Ảnh hưởng của phong cách lãnh đạo mới về chất đến sự thoả mãn và lòng trung thành của nhân viên đối với tổ chức

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH

-------

TRAÀN THÒ THU TRANG

AÛNH HÖÔÛNG CUÛA PHONG CAÙCH LAÕNH ÑAÏO MÔÙI VEÀ

CHAÁT ÑEÁN SÖÏ THOÛA MAÕN

VAØ LOØNG TRUNG THAØNH CUÛA NHAÂN VIEÂN ÑOÁI VÔÙI

TOÅ CHÖÙC

LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ

TP. HOÀ CHÍ MINH – NAÊM 2006

2

MUÏC LUÏC

Lôøi caûm ôn

Lôøi cam ñoan

Muïc luïc

Danh muïc caùc baûng

Danh muïc caùc hình veõ, ñoà thò

Danh muïc caùc phuï luïc

LÔØI MÔÛ ÑAÀU ....................................................................................................... 8

CHÖÔNG 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN ......................................................................... 11

1.1 PHONG CAÙCH LAÕNH ÑAÏO................................................................ 11

1.1.1 Caùc khaùi nieäm.................................................................................11

1.1.2 Phong caùch “Laõnh ñaïo nghieäp vuï” ................................................13

1.1.3 Phong caùch “Laõnh ñaïo môùi veà chaát”..............................................13

1.2 SÖÏ THOÛA MAÕN VAØ LOØNG TRUNG THAØNH CUÛA NHAÂN VIEÂN ... 17

1.2.1 Söï thoûa maõn cuûa nhaân vieân ............................................................17

1.2.2 Loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc............................18

1.2.3 Lôïi ích cuûa vieäc xaây döïng vaø duy trì söï thoaû maõn vaø loøng trung thaønh cuûa

nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc ................................................................................ 19

1.3 MOÁI QUAN HEÄ GIÖÕA PHONG CAÙCH LAÕNH ÑAÏO MÔÙI VEÀ CHAÁT VÔÙI SÖÏ

THOÛA MAÕN VAØ LOØNG TRUNG THAØNH CUÛA NHAÂN VIEÂN.................... 20

1.4 MOÂ HÌNH NGHIEÂN CÖÙU.................................................................... 21

1.4.1 Caùc bieán nghieân cöùu.......................................................................21

1.4.2 Caùc giaû thuyeát nghieân cöùu..............................................................22

1.4.3 Sô ñoà moâ hình nghieân cöùu ..............................................................24

TOÙM TAÉT CHÖÔNG 1................................................................................... 25

3

CHÖÔNG 2: KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU ............................................................ 26

2.1 QUI TRÌNH NGHIEÂN CÖÙU ................................................................. 26

2.2 PHÖÔNG PHAÙP XÖÛ LYÙ SOÁ LIEÄU...................................................... 28

2.3 MOÂ TAÛ MAÃU ÑIEÀU TRA .................................................................... 28

2.4 ÑAÙNH GIAÙ SÔ BOÄ THANG ÑO ......................................................... 29

2.4.1 Thang ño phong caùch laõnh ñaïo môùi veà chaát...................................30

2.4.2 Thang ño söï thoûa maõn cuûa nhaân vieân.............................................30

2.4.3 Thang ño loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân......................................31

2.5 PHAÂN TÍCH NHAÂN TOÁ KHAÙM PHAÙ (EFA)...................................... 32

2.5.1 Phaân tích nhaân toá khaùm phaù thang ño Phong caùch laõnh ñaïo môùi veà chaát

33

2.5.2 Phaân tích nhaân toá khaùm phaù thang ño Söï thoûa maõn vaø Loøng trung thaønh

cuûa nhaân vieân................................................................................................34

2.6 MOÂ HÌNH NGHIEÂN CÖÙU RUÙT GOÏN ................................................. 35

2.7 KEÁT QUAÛ ÑO LÖÔØNG VAØ PHAÂN TÍCH ........................................... 37

2.7.1 Phaân tích hoài qui tuyeán tính............................................................37

2.7.2 Keát quaû so saùnh (ANOVA & T-Test) theo ñaëc ñieåm caù nhaân .......41

2.7.3 Keát quaû phaân tích thoáng keâ moâ taû ..................................................43

2.8 KEÁT QUAÛ KIEÅM ÑÒNH CAÙC GIAÛ THUYEÁT ..................................... 46

TOÙM TAÉT CHÖÔNG 2................................................................................... 48

CHÖÔNG 3: ÑAÙNH GIAÙ CHUNG VAØ GIAÛI PHAÙP.......................................... 49

3.1 ÑAÙNH GIAÙ CHUNG ............................................................................ 49

3.1.1 Thöïc tieãn thöïc haønh phong caùch laõnh ñaïo taïi caùc doanh nghieäp ...49

3.1.2 AÛnh höôûng cuûa phong caùch laõnh ñaïo ñeán söï thoûa maõn vaø loøng trung thaønh

cuûa nhaân vieân................................................................................................49

3.2 GIAÛI PHAÙP VAØ KIEÁN NGHÒ............................................................... 50

3.2.1 Uy tín laõnh ñaïo hay taàm aûnh höôûng lyù töôûng .................................51

4

3.2.2 Khuyeán khích vaän duïng naêng löïc trí tueä cuûa nhaân vieân.................52

3.2.3 Ñoäng vieân tinh thaàn ........................................................................54

3.2.4 Quan taâm ñeán caù nhaân....................................................................55

3.2.5 Caùc kieán nghò khaùc .........................................................................56

TOÙM TAÉT CHÖÔNG 3................................................................................... 59

KEÁT LUAÄN......................................................................................................... 60

Taøi lieäu tham khaûo

Phuï luïc

5

DANH MUÏC CAÙC HÌNH

Hình 1.1: Moâ hình nghieân cöùu moái quan heä giöõa Phong caùch Laõnh ñaïo môùi veà chaát vôùi

Söï thoaû maõn vaø Loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc

Hình 2.1: Qui trình thöïc hieän nghieân cöùu

Hình 2.2: Moâ taû maãu theo loaïi hình sôû höõu doanh nghieäp

Hình 2.3: Moâ hình nghieân cöùu (ñieàu chænh) moái quan heä giöõa Phong caùch Laõnh ñaïo

môùi veà chaát vôùi Söï thoaû maõn vaø Loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc

DANH MUÏC CAÙC BAÛNG

6

Baûng 2.1: Moâ taû maãu theo ñoä tuoåi nhaân vieân

Baûng 2.2: Moâ taû maãu theo trình ñoä hoïc vaán cuûa nhaân vieân

Baûng 2.3: Moâ taû maãu theo thaâm nieân coâng taùc cuûa nhaân vieân

Baûng 2.4: Toång hôïp thang ño sô boä caùc heä soá tin caäy Cronbach’s Alpha

Baûng 2.5: Keát quaû phaân tích nhaân toá khaùm phaù EFA veà phong caùch laõnh ñaïo môùi veà

chaát

Baûng 2.6: Keát quaû phaân tích nhaân toá khaùm phaù EFA veà söï thoûa maõn vaø loøng trung

thaønh cuûa nhaân vieân

Baûng 2.8: Keát quaû caùc giaù trò thoáng keâ veà taùc ñoäng cuûa Phong caùch laõnh ñaïo môùi veà

chaát ñeán Söï thoûa maõn cuûa nhaân vieân – Model Sumarry

Baûng 2.9: Keát quaû phaân tích hoài qui tuyeán tính veà taùc ñoäng cuûa Phong caùch laõnh ñaïo

môùi veà chaát ñeán Söï thoûa maõn cuûa nhaân vieân – Coefficients (a)

Baûng 2.10: Keát quaû caùc giaù trò thoáng keâ veà taùc ñoäng cuûa Phong caùch laõnh ñaïo môùi veà

chaát ñeán Loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân – Model Sumarry

Baûng 2.11: Keát quaû phaân tích hoài qui tuyeán tính veà taùc ñoäng cuûa Phong caùch laõnh ñaïo

môùi veà chaát ñeán Loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân – Coefficients (a)

Baûng 2.12: So saùnh theo loaïi hình sôû höõu – Anova

Baûng 2.13: Keát quaû thoáng keâ moâ taû Phong caùch laõnh ñaïo môùi veà chaát theo loaïi hình sôû

höõu doanh nghieäp

Baûng 2.14: Keát quaû thoáng keâ moâ taû Söï thoûa maõn vaø Loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân

theo loaïi hình sôû höõu doanh nghieäp

Baûng 2.15: Keát quaû kieåm ñònh caùc giaû thuyeát

7

DANH MUÏC PHUÏ LUÏC

Phuï luïc 1: Baûng caâu hoûi nghieân cöùu ñònh löôïng

Phuï luïc 2: Phaân tích ñoä tin caäy Cronbach ‘s Alpha

Phuï luïc 3: Phaân tích nhaân toá khaùm phaù (EFA)

Phuï luïc 4: Kieåm ñònh trung bình 2 maãu ñoäc laäp & Thoáng keâ moâ taû

Phuï luïc 5: Daân soá vaø maät ñoä daân soá naêm 2005 phaân theo ñòa phöông

Phuï luïc 6: Lao ñoäng ñang laøm vieäc taïi thôøi ñieåm 1/7 haøng naêm phaân theo thaønh

phaàn kinh teá vaø phaân theo ngaønh kinh teá

Phuï luïc 7: Soá doanh nghieäp ñang hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh taïi thôøi ñieåm

31/12 haøng naêm phaân theo loaïi hình doanh nghieäp

Phuï luïc 8: Doanh thu thuaàn cuûa doanh nghieäp phaân theo loaïi hình doanh nghieäp

Phuï luïc 9: Voán saûn xuaát kinh doanh haøng naêm cuûa caùc doanh nghieäp

Phuï luïc 10: Tyû leä thaát nghieäp cuûa löïc löôûng lao ñoäng trong ñoä tuoåi ôû khu vöïc thaønh

thò phaân theo vuøng

8

LÔØI MÔÛ ÑAÀU

1. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI

Nguoàn nhaân löïc laø taøi saûn quí giaù nhaát cuûa moïi doanh nghieäp, laø nguoàn goác cuûa

moïi cuûa caûi, vaät chaát, cuûa moïi söï phaùt trieån. Caùc nhaø quaûn trò doanh nghieäp luoân tìm

moïi caùch ñeå thu huùt nguoàn nhaân löïc vöøa coù trình ñoä cao vöøa coù khaû naêng phaûn öùng linh

hoaït, coù hieäu quaû vôùi nhöõng thay ñoåi beân ngoaøi; ñoàng thôøi, caùc nhaø quaûn trò cuõng phaûi

quan taâm phaùt trieån vaø duy trì söï thoûa maõn vaø loøng trung thaønh cuûa nguoàn nhaân löïc ñoù.

Nhaø quaûn trò thöïc hieän nhöõng muïc tieâu nhaân söï naøy trong quaù trình thöïc hieän vai

troø laõnh ñaïo cuûa mình trong toå chöùc. Vì vaäy, laõnh ñaïo vaø laõnh ñaïo thaønh coâng hôn luùc

naøo heát trôû thaønh vaán ñeà mang tính soáng coøn. Ñaëc bieät trong neàn kinh teá Vieät Nam

hieän nay, sau 20 naêm ñoåi môùi, nhöõng yeáu toá môùi veà vaán ñeà ñoäng vieân, veà phong caùch

laõnh ñaïo ñaõ daàn daàn ñi vaøo ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi. Ngöôøi lao ñoäng coù nhieàu löïa choïn

hôn vaø trôû neân nhaïy caûm hôn ñoái vôùi phong caùch laõnh ñaïo cuûa toå chöùc.

Vaäy, lieäu coù moái lieân heä naøo giöõa phong caùch laõnh ñaïo vôùi söï thoûa maõn vaø loøng

trung thaønh cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc? ÔÛ Vieät Nam, chöa coù nhieàu ñeà taøi nghieân

cöùu veà phong caùch laõnh ñaïo cuõng nhö söï thoûa maõn vaø loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân.

Vaán ñeà caáp thieát ñaët ra laø caàn thöïc hieän khaûo saùt xaùc ñònh möùc ñoä thöïc haønh phong

caùch laõnh ñaïo vaø ñaùnh giaù möùc ñoä aûnh höôûng – neáu coù - cuûa phong caùch laõnh ñaïo ñoái

vôùi Söï thoûa maõn vaø loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân.

Vì lyù do ñoù, ñeà taøi “AÛnh höôûng cuûa phong caùch laõnh ñaïo môùi veà chaát ñeán söï

thoûa maõn vaø loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc” ñöôïc choïn ñeå nghieân

cöùu.

Hy voïng raèng keát quaû nghieân cöùu seõ giuùp cho caùc nhaø laõnh ñaïo coù söï quan taâm

thích ñaùng hôn ñeán vieäc thöïc haønh phong caùch laõnh ñaïo cuõng nhö giuùp hoï coù ñöôïc

9

caùch tieáp caän hieäu quaû khi thöïc hieän laõnh ñaïo vì söï thoûa maõn vaø loøng trung thaønh cuûa

nhaân vieân.

2. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU

Vôùi muïc ñích nghieân cöùu aûnh höôûng cuûa Phong caùch laõnh ñaïo môùi veà chaát ñeán

Söï thoûa maõn vaø Loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân, luaän vaên ñöôïc thöïc hieän nhaèm giaûi

quyeát caùc vaán ñeà sau:

ƒ Ñieàu chænh thang ño Phong caùch laõnh ñaïo môùi veà chaát vaøo ñieàu kieän Vieät Nam.

ƒ Phaân tích aûnh höôûng cuûa Phong caùch laõnh ñaïo môùi veà chaát ñeán Söï thoûa maõn vaø

Loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân

ƒ Ñöa ra moät soá giaûi phaùp aùp duïng hieäu quaû vaø toaøn dieän phong caùch laõnh ñaïo

môùi veà chaát ñeå naâng cao söï thoûa maõn vaø loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân trong

ñieàu kieän caùc doanh nghieäp Vieät Nam.

3. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU

- Ñoái töôïng nghieân cöùu: caùc nhaân vieân coù trình ñoä toát nghieäp Ñaïi hoïc trôû leân, hieän

ñang laøm vieäc taïi caùc doanh nghieäp treân ñòa baøn TP. Hoà Chí Minh.

- Phaïm vi nghieân cöùu: Veà maët ñòa lyù, nghieân cöùu giôùi haïn trong phaïm vi caùc

doanh nghieäp hoaït ñoäng treân ñòa baøn TP. Hoà Chí Minh. Veà maët khaùi nieäm nghieân cöùu,

Söï thoûa maõn cuûa nhaân vieân laø moät khaùi nieäm raát roäng, nghieân cöùu söï thoûa maõn seõ ñöôïc

giôùi haïn trong nhöõng vaán ñeà chung vaø nhöõng vaán ñeà coù lieân quan ñeán yeáu toá laõnh ñaïo.

4. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU VAØ XÖÛ LYÙ SOÁ LIEÄU

Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän thoâng qua phöông phaùp nghieân cöùu ñònh löôïng vôùi kyõ thuaät

phoûng vaán tröïc tieáp. Maãu ñieàu tra trong nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän baèng phöông phaùp

laáy maãu thuaän tieän vôùi hôn 300 nhaân vieân cuûa caùc doanh nghieäp treân phaïm vi ñòa baøn

TP. Hoà Chí Minh.

Vieäc kieåm ñònh thang ño vaø moâ hình lyù thuyeát cuøng vôùi caùc giaû thuyeát baèng heä soá tin

caäy Cronbach Alpha; phaân tích nhaân toá khaùm phaù EFA, phaân tích töông quan hoài qui