Vai trò của thư viện trong việc phổ biến kiến thức thông tin

mx^n

THS. TRUONG OAI LUONG

Dai hoc Van hoa Ha Ndi

1. Gidi thieu

Kien thufc thdng tin (Information

literacy) la mdt khai niem dugc sir dung

kha phd bien d phUdng Tay hien nay va

dae biet la My. Bundy (2002) eho rang

sU phat trien ciia kien thifc thdng tin

dang ndi len nhu mdt van de toan eau.

Tuy nhien, theo mdt nghien ciru ciia

UNESCO nam 2005, viec phd bien kie'n

thufc thdng tin tai cac thu vien trudng hpc

khu vuc Ddng Nam A trong dd ed Viet

Nam chua dupc chu trpng, nhieu can bd

thu vien khdng hieu khai niem kie'n thirc

thdng tin la gl? Tai sao phai phd bie'n

kien thii'c thdng tin? Thu vien ddng vai

trd gl trong viee phd bie'n kien thii'c thdng

tin eho ban dpc trong xa hdi thdng tin?

Dac biet mdt sd trudng dao tao nghe thu

vien d nude ta cung ehua chu trpng

nghien eifu va giang day kien thii'c thdng

tin cho sinh vien ciia minh. Vdi cae ly do

tren bai viet nay nham gidi thieu mdt sd

djnh nghTa ve kien thUe thdng tin

(Information literacy), diem qua thuc

trang trien khai kien thire thdng tin tren

the gidi va d Viet Nam, ddng thdi phan

tich vai trd ciia thu vien trong viee phd

bien kie'n thufc thong tin eho ban dpc.

2. Kien thUc thong tin la gi?

Gan day, nhieu nghien eifu cho rang

thuat ngiir "Information literacy" rat khd

de djch ra thuat ngu tuong irng trong cac

ngdn ngif khae bao gdm ea tieng Viet.

Bawden (2001) eho rang cae khai niem

ve kie'n thirc thdng tin edn dang trong

qua trinh phat trien. Rat nhieu thuat ngif

dupe sif dung de md ta cac khai niem

tUdng tu va ehUa ed mdt djnh nghTa nao

dupe chap nhan hoan toan.

Theo UNESCO, kie'n thifc thdng tin la

sU ket hpp cLia kien thifc, sU hieu bie't,

eac ky nang va thai dp ma mdi thanh

vien can hdi tu day dii trong xa hdi thdng

tin. Khi mdi ca nhan cd kien thifc thi hp

se phat trien kha nang lUa chpn, tiep

bien, danh gia, thao tae va trinh bay

thdng tin. Day la mdt djnh nghTa kha

rdng va ddi hdi ngUdi cd kien thUe thdng

tin khdng nhtfng cd trinh dp va cdn cd

thai dp diing dan trong viec sif dung

thdng tin. Dieu nay cd nghTa la ngudi cd

kien thifc thdng tin phai sif dung thdng

tin mdt each cd dao difc. Viec truy cap,

sir dung va phd bie'n thdng tin phai phii

hpp vdi phap luat.

Mdt djnh nghTa khae dupc trfeh dan

nhieu nha't do Hiep hdi eac Thu vien Dai

hpc va Thu vien Nghien eifu Hoa Ky cho

rang kie'n thifc thdng tin la "mgt tap hgp

cac kha nang cho phep mdi ca nhan cd

the nhan ra khi nao hg can thdng tin, cd

kha nang dinh vi, danh gia va sCf dung

thdng tin can thiet cd hieu qua". Theo dd,

kien thifc thdng tin la mdt tap hpp cac

kha nang cd lien quan den thdng tin va

Tap chi THU VIEN VIET NAM ^(20 ) 17