Tài liệu Tiếp cận văn bản

Tiếp cận văn bản "Đàn ghi ta của

Lorca" (Thanh Thảo)

Theo lí thuyết văn học liên văn bản, bất cứ văn bản nào cũng là một liên văn

bản, không phụ thuộc vào việc tác giả của văn bản có ý thức được điều đó hay không.

Đọc Đàn ghi ta của Lor-ca, có thể thấy, mỗi từ, mỗi chi tiết, hình ảnh và cả hình tượng

trung tâm trong đó đều là đầu mối của một quan hệ giao tiếp nghệ thuật rộng lớn, mà

nếu thiếu tri thức về các văn bản (hiểu theo nghĩa rộng) có trước đó thì độc giả không

thể cảm nhận được, hiểu được ý nghĩa của chúng. Lor-ca là nhà thơ như thế nào ? Đàn

ghi ta của ông có cái gì đặc biệt ? Vầng trăng, yên ngựa, bước chân lang thang, tiếng

hát nghêu ngao, bãi bắn, tấm áo choàng bê bết đỏ, giọt nước mắt vầng trăng trong đáy

giếng, lá bùa cô gái Di-gan,... là những cái gì đây ? Đó có thể là những câu hỏi thầm

vang lên trong tâm trí độc giả bình thường khi tiếp nhận bài thơ. Nếu không chịu bỏ

cuộc trên hành trình giải mã văn bản này và quyết tìm tới những văn bản khác đã làm

nền cho nó (theo sự chỉ dẫn của các câu thơ trong bài), độc giả sẽ thực sự được đền

bù. Trước mắt chúng ta lúc đó sẽ là một thế giới thi ca chói loà của thiên tài Lor-ca, là

bức tranh bi tráng về thân phận người nghệ sĩ trong một thời đại biến động như bão

táp, là vẻ đẹp lung linh của nghệ thuật vượt lên trên mọi sự đe doạ của các thế lực bạo

tàn, hung hiểm. Từ những điều vừa thấy, nhìn ngược lại văn bản thơ đã tạo cơ hội mở

rộng chân trời hiểu biết cho mình - bài Đàn ghi ta của Lor-ca của Thanh Thảo - ta sẽ

nhận ra từ đây một sự cộng hưởng của những khát vọng sáng tạo, một khả năng nhập