Vai trò của chính quyền cấp tỉnh trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở việt nam hiện nay

Vai trò của chính quyền cấp tỉnh trong nền

kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt

Nam hiện nay

Nguyễn Thị Thu Hà

Khoa Luật

Luận văn ThS ngành: Lý luận và Lịch sử Nhà nước và Pháp luật;

Mã số: 62.38.01.01

Người hướng dẫn: PGS.TS. Nguyễn Đăng Dung

Năm bảo vệ: 2007

Abstract: Nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản về kinh tế thị trường và vai

trò của chính quyền cấp tỉnh trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN.

Tìm hiểu thực trạng những thay đổi trong vai trò của chính quyền cấp tỉnh từ

nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường định hướng

XHCN. Nêu ra một số giải pháp cơ bản về phân cấp quản lý phù hợp với điều

kiện, khả năng của mỗi cấp chính quyền, mỗi khu vực, mỗi vùng lãnh thổ; nâng

cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh; bảo đảm tiến bộ và công bằng xã hội vì mục

tiêu phát triển con người; đổi mới công tác tổ chức - nhân sự của chính quyền

cấp tỉnh nhằm đáp ứng đòi hỏi của kinh tế thị trường

Keywords: Chính quyền địa phương, Hành chính công, Kinh tế thị trường, Quản lý

Content

Phần mở đầu

1. Tính cấp thiết của đề tài

Với 64 tỉnh, TPTTTW, chính quyền cấp tỉnh ngày càng khẳng định rõ vị trí và vai trò

của mình, đặc biệt trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Cùng với sự chuyển mình

của đất nước, các tỉnh, thành phố đã và đang thể hiện được vị thế và tiềm năng, tận dụng tối

đa nội lực để phát triển. Những cái tên như Bình Dương, Đà Nẵng, Cần Thơ, Biên Hoà, Đồng

Nai…đã khẳng định một sức trẻ vươn lên trong thời kỳ đổi mới. Tuy nhiên, bên cạnh đó,

cũng có những tỉnh, thành phố có khá nhiều lợi thế để phát triển nhưng dường như lại có

bước tiến chậm hơn trong điều kiện mới. Phải chăng, điều đó đã bộc lộ rõ nét nhất, đầy đủ

nhất thực trạng về mô hình của chính quyền cấp tỉnh nói riêng và chính quyền địa phương nói

chung ở một số nơi kéo dài hàng chục năm của thời kỳ bao cấp đã chưa theo kịp với cơ chế

thị trường và hội nhập thế giới?

Cùng một mặt bằng về chế độ chính sách, có sự tương đồng về nguồn lực, lợi

thế, tại sao địa phương này làm tốt, địa phương khác làm chưa tốt hoặc không tốt? Có

tác giả đã cho rằng, bài học rút ra phải chăng từ tính tự chủ, năng động, sáng tạo của

đội ngũ cán bộ lãnh đạo chính quyền địa phương? ở những nơi làm không tốt, lãnh đạo

còn mang nặng tư tưởng bao cấp, ỷ lại, trông chờ vào ngân sách và trợ giúp của cấp

trên, một số nơi còn do cục bộ địa phương, mất đoàn kết [172, tr.5-6]. Rõ ràng, trong

thời kỳ đổi mới, sự năng động, sáng tạo, linh hoạt của đội ngũ cán bộ lãnh đạo nói

chung và lãnh đạo cấp tỉnh nói riêng có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, bên

cạnh đội ngũ cán bộ lãnh đạo, không thể không chú ý đến đội ngũ cán bộ, công chức

địa phương nói chung. Hiệu quả hoạt động của các cấp chính quyền địa phương đến

đâu, có đáp ứng được những yêu cầu của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN

hay không, một phần lớn phụ thuộc vào đội ngũ cán bộ, công chức này. Trong khi có

những tỉnh, thành phố khá mạnh dạn trong việc tạo lập môi trường đầu tư hấp dẫn, thậm chí

có những quy định "vượt rào" trong ưu đãi đối với các nhà đầu tư thì cũng có những tỉnh

thiếu sức hút đầu tư. Bình Dương luôn là tỉnh dẫn đầu cả nước về môi trường đầu tư và thực

tế cũng cho thấy đây là tỉnh có tốc độ phát triển mạnh trong khu vực và của cả nước. Vậy

chính quyền tỉnh Bình Dương đã có những chính sách, biện pháp gì nhằm thu hút đầu tư, xây

dựng môi trường cạnh tranh lành mạnh, rộng mở, trong khi một số tỉnh, thành phố khác vẫn

chưa tìm ra được hướng đi thích hợp trong phát triển kinh tế, phù hợp với điều kiện đặc thù

của địa phương?

Hơn nữa, sự đi lên của mỗi tỉnh, thành phố còn phụ thuộc vào khá nhiều những

yếu tố chủ quan và khách quan khác nhau, vào chính quyền địa phương và cả chính

quyền trung ương. Mỗi vùng miền, địa phương đều nắm giữ những vị trí then chốt về

kinh tế, chính trị xã hội, an ninh quốc phòng tạo nên sức mạnh của quốc gia. Do vậy,

bên cạnh chính sách chung cho các tỉnh, thành phố thì trung ương cũng có những

chính sách, quy định cụ thể cho những tỉnh, thành phố nắm giữ vị trí trọng yếu. Như