Viện trợ phát triển chính thức (ODA) của Nhật Bản cho các nước tiểu vùng Mê Công từ sau chiến tranh lạnh

VI÷N TRÓ PH¸T TRI”N CH›NH TH¯C (ODA)

CÒA NHÀT B¶N CHO C¸C N¶ÌC TI”U VÔNG

M£ C§NG Tı SAU CHI’N TRANH L¹NH

Nguy‘n Tu n Anh*

S

au khi k’t thÛc chi’n tranh ß´ng

Dˆ¨ng l«n th¯ hai, th´ng qua c¸c

nÁ l˘c ngo¹i giao bªng ch›nh s¸ch ODA,

NhÀt B¶n mong muËn Æ„ng g„p cho hfla

b×nh vµ Ên Æfinh Î ß´ng Nam ¸. Nhˆng ˝

Æfinh Æ„ cÒa NhÀt B¶n Æ· bfi gi¸n Æo¹n do

cuÈc xung ÆÈt Î Campuchia. Trong giai

Æo¹n nµy, quan h÷ gi˜a NhÀt B¶n vÌi c¸c

nˆÌc CLMV tˆ¨ng ÆËi tr× tr÷ trong khi

quan h÷ gi˜a NhÀt B¶n vÌi c¸c nˆÌc

ASEAN(1) vµ Trung QuËc ƈÓc mÎ rÈng.

Chÿ sau khi c„ s˘ thay ÆÊi ch›nh trfi lÌn

trong khu v˘c lµ hfla b×nh lÀp l¹i Î

Campuchia, NhÀt B¶n mÌi bæt Æ«u nËi l¹i

nh˜ng chˆ¨ng tr×nh vi÷n trÓ vµ ƈa ra

nh˜ng ch›nh s¸ch mang t›nh hi÷u qu¶ vµ

chÒ ÆÈng h¨n ÆËi vÌi khu v˘c. Trong bµi

vi’t nµy sœ tÀp trung vµo vi÷c ƈa ra mÈt

c¸i nh×n toµn c¶nh v“ th˘c tr¹ng nguÂn

vËn ODA cÒa NhÀt B¶n vµo c¸c nˆÌc ti”u

vÔng M™ C´ng mµ chÒ y’u lµ c¸c nˆÌc

CLMV vµ Th¸i Lan trong giai Æo¹n tı hÀu

chi’n tranh l¹nh tÌi nay, th´ng qua vi÷c

xem x–t t×nh h×nh ODA cÒa NhÀt B¶n vµo

tıng nˆÌc cÙ th”. Tı Æ„, chÿ ra nh˜ng

th¸ch th¯c gÆp ph¶i trong giai Æo¹n vıa

qua vµ ƈa ra nh˜ng bËi c¶nh mÌi c„ th”

¶nh hˆÎng Æ’n nguÂn vËn hÁ trÓ ph¸t

tri”n cÒa NhÀt B¶n vµo c¸c nˆÌc ti”u vÔng

M™ C´ng trong giai Æo¹n tÌi.

1. T×nh h×nh ODA cÒa NhÀt B¶n cho

Ti”u vÔng trong thÍi gian qua

ß´ng ¸ lµ mÈt trong nh˜ng khu v˘c r t

quan tr‰ng vÌi NhÀt B¶n c¶ v“ mÆt lfich

sˆ, Æfia l˝ vµ quan h÷ kinh t’. Trong

nh˜ng n®m Æ«u 1980, ph«n vi÷n trÓ song

phˆ¨ng(2) cho khu v˘c ƹt kho¶ng 50%(3)

.

Nhˆng sau Æ„, nguÂn vi÷n trÓ nµy cÒa

NhÀt Æ· ƈÓc mÎ rÈng Æ’n nh˜ng khu v˘c

kh¸c nhˆ Nam ¸, Trung ß´ng vµ Ch©u

Phi. Trong nh˜ng thÀp k˚ g«n Æ©y, cÚng

Æ· ch¯ng ki’n s˘ ph¸t tri”n Ƹng k” cÒa

n“n kinh t’ Th¸i Lan vµ Malaysia, do Æ„

c¸c kho¶n trÓ c p ƈÓc ngıng cung c p

cho c¸c quËc gia nµy. K’t qu¶ lµ, t˚ l÷ vi÷n

trÓ song phˆ¨ng vµo khu v˘c ß´ng ¸ Æ·

gi¶m xuËng Î m¯c 30%. N®m 1998, mÆc

dÔ ph¶i tr¶i qua cuÈc khÒng ho¶ng ti“n t÷

Ch©u ¸ nhˆng t˚ l÷ vi÷n trÓ v…n t®ng l™n

tÌi 40%. Tuy nhi™n, n„ Æ· gi¶m l¹i vµo

n®m 2000, ph«n vi÷n trÓ Î ß´ng ¸ Î m¯c

18,4% nhˆng thÀm ch› lÛc Æ„ NhÀt B¶n

v…n gi˜ ƈÓc vfi tr› lµ nhµ tµi trÓ lÌn nh t

* Nguy‘n Tu n Anh, Vi÷n Nghi™n c¯u ß´ng Nam ¸