Viện trợ phát triển chính thức (oda) đối với việt nam (1992-2014).

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA LỊCH SỬ

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

Đề tài:

Viện trợ phát triển chính thức (ODA) đối với Việt

Nam (1992 – 2014)

Sinh viên thực hiện: Đặng Minh Hoàng

Chuyên ngành: Sư phạm Lịch sử

Lớp: 11SLS

Người hướng dẫn: PGS.TS Lưu Trang

Đà Nẵng, tháng 05 năm 2015

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Đối với các quốc gia đang phát triển, vốn có vai trò quan trọng và cần thiết trong

quá trình phát triển cũng như giải quyết các vấn đề kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục.

Xuất phát từ nhu cầu thực tế đó, viện trợ ODA hay hỗ trợ phát triển chính thức ra

đời nhằm giúp đỡ và hỗ trợ cơ sở tài chính cho các quốc gia đang có tiềm năng và nhu

cầu phát triển mọi mặt. Việt Nam là một quốc gia có tiềm năng và nhu cầu phát triển

đã sớm trở thành đối tác kinh tế quan trọng với những dự án đầu tư và hỗ trợ phát

triển chính thức (ODA) của nước ngoài như Nhật Bản, Hàn Quốc….

Cùng với xu hướng phát triển chung của thế giới, trong những năm 90 của thế kỉ

XX, Hàn Quốc mở rộng quan hệ quốc tế thông qua việc thiết lập quan hệ ngoại giao

mạnh mẽ và mở rộng ảnh hưởng kinh tế ra khu vực Đông Nam Á mà Việt Nam là một

đối tác quan trọng thông qua xây dựng đầu tư và hỗ trợ phát triển chính thức ( ODA)

trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội…

Trong suốt hơn 20 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1992-2014), Hàn Quốc là

quốc gia có nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) lớn thứ hai sau Nhật Bản,

Việt Nam là nước nhận nguồn vốn này lớn thứ nhất của Hàn Quốc. Nguồn vốn ODA

của Hàn Quốc khi được đầu tư vào Việt Nam chủ yếu tập trung vào một số lĩnh vực

trọng điểm như: môi trường và tăng trưởng xanh, đào tạo và nâng cao chất lượng

nguồn nhân lực, xây dựng cơ sở hạ tầng. Thực tế, hoạt đọng hỗ trợ phát triển chính

thức của Hàn Quốc cho Việt Nam từ 1992 đến nay đã có những tác động đáng kể đến

bộ mặt kinh tế, xã hội Việt Nam với những biến chuyển lớn trong quan hệ ngoại giao,

hợp tác quốc tế của hai nước này. Song trong quá trình hỗ trợ và tiếp nhận nguồn viện

trợ ODA giữa hai nước vẫn còn tồn tại một số hạn chế nhất định mà hiện nay đang

được các Bộ , Ngành và dư luận quan tâm. Vì vậy việc tìm ra những giải phát tối ưu

để nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn Oda là vấn đề cần thiết.

Trên cơ sở đó, tôi chọn đề tài “ Viện trợ phát triển chính thức (ODA) đối với Việt

Nam (1992 – 2014)” làm khóa luận, đồng thời bước đầu tập làm quen với việc nghiên

cứu khoa học, nâng cao kỹ năng phân tích, đánh giá, nhìn nhận lịch sử và thực tiễn.

2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề

Vấn đề “ Viện trợ phát triển chinh thức (ODA) của Hàn Quốc đối với Việt Nam

(1992- 2014)” là vấn đề đã được nhiều công trình đề cập và nghiên cứu đến nhưng chỉ

nghiên cứu hay đề cập đến một khía cạnh nào đó mà chưa đi sâu nghiên cứu hoàn

chỉnh và khoa học. Hơn nữa, đây là vấn đề được đề cập nội bộ trong các Ngành, Bộ

như Công thương, Kinh tế, Tài chính…nên có khá ít các công trình nghiên cứu một

cách rõ ràng. Tuy nhiên, vẫn có một số công trình nghiên cứu liên quan được công bố

như:

Nguyễn Hoàng Giáp ( 2009), Hàn Quốc với khu vực Đông Á sau chiến tranh lạnh

và quan hệ Việt Nam – Hàn Quốc, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội

Hoàng Văn Hiển (2008), Quá trình phát triển kinh tế xã hội của Hàn Quốc (1961

– 1993) và kinh nghiệm đối với Việt Nam, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội

Phạm Thị Mai (2013), Thực trạng thu hút và sử dụng nguồn vốn ODA ở Việt

Nam, Tài chính công 47, ĐH Ngoại thương tp Hồ Chí Minh

Phạm Thùy Hiền Thục (2013), Vai trò của ODA đối với các nước đang phát triển

và kém phát triển, liên hệ thực tế tại Việt Nam, ĐH Ngoại thương tp Hồ Chí Minh

Ngoài ra trên các tạp chí Đảng cộng sản, tạp chí Tài chính Việt Nam, Báo công

thương Việt Nam, Thời báo kinh tế Sài Gòn cũng đề cập đến vần đề hỗ trợ phát triển

ODA cho Việt Nam của Hàn Quốc.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục đích nghiên cứu

Nghiên cứu đề tài “Viện trợ phát triển chính thức (ODA) của Hàn Quốc đới với

Việt Nam (1992 – 2014)” với mục đích:

Giúp chúng ta hiểu được xu hướng và chính sách chung về ODA của Hàn Quốc

nói chung và chương trình hỗ trợ phát triển chính thức cho Việt Nam trong suốt hơn

20 năm thành lập quan hệ ngoại giao (1992- 2014). Thực tiễn việc triển khai hoạt

động này và những tác động của nguồn viện trợ ODA của Hàn Quốc cho Việt Nam

trên các mặt kinh tế, xã hội… Đồng thời đưa ra những kiến nghị, giải pháp để nâng

cao hiệu quả sử dungjh nguồn vốn ODA của Việt Nam hiện nay cũng như nhìn nhận

và rút ra bài học kinh nghiệm trong quá trình phát triển lâu dài của Việt Nam.

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

Đề tài phải chỉ ra được những nội dung chính cần phải nghiên cứu trên cơ sở sưu

tầm, thu thập và phan tích, tổng hợp các nguồn tư liệu. Từ đó đảm bảo được tính khoa

học, logic cũng như thực tiễn của một đề tài khóa luận.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu

Với đề tài này, đối tượng nghiên cứu chính là chính sách viện trợ phát triển

(ODA) của Hàn Quốc cho Việt Nam giai đoạn 1992 đến 2014, ngoài ra còn hướng tới

tìm hiểu những mặt hạn chế trong việc tiếp nhận nguồn vốn đầu tư nước ngoài của

Việt Nam nhằm đưa ra giải pháp khắc phục và phát huy hiệu quả sử dung nguồn vốn

này.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

+ Phạm vi thời gian: tài tập trung nghiên cứu những chính sách và thực tế triển

khai của hoạt động hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) của Hàn Quốc cho Việt Nam

từ 1992 đến 2014.

+ Phạm vi nội dung: Tìm hiểu về viện trợ phát triển chính thức ODA của Hàn

Quốc cho Việt Nam thông qua việc tìm hiểu quan điểm, chính sách về ODA của Hàn

Quốc nói chung; viện trợ phát triển ODA cho Việt Nam nói riêng và thực tiễn của

hoạt động này.

5. Nguồn tư liệu và phương pháp nghiên cứu

5.1. Nguồn tư liệu

Để hoàn chỉnh đề tài này tôi sử dụng chủ yếu là nguồn tư liệu thành văn, bảng

thống kê số lượng, các tài liệu sách báo, tạp chí có liên quan đến đề tài. Ngoài ra còn

tham khảo và sử dụng vào đề tài của mình một số bài viết từ các wedsite như:

www.ccci.com.vn/dau-tu-phat-trien, www.vietccr.vn, www.chinhphu.com,

www.mofahcm.gov.vn/tintuc-suckhoe....

5.2. Phương pháp nghiên cứu

Với đề tài này, tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu lịch sử như phương pháp

logic, phương pháp sưu tầm – xử lí thông tin, phân tích – tổng hợp, so sánh – đối

chiểu, liệt kê…

6. Đóng góp của đề tài