Sự cần thiết và giải pháp tăng cường mối liên hệ giữa gia đình - nhà trường - xã hội với vấn đề giáo dục đạo đức cho sinh viên trong giai đoạn hiện nay.

VJE Tạp chí Giáo dục, Số 463 (Kì 1 - 10/2019), tr 54-59

54 Email: [email protected]

SỰ CẦN THIẾT VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG MỐI LIÊN HỆ

GIỮA GIA ĐÌNH - NHÀ TRƯỜNG - XÃ HỘI VỚI VẤN ĐỀ GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC

CHO SINH VIÊN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

Nguyễn Thị Thanh Tùng - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội

Trần Ngọc Viên - Trường Đại học Bách khoa Hà Nội

Ngày nhận bài: 20/6/2019; ngày chỉnh sửa: 03/7/2019; ngày duyệt đăng: 08/7/2019.

Abstract: Vietnamese higher education in the early 21st century has been facing many challenges

in ensuring the quality of education and training for students, especially in the context of the laxness

in the triangular relationship between family education - school education -social education in the

formation of qualities and comprehensive competencies for students, which has been increasing.

From analyzing the concept of ethical education and the moral education forces for current

Vietnamese students, the article highlights the necessity to enhance the relationship between the

factors of family -school -society on ethical education for university and college students, meeting

the requirements of renovation and international integration. From there, we offer feasible

solutions in strengthening the relationship between Family - School - Society with moral education,

personality, bravery life for students.

Keywords: Moral education, family education, school education, social education, student.

1. Mở đầu

Sinh viên (SV) Việt Nam là bộ phận thanh niên ưu

tú, có tri thức, sáng tạo, sống có ước mơ, hoài bão, có lí

tưởng. Chăm lo giáo dục đạo đức cho SV là công tác

quan trọng, có ý nghĩa chiến lược lâu dài trong sự nghiệp

cách mạng bởi họ chính là lực lượng quan trọng, kế thừa,

phát huy những thành quả cách mạng của Đảng, của dân

tộc Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, những năm

qua, thế hệ SV Việt Nam được quan tâm chăm sóc và

giáo dục ngày một tốt hơn, có nhiều đóng góp quan trọng

trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Tuy nhiên, công tác giáo dục lí tưởng cách mạng, đạo

đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ trong những năm gần

đây còn tồn tại nhiều hạn chế, yếu kém và một trong

những nguyên nhân cơ bản dẫn tới tình trạng này được

bắt nguồn bởi “sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường,

Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể còn thiếu chặt chẽ” [1].

Xuất phát từ thực trạng trên đây, bài viết tập trung

nêu rõ những tác động của việc giáo dục toàn diện, đầy

đủ bởi các yếu tố gia đình - nhà trường - xã hội đối với

đảm bảo các chuẩn đầu ra, hình thành các phẩm chất,

năng lực của SV đại học, cao đẳng đáp ứng yêu cầu sự

nghiệp đổi mới, hội nhập quốc tế; trên cơ sở đó đề xuất

các giải pháp có tính khả thi trong việc tăng cường mối

liên hệ “trục tam giác” gia đình - nhà trường - xã hội với

việc giáo dục đạo đức, nhân cách, bản lĩnh sống cho SV

Việt Nam hiện nay.

2. Nội dung nghiên cứu

2.1. Khái niệm giáo dục đạo đức và các lực lượng giáo

dục đạo đức cho sinh viên Việt Nam hiện nay

Trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc”, Hồ Chủ tịch

đã khẳng định vai trò quan trọng của đạo đức: “Người

cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài

giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân” [2; tr

292]. Đối với thế hệ thanh niên Việt Nam mà SV là một

bộ phận trong đó, Người căn dặn: “Thanh niên phải có

đức, có tài” [3; tr 172]. Để bồi dưỡng thế hệ cách mạng

cho đời sau, giáo dục đạo đức cho SV là công tác quan

trọng, là việc làm đầu tiên.

Giáo dục đạo đức là quá trình chuyển văn hóa đạo

đức xã hội thành văn hóa đạo đức cá nhân [4; tr 165]. Đó

là quá trình chuyển những tri thức, kinh nghiệm, những

chuẩn mực và lí tưởng đạo đức xã hội thành những phẩm

chất đạo đức cá nhân, làm phát triển ý thức, năng lực

đánh giá, thực hiện hành vi đạo đức, năng lực tham gia

vào các quan hệ đạo đức xã hội. Mục tiêu của giáo dục

đạo đức là nhằm hình thành và phát triển ý thức đạo đức,

năng lực thực hiện hành vi đạo đức của con người.

Để thực hiện giáo dục đạo đức cho SV Việt Nam hiện

nay phải cần đến các lực lượng, đó là gia đình của SV,

nhà trường nơi SV theo học và lực lượng xã hội. Muốn

công tác giáo dục đạo đức cho SV đạt kết quả tốt đẹp thì

nhất thiết phải kết hợp chặt chẽ giữa các lực lượng này

với nhau.

2.2. Sự cần thiết của việc kết hợp giữa gia đình - nhà

trường - xã hội trong giáo dục đạo đức cho sinh viên

Việt Nam hiện nay

Các Mác đã nêu lên luận đề nổi tiếng Luận cương về

Phoiơbắc: “Bản chất con người không phải là một cái