Thực trạng chiến lược kinh doanh của Công ty cao su Sao vàng Hà Nội và một vài kiến nghị bước đầu

Lêi më ®Çu

Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, nÒn kinh tÕ thÞ trêng níc ta ngµy cµng ph¸t

triÓn, c¹nh tranh ngµy cµng trë nªn gay g¾t, sù ph©n cùc gi÷a c¸c doanh nghiÖp,

c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngµy cµng nhanh chãng vµ quyÕt liÖt h¬n. ThÞ trêng

kh«ng chØ lµ chiÕc "n«i" cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh

nghiÖp, mµ cßn lµ mét "®Êu trêng", v× trªn thÞ trêng lu«n diÔn ra sù c¹nh tranh

gay go, khèc liÖt gi÷a c¸c doanh nghiÖp nh»m giµnh lÊy kh¸ch hµng. Lo¹i trõ

mét yÕu tè ngÉu nhiªn, vÊn ®Ò quyÕt ®Þnh ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ thµnh c«ng

cña doanh nghiÖp chÝnh lµ chiÕn lîc kinh doanh ®óng ®¾n, kÞp thêi.

XÐt trªn gãc ®é vÜ m«, mét ®Êt níc nÕu ®¹t ®îc môc tiªu tæng thÓ vÒ kinh

tÕ - x· héi - v¨n ho¸... th× cÇn ph¶i cã mét chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi

cã hiÖu qña. ThËt vËy, nÕu kh«ng cã tÇm nh×n cña mét chiÕn lîc nh thÕ th×

ch¼ng nh÷ng c¸i ®Ých ph¸t triÓn kh«ng ®¹t ®îc, mµ ®Êt níc cßn r¬i vµo t×nh

tr¹ng khñng ho¶ng vÒ kinh tÕ, rèi ren vÒ chÝnh trÞ vµ sÏ bÞ tôt hËu so víi thÕ giíi.

Cßn khi xÐt ë gi¸c ®é vi m«, doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i cã mét chiÕn lîc

kinh doanh thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ trêng, víi sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c ®èi

thñ kh¸c. Cã thÓ nh thÕ th× c¸c môc tiªu ®Ò ra míi cã ph¬ng thøc, c¬ së khoa

häc ®Ó thùc hiÖn.

§Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn c¬ chÕ thÞ trêng ®ang ph¸t triÓn ë níc ta, sù bïng

næ sè lîng doanh nghiÖp ®i ®«i víi sù bïng næ kinh tÕ. Sù gay g¾t quyÕt liÖt

trong c¹nh tranh ®· lµm cho c¸c doanh nghiÖp cña nhµ níc ph¶i ®èi ®Çu víi c¸c

doanh nghiÖp t nh©n trªn thÞ trêng vµ ®· kh«ng Ýt doanh nghiÖp nhµ níc thÊt b¹i

trong kinh doanh, ph¶i gi¶i thÓ hoÆc s¸t nhËp víi ®¬n vÞ kh¸c. Trong t×nh h×nh

nµy, doanh nghiÖp nµo ho¹ch ®Þnh cho m×nh ®îc mét chiÕn lîc kinh doanh ®óng

®¾n sÏ cã lèi ra vµ lµ bíc ®êng ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ trong t¬ng lai.

ChÝnh v× thÕ, ¸p dông vµo mét doanh nghiÖp lín cña nhµ níc lµ C«ng ty

cao su Sao vµng thuéc Tæng C«ng ty ho¸ chÊt ViÖt Nam, chuyªn s¶n xuÊt kinh

doanh c¸c lo¹i s¨m lèp xe ®¹p, xe m¸y, « t«... xuÊt khÈu thµnh phÈm vµ nhËp

khÈu nguyªn vËt liÖu, c¸c trang thiÕt bÞ kü thuËt míi nh»m phôc vô qu¸ tr×nh

s¶n xuÊt ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt. Do vËy, em thÊy râ ®îc tÇm quan träng cña chiÕn

lîc kinh doanh ®èi víi sù sèng cßn vµ ph¸t triÓn cña mét doanh nghiÖp nhµ níc.

V× vËy trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty cao su Sao vµng - Hµ Néi em ®· ®i

s©u nghiªn cøu ®Ò tµi"Thùc tr¹ng chiÕn lîc kinh doanh cña C«ng ty cao su

Sao vµng Hµ Néi vµ mét vµi kiÕn nghÞ bíc ®Çu vÒ gi¶i ph¸p"

1

Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ gãp phÇn lµm râ mét sè vÊn ®Ò lý luËn

vµ ph¬ng ph¸p luËn chñ yÕu vÒ x©y dùng vµ thùc hiÖn chiÕn lîc kinh doanh cña

C«ng ty Cao su Sao Vµng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng vµ qu¸ tr×nh vËn dông vµo

thùc tiÔn kinh doanh.

Néi dung cña ®Ò tµi nµy gåm 3 ch¬ng.

Ch¬ng I: C¬ së lý luËn vÒ chiÕn lîc kinh doanh.

Ch ¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh vµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn chiÕn l￾îc kinh doanh cña C«ng ty cao Su Sao Vµng - Hµ Néi

Ch ¬ng III. KiÕn nghÞ mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ chiÕn lîc

kinh doanh cña C«ng ty Cao su Sao Vµng - Hµ Néi.

Trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu lý luËn vµ thùc tÕ ®Ó thµnh bµi viÕt, em nhËn ®îc

sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c thÇy c« trong khoa mµ trùc tiÕp lµ thÇy gi¸o Vò

ThÕ PhiÖt cïng c¸c c« chó trong phßng kÕ ho¹ch thÞ trêng cña C«ng ty cao Su

Sao Vµng. Tuy nhiªn, do thêi gian nghiªn cøu vµ tr×nh ®é cã h¹n cho nªn ®Ò tµi

nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy em rÊt mong c¸c thÇy c« vµ c¸c

b¹n ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó em cã thÓ bæ sung vµ hoµn thiÖn kiÕn thøc cña m×nh

nh»m lµm tèt h¬n trong thùc tÕ.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!

2

Ch ¬ng I

C¬ së lý luËn vÒ chiÕn lîc kinh doanh

I. Vai trß cña chiÕn lîc kinh doanh trong ho¹t ®éng s¶n

xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp

C¬ chÕ thÞ trêng t¹o ra sù c¹nh tranh cùc kú gay g¾t vµ khèc liÖt cho nh÷ng

ai tham gia vµo th¬ng trêng mµ hËu qu¶ cã thÓ ®øng v÷ng, tån t¹i vµ ph¸t triÓn

m¹nh mÏ hoÆc ngîc l¹i sÏ ®i ®Õn chç lôi b¹i, ph¸ s¶n doanh nghiÖp. V× sao

nh÷ng trêng hîp thÊt b¹i trong kinh doanh cña nhiÒu doanh nghiÖp x¶y ra trong

mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Çy s«i ®éng nh vËy? §iÒu nµy cã thÓ gi¶i thÝch ®îc lµ

bëi v× trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, sù c¹nh tranh gay g¾t dÉn ®Õn sÏ ph©n cùc

nhanh chãng vµ quyÕt liÖt gi÷a c¸c doanh nghiÖp vµ trong cuéc ®ä søc Êy, nÕu

doanh nghiÖp nµo kh«ng ho¹ch ®Þnh cho m×nh mét chiÕn lîc kinh doanh cã ch-

¬ng tr×nh hµnh ®éng tæng qu¸t, t¹o ®îc bé khung híng dÉn t duy vµ hµnh ®éng

nh»m híng tíi nh÷ng môc tiªu cô thÓ ®· trô v÷ng th× ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh

khái sù thÊt b¹i, ph¸ s¶n. C¬ chÕ thÞ trêng ®· t¹o ra sù thµnh c«ng cho doanh

nghiÖp nµy, ngîc l¹i nã còng ®em l¹i sù ph¸ s¶n cho doanh nghiÖp kh¸c.

V× vËy, trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, chiÕn lîc kinh doanh cña mét doanh

nghiÖp ®· thÓ hiÖn tÇm quan träng to lín cña nã. Ngêi ta vÝ chiÕn lîc kinh

doanh nh lµ "b¸nh l¸i con tµu vît trïng kh¬i ®Õn bÕn bê cña sù thµnh ®¹t", nÕu

kh«ng t¹o dùng nã mét c¸ch ®óng ®¾n th× ch¾c ch¾n doanh nghiÖp sÏ bÞ thÊt

b¹i.

* C¸c lo¹i chiÕn lîc kinh doanh

Cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i chiÕn lîc kinh doanh

- C¨n cø vµo ph¹m vi cña chiÕn lîc, ngêi ta chia chiÕn lîc kinh doanh

thµnh 2 lo¹i:

+ ChiÕn l îc chung (hay chiÕn l îc tæng qu¸t): §Ò cËp nh÷ng vÊn ®Ò quan

träng nhÊt, quan trïm nhÊt vµ cã ý nghÜa l©u dµi. ChiÕn lîc nµy quyÕt ®Þnh

nh÷ng vÊn ®Ò sèng cßn cña doanh nghiÖp.

+ ChiÕn l îc bé phËn: lµ lo¹i chiÕn lîc cÊp hai. Th«ng thêng trong doanh

nghiÖp, lo¹i nµy bao gåm chiÕn lîc s¶n phÈm, gi¸ c¶, ph©n phèi vµ xóc tiÕn b¸n

hµng.

3

Hai lo¹i chiÕn lîc trªn liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau thµnh mét chiÕn lîc kinh

doanh hoµn chØnh. Kh«ng thÓ tån t¹i mét chiÕn lîc kinh doanh mµ thiÕu mét

trong hai chiÕn lîc trªn, bëi v× chóng bæ sung cho nhau ®Ó gi¶i quyÕt c¸c môc

tiªu quan träng, sèng cßn cña doanh nghiÖp.

- C¨n cø vµo c¸ch thøc tiÕp cËn chiÕn lîc th× cã 4 lo¹i:

+ ChiÕn l îc nh©n tè then chèt: T tëng chñ ®¹o cña chiÕn lîc nµy lµ g¹t bá

nh÷ng vÊn ®Ò kh«ng quan träng ®Ó tËp trung nguån lùc cho nh÷ng nh©n tè then

chèt cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi ho¹t ®éng cña mét doanh nghiÖp.

+ ChiÕn l îc lîi thÕ so s¸nh: T tëng chñ ®¹o cña chiÕn lîc lµ so s¸nh ®iÓm

m¹nh, ®iÓm yÕu vÒ tÊt c¶ c¸c mÆt cña doanh nghiÖp ®èi víi ®èi thñ c¹nh tranh,

tõ ®ã t×m ra u thÕ cña m×nh lµm chç dùa cho chiÕn lîc kinh doanh.

+ ChiÕn l îc s¸ng t¹o tÊn c«ng: Trong chiÕn lîc nµy, viÖc x©y dùng tiÕp cËn

c¬ b¶n theo c¸ch lu«n lu«n nh×n th¼ng vµo c¸c vÊn ®Ò ®îc coi lµ phæ biÕn, nh»m

xÐt l¹i nh÷ng ®iÒu tëng nh ®· ®îc kÕt luËn, tõ viÖc ®Æt liªn tiÕp c¸c c©u hái vµ

nghi ngê sù bÊt biÕn cña vÊn ®Ò cã thÓ cã ®îc nh÷ng kh¸m ph¸ míi dïng lµm

c¬ së cho chiÕn lîc kinh doanh cña doanh nghiÖp.

+ ChiÕn l îc khai th¸c c¸c møc ®é tù do: C¸ch x©y dùng chiÕn lîc ë ®©y

kh«ng nh»m vµo nh©n tè then chèt mµ nh»m vµo kh¶ n¨ng cã thÓ cã ®îc cña

c¸c nh©n tè bao quanh nh©n tè then chèt.

II. Qu¸ tr×nh x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh cña doanh

nghiÖp

Qu¸ tr×nh x©y dùng mét chiÕn lîc kinh doanh ph¶i tr¶i qua 3 bíc:

- Bíc 1: T×m kiÕm c¸c c¬ héi kinh doanh vµ nghiªn cøu dù b¸o nhu cÇu

cña thÞ trêng.

- Bíc 2: X©y dùng c¸c chiÕn lîc kinh doanh.

- Bíc 3: Lùa chän vµ quyÕt ®Þnh c¸c chiÕn lîc kinh doanh.

1. T×m kiÕm c¸c c¬ héi kinh doanh vµ nghiªn cøu dù b¸o nhu cÇu cña

thÞ trêng.

4

HiÕm cã doanh nghiÖp nµo ®éc chiÕm c¶ mét thÞ trêng réng lín mµ kh«ng

vÊp ph¶i sù c¹nh tranh cña nhiÒu ®èi thñ cïng ngµnh. Tù do kinh doanh trong

c¬ chÕ thÞ trêng lµm cho thÞ trêng bÞ xÐ lÎ ra cho nhiÒu doanh nghiÖp. V× vËy,

viÖc t×m kiÕm c¬ héi kinh doanh lµ cÇn thiÕt, rÊt quan träng ®èi víi mét doanh

nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. C¬ cÊu thÞ trêng lu«n thay ®æi, viÖc t×m tßi vµ

ph¸t hiÖn c¬ héi kinh doanh cÇn ph¶i ®îc nghiªn cøu vµ ph©n tÝch kü lìng, ®Æc

biÖt lµ nghiªn cøu dù b¸o nhu cÇu thÞ trêng.

Nhu cÇu cña thÞ trêng vÒ c¸c nhãm hµng, dÞch vô nµo ®ã lu«n ®a d¹ng vµ

ngµy cµng më réng, n©ng cao, nªn kÏ hë thÞ trêng kh«ng ph¶i lµ hiÕm. C«ng

viÖc cña c¸c nhµ marketing cña mét doanh nghiÖp lµ ph¶i ph¸t hiÖn nh÷ng kÏ hë

nµy ®Ó t¹o ra c¸c híng gîi më, c¬ héi kinh doanh míi. C¸c doanh nghiÖp ph¶i

liÖt kª kh¶ n¨ng cã thÓ cã nh së thÝch c¸ nh©n, kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh, rñi ro... ®Ó

chän ra mét hoÆc mét sè c¬ héi kinh doanh.

Tãm l¹i, qu¸ tr×nh t×m kiÕm c¬ héi kinh doanh ph¶i tr¶i qua 4 bíc sau:

- LiÖt kª tÊt c¶ nh÷ng c¬ héi kinh doanh ®· ph¸t hiÖn ®îc b»ng c¸ch nghe

ngãng, quan s¸t, ph©n tÝch t×nh h×nh thÞ trêng.

- Chia c¸c c¬ héi ®· liÖt kª ®îc thµnh c¸c nhãm. Mçi nhãm bao gåm

nh÷ng c¬ héi gÇn gièng nhau vÒ môc tiªu hoÆc t¬ng tù nhau vÒ híng kinh

doanh.

- T×m ®Æc trng cña mçi nhãm.

- Tõ ®Æc trng cña mçi nhãm cã thÓ chän vµi nhãm c¸c c¬ héi kinh doanh

®Ó híng tíi hoÆc ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc kinh doanh. §©y lµ bíc khã kh¨n vµ phøc

t¹p nhÊt trong qu¸ tr×nh ®i t×m c¬ héi kinh doanh.

C¬ héi kinh doanh phô thuéc vµo t duy vµ tÇm chiÕn lîc cña mét doanh

nghiÖp. Ýt cã sù may m¾n vµ thµnh c«ng cho doanh nghiÖp nµo kh«ng cã ®ñ t

duy vµ chiÕn lîc kinh doanh ®óng ®¾n trong c¸c c¬ héi vµ t×nh huèng trong kinh

doanh.

Trong qu¸ tr×nh nµy, ®Æc biÖt chó ý phÇn nghiªn cøu thÞ trêng vµ dù b¸o

kh¶ n¨ng nhu cÇu cña thÞ trêng, v× nã chÝnh lµ ch×a kho¸ quyÕt ®Þnh hÐ më cho

c¸c c¬ héi kinh doanh. Nã ®a ra nh÷ng chØ tiªu, th«ng sè cÇn thiÕt vÒ c¸c c¬ héi

kinh doanh cã thÓ cã, tõ ®ã gióp doanh nghiÖp lùa chän ®îc nh÷ng c¬ héi kinh

doanh cã hiÖu qu¶ nhÊt vµ tõ ®ã cã mét chiÕn lîc kinh doanh ®óng ®¾n, kÞp

thêi.

5

2. X©y dùng chiÕn lîc kinh doanh

2.1. Yªu cÇu trong viÖc x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh

§Ó x©y dùng ®îc mét chiÕn lîc kinh doanh ®óng ®¾n vµ cã hiÖu qu¶, khi

ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc cÇn tho¶ m·n c¸c yªu cÇu sau:

- Ph¶i nh»m vµo môc ®Ých t¨ng thÕ lùc cña doanh nghiÖp vµ giµnh lîi thÕ

c¹nh tranh nghÜa lµ chiÕn lîc ph¶i triÖt ®Ó khai th¸c lîi thÕ so s¸nh cña doanh

nghiÖp, tËp trung c¸c biÖn ph¸p ®Ó tËn dông thÕ m¹nh vµ kh¾c phôc nh÷ng yÕu

®iÓm cã tÝnh sèng cßn.

- Ph¶i ®¶m b¶o sù an toµn kinh doanh cho doanh nghiÖp, nghÜa lµ chiÕn lîc

kinh doanh ph¶i cã vïng an toµn, trong ®ã nÕu rñi ro x¶y ra th× doanh nghiÖp

vÉn s¶n xuÊt kinh doanh ë møc b×nh thêng.

- Ph¶i x¸c ®Þnh ph¹m vi kinh doanh, môc tiªu vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ b¶n

®Ó thùc hiÖn môc tiªu. X¸c ®Þnh ph¹m vi kinh doanh ®ßi hái chiÕn lîc kinh

doanh ph¶i ®¶m b¶o kh«ng cã t×nh tr¹ng dµn tr¶i nguån lùc hoÆc kh«ng sö dông

hÕt nguån lùc. X¸c ®Þnh môc tiªu ph¶i phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn cô thÓ vµ ph¶i

chØ ra nh÷ng môc tiªu c¬ b¶n nhÊt, then chèt nhÊt. §i kÌm víi môc tiªu, cÇn cã

nh÷ng hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch biÖn ph¸p, ®iÒu kiÖn vËt chÊt, kü thuËt lao ®éng

lµm tiÒn ®Ò cho viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu Êy.

- Ph¶i dù ®o¸n ®îc m«i trêng kinh doanh trong t¬ng lai. Dù ®o¸n cµng

chÝnh x¸c, chiÕn lîc kinh doanh cµng phï hîp. Muèn vËy cÇn ph¶i cã ®îc mét

khèi lîng th«ng tin vµ tri thøc nhÊt ®Þnh, ®ång thêi ph¶i cã ph¬ng ph¸p t duy

®óng ®¾n ®Ó cã ®îc c¸i nh×n thùc tÕ vµ s¸ng suèt vÒ tÊt c¶ nh÷ng g× mµ doanh

nghiÖp cã thÓ ph¶i ®¬ng ®Çu trong t¬ng lai.

- Ph¶i cã chiÕn lîc dù phßng v× chiÕn lîc kinh doanh lµ ®Ó thùc thi trong t-

¬ng lai mµ t¬ng lai lu«n lu«n lµ nh÷ng g× cha ch¾c ch¾n. V× vËy, khi ho¹ch ®Þnh

chiÕn lîc kinh doanh ph¶i tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng xÊu nhÊt mµ doanh nghiÖp cã thÓ

gÆp ph¶i.

- Ph¶i kÕt hîp gi÷a ®é chÝn muåi víi thêi c¬. ChiÕn lîc kinh doanh kh«ng

chÝn muåi th× doanh nghiÖp sÏ thÊt b¹i nhng chiÕn lîc kinh doanh qu¸ chÝn

muåi doanh nghiÖp sÏ thÊt b¹i v× mÊt thêi c¬.

2.2. C¬ së x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh

6