Tổ chức cho sinh viên nghiên cứu khoa học - Một phương pháp dạy học hiệu quả ở đại học

T O CHU T CH O SIN H VIE N NGHIE N CUTI KHO A HO C -

M O T PHUON G PHA P DA Y HO C HIE U QU A 0 DA I HO C

O TS. PHAN THANH LONG*

1. Quan niem ve dqy va hoc a dqi hoc (DH)

Thong thuang, trong quan niem truyen thdng,

chung ta hieu dqy the nao thi hoc the dy. Nguqc

Iqi, cung co quan diem cho rang: co viec hoc

mdi can den viec dqy, nen nhu cdu hoc vd cdch

hoc se quyet djnh cdch dqy.

Cd GS. Nguyen Ngoc Quang cho rdng: Hoc

la qua trinh ty giac, tich cue, ty lyc chiem hnh

khai niem khoa hoc, dudi sy dieu khien su phqm

cua giao vien (GV). Dqy la sy dieu khien tdi uv

hoa qua trinh ngudi hoc (NH) chiem hnh nqi dung

hoc, trong va bdng each do phat trien va hinh

thanh nhan each.

Nhu vdy, cd the thdy: Hpc cd 2 chuc ndng kep

Id thu nhqn thdng tin vd ty dieu khien qua trinh

nhqn thuc cua NH. Dqy cung cd 2 chuc ndng kep

Id: d"ieu khien qua trinh nhqn thuc cua NH,

thdng qua dd de truyen dqt thong tin. Sy tuang

tdc cua cdc chuc ndng ndy tqo ra dqy hpc.

Sy khdc nhau giua cdc quan niem day hpc

ndm d cho nhdn manh hon yeu td ndo trong cdc

chuc ndng cua day vd hpc. Theo quan diem truyen

thdng, nhdn mqnh den chuc ndng truyen dat cua

viec day vd chuc ndng fmh hdi cua viec hpc md

chua chu y thich ddng den chuc ndng td chuc,

dieu khien qua trinh nhdn thuc cua NH trong hoqt

ddng day vd tinh tich cue, chu ddng ty dieu khien

qua trinh nhdn thuc cua NH trong hoat ddng hpc.

Nguqc Ipi, theo quan diem hien dqi, ngudi ta

coi trong vai trd td chuc, dieu khien cua GV, vdi

tu cdch Id ngudi hudng dan, gai md, dqy cho

NH tim kiem vd xu li thdng tin, tu dd van dyng

chung. NH phdi biet ty dieu khien qua trinh nhdn

thuc cua minh mdt cdch tich cue vd chu ddng de

ty lyc chiem dnh lay tri thuc, kT ndng, kTxdo quy

djnh trong ndi dung day hpc tren ca sd sy giup

da cua ngudi dqy.

Cd the ndi rdng dqy d DH Id dqy phuang phdp

(PP) hoc, PP nhdn thuc, PP nghien cuu. HpcdDH Id

hpc PP hpc, PP nghien cuu. Dd Id qua trinh nhdn

thuc cd tinh nghien cuu cua sinh vien (SV).

2. Ve phuong phdp day hoc (PPDH) d DH

PPDH DH Id td hqp cdch thuc hoqt ddng cua

gidng vien vd SV nhdm thyc hien td't cdc nhiem vy

dqy hpc d DH gdp phdn ddo tqo ra dpi ngu cdn bp

khoa hpc, kT thudt, cdn bp qudn li cd trinh dp DH.

PPDH vua Id khoa hpc vua Id nghe thudt. Tinh

khoa hpc cua PPDH DH ddi hdi phdi ndm vung bdn

chdt cua qua trinh dqy hpc d DH, dd Id thdng qua

dqy tri thuc de dqy PP nhdn thuc, PP hpc, dqy ndng

luc cho SV. Dam bdo de ho hoat ddng trong mdt

hnh vyc nghe nghiep sau khi tdt nghiep vd tham gia

vdo cdc qua trinh xd hdi cd hieu qua cao.

Tinh nghe thudt cua PPDH the hien d ndng lyc

truyen dqt cua gidng vien, Idm the ndo khai day

duqc hung thu, ham me vd sy sdng tqo trong hpc

tap cua NH. Mudn the, ngudi dqy khdng chi phdi

dqy dung, dqy du md cdn phdi dqy hay, dqy

hdp dan.

Cd rdt nhieu PPDH, theo tdc gid S.J. Hidalgo,

cd khodng 60 PPDH khdc nhau d DH. Mdi PP deu

cd nhung uu nhuqc diem nhdt djnh tuy thudc vdo

ddc diem cua mdn hpc, dd'i tuqng, dieu kien cy

the... Tuy nhien, cd the chia cdc PPDH thdnh 2

nhdm Id: - Nhdm cdc PPDH thy ddng hda NH,

tuc Id NH thy ddng, phy thudc hodn todn vdo

ngudi day. Vi dy nhu cdc PP dpc chep phd bien

trong cdc nhd trudng hien nay; - Nhdm cdc PP

chu ddng hda NH Id PP Idm cho NH tich cue, chu

ddng vd sdng tqo, phdt huy het ndi lyc cua minh

trong qua trinh hpc tap.

Vdi quan niem nhu vdy, gidng vien DH can

su dyng cdc PPDH tich cue nhu: thdo ludn nhdm,

tqo tinh hudng neu van de, PP duan..., trong do

cd PP hudng ddn SV NCKH.

Mudn cd PPDH tdi uu can quan tdm den mdi

quan he vd sy chi phdi cua cdc yeu td trong qua

trinh dqy hpc. Sy lya chpn PPDH chju sy chi phdi

cua cdc yeu td cua qua trinh day hpc nhu: myc

tieu, ndi dung, cdch thuc td chuc, ngudi day, NH,

* Truong Bai hoc sir pham Ha Npi

Tap chi Giao due so 23 2 (k, a . avagwj