Thiết kế bài giảng e-learning trong dạy học văn miêu tả ở phân môn tập làm văn lớp 5

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA GIÁO DỤC TIỂU HỌC

----------

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

ĐỀ TÀI: THIẾT KẾ BÀI GIẢNG E-LEARNING TRONG DẠY

HỌC VĂN MIÊU TẢ Ở PHÂN MÔN TẬP LÀM VĂN LỚP 5

Sinh viên thực hiện : Nguyễn Thị Hồng Vân

Lớp : 14CVHH (Chương trình 2)

Giáo viên hướng dẫn : Th.S Trần Thị Kim Cúc

Đà Nẵng, tháng 01 năm 2019

1

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN................................................................................................................. 4

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT............................................... 5

DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ BIỂU ĐỒ.................................................................... 6

MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 7

1. Lý do chọn đề tài...................................................................................................... 7

2. Mục đích nghiên cứu............................................................................................... 8

3. Nhiệm vụ nghiên cứu............................................................................................... 8

4. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu ....................................................... 8

4.1 Đối tượng nghiên cứu........................................................................................... 8

4.2 Khách thể nghiên cứu .......................................................................................... 8

4.3 Phạm vi nghiên cứu.............................................................................................. 8

5. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................ 8

6. Giả thuyết khoa học................................................................................................. 9

7. Cấu trúc của đề tài .................................................................................................. 9

NỘI DUNG ................................................................................................................... 10

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC THIẾT KẾ BÀI GIẢNG E￾LEARNING TRONG DẠY VĂN MIÊU TẢ PHÂN MÔN TẬP LÀM VĂN

LỚP 5............................................................................................................................. 10

1.1 Tổng quan về bài giảng điện tử E-learning ..................................................... 10

1.1.1 Lịch sử E-learning .......................................................................................... 10

1.1.2 Bài giảng điện tử E-learning.......................................................................... 10

1.1.2.1 Các chuẩn E-learning hiện có........................................................................ 12

1.1.2.2 Một số chuẩn khác .......................................................................................... 14

1.2 Bài giảng điện tử và bài giảng E-learning........................................................... 16

1.2.1 Đặc điểm của bài giảng E-learing ................................................................. 19

1.2.2 Vai trò của bài giảng E-learning trong dạy học........................................... 20

1.2.3 Một số phần mềm sử dụng để thiết kế bài giảng E-learning ...................... 22

1.2.3.1 Phần mềm Adobe presenter........................................................................... 22

1.2.3.2 Phần mềm V-iSpring Presenter - Phần mềm hỗ trợ soạn bài giảng điện

tử theo chuẩn E-learning ............................................................................................. 33

2

1.3 Phân môn tập làm văn lớp 5 ............................................................................. 37

1.3.1 Tầm quan trọng của phân môn Tập làm văn lớp 5..................................... 37

1.3.2 Các kỹ năng viết bài Tập làm văn................................................................. 37

1.3.3 Khái niệm văn miêu tả ................................................................................... 38

1.3.4 Các dạng văn miêu tả ..................................................................................... 38

1.3.4.1 Bài tập làm văn tả cảnh.................................................................................. 38

1.3.4.2 Bài tập làm văn tả người................................................................................ 39

1.3.5 Khả năng ứng dụng bài giảng E-learing trong dạy học phân môn Tập

làm văn .......................................................................................................................... 40

1.4 Đặc điểm tâm lý của học sinh tiểu học ............................................................. 41

Tiểu kết chương 1......................................................................................................... 43

Chương 2: CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA VIỆC THIẾT KẾ BÀI GIẢNG E￾LEARNING TRONG DẠY VĂN MIÊU TẢ PHÂN MÔN TẬP LÀM VĂN

LỚP 5............................................................................................................................. 44

2.1 Nội dung dạy học Tập làm văn lớp 5.................................................................... 44

2.1.1 Mục tiêu của môn Tiếng Việt ở Tiểu học .......................................................... 44

2.1.2 Mục tiêu của phân môn Tập làm văn................................................................ 44

2.1.3 Cấu trúc chương trình Tập làm văn lớp 5........................................................ 45

2.1.4 Nội dung dạy học Tập làm văn .......................................................................... 47

2.2 Điều tra thực trạng................................................................................................. 49

2.2.1 Mục đích của quá trình điều tra thực trạng..................................................... 49

2.2.2 Đối tượng điều tra .............................................................................................. 49

2.2.3 Nội dung điều tra................................................................................................. 49

2.2.4 Phương pháp điều tra ......................................................................................... 50

2.2.5 Kết quả điều tra................................................................................................... 50

2.2.5.1 Thực trạng dạy học văn miêu tả trong phân môn tập làm văn lớp 5.......... 50

2.2.5.2 Thực trạng sử dụng bài giảng điện tử E-learning trong dạy học ở tiểu

học.................................................................................................................................. 54

2.2.5.3 Thực trạng sử dụng bài giảng điện tử E-learning trong dạy học văn

miêu tả phân môn Tập làm văn lớp 5......................................................................... 57

Tiểu kết chương 2......................................................................................................... 59

3

Chương 3: THIẾT KẾ BÀI GIẢNG E-LEARNING TRONG DẠY HỌC VĂN

MIÊU TẢ PHÂN MÔN TẬP LÀM VĂN LỚP 5 ...................................................... 61

3.1 Nguyên tắc khi thiết kế bài giảng điện tử E-learning ......................................... 61

3.1.1 Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học ............................................................... 61

3.1.2 Nguyên tắc đảm bảo tính sư phạm................................................................ 61

3.1.3 Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả................................................................ 62

3.2 Quy trình thiết kế bài giảng E-learning trong dạy học văn miêu tả phân

môn Tập làm văn lớp 5 ................................................................................................ 62

3.3 Các bài giảng E-learning trong dạy học văn miêu tả lớp 5 ................................ 65

3.3.1 Bài tập làm văn tả cảnh ...................................................................................... 65

3.3.2 Bài tập làm văn tả người..................................................................................... 82

3.4 Một số lưu ý khi thiết kế bài giảng E-learning trong dạy văn miêu tả phân

môn tập làm văn lớp 5 ................................................................................................. 97

Tiểu kết chương 3....................................................................................................... 100

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................... 101

1. Kết luận ................................................................................................................ 101

2. Kiến nghị .............................................................................................................. 102

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 103

PHỤ LỤC.................................................................................................................... 104

4

LỜI CẢM ƠN

Với tình cảm chân thành, em xin cảm ơn các thầy cô giáo Khoa Giáo dục Tiểu học

đã giúp đỡ và chỉ bảo nhiệt tình trong quá trình học tập, nghiên cứu đề tài “Thiết kế bài

giảng E-learning trong dạy học văn miêu tả ở phân môn Tập làm văn lớp 5”. Đặc biệt,

chúng tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới cô Th.S Trần Thị Kim Cúc - người đã trực

tiếp hướng dẫn, giúp đỡ về kiến thức, tài liệu và phương pháp để chúng tôi hoàn thành

khóa luận này.

Do điều kiện về năng lực bản thân còn hạn chế, đề tài khóa luận chắc chắn không

tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô

giáo và bạn bè để khóa luận tốt nghiệp của chúng tôi được hoàn thiện hơn.

Sau cùng, em xin kính chúc các thầy cô dồi dào sức khỏe, luôn lạc quan yêu đời để

vững bước chèo lái con thuyền “trồng người” đến bờ bến thành công.

Em xin chân thành cảm ơn!

Đà Nẵng, tháng 1 năm 2019

5

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

AICC : Aviation Industry CBT Committee

BT : Bài tập

CNTT : Công nghệ thông tin

GV : Giáo viên

HS : Học sinh

HTML : Hyper Text Markup Language

KTDH : Kĩ thuật dạy học

LCMS : Learning Content Management System

LMS : Learning Management System

PPDH : Phương pháp dạy học

SCORM : Sharable Content Object Reference Model

6

DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ BIỂU ĐỒ

Bảng 1: Thực trạng sử dụng các thiết bị dạy học trong phân môn Tập làm văn lớp 5.

Bảng 2: Thực trạng việc thường xuyên sử dụng các hình thức tổ chức dạy học trong

phân môn Tập làm văn lớp 5

Bảng 3: Công tác xây dựng bài giảng E-learning tại trường tiểu học

Bảng 4: Công tác sử dụng bài giảng E-learning tại trường tiểu học

Bảng 5: Xây dựng bài giảng E-learning của GV tại trường tiểu học

Bàng 6: Thực trạng thiết kế bài giảng E-learning trong dạy học phân môn Tập làm văn

lớp 5 của GV.

Bảng 7: Thực trạng sử dụng bài giảng E-learning trong dạy học phân môn Tập làm văn

lớp 5 của GV.

Biều đồ 1: Thực trạng sử dụng các phương tiện, thiết bị dạy học trong phân môn Tập

làm văn lớp 5.

Biều đồ 2: Thực trạng việc thường xuyên sử dụng các hình thức tổ chức dạy học trong

phân môn Tập làm văn lớp 5

Biểu đồ 3: Nhận thức của GV về bài giảng E-learning

Biểu đồ 4: Nhận thức của GV về tác dụng của bài giảng E-learning.

7

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Với sự phát triển vượt bậc của công nghệ thông tin thì lượng tri thức cần cho người

học không chỉ gói gọn trong sách giáo khoa. Trên đà phát triển đó, hiện nay ngành Giáo

dục và Đào tạo đang tập trung vào việc đổi mới phương pháp ở các cấp bậc học. Đại hội

đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng ta đã xác định: "Giáo dục là quốc sách hàng

đầu". Luật giáo dục năm 2005 (điều 5) quy định “Phương pháp giáo dục phải phát huy

tính tích cực, tự giác, chủ động, tư duy, sáng tạo của người học, bồi dưỡng cho người

học năng lực học tập, khả năng thực hành, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên”. Do

đó, đổi mới phương pháp dạy học nhằm giúp học sinh phát huy tính tích cực, tự giác,

rèn luyện thói quen và khả năng tự học, tinh thần hợp tác, kỹ năng vận dụng kiến thức

vào những tình huống khác nhau trong học tập và trong thực tiễn, tạo niềm tin, niềm vui,

hứng thú trong học tập.

Thực trạng việc học hiện nay cho thấy HS vẫn còn thụ động, không tự giác tích cực

chủ động trong việc học; hình thức “đọc – chép” vẫn còn diễn ra phổ biến, vẫn chưa biết

cách tư duy, HS học gì biết đó chưa có được sự tư duy logic. Tư duy là hình thức phản

ánh gián tiếp hiện thực khách quan, để phân tích giải quyết vấn đề thì cần phải tư duy.

Do đó việc dạy học phát triển tư duy là vô cùng quan trọng.

Hòa mình vào sự phát triển công nghệ của thế giới, tại Việt Nam, cùng với sự phát

triển như vũ bão của khoa học kỹ thuật công nghệ, dạy học ngày càng được hỗ trợ nhiều

hơn bởi các thiết bị đa phương tiện hiện đại, từ đó khắc phục được rất nhiều những hạn

chế của phương pháp dạy học truyền thống.

Ứng dụng CNTT vào giáo dục - đào tạo, E-learning ra đời như một cuộc cách mạng,

tạo cơ hội cho người học có thể chủ động tự học, tự nghiên cứu và trau dồi kiến thức ở

bất kỳ thời gian, địa điểm nào. Nó đang dần trở thành xu thế tất yếu của mọi nền kinh tế

tri thức. Hòa mình vào xu thế đó, tại Việt Nam, E-learning đã thực sự nở rộ trong những

năm trở lại đây. Với bài giảng E-learning, các em có thể tự học được ở mọi lúc, mọi nơi,

vào bất kì thời gian nào, tạo điều kiện cho việc học tập của các em trở nên chủ động

hơn. Bài giảng E-learning ra đời với đầy đủ những ưu điểm đáp ứng được những nhu

cầu đó của các em. Ở tiểu học, bài giảng E-learning hoàn toàn phù hợp với đặc trưng

của môn Tiếng Việt nói chung và phân môn Tập làm văn nói riêng, đủ điều kiện để đáp

ứng được yêu cầu của môn học. Như vậy, bài giảng E-learning rất cần

8

thiết đối với các em HS. Sự xuất hiện của E-learning đòi hỏi những người làm công tác

giảng dạy cần thiết phải có sự tiếp thu, thay đổi trong phương pháp soạn bài giảng. Là giáo

viên tiểu học tương lai, việc tìm hiểu E-learning để đáp ứng với yêu cầu của dạy học trong

đại mới là việc làm cần thiết.

Với những lý do trên tôi chọn đề tài:" Thiết kế bài giảng E-learning trong dạy học

văn miêu tả ở phân môn Tập làm văn lớp 5".

2. Mục đích nghiên cứu

Đề tài này nhằm nghiên cứu thiết kế bài giảng E- Learning, từ đó vận dụng quy trình

để thiết kế và dạy học phân môn Tập làm văn lớp 5. Qua đó, góp phần đổi mới phương

pháp dạy học ở tiểu học và nâng cao chất lượng dạy học phân môn Tập làm văn lớp 5.

3. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Tìm hiểu về bài giảng E-learning

- Tìm hiểu đặc trưng phân môn Tập làm văn lớp 5

- Tìm hiểu quy trình thiết kế bài giảng E-learning trong phân môn Tập làm văn lớp 5

- Tiến hành soạn một số bài giảng E-learning trong dạy học phân môn Tập làm văn lớp 5

4. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu

4.1 Đối tượng nghiên cứu

- Nội dung dạy học ở phân môn Tập làm văn lớp 5

4.2 Khách thể nghiên cứu

- Quá trình dạy học ở phân môn Tập làm văn lớp 5

4.3 Phạm vi nghiên cứu

- Thiết kế bài giảng E-learning trong một vài hoạt động ở phân môn Tập làm văn lớp 5

5. Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: nghiên cứu các tài liệu liên quan đến thiết kế bài

giảng điện tử E-learing; nghiên cứu nội dung, chương trình sách giáo khoa Tiếng Việt

lớp 5.

- Phương pháp điều tra, trao đổi về thực tiễn ứng dụng của việc thiết kế bài giảng E￾learning trong dạy học phân môn Tập làm văn lớp 5: Tiến hành điều tra tại trường tiểu

học nguyễn Văn Trỗi trên địa bàn thành phố Đà Nẵng để đánh giá thực trạng của đề tài.

9

- Phương pháp thống kê toán học: sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lý các

kết quả điều tra nhằm kiểm tra mức độ GV sử dụng bài giảng E-learing.

6. Giả thuyết khoa học

- Nếu thiết kế bài giảng E-learning trong dạy học phân môn Tập làm văn lớp 5 phù hợp

với học sinh thì sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy học phân môn Tập làm văn lớp 5.

7. Cấu trúc của đề tài

- Mở đầu

- Nội dung

+ Chương 1: Cơ sở lý luận của việc thiết kế bài giảng E-learning trong dạy học văn

miêu tả phân môn Tập làm văn lớp 5

+ Chương 2: Cơ sở thực tiễn của việc thiết kế bài giảng E-learning trong dạy học văn

miêu tả phân môn Tập làm văn lớp 5.

+ Chương 3: Thiết kế bài giảng E-learning trong dạy học văn miêu tả phân môn tập làm

văn lớp 5

- Kết luận

- Tài liệu tham khảo