Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam
Vai trò của vương triều Môgiôpahit trong lịch sử Inđônêxia
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
VAI TRO CUA VUONG TRIEU MOGIOPAHIT
TRONG LiCH SLf INDONEXIA
BUI THI ANH VAN*
Tfl gifla the ky XIII, vilng Ddng
Nam A bi rung chuyen bdi vd ngUa
quan Nguyen Mdng. Nim 1279 va nam
1289, nha Nguyen da phai sfl than den
Inddnexia ddi vua Kritanagara than
phuc, nhflng ca hai lan chflng deu bi cU
tuyet. Lue ay, dflc vua Kritanagara sau
khi thd'ng nha't dfldc mpt so' \iing, cam
tha'y minh du manh da cfl tuyet mpi yeu
sich cua trieu dinh nha Nguyen.
Trfldc sfl hung manh va budng binh
ciia qude gia hai dao nay, Khubilai (Hd't
Tit Liet) quyet dinh phai hai van binh ma
triing phat Giava vao nim 1292. Qud'c
vUdng Kritanagara huy dpng toan bp binh
ma den chin dao quan cua nha Nguyen,
tai dao Malai vi Tay Boocneo. Tuy nhien,
khi dd trieu dinh Inddnexia lai dang cd sfl
chia re, xung dot gay git. Dieu dd da anh
hfldng den cupc khang chien cua nhan
din Inddnexia. Cupc khing chien dang
trong giai doan gay go va ac liet thi bi't
ngd nim 1292, vua Kritangara bi giet
chet trong tran tan cdng ba't ngd vao
Singhaxari cua Jayacatvang - phd vUdng
Kediri vdi am mflu cUdp ngdi.
Sau khi chiem gifl Singhaxari,
Jayacatvang vi'p phai sfl chd'ng dd'i cua
Raden Vigiaya - con re ciia vua
Kritanagara. Vigiaya da khdn kheo ldi
dung sflc manh cua quan Nguyen, tieu
diet ke tiem ngdi va sau dd di lanh dao
nhin din Inddnexia khang chien chd'ng
xam Ifldc. Trfldc Iflc Ifldng manh me va
tinh than chien da'u dung cam eua nhin
dan Inddnexia, die biet vai trd cua ngfldi
tfldng chi huy Vigiaya, cudc khing chien
chd'ng quan Nguyen da thing ldi hoan
toan. Mpt vUdng trieu mdi ra ddi - vfldng
trieu Mdgidpahft.
Nhu vaj', cupc chien tranh xam lUdc
ciia Nguyen Mdng khdng dat dUdc muc
dfeh ma ngUdc lai, di vd tinh gdp phan tao
nen mdt sflc song mdi cho da't nfldc hai
dao. "Cupc hdnh qudn cua qudn Nguyen
vdi muc dich trUng phat Kritangara dd
ddn tdi sU ra ddi ciia mdt nhd nUdc mdi -
nhd nude Mdjdpahit" (1). Sfl xua't hien
VUdng trieu Mdgidpahft vao cudi the ky
XIII li bude ngoat trpng dai dd'i vdi lieh sfl
Inddnexia, md ra thdi ky mdi - thdi ky
thinh VUdng cua qude gia.
Ths. NCS. Bui Thi Anh Van, TrUdng Cao ding Noi vu Ha Noi