Vai trò của KTNN trong nền KTTT định hướng XHCN ở nước ta

§Ò tµi:

"Vai trß kinh tÕ cña Nhµ níc trong nÒn kinh tÕ thÞ

trêng ®Þnh híng XHCN ë níc ta hiÖn nay"

Më ®Çu

Kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa lµ m« h×nh kinh tÕ tæng

qu¸t mµ níc ta ®· lùa chän trong thêi k× ®æi míi. Nã võa mang tÝnh chÊt

chung cña kinh tÕ thÞ trêng, võa cã nh÷ng ®Æc thï, ®îc quyÕt ®Þnh bëi c¸c

nguyªn t¾c vµ b¶n chÊt cña chñ nghÜa x· héi. §©y lµ sù vËn dông s¸ng t¹o

nh÷ng kinh nghiÖm trong níc vµ thÕ giíi vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng, lµ

sù kÕt tinh trÝ tuÖ cña toµn §¶ng trong qu¸ tr×nh l·nh ®¹o nh©n d©n x©y

dùng ®Êt níc. §¶ng ta ®· x¸c ®Þnh mét c¸ch nhÊt qu¸n kinh tÕ thÞ trêng

®Þnh híng x· héi chñ nghÜa lµ nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, trong ®ã kinh

tÕ nhµ níc ®ãng vai trß chñ ®¹o. Qua ®Ò tµi: “Vai trß kinh tÕ cña Nhµ níc

trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN ë níc ta hiÖn nay”, chóng ta

cã thÓ x¸c ®Þnh mét c¸ch râ rµng vµ nhÊt qu¸n vÒ vÞ trÝ, vai trß kinh tÕ cña

Nhµ níc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ. H¬n n÷a, ta cã thÊy ®îc nh÷ng

mÆt tÝch cùc vµ h¹n chÕ cña vÊn ®Ò, cã thÓ ®a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m

t¨ng cêng vai trß qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ níc trong ®Ò tµi trªn Em còng xin

göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh ®Õn GS_TS Ph¹m Quang Phan ®· gióp ®ì em

thùc hiÖn ®Ò tµi nµy.

1

I.TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan vai trß qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc

Tríc kia, víi quan ®iÓm “Bµn tay v« h×nh” vµ nguyªn lý “ Nhµ níc

kh«ng can thiÖp” vµo nÒn kinh tÕ, A.Smith(1723-1790) cho r»ng ph¸t

triÓn kinh tÕ cÇn tu©n theo nguyªn t¾c tù do, sù ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ

lµ do qui luËt kh¸ch quan tù ph¸t ph©n phèi. ThÞ trêng vËn ®éng lµ do

quan hÖ cung cÇu Song trªn thùc tÕ cho thÊy r»ng: nÒn kinh tÕ muèn …

ph¸t triÓn nhanh ®ßi hái ®Êt níc ph¶i cã c¬ së h¹ tÇng hiÖn ®¹i. Ngêi ta

thÊy r»ng: nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cµng cao, x· héi ho¸ më réng, cµng cÇn

cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc. Vµo ®Çu nh÷ng n¨m 30 cña thÕ kØ XX, t×nh

tr¹ng khñng ho¶ng kinh tÕ x¶y ra liªn tôc. Quan ®iÓm “ Bµn tay nhµ níc”

ra ®êi, theo Keynes vµ trêng ph¸i cña «ng th× sù can thiÖp cña Nhµ níc

vµo nÒn kinh tÕ sÏ kh¾c phôc khñng ho¶ng, thÊt nghiÖp, t¹o ra sù æn ®Þnh

kinh tÕ. Nhng nh÷ng chÊn ®éng lín trong nÒn kinh tÕ, khñng ho¶ng, thÊt

nghiÖp vÉn x¶y ra. DÉn ®Õn xuÊt hiÖn t tëng phèi hîp “Bµn tay v« h×nh”

vµ “Bµn tay nhµ níc”. Vµ c¸c nhµ kinh tÕ ®· thõa nhËn: nÒn kinh tÕ hiÖn

®¹i muèn ph¸t triÓn ph¶i dùa vµo c¬ chÕ thÞ trêng vµ sù qu¶n lý cña Nhµ

níc.

Trong hoµn c¶nh cña níc ta: Níc ta tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi bá qua

giai ®o¹n t b¶n chñ nghÜa – giai ®o¹n t¹o ra c¬ së vËt chÊt cña chñ nghÜa

x· héi, do ®ã tr×nh ®é ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt cña níc ta cßn thÊp vµ

l¹c hËu cho sù ph¸t triÓn. T×nh tr¹ng nµy dÉn ®Õn khuynh híng t b¶n chñ

nghÜa lµ ®iÒu kh«ng tr¸nh khái, do ®ã Nhµ níc cÇn ph¶i v÷ng m¹nh vÒ mäi

ph¬ng diÖn ®Ó huy ®éng mäi tiÒm n¨ng cho s¶n xuÊt, ph¸t triÓn khoa häc,

tiÕn bé x· héi. KÌm theo sù l¹c hËu vÒ kÜ thuËt, níc ta cßn ph¶i tr¶i qua

mét lo¹t c¸c bíc qu¸ ®é víi tÝnh chÊt phøc t¹p cña con ®êng ®i lªn chñ

nghÜa x· héi, cÇn ph¶i cã mét Nhµ níc kh«ng nh÷ng cã quyÕt t©m, trung

thµnh víi con ®êng gi¶i phãng nh©n d©n lao ®éng mµ cßn ph¶i cã kiÕn thøc

2