnh hưởng cũng như chiều hướng tác động của

thuế đến cấu trúc vốn. Từ đó, đề tài sẽ đề xuất giải pháp đối với cấu trúc vốn các

doanh nghiệp Việt Nam dưới ảnh hưởng của thuế.

 Câu hỏi nghiên cứu

- Thực trạng ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn của các doanh nghiệp Việt

Nam như thế nào?

- Mức độ ảnh hưởng và chiều hướng tác động của thuế đến cấu trúc vốn của

các doanh nghiệp Việt Nam ra sao?

- Trong điều kiện pháp luật thuế hiện hành, các doanh nghiệp Việt Nam nên

cấu trúc vốn như thế nào để nâng cao lợi ích kinh tế?

3. Đối tượng, phạm vi và phương pháp nghiên cứu

 Đối tượng nghiên cứu

Sự ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn các doanh nghiệp Việt Nam.

 Phạm vi nghiên cứu

- Đề tài chỉ nghiên cứu về thuế TNDN và thuế TNCN từ cổ tức chi trả ảnh

hưởng đến cấu trúc vốn của doanh nghiệp.

- Thời gian nghiên cứu từ năm 2009 đến năm 2014 do năm 2009 là năm đầu

tiên Luật thuế TNCN được ban hành có quy định chi tiết về thuế TNCN đối với thu

nhập từ cổ tức.

- Mẫu nghiên cứu gồm 352 doanh nghiệp phi tài chính hiện đang niêm yết trên

sàn chứng khoán tại Việt Nam. Dữ liệu nghiên cứu phục vụ cho các phân tích của

luận văn là dữ liệu thứ cấp lấy từ các báo cáo tài chính của các doanh nghiệp trong

mẫu nghiên cứu giai đoạn 2009-2014.

 Phương pháp nghiên cứu

Để thực hiện các mục tiêu nghiên cứu trên, luận văn sử dụng các phương

pháp nghiên cứu sau:

3

- Phương pháp thống kê, so sánh nghiên cứu thực trạng ảnh hưởng của thuế

đến cấu trúc vốn doanh nghiệp Việt Nam trong giai đoạn 2009-2014.

- Phương pháp nghiên cứu định lượng xây dựng mô hình nghiên cứu ảnh

hưởng của thuế đến cấu trúc vốn doanh nghiệp Việt Nam. Kết quả nghiên cứu được

xử lý bằng phần mềm Eview 6.0 với phương pháp hồi quy dữ liệu bảng để thấy

được mức độ ảnh hưởng và chiều hướng tác động của thuế đến cấu trúc vốn của các

doanh nghiệp Việt Nam.

4. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài

Đề tài xác định được chiều hướng tác động và mức độ ảnh hưởng của thuế,

cụ thể là thuế TNDN và thuế TNCN trên cổ tức chi trả đến cấu trúc vốn các doanh

nghiệp Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, đồng thời tìm ra mối tương quan giữa

cấu trúc vốn của doanh nghiệp và một số yếu tố khác. Từ đó, đề tài góp phần đề

xuất giải pháp trong việc cấu trúc vốn đối với các doanh nghiệp Việt Nam để nâng

cao lợi ích kinh tế.

5. Kết cấu đề tài nghiên cứu

Ngoài phần mở đầu, các danh mục và phụ lục, luận văn được nghiên cứu và

trình bày thành 4 chương với nội dung như sau:

Chương 1: Lý thuyết về ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn doanh nghiệp

Chương 2: Thực trạng ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn các doanh

nghiệp Việt Nam

Chương 3: Mô hình nghiên cứu và kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của thuế

đến cấu trúc vốn các doanh nghiệp Việt Nam

Chương 4: Kết luận và giải pháp đối với cấu trúc vốn doanh nghiệp Việt

Nam dưới ảnh hưởng của thuế

4

1. CHƯƠNG 1: LÝ THUYẾT VỀ ẢNH HƯỞNG CỦA THUẾ ĐẾN CẤU

TRÚC VỐN DOANH NGHIỆP

Chương 1 của luận văn sẽ tổng hợp các lý thuyết về ảnh hưởng của thuế đến

cấu trúc vốn doanh nghiệp trên cơ sở tiếp cận chung về cấu trúc vốn, các lý thuyết

kinh điển về cấu trúc vốn và những ảnh hưởng đến việc xây dựng cấu trúc vốn.

Đồng thời, chương này sẽ đưa ra một số nhận định về mối liên hệ của thuế đến cấu

trúc vốn doanh nghiệp. Bên cạnh đó, đề tài tổng hợp các nghiên cứu thực nghiệm

trước đây về ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn doanh nghiệp để có cơ sở định

hướng xây dựng mô hình nghiên cứu cho chương sau. Do vậy, mối quan hệ giữa

thuế và cấu trúc vốn không chỉ được đúc kết qua các lý thuyết kinh điển mà còn

được nhìn thấy qua những nghiên cứu thực nghiệm trong và ngoài nước.

1.1. Tổng quan về ảnh hưởng của thuế đến cấu trúc vốn doanh nghiệp

1.1.1. Cấu trúc vốn doanh nghiệp

1.1.1.1. Khái niệm cấu trúc vốn

Cấu trúc vốn là một khái niệm quen thuộc trong lĩnh vực nghiên cứu về kinh

tế tài chính. Hiện nay có khá nhiều tài liệu với những cách định nghĩa khác nhau về

cấu trúc vốn doanh nghiệp.

“Cấu trúc vốn được định nghĩa là sự kết hợp của nợ ngắn hạn thường xuyên,

nợ dài hạn, cổ phần ưu đãi và vốn cổ phần thường được sử dụng để tài trợ cho

quyết định đầu tư của doanh nghiệp.” (Trần Ngọc Thơ 2005, trang 409)

Cấu trúc tài chính hay còn gọi là cơ cấu vốn mang ý nghĩa rộng hơn nhưng

cũng bao quát hơn. Theo Trần Ngọc Thơ (2005), cấu trúc tài chính bao gồm nợ

ngắn hạn cộng với nợ trung, dài hạn và vốn cổ phần thường, tất cả dùng để tài trợ

cho tài sản của doanh nghiệp. Theo cách định nghĩa của Ross, Westerfield và

Jordan (2004), cấu trúc tài chính của doanh nghiệp hay còn gọi là đòn bẩy tài chính,

là sự kết hợp giữa việc sử dụng vốn nợ và VCSH theo một tỷ lệ nhất định để tài trợ

cho hoạt động SXKD.

Do đó, nội dung cơ bản trong việc hoạch định cấu trúc tài chính là xây dựng

cấu trúc vốn. Việc xác định tỷ trọng hợp lý cho mỗi nguồn tài trợ để hình thành cấu