Ảnh hưởng của điều kiện lên men đến khả năng sinh tổng hợp chất kháng sinh của hai chủng xạ khuẩn K4 và HT28 phân lập từ đất Thái Nguyên

Vi Thị Đoan Chính và cs Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 73(11): 115 - 119

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn | 115

ẢNH HƯỞNG CỦA ĐIỀU KIỆN LÊN MEN ĐẾN KHẢ NĂNG SINH TỔNG HỢP

CHẤT KHÁNG SINH CỦA HAI CHỦNG XẠ KHUẨN K4 và HT 28

PHÂN LẬP TỪ ĐẤT THÁI NGUYÊN

Vi Thị Đoan Chính*, Dương Thị Tình, Trịnh Ngọc Hoàng

Trường Đại học Khoa học - ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Chúng tôi sử dụng phƣơng pháp thực nghiệm để nghiên cứu hai chủng xạ khuẩn K4 và HT 28

phân lập từ đất Thái Nguyên. Hai chủng này có hoạt tính kháng sinh (HTKS) cao, đặc biệt là có

khả năng kháng đƣợc một số chủng Pseudomonas aeruginosa gây bệnh trên ngƣời. Chúng tôi đã

xác định đƣợc một số điều kiện lên men thích hợp cho sinh tổng hợp CKS của 2 chủng này: chủng

K4 lên men thích hợp trong môi trƣờng (MT) A-4H có pH ban đầu = 7, nguồn cacbon thích hợp là

glucose và tinh bột, nguồn nitơ thích hợp là bột đậu tƣơng và cao nấm men. Chủng HT 28 lên men

thích hợp trong MT Gause 1 có pH ban đầu = 7, nguồn cacbon thích hợp là glucose và lactose,

nguồn nitơ thích hợp là muối (NH4)2SO4 và cao nấm men.

Từ khoá: xạ khuẩn, điều kiện lên men, hoạt tính kháng sinh, nguồn cacbon, nguồn nitơ

ĐẶT VẤN ĐỀ

Chất kháng sinh (CKS) là một nhóm thuốc

thiết yếu dùng trong y học. Đối với các nƣớc

nghèo, thuốc kháng sinh (KS) giữ một vị trí

đặc biệt quan trọng. Nhờ có thuốc kháng sinh,

nhiều loại bệnh tật, nhất là các bệnh nhiễm

khuẩn đã bị đẩy lùi. Tuy nhiên, ngày nay do

việc sử dụng thuốc KS không hợp lí đã làm

xuất hiện ngày càng nhiều các chủng vi sinh

vật gây bệnh kháng thuốc. Pseudomonas

aeruginosa cũng là 1 trong số 5 vi khuẩn

đứng đầu có khả kháng thuốc [7]. Đứng trƣớc

thực trạng nhƣ vậy, một yêu cầu cấp thiết đặt

ra hiện nay là tìm ra các chất KS mới để phục

vụ cho nhu cầu điều trị các bệnh nhiễm khuẩn

và cũng là để bổ sung vào kho thuốc KS dự

phòng đang ngày càng thiếu hụt.

Trong số các vi sinh vật có khả năng sinh chất

KS, xạ khuẩn là nhóm có nhiều tiềm năng

nhất, chiếm 80% các chất KS đã đƣợc mô tả.

Đây là nguồn tài nguyên quý và đầy triển vọng

để phát hiện và tìm kiếm ra các chất KS mới.

Trong bài báo này, chúng tôi thông báo kết

quả nghiên cứu ảnh hƣởng của điều kiện nuôi

cấy đến khả năng sinh tổng hợp chất KS của 2

chủng xạ khuẩn K4 và HT28 – là 2 chủng xạ

khuẩn có HTKS cao đã đƣợc tuyển chọn

trong số các chủng xạ khuẩn phân lập từ đất



Tel: 0987123606

Thái Nguyên, để từ đó xác định đƣợc điều

kiện lên men thích hợp nhất cho quá trình

sinh tổng hợp KS của 2 chủng nghiên cứu.

VẬT LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU

Vật liệu

Xạ khuẩn: 2 chủng xạ khuẩn K4 và HT 28 có

HTKS cao, có hoạt phổ rộng, kháng đƣợc cả

2 nhóm vi khuẩn Gram dƣơng và Gram âm,

đặc biệt là có hoạt tính kháng đƣợc một số

chủng Pseudomonas aeruginosa gây bệnh.

Các chủng xạ khuẩn này đƣợc phân lập từ đất

Thái Nguyên, đƣợc giữ và bảo quản trong

môi trƣờng Gause 1.

Vi sinh vật kiểm định là 3 chủng

Pseudomonas aeruginosa do Khoa Vi sinh

vật- Bệnh viện ĐKTƢ Thái Nguyên cung cấp.

Các chủng này phân lập từ bệnh nhân bị

nhiễm trùng, đƣợc giữ giống và bảo quản

trong môi trƣờng MPA.

Phương pháp

- Xác định HTKS theo phƣơng pháp khối

thạch (để sơ tuyển xạ khuẩn), phƣơng pháp

đục lỗ (để xác định HTKS trong dịch thể).

- Lựa chọn môi trường (MT) lên men thích

hợp: Lên men xạ khuẩn trong các MT cơ bản

trên máy lắc tròn với tốc độ 220 vòng/phút ở

28oC. Sau 120 giờ, xác định HTKS của dịch

lên men theo phƣơng pháp đục lỗ.