Thiết kế bài giảng điện tử e-learning trong dạy học chương “từ trường”, vật lý 11 nâng cao với sự hỗ trợ của phần mềm adobe presenter.

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOAVẬT LÝ

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

Đề tài:

THIẾT KẾ BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ E-LEARNING TRONG DẠY

HỌC CHƯƠNG TỪ TRƯỜNG, VẬT LÝ 11 NÂNG CAO VỚI

SỰ HỖ TRỢ CỦA PHẦN MỀM ADOBE PRESENTER

Sinh viên thực hiện : VÕ THỊ THU HOA

Lớp : 10SVL

Khóa : 2010-2014

Ngành : SƯ PHẠM VẬT LÝ

Người hướng dẫn : PGS.TS. NGUYỄN BẢO HOÀNG THANH

Đà Nẵng, tháng 05 / 2014

LỜI CẢM ƠN

*********

Lời đầu tiên, em xin chân thành gửi lời cảm ơn đến tất cả các

thầy cô giáo trong khoa Vật lý – trường Đại học Sư Phạm, Đại học Đà

Nẵng trong 4 năm qua đã quan tâm, tạo mọi điều kiện giúp đỡ cho em

về mặt kiến thức cũng như các hoạt động khác. Đặc biệt, em xin gửi

lời cảm ơn sâu sắc đến thầy giáo Phó giáo sư – Tiến sĩ Nguyễn Bảo

Hoàng Thanh thời gian qua đã tận tình hướng dẫn em, giúp đỡ và

động viên em rất nhiều để em hoàn thành được luận văn này.

Bên cạnh đó, em cũng xin chân thành cảm ơn tới sự động viên,

khích lệ của gia đình và bạn bè, những người đã luôn sát cánh bên em

trong quá trình hoàn thành luận văn tốt nghiệp.

Mặc dù đã cố gắng hoàn thành bản luận văn trong phạm vi và

khả năng cho phép nhưng chắc chắn sẽ không tránh khỏi thiếu sót,

kính mong sự chỉ bảo tận tình, góp ý của quý thầy cô giáo và các bạn.

Đà Nẵng, ngày 18 tháng 5 năm 2014

SVTH : Võ Thị Thu Hoa

Luận văn tốt nghiệp Khoa Vật lý

GVHD: PGS.TS. Nguyễn Bảo Hoàng Thanh SVTH: Võ Thị Thu Hoa

CÁC DANH MỤC VIẾT TẮT

1. GV: Giáo viên

2. HS: Học sinh.

3. SGK: Sách giáo khoa.

4. CNTT: Công nghệ thông tin.

5. THPT: Trung học phổ thông.

Luận văn tốt nghiệp Khoa Vật lý

GVHD: PGS.TS. Nguyễn Bảo Hoàng Thanh SVTH: Võ Thị Thu Hoa

MỤC LỤC

A. MỞ ĐẦU.............................................................................................................1

1. Lí do chọn đề tài ..................................................................................................6

2. Mục tiêu của đề tài...............................................................................................8

3. Đối tƣợng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu ....................................................8

4. Nhiệm vụ nghiên cứu...........................................................................................8

5. Giả thuyết khoa học .............................................................................................8

6. Phƣơng pháp nghiên cứu đề tài ...........................................................................9

7. Đóng góp luận văn...............................................................................................9

8. Cấu trúc và nội dung của luận văn.......................................................................9

B. NỘI DUNG.......................................................................................................11

CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC XÂY DỰNG BÀI GIẢNG E￾LEARNING ĐỐI VỚI DẠY VÀ HỌC TRỰC TUYẾN MÔN VẬT LÍ. ...........11

1. Sự ra đời của E-Learning ......................................................................................11

2. Cơ sở lý luận của việc tổ chức dạy học E-Learning môn vật lí ............................12

2.1 Khái niệm E-Learning....................................................................................13

2.2 Vai trò của E-Learning theo hƣớng phát huy tính tích cực của học sinh ......14

2.3 Thực trạng việc dạy và học môn Vật lí ở nhà trƣờng phổ thông ...................16

3. Bài giảng E-Learning ............................................................................................17

3.1 Khái niệm bài giảng E-Learning....................................................................17

3.2 Đặc điểm bài giảng E-Learning .....................................................................18

3.3 Tiêu chuẩn thiết kế bài giảng E-Learning......................................................19

3.4 Các tiêu chí đánh giá bài giảng E-Learning...................................................21

3.4.1. Mục tiêu chính của việc xây dựng các bài giảng điện tử:..............................21

3.4.2. Kĩ năng trình bày:...........................................................................................21

3.4.3. Kĩ năng thuyết trình: ......................................................................................21

3.4.4. Kĩ năng Multimedia: ......................................................................................21

3.4.4. Soạn các câu hỏi:.............................................................................................22

3.4.5. Có nguồn tƣ liệu phong phú liên quan đến bài học: .......................................22

3.5 Bài giảng E-Learning trong việc dạy học môn Vật lí THPT.........................22

Luận văn tốt nghiệp Khoa Vật lý

GVHD: PGS.TS. Nguyễn Bảo Hoàng Thanh SVTH: Võ Thị Thu Hoa

CHƢƠNG II: THIẾT KẾ BÀI GIẢNG E-LEARNING VỚI SỰ HỔ TRỢ CỦA

PHẦN MỀM ADOBE PRESENTER TRONG DẠY HỌC CHƢƠNG “TỪ

TRƢỜNG”, VẬT LÍ 11 NÂNG CAO....................................................................24

1. Khai thác và sử dụng phần mềm Adobe Presenter trong việc hỗ trợ xây dựng bài

giảng E-Learning đối với dạy và học chƣơng “Từ trƣờng”, Vật lí 11 nâng cao ......24

1.1. Giới thiệu........................................................................................................24

1.2. Công cụ của Adobe Presenter........................................................................25

1.3. Tiềm năng của phần mềm Adobe Presenter ..................................................26

1.4. Các bƣớc để sử dụng Adobe Presenter ..........................................................26

1.5. Hƣớng dẫn sử dụng phần mềm Adobe Presenter...........................................27

1.5.1. Thiết lập ban đầu cho bài giảng E-Learning...................................................27

1.5.2. Xuất bản sản phẩm .....................................................................................28

1.5.3. Tạo câu hỏi trắc nghiệm, tƣơng tác, vấn đáp (quizze) ...............................28

1.5.4. Cài đặt kết quả hiển thị...............................................................................36

1.5.5. Việt hóa các thông báo, nút lệnh trong bài trình chiếu ..............................37

1.5.6. Chèn multimedia: Tìm một file âm thanh có đuôi .wav hoặc .mp3...........37

1.6. Ứng dụng phần mềm Adobe Presenter vào bài giảng E-Learning trong việc

dạy học môn Vật lí THPT.........................................................................................37

2. Nội dung của chƣơng Từ trƣờng, chƣơng trình Vật lí 11 nâng cao ..................38

2.1 Cấu trúc của chƣơng từ trƣờng ......................................................................39

2.2 Mục tiêu của chƣơng Từ trƣờng: ...................................................................40

3. Quá trình thiết kế bài giảng E-Learning trong chƣơng “ Từ trƣờng”, Vật lí 11

nâng cao với sự hỗ trợ của phần mềm Adobe Presenter...........................................41

3.1. Bài 26: TỪ TRƢỜNG...................................................................................41

3.1.1. Mục tiêu : ........................................................................................................41

3.1.2. Chuẩn bị ..........................................................................................................42

3.1.3. Lập sơ đồ kiến thức của bài học......................................................................42

3.1.4. Kịch bản xây dựng bài dạy trên Microsoft Word.......................................45

3.1.5. Nội dung bài giảng với sự hỗ trợ phần mềm Adobe Presenter ..................54

3.2. Thiết kế bài “Từ trƣờng của một số dòng điện có dạng đơn giản”...................68

Luận văn tốt nghiệp Khoa Vật lý

GVHD: PGS.TS. Nguyễn Bảo Hoàng Thanh SVTH: Võ Thị Thu Hoa

3.2.1. Mục tiêu ..........................................................................................................68

3.2.2. Chuẩn bị ..........................................................................................................68

3.2.3. Sơ đồ kiến thức bài học...................................................................................69

3.2.4. Viết kịch bản xây dựng bài dạy trên Microsoft Word ....................................71

3.2.5. Nội dung bài giảng với sự hỗ trợ phần mềm Adobe Presenter......................80

C. KẾT LUẬN.......................................................................................................92

D. TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................93

Luận văn tốt nghiệp Khoa Vật lý

GVHD: PGS.TS. Nguyễn Bảo Hoàng Thanh SVTH: Võ Thị Thu Hoa

A. MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin và

các phƣơng tiện truyền thông, đặc biệt Internet đã mang lại nhiều chuyển biến cho

tất cả các lĩnh vực xã hội. Nền kinh tế thế giới đang bƣớc vào giai đoạn kinh tế tri

thức, do đó trên thế giới hiện nay việc nâng cao chất lƣợng nền giáo dục đào tạo

cũng đƣợc quan tâm đầu tƣ phát triển mạnh mẽ. Mặt khác, giới trẻ ngày nay cũng

đƣợc tạo điều kiện rất nhiều trong việc tiếp cận các thành tựu khoa học công nghệ.

Vì vậy, để nhanh chóng hòa nhập xu thế phát triển chung của thế giới, cũng

nhƣ đáp ứng các yêu cầu thách thức đã và đang đặt ra hiện nay thì đòi hỏi giáo

dục nƣớc ta phải có sự thay đổi trong phƣơng pháp dạy và nâng cao chất lƣợng

dạy và học.

Nghị quyết Đại hội XI của Đảng Cộng Sản Việt Nam đã định hƣớng phát

triển giáo dục và đào tạo 5 năm 2011-2015: “Phát triển giáo dục là quốc sách

hàng đầu. Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn

hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế,.... Đổi mới mạnh

mẽ nội dung, chương trình, phương pháp dạy và học ở tất cả các cấp, bậc học”.

Trong quá trình đổi mới phƣơng pháp dạy học thì cần có sự thay đổi trong

phƣơng tiện dạy học. Các phƣơng tiện dạy học hiện đại có ứng dụng công nghệ

thông tin với những ƣu thế vƣợt trội đã tạo ra đƣợc hiệu quả tích cực cho quá trình

dạy học, chỉ thị 29/2001/CT-BGD &ĐT của Bộ trƣởng Bộ Giáo dục ghi rõ: “ Đối

với GD&ĐT, CNTT có tác dụng mạnh mẽ làm thay đổi nội dung, phương pháp,

phương thức dạy và học. Công nghệ thông tin là phương tiện để tiến tới một "xã

hội học tập". Trên cơ sở đó, chỉ thị 22/2005/CT-BGDĐT, nêu rõ: “Tiếp tục đổi

mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin

trong các hoạt động của nhà trường, nhất là ứng dụng trong giảng dạy, học tập

và quản lý giáo dục; đẩy mạnh chương trình dạy ngoại ngữ và tin học trong các

cơ sở giáo dục, đặc biệt là ở các cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông.”

Với thời buổi công nghệ thông tin bùng nổ thì hiện nay có rất nhiều các phần

mềm đƣợc ứng dụng, sử dụng để thiết kế bài giảng điện tử nhƣ Violet, Lecture

Luận văn tốt nghiệp Khoa Vật lý

GVHD: PGS.TS. Nguyễn Bảo Hoàng Thanh SVTH: Võ Thị Thu Hoa

maker, Adobe captivate, Ispring, Adobe Presenter ... Mỗi phần mềm đều có những

ƣu điểm và thế mạnh riêng, dựa vào từng ƣu điểm và thế mạnh của nó mà ngƣời ta

đã ứng dụng thích hợp các phần mềm đó vào việc thiết kế bài giảng điện tử.

E-Learning thuộc mô hình giáo dục “tri thức”, là mô hình giáo dục hiện đại

nhất. Mô hình này đã tạo ra những yếu tố thay đổi sâu sắc trong giáo dục: yếu tố

thời gian và không gian sẽ không bị ràng buộc chặt chẽ. Ngƣời học có thể học bất

cứ lúc nào, bất cứ ở đâu, với bất cứ ai, học những vấn đề bản thân quan tâm, phù

hợp với năng lực và sở thích, phù hợp với yêu cầu công việc… mà chỉ cần có

phƣơng tiện là máy tính và mạng Internet. Phƣơng thức học tập này mang tính

tƣơng tác cao, sẽ hỗ trợ bổ sung cho các phƣơng thức đào tạo truyền thống góp

phần nâng cao chất lƣợng giảng dạy.

E-Learning đang là xu thế chung của giáo dục thế giới. Việc triển khai E￾Learning trong giáo dục đào tạo là hƣớng đi tất yếu nhằm đƣa giáo dục Việt Nam

tiếp cận nền giáo dục thế giới.

Đối với môn Vật lí nói riêng, là một môn khoa học thực nghiệm, những hình

ảnh, lý thuyết trong SGK chƣa thể hiện hết bản chất hiện tƣợng vật lý, và chƣa thể

phát huy đƣợc tính tích cực, tƣ duy, sáng tạo của học sinh. Chƣơng “Từ trƣờng” là

một chƣơng của phần Điện học Điện từ học của Vật lí 11 nâng cao nghiên cứu về

phƣơng, chiều, độ lớn của lực từ và xác định chiều của các đƣờng sức từ trong các

trƣờng hợp. Kiến thức chƣơng “Từ trƣờng” khá là trừu tƣợng đối với học sinh và

trong chƣơng này có nhiều hiện tƣợng, khái niệm vật lí, thí nghiệm rất khó thể

hiện cho học sinh thấy rõ ràng nếu sử dụng phƣơng pháp dạy truyền thống. Khắc

phục tình trạng này chúng ta có thể sử dụng phần mềm mô phỏng thí nghiệm ảo

trên máy tính cung cấp. Với sự hỗ trợ của phần mềm Adobe Presenter, giáo viên

có thể tạo đƣợc các bài giảng trực tiếp sinh động có tính tƣơng tác cao hơn, giúp

cho ngƣời học trực tuyến có thể chủ động hơn trong quá trình tiếp thu kiến thức,

phát huy tính tự học tích cực của ngƣời học. Và phần mềm còn xây dựng đƣợc

một hệ thống câu hỏi trắc nghiệm, tƣơng tác, vấn đáp, phong phú giúp học sinh

cũng cố kiến thức.

Luận văn tốt nghiệp Khoa Vật lý

GVHD: PGS.TS. Nguyễn Bảo Hoàng Thanh SVTH: Võ Thị Thu Hoa

Từ những điều trên, tôi chọn đề tài: “Thiết kế bài giảng điện tử E-Learning

trong dạy học chương Từ trường, Vật lí 11 nâng cao với sự hỗ trợ của phần

mềm Adobe Presenter”.

2. Mục tiêu của đề tài

- Bổ sung cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn về việc dạy và học trực tuyến trong

dạy và học bộ môn Vật lí ở trƣờng THPT.

- Nhằm nâng cao hiệu quả dạy học theo hƣớng phát huy tính tích cực chủ

động tìm tòi, tự học của học sinh.

- Thiết kế đƣợc bài giảng điện tử với sự hỗ trợ của phần mềm Adobe

Presenter chƣơng Từ trƣờng, Vật lí 11 nâng cao.

- Biên soạn đƣợc tài liệu hƣớng dẫn sử dụng bài giảng điện tử trong việc dạy

và học trực tuyến chƣơng Từ trƣờng, Vật lí 11 nâng cao.

3. Đối tƣợng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu

3.1 Đối tượng nghiên cứu: Chƣơng trình E-Learning chƣơng “Từ trƣờng”,

Vật lí 11 nâng cao.

3.2 Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu khai thác và sử dụng phần mềm Adobe

Presenter trong việc dạy và học trực tuyến chƣơng “Từ trƣờng”, Vật lí 11 nâng

cao.

4. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Nghiên cứu cơ sở lí luận về E-Learning và về đổi mới phƣơng pháp dạy học.

- Nghiên cứu cơ sở thực tiễn về việc dạy và học trực tuyến trong dạy và học

bộ môn Vật lí trƣờng THPT.

- Nghiên cứu mục tiêu, nội dung, chƣơng trình chƣơng “Từ trƣờng”, Vật lí 11

nâng cao.

- Thiết kế bài giảng điện tử, sử dụng phần mềm hỗ trợ Adobe Presenter trong

việc xây dựng bài giảng trực tuyến.

5. Giả thuyết khoa học

Nếu sử dụng kết hợp E-learning với phƣơng pháp dạy học truyền thống một

cách có hiệu quả sẽ giúp học sinh tiếp cận với phƣơng pháp học tập hiện đại, góp

phần nâng cao chất lƣợng học tập môn Vật lí ở trƣờng THPT.