Thu Hút Vốn Đầu Tư Vào Khu Kinh Tế Vân Đồn Quảng Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

TRỊNH QUỐC ĐOÀN

THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ VÀO KHU KINH TẾ

VÂN ĐỒN, QUẢNG NINH

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

MÃ NGÀNH: 8310110

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

TS. NGUYỄN VĂN HỢP

Hà Nội, 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan:

Những kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn của tôi là

hoàn toàn trung thực, không vi phạm bất cứ điều gì trong luật sở hữu trí tuệ và

pháp luật Việt Nam. Nếu sai, tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Hà Nội , ngày tháng năm 2020

Tác giả

Trịnh Quốc Đoàn

ii

LỜI CẢM ƠN

Sau thời gian học tập, nghiên cứu. Để hoàn thành luận văn này tôi xin

bày tỏ sự kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc tới:

Thầy giáo hướng dẫn: TS. Nguyễn Văn Hợp.

Các thầy, cô giáo trong Trường Đại học Lâm nghiệp đã chỉ bảo, hướng

dẫn và giúp đỡ tận tình trong quá trình tôi thực hiện luận văn này.

Sự giúp đỡ của Lãnh đạo, đồng nghiệp cơ quan và gia đình, bạn bè đã

luôn quan tâm, động viên và tạo điều kiện cho tôi trong quá trình thực hiện.

Xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội , ngày tháng năm 2020

Tác giả

Trịnh Quốc Đoàn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN..................................................................................................ii

MỤC LỤC.......................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT................................................................ v

DANH MỤC BẢNG BIỂU............................................................................vi

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ THU HÚT VỐN

ĐẦU TƯ VÀO KHU KINH TẾ .................................................................... 5

1.1. Cơ sở lý luận thu hút vốn đầu tư vào Khu kinh tế ................................... 5

1.1.1. Những vấn đề chung về vốn đầu tư.................................................. 5

1.1.2. Những vấn đề chung về Khu kinh tế và thu hút vốn đầu tư vào khu

kinh tế ....................................................................................................... 12

1.1.3. Nội dung thu hút vốn đầu tư vào khu kinh tế ................................. 16

1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến thu hút vốn đầu tư vào khu kinh tế...... 22

1.2. Cơ sở thực tiễn về thu hút vốn đầu tư vào khu kinh tế .......................... 25

1.2.1. Kinh nghiệm thu hút vốn đầu tư vào Khu kinh tế ở một số địa phương .25

1.2.2. Bài học kinh nghiệm cho Khu kinh tế Vân Đồn............................. 28

Chương 2.ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU31

2.1. Đặc điểm kinh tế - xã hội huyện Vân Đồn............................................. 31

2.1.1. Đặc điểm tự nhiên của huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh ............ 31

2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội của huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh . 34

2.1.3. Đánh giá chung về đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội huyện Vân Đồn37

2.2. Phương pháp nghiên cứu........................................................................ 38

2.2.1. Phương pháp chọn mẫu nghiên cứu .............................................. 38

2.2.2. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu........................................ 38

2.2.3. Phương pháp xử lý và phân tích số liệu......................................... 39

iv

2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................. 40

Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ........................ 42

3.1. Thực trạng Khu kinh tế Vân Đồn........................................................... 42

3.1.1. Các chính sách của Nhà nước về khu kinh tế Vân Đồn................. 42

3.1.2. Các dự án đầu tư vào khu kinh tế Vân Đồn................................... 44

3.1.3. Cơ sở hạ tầng của khu kinh tế Vân Đồn ........................................ 47

3.2. Thực trạng thu hút vốn đầu tư vào Khu kinh tế Vân Đồn ..................... 49

3.2.1. Công tác quy hoạch, định hướng phát triển KKT.......................... 49

3.2.2. Công tác tổ chức thu hút đầu tư vào khu kinh tế Vân Đồn............ 51

3.2.3. Công tác thanh tra, kiểm tra .......................................................... 62

3.2.4. Kết quả thu hút vốn đầu tư vào khu kinh tế vân đồn...................... 63

3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến thu hút vốn đầu tư vào khu kinh tế Vân Đồn.. 65

3.3.1. Môi trường kinh tế thế giới và trong nước..................................... 65

3.3.2. Chiến lược đầu tư của các nhà đầu tư........................................... 65

3.3.3. Tiềm lực tài chính, năng lực kinh doanh của nhà đầu tư .............. 66

3.3.4. Năng lực kinh doanh của các nhà đầu tư ...................................... 66

3.3.5. Điều kiện về cơ sở hạ tầng của khu kinh tế.................................... 67

3.3.6. Dịch vụ công................................................................................... 68

3.3.7. Năng lực quản lý ............................................................................ 69

3.4. Đánh giá chung về công tác thu hút vốn đầu tư vào khu kinh tế Vân Đồn . 69

3.4.1. Những kết quả đạt được ................................................................. 69

3.4.2. Những tồn tại và nguyên nhân của những tồn tại.......................... 70

3.5. Giải pháp tăng cường thu hút vốn đầu tư vào Khu kinh tế Vân Đồn .... 72

3.5.1. Mục tiêu, phương hướng thu hút vốn đầu tư trong thời gian tới... 72

3.5.2. Giải pháp tăng cường thu hút vốn đầu tư vào Khu kinh tế Vân Đồn ...72

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................... 82

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 84

PHỤ LỤC

v

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Viết tắt Viết đầy đủ

CSHT Cơ sở hạ tầng

KHKT Khoa học kỹ thuật

KKT Khu kinh tế

VĐT Vốn đầu tư

KT-XH Kinh tế - xã hội

UBND Ủy ban Nhân dân

vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1: Phân bố dân số Vân Đồn phân theo xã (giai đoạn 2017-2019).... 35

Bảng 2.2: Giá trị sản xuất giai đoạn 2017-2019 ........................................... 36

Bảng 3.1: Một số dự án đầu tư vào KKT Vân Đồn ........................................ 44

Bảng 3.2: Cơ chế ưu đãi đầu tư về thuế........................................................ 52

Bảng 3.3: Cơ chế ưu đãi đầu tư về đất đai.................................................... 53

Bảng 3.4: Nội dung hoạt động xúc tiến đầu tư KKT vân Đồn ..................... 57

Bảng 3.5: Số dự án đầu tư vào khu kinh tế Vân Đồn ................................... 63

Bảng 3.6: Giá trị vốn đầu tư vào khu kinh tế Vân Đồn ................................ 64

Bảng 3.7: Vốn phân theo chủ đầu tư............................................................. 64

Bảng 3.8: Kết quả đánh giá của cán bộ về năng lực của Nhà đầu tư............ 66

Bảng 3.9: Kết quả thống kê mô tả mẫu điều tra nhóm cơ sở hạ tầng ........... 67

Bảng 3.10: Kết quả thống kê mô tả mẫu điều tra nhóm dịch vụ công.......... 68

Bảng 3.11: Kết quả thống kê mô tả mẫu điều tra nhóm năng lực quản lý ... 69

1

MỞ ĐẦU

1. Sự cần thiết của vấn đề nghiên cứu

Trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá hiện nay, vốn đầu tư có

vai trò quyết định trong việc tạo ra mọi của cải vật chất và những tiến bộ

trong xã hội, nó là nhân tố rất quan trọng để thực hiện quá trình ứng dụng tiến

bộ khoa học kỹ thuật, phát triển cơ sở hạ tầng, chuyển dịch cơ cấu và đẩy

nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế.

Vân Đồn được quy hoạch thành khu kinh tế biển đa ngành, đa lĩnh vực,

trung tâm công nghiệp giải trí có casino, du lịch biển - đảo cao cấp, dịch vụ

tổng hợp; là cửa ngõ giao thương quốc tế, tạo ra những sản phẩm độc đáo,

khác biệt, hiện đại với chất lượng cao, có thương hiệu và khả năng cạnh tranh

quốc tế. Đây sẽ là khu đô thị biển đảo xanh, hiện đại và thông minh, bền

vững; khu vực có vị trí quan trọng về an ninh quốc phòng.

Với những lợi thế như vậy, tuy nhiên việc thu hút vốn đầu tư vào Khu

kinh tế Vân Đồn trong thời gian qua vẫn còn chậm, kết quả chưa tương xứng

với tiềm năng và lợi thế của địa phương: Hạ tầng trong khu kinh tế xây dựng

còn chậm và thiếu đồng bộ, mới triển khai xây dựng những hạng mục cơ bản

như giao thông, cấp điện, cấp nước; Công tác giải phóng mặt bằng còn chậm,

do vậy chưa có mặt bằng sạch kịp thời để thu hút được các nhà đầu tư đang có

nhu cầu. Đa số các nhà đầu tư phải ứng trước kinh phí để thực hiện công tác

bồi thường giải phóng mặt bằng và san tạo mặt bằng. Việc giải phóng mặt

bằng thường mất nhiều thời gian, gây tốn kém về chi phí đầu tư và chi phí cơ

hội cho các nhà đầu tư; Số lượng dự án thu hút đầu tư vào khu kinh tế chưa

đạt được như kỳ vọng. Đa số các dự án đăng ký đầu tư có tiến độ thực hiện dự

án chậm, có những dự án đăng ký nhưng không tiến hành triển khai thực hiện

gây lãng phí nguồn đất trong khu kinh tế. Số dự án FDI chiếm tỷ trọng còn

khiêm tốn trong tổng số các dự án trong khu kinh tế. Tỷ lệ vốn thực hiện so

2

với đăng ký đạt thấp do ảnh hưởng bởi tiến độ giải ngân vốn của một số dự án

có quy mô vốn đầu tư lớn; Nguồn nhân lực chưa đáp ứng được nhu cầu cho

sự phát triển nền công nghiệp tiên tiến, hiện đại; đặc biệt là đội ngũ công nhân

có trình độ tay nghề cao còn thiếu; Số lượng các nhà đầu tư trong nước và

nước ngoài đến tìm hiểu cơ hội đầu tư, số dự án đăng ký dự định đầu tư khá

nhiều nhưng số dự án thực sự cấp phép và đi vào hoạt động còn thấp. Nguyên

nhân của những hạn chế trên là: Hệ thống luật pháp luật, chính sách về Đầu tư,

Xây dựng, Đất đai, Ưu đãi còn nhiều quy định chưa đồng bộ; chưa chủ động

và chuẩn bị tốt các điều kiện cần thiết để đảm bảo cho nhà đầu tư, dự án đầu

tư vận hành một cách có hiệu quả như kết cấu hạ tầng, nguồn nhân lực, hệ

thống doanh nghiệp trong nước, quy hoạch, rào cản kỹ thuật... Đặc biệt, quy

định phải “Ký quỹ bảo đảm thực hiện dự án đầu tư” tại Luật Đầu tư và Nghị

định số 118/2015/NĐ-CP đã gây không ít khó khăn cho nhà đầu tư trong việc

thực hiện dự án. Một số dự án được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư sau

khi Luật Đầu tư 2014 có hiệu lực chưa thực hiện ký quỹ và chưa được bàn

giao đất để thực hiện dự án. Một số công ty, dự án đã đăng ký hoạt động

nhưng do suy thoái, phá sản dẫn đến không thể tổ chức xây dựng hạ tầng cơ

sở để tiến hành sản xuất, nên đã rút vốn đầu tư, trả lại mặt bằng cho địa

phương. Công tác đào tạo nghề chưa được quan tâm thỏa đáng, cũng như chất

lượng đào tạo nghề còn thấp, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy nghề còn thiếu...

Để Khu kinh tế Vân Đồn thực sự phát triển thì nhu cầu các nguồn lực

tài chính đầu tư cho Vân Đồn ngày càng gia tăng. Xuất phát từ những lý do

như trên, tôi chọn đề tài " Thu hút vốn đầu tư vào Khu kinh tế Vân Đồn"

làm luận văn tốt nghiệp cao học chuyên ngành quản lý kinh tế.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu tổng quát

Đánh giá thực trạng thu hút vốn đầu tư vào Khu kinh tế Vân Đồn nhằm

đề xuất một số giải pháp tăng cường thu hút vốn đầu tư vào Khu kinh tế Vân