XK chè ở cty AGREXPORT HN

(Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa: Th-

¬ng m¹i )

Lêi më ®Çu

Ngµy nµy xuÊt khÈu ®· trë thµnh mét ho¹t ®éng th¬ng m¹i quan träng ®èi víi

mäi quèc gia cho dï ®ã lµ quèc ph¸t triÓn hay ®ang ph¸t triÓn. §èi víi mét quèc gia

®ang ph¸t triÓn nh ViÖt Nam, ho¹t ®éng xuÊt khÈu thùc sù cã ý nghÜa chiÕn lîc

trong sù nghiÖp x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, t¹o tiÒn ®Ò v÷ng ch¾c cho c«ng

nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Bëi vËy trong chÝnh s¸ch kinh tÕ cña m×nh, §¶ng

vµ Nhµ níc ®· nhiÒu lÇn kh¼ng ®Þnh "coi xuÊt khÈu lµ híng u tiªn vµ lµ träng ®iÓm

cña kinh tÕ ®èi ngo¹i" vµ coi ®ã lµ mét trong ba ch¬ng tr×nh kinh tÕ lín ph¶i thùc

hiÖn.

Víi ®Æc ®iÓm lµ mét níc n«ng nghiÖp, 80% d©n sè ho¹t ®éng trong lÜnh vùc

nµy, ViÖt Nam ®· x¸c ®Þnh N«ng S¶n lµ mÆt hµng xuÊt khÈu vµ xuÊt khÈu quan

träng trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ, t¹o nguån thu cho ng©n s¸ch vµ thóc ®Èy sù

nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.

ChÌ lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng N«ng S¶n ®îc nhiÒu ngêi tiªu dïng biÕt ®Õn

vÒ tÝnh hÊp dÉn khi sö dông vµ t¸c dông vèn cã kh«ng chØ ë ViÖt Nam. ChÌ ®· ®îc

nhiÒu níc sö dông réng r·i vµ tõ l©u nã trë thµnh mét ®å uèng truyÒn thèng. Khi x·

héi cµng ph¸t triÓn th× nhu cÇu chÌ ngµy cµng cao vµ khi ®ã s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu

chÌ ngµy cµng t¨ng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu.

Sau h¬n 10 n¨m thùc hiÖn ®êng lèi ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ níc, xuÊt khÈu

chÌ ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng khÝch lÖ, khèi lîng vµ kim ng¹ch t¨ng nhanh,

®em vÒ mét kho¶n ngo¹i tÖ lín cho ng©n s¸ch Nhµ níc, ®øng thø ba trong xuÊt khÈu

hµng N«ng S¶n sau g¹o vµ cµ phª. Tuy nhiªn xuÊt khÈu chÌ hiÖn nay còng cßn nhiÒu

h¹n chÕ lµm ¶nh hëng ®Õn uy tÝn vµ tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu nãi chung. VËy vÊn

®Ò ®Æt ra lµ lµm thÕ nµo cã thÓ ®a ra c¸c gi¶i ph¸p phï hîp ®Ó kh¾c phôc c¸c h¹n chÕ

vµ thóc ®Èy c¸c lîi thÕ cho c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu chÌ hiÖn nay.

ChÝnh v× vËy, qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ t×m hiÓu ë C«ng ty AGREXPORT -

Hµ Néi céng víi nh÷ng kiÕn thøc ®îc trang bÞ khi cßn ngåi trªn ghÕ nhµ trêng, t«i

xin chän ®Ò tµi "Mét sè gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu chÌ ë C«ng ty

AGREXPORT - Hµ Néi". Môc ®Ých cña ®Ò tµi lµ nh»m t×m hiÓu t×nh xuÊt khÈu chÌ

ë C«ng ty trong thêi gian qua, tõ ®ã ®a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m ®Çy m¹nh h¬n n÷a

xuÊt khÈu cña C«ng ty trong thêi gian tíi. Víi môc ®Ých nh vËy ®Ò tµi ®îc chia lµm

3 ch¬ng nh sau:

(S/v: Lª Ngäc H¶i - Líp : TMQT 39B) 1

(Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa: Th-

¬ng m¹i )

Ch¬ng I : Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ kh¸i qu¸t vÒ xuÊt khÈu

chÌ thÕ giíi.

Ch¬ng II : T×nh h×nh xuÊt khÈu cña C«ng ty AGREXPORT - Hµ Néi.

Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Èy m¹nh xuÊt khÈu chÌ trong thêi gian

tíi.

Víi thêi gian vµ thùc tÕ cßn Ýt, tµi liÖu tæng kÕt vµ thèng kª cha nhiÒu, kinh

nghiÖm c«ng t¸c vµ sù t×m hiÓu cha ®Çy ®ñ, bµi viÕt nµy khã cã thÓ tr¸nh khái nh÷ng

sù h¹n chÕ vµ thiÕu sãt, còng nh ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ nh÷ng khÝa c¹nh cña C«ng ty

AGERPOXRT - Hµ Néi. T«i sÏ mong nhËn ®îc nhiÒu nh÷ng ý ®ãng gãp cña c¸c

thÇy c« vµ c¸c c« chó trong c¬ quan còng nh c¸c b¹n.

(S/v: Lª Ngäc H¶i - Líp : TMQT 39B) 2

(Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa: Th-

¬ng m¹i )

Ch¬ng I: lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ kh¸i

qu¸t vÒ xuÊt khÈu chÌ thÕ giíi.

i. Kh¸i qu¸t vÒ xuÊt khÈu trong nÒn kinh tÕ quèc d©n

1. Kh¸i niÖm

Ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ lµ viÖc b¸n hµng ho¸ vµ dÞch vô cho mét quèc

gia kh¸c trªn c¬ së dïng tiÒn tÖ lµm ph¬ng tiªn thanh to¸n, víi môc tiªu lµ lîi

nhuËn. TiÒn tÖ ë ®©y cã thÓ lµ ngo¹i tÖ ®èi víi mét quèc gia hoÆc víi c¶ hai quèc

gia. Môc ®Ých cña ho¹t ®éng nµy lµ khai th¸c ®îc lîi thÕ cña tõng quèc gia trong

ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. Khi viÖc trao ®æi hµng ho¸ gi÷a c¸c quèc gia ®Òu cã lîi

th× c¸c quèc gia ®Òu tÝch cùc tham gia më réng ho¹t ®éng nµy.

Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n cña ho¹t ®éng

ngo¹i th¬ng . Nã ®· xuÊt hiÖn tõ rÊt sím trong lÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi vµ ngµy

cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¶ vÒ chiÒu réng vµ chiÒu s©u. H×nh thøc s¬ khai cña

chóng chØ lµ ho¹t ®éng trao ®æi hµng ho¸ nhng cho ®Õn nay nã ®· ph¸t triÓn rÊt

m¹nh vµ ®íc biÓu hiÖn díi nhiÒu h×nh thøc.

Ho¹t ®éng xuÊt khÈu diÔn ra trªn mäi lÜnh vùc, trong mäi ®iÒu kiÖn cña nÒn

kinh tÕ, tõ xuÊt khÈu hµng tiªu dïng cho ®Õn t liÖu s¶n xuÊt, m¸y mãc hµng ho¸ thiÕt

bÞ c«ng nghÖ cao. TÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng nµy ®Òu nh»m môc tiªu ®em l¹i lîi Ých cho

quèc gia nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp tham gia nãi riªng.

Ho¹t ®éng xuÊt khÈu diÔn ra rÊt réng vÒ kh«ng gian vµ thêi gian. Nã cã thÓ

diÔn ra trong thêi gian rÊt ng¾n song còng cã thÓ kÐo dµi hµng n¨m, cã thÓ ®íc diÔn

ra trªn phËm vi mét quèc gia hay nhiÒu quèc gia kh¸c nhau.

2. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu

2.1. §èi víi nÒn kinh tÕ toµn cÇu

Nh chóng ta ®· biÕt xuÊt khÈu hµng ho¸ xuÊt hiÖn tõ rÊt sím. Nã lµ ho¹t ®éng

bu«n b¸n trªn ph¹m vi gi÷a c¸c quèc gia víi nhau(quèc tÕ). Nã kh«ng ph¶i lµ hµnh

vi bu«n b¸n riªng lÎ, ®¬n ph¬ng mµ ta cã c¶ mét hÖ thèng c¸c quan hÖ bu«n b¸n

trong tæ chøc th¬ng m¹i toµn cÇu. Víi môc tiªu lµ tiªu thô s¶n phÈm cña mét doanh

nghiÖp nãi riªng c¶ quèc gia nãi chung.

(S/v: Lª Ngäc H¶i - Líp : TMQT 39B) 3

(Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa: Th-

¬ng m¹i )

Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét néi dung chÝnh cña ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng vµ lµ

ho¹t ®éng ®Çu tiªn cña th¬ng m¹i quèc tÕ. XuÊt khÈu cã vai trß ®Æc biÖt quan träng

trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña tõng quèc gia còng nh trªn toµn thÕ giíi.

XuÊt khÈu hµng ho¸ n»m trong lÜnh vùc lu th«ng hµng ho¸ lµ mét trong bèn

kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt më réng. §©y lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cña

níc nµy víi níc kh¸c. Cã thÓ nãi sù ph¸t triÓn cña cña xuÊt khÈu sÏ lµ mét trong

nh÷ng ®éng lùc chÝnh ®Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt.

Tríc hÕt, xuÊt khÈu b¾t nguån tõ sù ®a d¹ng vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiÖn cña s¶n xuÊt

gi÷a c¸c níc, nªn chuyªn m«n ho¸ mét sè mÆt hµng cã lîi thÕ vµ nhËp khÈu c¸c mÆt

hµng kh¸c tõ níc ngoµi mµ s¶n xuÊt trong níc kÐm lîi thÕ h¬n th× ch¾c ch¾n sÏ ®em

l¹i lîi nhuÇn lín h¬n. §iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn b»ng lý thuyÕt sau.

a. Lý thuyÕt lîi thÕ tuyÖt ®èi.

Theo quan ®iÓm vÒ lîi thÕ tuyÖt ®èi cña nhµ kinh tÕ häc Adam Smith, mét

quèc gia chØ s¶n xuÊt c¸c lo¹i hµng ho¸, mµ viÖc s¶n xuÊt nµy sö dông tèt nhÊt, hiÖu

qu¶ nhÊt c¸c tµi nguyªn s½n cã cña quèc gia ®ã. §©y lµ mét trong nh÷ng gi¶i thÝch

®¬n gi¶n vÒ lîi Ých cña th¬ng m¹i quèc tÕ nãi chung vµ xuÊt khÈu nãi riªng. Nhng

trªn thùc tÕ viÖc tiÕn hµnh trao ®æi ph¶i da trªn nguyªn t¾c ®«i bªn cïng cã lîi. NÕu

trong trêng hîp mét quèc gia cã lîi vµ mét quèc gia kh¸c bÞ thiÕt th× hä sÏ tõ chèi

tham gia vµo hîp ®ång trao ®æi nµy.

Tuy nhiªn, lîi thÕ tuyÕt ®èi cña Adam Smith còng gi¶i thÝch ®îc mét phÇn

nµo ®ã cña viÖc ®em l¹i lîi Ých cña xuÊt khÈu gi÷a c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. Víi sù

ph¸t triÓn m¹mh mÏ cña nÒn kinh tÕ toµn cÇu mÇy thËp kû võa qua cho thÊy ho¹t

®éng xuÊt khÈu chñ yÕu diÔn ra gi÷a c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn víi nhau, ®iÒu nµy

kh«ng thÓ gi¶i thÝch b»ng lý thuyÕt lîi thÕ tuyÖt ®èi. Trong nh÷ng cè g¾ng ®Ó gi¶i

thÝch c¸c c¬ së cña th¬ng m¹i quèc tÕ nãi chung vµ xuÊt khÈu nãi riªng, lîi thÕ tuyÖt

®èi chØ cßn lµ mét trong nh÷ng trêng hîp cña lîi thÕ so s¸nh.

b. Lý thuyÕt lîi thÕ so s¸nh.

Theo nh quan ®iÓm cña lîi thÕ so s¸nh cña nhµ kinh tÕ häc ngêi Anh David

Ricardo. «ng cho r»ng nÕu mét quèc gia cã hiÖu qu¶ thÊp h¬n so víi hiÖu qu¶ cña

quèc gia kh¸c trong viÖc s¶n xuÊt tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm th× quèc gia ®ã vÉn cã thÓ

tham gia vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®Ó t¹o ra lîi Ých. Khi tham gia vµo ho¹t ®éng xuÊt

khÈu quèc gia ®ã sÏ tham gia vµo viÖc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu c¸c lo¹i hµng ho¸ mµ

viÖc s¶n xuÊt ra chóng Ýt bÊt lîi nhÊt (®ã lµ nh÷ng hµng ho¸ cã lîi thÕ t¬ng ®èi) vµ

(S/v: Lª Ngäc H¶i - Líp : TMQT 39B) 4

(Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa: Th-

¬ng m¹i )

nhËp khÈu nh÷ng hµng ho¸ mµ viÖc s¶n xuÊt ra chóng cã nh÷ng bÊt lîi h¬n ( ®ã lµ

nh÷ng hµng ho¸ kh«ng cã lîi thÕ t¬ng ®èi).

¤ng b¾t ®Çu víi viÖc chØ ra nh÷ng lîi Ých cña th¬ng m¹i quèc tÕ do sù chªnh

lÖch gi÷a c¸c quèc gia vÒ chi phÝ c¬ héi. "Chi phÝ c¬ héi cña mét hµng ho¸ lµ mét sè

lîng c¸c hµng ho¸ kh¸c ngêi ta ph¶i bá ®Ó s¶n xuÊt hoÆc kinh doanh thªm vµo mét

®¬n vÞ hµng ho¸ nµo ®ã"

c. Häc thuyÕt HECKCHER- OHLIN.

Nh chóng ta ®· biÕt lý thuyÕt lîi thÕ so s¸nh cña David Ricardo chØ ®Ò cËp

®Õn m« h×nh ®¬n gi¶n chØ cã hai níc vµ viÖc s¶n xuÊt hµng ho¸ chØ víi mét nguån

®Çu vµo lµ lao ®éng. V× thÕ mµ lý thuyÕt cña David Ricardo cha gi¶i thÝch mét c¸ch

râ rµng vÒ nguån gèc còng nh lµ l¬Þ Ých cña c¸c ho¹t ®éng xuÊt kh©utrong nÒn kinh

tÕ hiÖn ®¹i. §Ó ®i tiÕp con ®êng cña c¸c nhµ khoa häc ®i tríc hai nhµ kinh tÕ häc ng￾êi Thuþ §iÓn ®· bæ sung m« h×nh míi trong ®ã «ng ®· ®Ò cËp tíi hai yÕu tè ®Çu vµo

lµ vèn vµ lao ®éng. Häc thuyÕt Hecksher- Ohlin ph¸t biÓu: Mét níc sÏ xuÊt khÈu

lo¹i hµng ho¸ mµ viÖc s¶n xuÊt ra chóng sö dông nhiÒu yÕu tè rÎ vµ t¬ng ®èi s½n cña

níc ®ã vµ nhËp khÈu nh÷ng hµng ho¸ mµ viÖc s¶n xuÊt ra chóng cÇn nhiÒu yÕu d¾t

vµ t¬ng ®èi khan hiÕm ë quèc gia ®ã. Hay nãi mét c¸ch kh¸c mét quèc gia t¬ng ®èi

giµu lao ®éng sÏ s¶n xuÊt hµng ho¸ sö dông nhiÒu lao ®éng vµ nhËp khÈu nh÷ng

hµng ho¸ sö dông nhiÒu vèn.

VÒ b¶n chÊt häc thuyÕt Hecksher- Ohlin c¨n cø vÒ sù kh¸c biÖt vÒ t×nh phong

phó vµ gi¸ c¶ t¬ng ®èi cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt, lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù kh¸c biÖt

vÒ gi¸ c¶ t¬ng ®èi cña hµng ho¸ gi÷a c¸c quèc gia tríc khi cã c¸c ho¹t ®éng xuÊt

khÈu ®Ó chØ râ lîi Ých cña c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu. sù kh¸c biÖt vÒ gi¸ c¶ t¬ng ®èi

cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt vµ gi¸ c¶ t¬ng ®èi cña c¸c hµng ho¸ sau ®ã sÏ ®îc chuyÓn

thµnh sù kh¸c biÖt vÒ gi¸ c¶ tuyÖt ®èi cña hµng ho¸. Sù kh¸c biÖt vÒ gݸ c¶ tuyÖt ®èi

cña hµng ho¸ lµ nguån lîi cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu.

Nãi mét c¸ch kh¸c, mét quèc gia dï ë trong t×nh huèng bÊt lîi vÉn cã thÓ t×m

ra ®iÓm cã lîi ®Ó khai th¸c. B»ng viÖc khai th¸c c¸c lîi thÕ nµy c¸c quèc gia tËp

trung vµo viÖc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng cã lîi thÕ t¬ng ®èi vµ nhËp

khÈu nh÷ng mÆt hµng kh«ng cã lîi thÕ t¬ng ®èi. Sù chuyªn m«n ho¸ trong s¶n xuÊt

nµy lµm cho mçi quèc gia khai th¸c ®îc lîi thÕ cña m×nh mét c¸ch tèt nhÊt, gióp tiÕt

kiÖm ®îc nh÷ng nguån lùc nh vèn, lao ®éng, tµi nguyªn thiªn nhiªn trong qu¸ …

tr×nh s¶n xuÊt hµng ho¸. ChÝnh v× vËy trªn quy m« toµn thÕ giíi th× tæng s¶n phÈm

còng sÏ t¨ng.

(S/v: Lª Ngäc H¶i - Líp : TMQT 39B) 5

(Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa: Th-

¬ng m¹i )

2.2. §èi víi nÒn kinh tÕ mçi quèc gia

XuÊt khÈu lµ mét trong nh÷ng tè t¹o ®µ, thóc ®Èy sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn

kinh tÕ cña mçi quèc gia.

Theo nh hÇu hÕt c¸c lý thuyÕt vÒ t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®Òu kh¼ng

®Þnh vµ chØ râ ®Ó t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ mçi quèc gia cÇn cã bèn ®iÒu kiÖn

lµ nguån nh©n lùc, tµi nguyªn, vèn, kü thuËt c«ng nghÖ. Nhng hÇu hÕt c¸c quèc gia

®ang ph¸t triÓn (nh ViÖt Nam ) ®Òu thiÕu vèn, kü thuËt c«ng nghÖ. Do vËy c©u hái

®Æt ra lµm thÕ nµo ®Ó cã vèn vµ c«ng nghÖ

a.XuÊt khÈu t¹o nguån vèn cho nhËp khÈu, phôc vô c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i

ho¸ ®Êt níc.

§èi víi mäi quèc gia ®ang ph¸t triÓn th× bíc ®i thÝch hîp nhÊt lµ ph¶i c«ng

nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nghÌo lµn l¹c hËu chËn

ph¸t triÓn. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ ph¶i cã mét lîng vèn lín ®Ó nhËp

khÈu c«ng nghÖ thiÕt bÞ tiªn tiÕn.

Thùc tÕ cho thÊy, ®Ó cã nguån vèn nhËp khÈu mét níc cã thÓ sö dông nguån

vèn huy ®éng chÝnh nh sau:

+ §Çu t níc ngoµi, vay nî c¸c nguån viÖn trî

+ Thu tõ c¸c ho¹t ®éng du lÞch dÞch vô thu ngo¹i tÖ trong níc

+ Thu tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu

TÇm quan träng cña vèn ®Çu t níc ngoµi th× kh«ng ai cã thÓ phñ nhËn ®îc,

song viÖc huy ®éng chóng kh«ng ph¶i rÔ dµng. Sö dông nguån vèn nµy, c¸c níc ®i

vay ph¶i chÞu thiÖt thßi, ph¶i chÞu mét sè ®iÒu kiÖn bÊt lîi vµ sÏ ph¶i tr¶ sau nµy.

Bëi v× vËy xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng t¹o mét nguån vèn rÊt quan träng nhÊt.

XuÊt khÈu t¹o tiÒn ®Ò cho nhËp khÈu, nã quyÕt ®Þnh ®Õn qui m« tèc ®é t¨ng trëng

cña ho¹t ®éng nhËp khÈu. ë mét sè níc mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu cña

t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn lµ do thiÕu tiÒm n¨ng vÒ vèn do ®ã hä cho nguån vèn ë bªn

ngoµi lµ chñ yÕu, song mäi c¬ héi ®Çu t vay nî vµ viÖn trî cña níc ngoµi chØ thuËn

lîi khi chñ ®Çu t vµ ngêi cho vay thÊy ®îc kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu –nguån

vèn duy nhÊt ®Ó tr¶ nî thµnh hiÖn thùc .

b. XuÊt khÈu thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn

Díi t¸c ®éng cña xuÊt khÈu, c¬ cÊu s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cña thÕ giíi ®· vµ

®ang thay ®æi m¹nh mÏ. XuÊt khÈu lµm chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña c¸c quèc gia

tõ n«ng nghiÖp chuyÓn sang c«ng nghiÖp vµ dÞch vô.

(S/v: Lª Ngäc H¶i - Líp : TMQT 39B) 6

(Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa: Th-

¬ng m¹i )

Cã hai c¸ch nh×n nhËn vÒ t¸c ®éng cña xuÊt khÈu ®èi víi s¶n xuÊt vµ chuyÓn

dÞch c¬ cÊu kinh tÕ.

Thø nhÊt, chØ xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm thõa so víi nhu cÇu tiªu dïng néi ®Þa.

Trong trêng hîp nÒn kinh tÕ cßn l¹c hËu vµ chËm ph¸t triÓn s¶n xuÊt vÒ c¬ b¶n cha

®ñ tiªu dïng, nÕu chØ thô ®éng chê ë sù d thõa ra cña s¶n xuÊt th× xuÊt khÈu chØ bã

hÑp trong ph¹m vi nhá vµ t¨ng trëng chËm, do ®ã c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh«ng cã c¬

héi ph¸t triÓn.

Thø hai, coi thÞ trêng thÕ giíi ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu. Quan ®iÓm nµy

t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ thóc ®Èy xuÊt khÈu. Nã thÓ hiÖn:

+ XuÊt khÈu t¹o tiÒn ®Ò cho c¸c ngµnh cïng cã c¬ héi ph¸t triÓn. §iÒu nµy cã

thÓ th«ng qua vÝ dô nh khi ph¸t triÓn ngµnh dÖt may xuÊt khÈu, c¸c ngµnh kh¸c nh

b«ng, kÐo sîi, nhuém, tÈy sÏ cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. …

+ xuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn më réng thÞ trêng s¶n phÈm, gãp phÇnæn ®Þnh s¶n

xuÊt, t¹o lîi thÕ nhê quy m«.

+ XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn më réng kh¶ n¨ng cung cÊp ®Çu vµo cho s¶n xuÊt,

më réng thÞ trêng tiªu dïng cña mét quèc gia. Nã cho phÐp mét quèc gia cã rthÓ

tiªu dïng tÊt c¶ c¸c mÆt hµng víi sè l¬ng lín h¬n nhiÒu lÇn giíi h¹n kh¶ n¨ng s¶n

xuÊt cña quèc gia ®ã thËm chÝ c¶ nh÷ng mÆt hµng mµ hä kh«ng cã kh¶ n¨ng s¶n

xuÊt ®îc.

+ XuÊt khÈu gãp phÇn thóc ®Èy chuyªn m«n ho¸, t¨ng cêng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt

cña tõng quèc gia. Nã cho phÐp chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu

réng vµ chiÒu s©u. Trong nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i mang tÝnh toµn cÇu ho¸ nh ngµy nay,

mçi lo¹i s¶n phÈm ngêi ta nghiªn cøu thö nghiÖm ë níc thø nhÊt, chÕ t¹o ë níc thø

hai, l¾p r¸p ë níc thø ba, tiªu thô ë níc thø t vµ thanh to¸n thùc hiÖn ë níc thø 5.

Nh vËy, hµng ho¸ s¶n xuÊt ra ë mçi quèc gia vµ tiªu thô ë mét quèc gia cho thÊy sù

t¸c ®éng ngîc trë l¹i cña chuyªn m«n ho¸ tíi xuÊt khÈu.

Víi ®Æc ®iªm quan träng lµ tiÒn tÖ s¶n xuÊt sö dông lµm ph¬ng tiÖn thanh to¸n,

xuÊt khÈu gãp phÇn lµm t¨ng dù tr÷ ngo¹i tÖ mét quèc gia. §Æc biÖt víi c¸c níc

®ang ph¸t triÓn ®ång tiÒn kh«ng cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi th× ngo¹i tÖ cã ®îc nhê

xuÊt khÈu ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ®iÒu hoµ vÒ cung cÊp ngo¹i tÖ, æn ®Þnh

s¶n xuÊt, qua ®ã gãp phÇn vµo t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ.

(S/v: Lª Ngäc H¶i - Líp : TMQT 39B) 7

(Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa: Th-

¬ng m¹i )

c. XuÊt khÈu cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi viÖc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, c¶i thiÖn

®êi sèng nh©n d©n.

§èi víi c«ng ¨n viÖc lµm, xuÊt khÈu thu hót hµng triÖu lao ®éng th«ng qua viÖc

s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. MÆt kh¸c, xuÊt khÈu t¹o ra ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu hµng tiªu

dïng ®¸p øng yªu cÇu ngay cµng ®a d¹ng vµ phong phó cña nh©n d©n.

d. XuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng vµ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ kinh

tÕ ®èi ngo¹i.

XuÊt khÈu vµ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, ngo¹i giao cã t¸c ®éng qua

l¹i, phô thuéc lÉn nhau. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ c¬ së tiÒn ®Ò v÷ng ch¾c ®Ó x©y dùng

c¸c mèi quan hÒ kinh tÕ ®èi ngo¹i sau nµy, tõ ®ã kÐo theo c¸c mèi quan hÖ kh¸c

ph¸t triÓn nh du lÞch quèc tÕ, b¶o hiÓm quèc tÕ, tÝn dông quèc tÕ ng … îc l¹i sù ph¸t

triÓn cña c¸c ngµnh nµy l¹i t¸c ®éng trë l¹i ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµm c¬ së h¹ tÇng

cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu ph¸t triÓn.

Cã thÓ nãi xuÊt khÈu nãi riªng vµ ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ nãi chung sÏ

dÉn tíi nh÷ng sù thay ®æi trong sinh ho¹t tiªu dïng hµng ho¸ cña nÒn kinh tÕ b»ng

hai c¸ch:

+ Cho phÐp khèi lîng hµng tiªu dïng nhiÒu h¬n víi sè hµng ho¸ ®îc s¶n xuÊt

ra.

+ KÐo theo sù thay ®æi cã lîi cho phï hîp víi c¸c ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt

Tuy nhiªn, tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng quèc gia mµ c¸c t¸c ®éng

cña xuÊt khÈu ®èi víi c¸c quèc gia kh¸c nhau lµ kh¸c nhau.

2.3. Vai trß cña xuÊt khÈu ®èi víi c¸c doanh nghiÖp

Cïng víi sù bïng næi cña nÒn kinh tÕ toµn cÇu th× xu híng v¬n ra thÞ trêng

quèc tÕ lµ mét xu híng chung cña tÊt c¶ c¸c quèc gia vµ c¸c doanh nghiÖp. XuÊt

khÈu lµ mét trong nh÷ng con ®êng quen thuéc ®Ó c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn kÕ

ho¹ch bµnh tríng, ph¸t triÓn, më réng thÞ trêng cña m×nh.

XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp më réng thÞ trêng tiªu thô s¶n

phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra. Nhê cã xuÊt khÈu mµ tªn tuæi cña doanh nghiÖp

kh«ng chØ ®îc c¸c kh¸ch hµng trong níc biÕt ®Õn mµ cßn cã mÆt ë thÞ trêng níc

ngoµi.

XuÊt khÈu t¹o nguån ngo¹i tÖ cho c¸c doanh nghiÖp, t¨ng dù tr÷ qua ®ã n©ng

cao kh¶ n¨ng nhËp khÈu, thay thÕ, bæ sung, n©ng cÊp m¸y mãc, thiÕt bÞ, nguyªn vËt

liÖu phôc vô cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. …

(S/v: Lª Ngäc H¶i - Líp : TMQT 39B) 8

(Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa: Th-

¬ng m¹i )

XuÊt khÈu ph¸t huy cao ®é tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña c¸n bé XNK còng nh

c¸c ®¬n vÞ tham gia nh: tÝch cùc t×m tßi vµ ph¸t triÓn c¸c mÆt trong kh¶ n¨ng xuÊt

khÈu c¸c thÞ trêng mµ doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng th©m nhËp.

XuÊt khÈu buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng

t¸c qu¶n trÞ kinh doanh. §ång thêi gióp c¸c doanh nghiÖp kÐo dµi tuæi thä cña chu

kú sèng cña mét s¶n phÈm.

XuÊt khÈu tÊt yÕu dÉn ®Õn c¹nh tranh, theo dâi lÇn nhau gi÷a c¸c ®¬n vÞ tham

gia xuÊt khÈu trong vµ ngoµi níc. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n buéc c¸c

doanh nghiÖp tham gia xuÊt khÈu ph¶i n©ng cao chÊt lîng hµng ho¸ xuÊt khÈu, c¸c

doanh nghiÖp ph¶i chó ý h¬n n÷a trong viÖc h¹ gi¸ thµnh cña s¶n phÈm, tõ ®ã tiÕt

kiÖm c¸c yÕu tè ®Çu vµo, hay nãi c¸ch kh¸c tiÕt kiÖm c¸c nguån lùc.

S¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu gióp doanh nghiÖp thu hót ®îc thu hót ®îc nhiÒu lao

®éng b¸n ra thu nhËp æn ®Þnh cho ®êi sèng c¸n bé cña c«ng nh©n viªn vµ t¨ng thªm

thu nhËp æn ®Þnh cho ®êi sèng c¸n bé cña c«ng nh©n viªn vµ t¨ng thªm lîi nhuËn.

Doanh nghiÖp tiÕn hµnh ho¹t ®éng xuÊt khÈu cã c¬ héi më réng quan hÖ

bu«n b¸n kinh doanh víi nhiÒu ®èi t¸c níc ngoµi dùa trªn c¬ së ®«i bªn cïng cã lîi.

3. C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu

Trªn thÞ trêng thÕ giíi, c¸c nhµ bu«n giao dÞch víi nhau theo nh÷ng c¸ch thøc

nhÊt ®Þnh. øng víi mçi ph¬ng thøc xuÊt khÈu cã ®Æc ®iÓm riªng. Kü thuËt tiÕn hµnh

riªng Tuy nhiªn trong thùc tÕ xuÊt khÈu thêng sö dông mét trong nh÷ng ph¬ng thøc

chñ yÕu sau:

3.1. XuÊt khÈu trùc tiÕp

Kh¸i niÖm trùc tiÕp lµ viÖc xuÊt khÈu c¸c lo¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô do chÝnh

doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra hoÆc thu mua tõ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong níc tíi kh¸ch

hµng níc ngoµi th«ng qua c¸c tæ chøc cu¶ m×nh.

Trong trêng hîp doanh nghiÖp tham gia xuÊt khÈu lµ doanh nghiÖp th¬ng m¹i

kh«ng tù s¶n xuÊt ra s¶n phÈm th× viÖc xuÊt khÈu bao gåm hai c«ng ®o¹n:

+ Thu mua t¹o nguån hµng xuÊt khÈu víi c¸c ®¬n vÞ, ®Þa ph¬ng trong níc.

+ §µm ph¸n ký kÕt víi doanh nghiÖp níc ngoµi, giao hµng vµ thanh to¸n tiÒn

hµng víi ®¬n vÞ b¹n.

(S/v: Lª Ngäc H¶i - Líp : TMQT 39B) 9

(Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa: Th-

¬ng m¹i )

Ph¬ng thøc nµy cã mét sè u ®iÓm lµ: th«ng qua ®µm ph¸n th¶o luËn trùc tiÕp

dÔ dµng ®i ®Õn thèng nhÊt vµ Ýt x¶y ra nh÷ng hiÓu lÇm ®¸ng tiÕc do ®ã:

+ Gi¶m ®îc chi phÝ trung gian do ®ã lµm t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp.

+ Cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ph¸t huy tÝnh ®éc lËp cña doanh nghiÖp.

+ Chñ ®éng trong viÖc tiªu thô hµng ho¸ s¶n phÈm cña m×nh.

Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc th× ph¬ng thøc nµy cßn béc lé mét sè

nh÷ng nhîc ®iÓm nh:

+ DÔ x¶y ra rñi ro

+ NÕu nh kh«ng cã c¸n bé XNK cã ®ñ tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm khi tham gia

ký kÕt hîp ®ång ë mét thÞ trêng míi hay m¾c ph¶i sai lÇm g©y bÊt lîi cho m×nh.

+ Khèi lîng hµng ho¸ khi tham giao giao dÞch thêng ph¶i lín th× míi cã thÓ

bï ®¾p ®îc chi phÝ trong viÖc giao dÞch.

Nh khi tham gia xuÊt khÈu trùc tiÕp ph¶i chuÈn bÞ tèt mét sè c«ng viÖc.

Nghiªn cøu hiÓu kü vÒ b¹n hµng, lo¹i hµng ho¸ ®Þnh mua b¸n, c¸c ®iÒu kiÖn giao

dÞch ®a ra trao ®æi, cÇn ph¶i x¸c ®Þnh râ môc tiªu vµ yªu cÇu cña c«ng viÖc. Lùa

chän ngêi cã ®ñ n¨ng lùc tham gia giao dÞch, cÇn nh¾c khèi lîng hµng ho¸, dÞch vô

cÇn thiÕt ®Ó c«ng viÖc giao dÞch cã hiÖu qu¶.

3.2. XuÊt khÈu uû th¸c

§©y lµ h×nh thøc kinh doanh trong ®ã ®¬n vÞ XNK ®ãng vai trß lµ ngêi trung

gian thay cho ®¬n vÞ s¶n xuÊt tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu, tiÕn hµnh lµm

c¸c thñ tôc cÇn thiÕt ®Ó xuÊt khÈu do ®ã nhµ s¶n xuÊt vµ qua ®ã ®îc hëng mét sè

tiÒn nhÊt ®Þnh gäi lµ phÝ uû th¸c.

H×nh thøc nµy bao gåm c¸c bíc sau:

+ Ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu uû th¸c víi ®¬n vÞ trong níc.

+ Ký hîp ®ång xuÊt khÈu, giao hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng bªn níc ngoµi.

+ NhËn phÝ uy th¸c xuÊt khÈu tõ ®¬n vÞ trong níc.

¦u ®iÓm cña ph¬ng thøc nµy:

(S/v: Lª Ngäc H¶i - Líp : TMQT 39B) 10