THỰC TRẠNG, HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG MÔI GIỚI CHỨNG KHOÁN TẠI CÔNG TY TNHH CHỨNG KHOÁN NGÂN HANG CÔNG

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

Ch¬ng 2:

thùc tr¹ng, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng m«i giíi

chøng kho¸n t¹i c«ng ty TNHH chøng kho¸n

ng©n hang c«ng th¬ng viÖt nam

2.1. Kh¸i qu¸t ho¹t ®éng m«i giíi chøng kho¸n t¹i c¸c c«ng

ty chøng kho¸n VÖt Nam.

HiÖn nay, UBCKNN ®· cÊp GiÊy phÐp ho¹t ®éng kinh doanh cho 9

CTCK ®ã lµ: C«ng ty cæ phÇn CK B¶o ViÖt (V§L- 43 tû ®ång); C«ng ty

TNHH CK Ng©n hµng §Çu t vµ ph¸t triÓn (V§L- 55 tû ®ång); C«ng ty cæ phÇn

CK §Ö NhÊt (V§l- 43 tû ®ång); C«ng ty TNHH CK ACB (V§L- 43 tû ®ång);

C«ng ty TNHH CK Ng©n hµng C«ng th¬ng (V§L- 55 tû ®ång); C«ng ty

TNHH CK Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n (V§l- 60 tû

®ång); C«ng ty TNHH CK Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam (V§L- 60 tû

®ång); C«ng ty TNHH CK Th¨ng Long (V§L- 9 tû ®ång); C«ng ty cæ phÇn

CK Sµi Gßn (V§L- 20 tû ®ång). Trong ®ã cã 7 CTCK thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c

nghiÖp vô kinh doanh CK bao gåm: m«i giíi, tù doanh, t vÊn, b¶o l·nh ph¸t

hµnh, qu¶n lý danh môc ®Çu t, lu ký. Cßn l¹i hai CTCK chØ thùc hiÖn mét sè

lo¹i h×nh nghiÖp vô lµ CTCK Th¨ng Long víi nghiÖp vô m«i giíi, t vÊn, qu¶n

lý danh môc ®Çu t vµ CTCK Sµi Gßn víi nghiÖp vô m«i giíi, t vÊn. Trong thêi

gian tíi sÏ cã thªm ba CTCK n÷a ®îc thµnh lËp lµ c«ng ty cæ phÇn CK thµnh

phè H¶i Phßng, c«ng ty cæ phÇn CK Mª K«ng, CTCK Ng©n hµng §«ng ¸ ®a

tæng sè CTCK t¹i ViÖt Nam lªn 12 c«ng ty.

Do ph¹m vi ho¹t ®éng kh¸c nhau ®ång thêi mçi c«ng ty l¹i häc tËp c¸ch

thøc tæ chøc tõ c¸c níc kh¸c nhau trªn thÕ giíi nªn gÇn nh kh«ng cã ®iÓm

chung nµo trong tæ chøc cña c¸c CTCK. Cã c«ng ty tæ chøc theo d¹ng liªn kÕt

ngang nh CTCK B¶o ViÖt, CTCK Sµi Gßn , c¸c c«ng ty nµy c¨n cø vµo lo¹i …

h×nh nghiÖp vô cña m×nh ®Ó tæ chøc c¸c phßng ban, mçi phßng ban phô tr¸ch

mét hoÆc mét sè nghiÖp vô. Mét sè c«ng ty kh¸c l¹i tæ chøc theo lèi liªn kÕt

däc nh CTCK Th¨ng Long , hä c¨n cø vµo toµn bé c¸c c«ng viÖc trong c«ng …

1

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

ty ®Ó ph©n chia ra c¸c phßng, mçi phßng phô tr¸ch mét m¶ng vÊn ®Ò nµo ®ã

nh nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn, c«ng nghÖ th«ng tin…

§iÓm chung cña tÊt c¶ c¸c CTCK lµ ®Òu cã chøc n¨ng MGCK v× ho¹t

®éng nµy Ýt rñi ro, møc vèn ph¸p ®Þnh kh«ng cao vµ ®îc coi lµ hiÖu qu¶ nhÊt

trong thêi gian ®Çu. H¬n n÷a, theo thùc tÕ ë c¸c níc cã TTCK ph¸t triÓn th×

®©y lµ ho¹t ®éng mang l¹i thu nhËp rÊt tèt cã thÓ nãi lµ tèt nhÊt trong c¸c

nghiÖp vô kinh doanh CK ngay c¶ khi thÞ trêng r¬i vµo t×nh tr¹ng khñng

ho¶ng. MÆc dï c¬ cÊu tæ chøc cña c¸c c«ng ty cã thÓ kh¸c nhau nhng viÖc tæ

chøc thùc hiÖn nghiÖp vô MG ë c¸c CTCK l¹i t¬ng tù nh nhau. NghiÖp vô MG

cña c¸c CTCK thêng tËp trung vµo c¸c mÆt ho¹t ®éng sau:

2.1.1. Ho¹t ®éng ph¸t triÓn c¬ së kh¸ch hµng

Nh»m thu hót ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng ®Õn víi c«ng ty còng nh

viÖc x©y dùng ®Þnh híng cho ho¹t ®éng cña c«ng ty ®Ó ®a ra c¸c s¶n phÈm

dÞch vô phï hîp, cã chÊt lîng, c¸c CTCK hiÖn nay kh«ng ngõng ®a ra c¸c ho¹t

®éng nh»m ph¸t triÓn c¬ së kh¸ch hµng nh x¸c ®Þnh ®èi tîng kh¸ch hµng, la

chän kh¸ch hµng, phôc vô më vµ theo dâi tµi kho¶n kh¸ch hµng.

* X¸c ®Þnh ®èi tîng kh¸ch hµng: §©y lµ c«ng viÖc quan träng cña c¸c CTCK

v× chØ cã x¸c ®Þnh ®îc ®èi tîng kh¸ch hµng th× c«ng ty míi x©y dùng ®îc ®Þnh

híng phï hîp víi tõng lo¹i kh¸ch hµng tõ ®ã tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu cu¶ hä

giµnh u thÕ trong c¹nh tranh. §èi tîng kh¸ch hµng cña c¸c CTCK thêng cã hai

lo¹i chÝnh: kh¸ch hµng lµ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña nh÷ng doanh nghiÖp cæ

phÇn ho¸ vµ kh¸ch hµng lµ nh÷ng nhµ ®Çu t c¸ nh©n. Ngoµi ra, ®èi tîng kh¸ch

hµng cña c¸c CTCK cßn bao gåm kh¸ch hµng lµ tæ chøc, kh¸ch hµng lµ ngêi

®Çu t níc ngoµi, kh¸ch hµng tiÒm n¨ng.

* Lùa chän kh¸ch hµng: V× TTCK cßn ®ang ë trong giai ®o¹n h×nh thµnh nªn

cha cã nh÷ng tiªu chÝ râ nÐt cho viÖc ph©n ®o¹n thÞ trêng vµ lùa chän kh¸ch

hµng. Do ®èi tîng kh¸ch hµng cßn h¹n chÕ, hµng ho¸ cßn kÐm ®a d¹ng nªn

vµo thêi ®iÓm nµy c¸c CTCK thêng kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó lùa chän kh¸ch

hµng cho m×nh, hä t©m niÖm r»ng chØ cÇn kh¸ch hµng ®Õn víi c«ng ty lµ quý

vµ c«ng ty ph¶i lµm thÕ nµo ®Ó gi÷ ch©n ®îc kh¸ch hµng cò, thu hót thªm ngµy

cµng nhiÒu kh¸ch hµng míi. Tuy nhiªn trong t¬ng lai kh«ng xa, khi thÞ trêng

ph¸t triÓn, hµng ho¸ phong phó, kh¸ch hµng ®a d¹ng c¸c CTCK còng nªn tiÕn

2

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

hµnh ph©n do¹n thÞ trêng, lùa chän kh¸ch hang nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh

doanh tèt nhÊt cho chÝnh c«ng ty.

Bªn c¹nh viÖc lùa chän kh¸ch hµng, c¸c CTCK còng rÊt chó träng ®Õn

c¸c h×nh thøc u ®·i dµnh cho kh¸ch hµng nh t vÊn miÔn phÝ cho kh¸ch hµng,

th¸i ®é phôc vô hay gi¶m phÝ giao dÞch ®èi víi c¸c kh¸ch hµng truyÒn thèng vµ

kh¸ch hµng giao dÞch víi khèi lîng lín. HiÖn nay, hÇu hÕt c¸c CTCK ®Òu thùc

hiÖn t vÊn miÔn phÝ cho kh¸ch hang nh CTCK C«ng Th¬ng, CTCK Sµi Gßn,

CTCK §Çu T… CTCK Sµi Gßn tiÕn hµnh më tµi kho¶n cho kh¸ch hµng mµ

kh«ng yªu cÇu ký quü ngay sè tiÒn tèi thiÓu hay viÖc ®a ra c¸c dÞch vô tiÖn Ých

hç trî nghiÖp vô MG nh dÞch vô cho vay b¶o chøng, dÞch vô cho vay CK, dÞch

vô cho vay cÇm cè (khi c¸c CTCK cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi mét NHTM).

* Phôc vô më vµ theo dâi tµi kho¶n cña kh¸ch hµng: CTCK cã thÓ më tµi

kho¶n t¹i c«ng ty hoÆc t¹i ®Þa chØ kh¸ch hµng. C¸c c«ng ty rÊt chó träng vµo

viÖc më cµng nhiÒu tµi kho¶n cµng tèt. ViÖc më tµi kho¶n giao dÞch CK t¹i

c«ng ty t¬ng ®èi ®¬n gi¶n, kh¸ch hµng ®Õn víi c«ng ty víi lßng tin s½n cã vµ

mang theo nh÷ng giÊy tê cÇn thiÕt ®Ó ®iÒn vµo phiÕu më tµi kho¶n. NÕu kh¸ch

hµng kh«ng cã thêi gian ®Õn c«ng ty th× c«ng ty vÉn cã thÓ më tµi kho¶n cho

kh¸ch hµng theo ®Þa chØ cña hä. §©y ®îc coi lµ bíc tiÕn cña c¸c c«ng ty trong

khi phôc vô kh¸ch hµng, nã gãp phÇn thóc ®¶y c¸c ®èi tîng tham gia giao dÞch

CK nhiÒu h¬n vµ gãp phÇn ph¸t triÓn TTCK.

Trong suèt thêi gian tµi kho¶n cña kh¸ch hµng tån t¹i, CTCK thêng

xuyªn theo dâi vµ lµm c¸c dÞch vô vÒ quyÒn vµ nghÜa vô cho kh¸ch hµng nh

nhËn göi rót CK, göi rót tiÒn, quyÒn nhËn cæ tøc, quyÒn bá phiÕu, quyÒn mua

CK míi ph¸t hµnh, quyÒn cÇm cè CK. Nh÷ng thao t¸c nghiÖp vô nµy ®îc c¸c

c«ng ty thùc hiÖn ®Çy ®ñ, nhanh chãng, ®¶m b¶o ®é tin cËy vµ chÝnh x¸c cao

cho kh¸ch hµng.

2.1.2. NhËn lÖnh

NhËn lÖnh kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ viÖc ®a mét tê phiÕu lÖnh cho kh¸ch

hµng ®iÒn vµo mµ nã cßn liªn quan ®Õn nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nh t vÊn cho

kh¸ch hµng vÒ diÔn biÕn thÞ trêng, thao t¸c xö lý trªn tµi kho¶n kh¸ch hµng ®Ó

®¶m b¶o lÖnh ®Æt ®óng quy ®Þnh.

Mét nh©n viªn MG tèt ph¶i biÕt c¸ch t×m hiÓu nhu cÇu vµ lý do ®Æt lÖnh

cña kh¸ch hµng. Trªn thùc tÕ cã nh÷ng trêng hîp kh¸ch hµng gÇn nh uû quyÒn

3

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

cho nhµ MG quyÕt ®Þnh viÖc mua b¸n CK, hä s½n sµng ®Õn CTCK ®Ó ghi phiÕu

lÖnh thËm chÝ chÊp nhËn c¶ vÒ gi¸ ®Æt lÖnh theo gîi ý cña nhµ MG. V× vËy nhµ

MG cÇn ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c phÈm chÊt ®¹o ®øc hµnh nghÒ nh trung thc, c«ng

b»ng, c«ng khai ®Ó ®¶m b¶o lîi Ých cho kh¸ch hµng vµ t¨ng uy tÝn cho c«ng ty.

Theo quy chÕ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña CTCK th× c¸c CTCK chØ ®îc

phÐp nhËn lÖnh t¹i trô së chÝnh hay chi nh¸nh vµ hiÖn nay bæ sung thªm lµ c¸c

phßng giao dÞch. Môc ®Ých lµ nh»m ®¶m b¶o quyÒn lîi cho kh¸ch hµng, tr¸nh

nh÷ng xung ®ét gi÷a kh¸ch hµng vµ nhµ MG hay CTCK. Quy chÕ nµy ®îc c¸c

c«ng ty tu©n thñ chÆt chÏ.

C¸c lÖnh ®îc thùc hiÖn t¹i TTGDCK Tp Hå ChÝ Minh ®îc xÕp theo thø

tù u tiªn vÒ gi¸, thêi gian vµ khèi lîng. Trong thêi gian ®Çu khi thÞ trêng cßn

khan hiÕm vÒ hµng ho¸, víi 7 c«ng ty mµ chØ cã 5 lo¹i CK th× viÖc mua CK lµ

rÊt khã kh¨n, gÇn nh kh¸ch hµng muèn mua CK ph¶i nhÊt thiÕt ®Æt ë møc gi¸

trÇn vµ ph¶i ®Æt lÖnh ®Çu tiªn t¹i c¸c c«ng ty. Thêng chØ cã mét lÖnh mua ®îc

thùc hiÖn cho mçi lo¹i CK. Do viÖc ®Æt lÖnh c¨ng th¼ng nh vËy, ®Ó tr¸nh tranh

chÊp gi÷a kh¸ch hµng víi nhau vµ gi÷a kh¸ch hµng víi c«ng ty, phÇn lín c¸c

c«ng ty ®Òu cã quy ®Þnh vÒ viÖc bèc th¨m sè thø tù cña lÖnh. Riªng CTCK Sµi

Gßn kh«ng ¸p dông h×nh thøc bèc th¨m, hä cã mét c¸i khay ®Ó nhËn lÖnh vµ

lÖnh cña ai ®a vµo khay tríc sÏ ®îc ®¸nh sè thø tù tríc. HiÖn nay, khi thÞ trêng

®ang trong giai ®o¹n trÇm l¾ng, chØ sè VN- Index chØ ®¹t 144,93 ®iÓm (phiªn

thø 510 ngµy 02/04/2003) th× viÖc ®Æt lÖnh cña kh¸ch hang rÊt ®îc c¸c c«ng

ty khuyÕn khÝch vµ c¸c lÖnh cã kh¶ n¨ng cao lµ ®îc thùc hiÖn. Nhµ ®Çu t

kh«ng ph¶i ®øng xÕp hµng hµng giê nh hai n¨m tríc ®©y mµ hä cã thÓ ®Æt lÖnh

t¹i CTCK hoÆc th«ng qua ®iÖn tho¹i, fax…

Sau khi nhËn lÖnh, nh©n viªn MG ph¶i kiÓm tra l¹i lÖnh cña kh¸ch hµng

®Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c vµ tÝnh ph¸p lý cña lÖnh. NÕu cã sai sãt, hä cã

nghÜa vô híng dÉn kh¸ch hµng thùc hiÖn ghi chÐp ®Çy ®ñ. Ngoµi ra, nh©n viªn

MG cßn ph¶i kiÓm tra vÒ sè tiÒn ký quü (nÕu lµ lÖnh mua) hoÆc sè CK ký quü

(nÕu lµ lÖnh b¸n) xem cã ®ñ ®Ó thùc hiÖn giao dÞch theo quy ®Þnh

hay kh«ng.

Sè ký quü (tiÒn) = khèi lîng ®Æt mua x gi¸ ®Æt mua

Sè ký quü (CK) = khèi lîng ®Æt b¸n

2.1.3. NhËp lÖnh, huû lÖnh

4