Quản trị vốn tự có của các ngân hàng thương mại cổ phần có hội sở chính trên địa bàn Tp

BỘ GIÁO DỤC&ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN HOÀNG HIỆP

QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ

CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

CỔ PHẦN CÓ HỘI SỞ CHÍNH

TRÊN ĐỊA BÀN TP.HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

TP.HỒ CHÍ MINH – NĂM 2013

BỘ GIÁO DỤC&ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN HOÀNG HIỆP

QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ

CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

CỔ PHẦN CÓ HỘI SỞ CHÍNH

TRÊN ĐỊA BÀN TP.HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

Chuyên ngành Kinh tế Tài chính, Ngân hàng

Mã số: 60.31.12

Người hướng dẫn khoa học: PGS., TS. ĐOÀN THANH HÀ

TP.HỒ CHÍ MINH – NĂM 2013

LỜI CAM ĐOAN

---***---

Tôi tên là: Nguyễn Hoàng Hiệp

Sinh ngày: 09/12/1986 Tại: Đồng Tháp

Quê quán: Đồng Tháp

Hiện đang ở: 189/22E Đình Phong Phú, Quận 9, TP.Hồ Chí Minh.

Là học viên cao học khóa XI, niên khóa (2009-2012) của Trường Đại

học Ngân hàng TP.Hồ Chí Minh. Mã số học viên: 20111090090.

Cam đoan đề tài: “Quản trị vốn tự có của các Ngân hàng Thương mại

Cổ phần có hội sở chính trên địa bàn TP.Hồ Chí Minh”.

Là luận văn thạc sỹ Kinh tế, chuyên ngành Kinh tế Tài chính, Ngân

hàng; Mã số: 60.31.12

Luận văn được thực hiện tại Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí

Minh.

Người hướng dẫn khoa học: PGS., TS. Đoàn Thanh Hà.

Đề tài này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu

có tính độc lập riêng, không sao chép bất kỳ tài liệu nào và chưa được công

bố toàn bộ nội dung này bất kỳ ở đâu; các số liệu, các nguồn trích dẫn trong

luận văn được chú thích nguồn gốc rõ ràng, minh bạch.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi.

Ngày 20 tháng 5 năm 2013

Ký tên

Nguyễn Hoàng Hiệp

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Nghĩa Tiếng Việt

ABBank Ngân hàng thương mại cổ phần An Bình

ACB Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu

Bản Việt Ngân hàng thương mại cổ phần Bản Việt

DongABank Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á

Eximbank Ngân hàng thương mại cổ phần Xuất Nhập Khẩu Việt

Nam

FCB Ngân hàng thương mại cổ phần Đệ Nhất

HDBank Ngân hàng thương mại cổ phần Phát triển Thành phố Hồ

Chí Minh

NAB Ngân hàng thương mại cổ phần Nam Á

Navibank Ngân hàng thương mại cổ phần Nam Việt

NHNN Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

NHTM Ngân hàng thương mại

NHTMCP Ngân hàng thương mại cổ phần

OCB Ngân hàng thương mại cổ phần Phương Đông

PNB Ngân hàng thương mại cổ phần Phương Nam

Sacombank Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín

SaigonBank Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương

SCB Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn

TCTD Tổ chức tín dụng

VAB Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Á

VĐL Vốn điều lệ

VNTN Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam Tín Nghĩa

VTC Vốn tự có

DANH MỤC BẢNG, HÌNH

TT

THỨ TỰ

BẢNG,

HÌNH

TÊN BẢNG, HÌNH TRANG

1 Hình 1.1 Mô hình quản trị vốn tự có tổng quát 11

2 Bảng 1.2 Quy định tỷ lệ vốn tự có tối thiểu đối với

các NHTM tại Hoa Kỳ

17

3 Bảng 1.3

Đánh giá điểm số an toàn vốn tự có tại các

NHTM Hoa Kỳ

18

4 Bảng 2.1

Cơ cấu vốn so với vốn tự có của các

NHTMCP trên địa bàn đến thời điểm

31/12/2012

27

5 Bảng 2.2

Tình hình tăng trưởng và cơ cấu vốn tự có

của các NHTMCP TP.Hồ Chí Minh năm

2012/2011

28

6 Bảng 2.3

Các tỷ lệ của vốn tự có trên tài sản có

rủi ro của 3 NHTMCP lớn tại TP.Hồ Chí

Minh trong năm 2012

29

7 Bảng 2.4

Tổng nguồn vốn huy động của các

NHTMCP trên địa bàn giai đoạn từ năm

2008 - 2012

31

8 Bảng 2.5

Cơ cấu vốn huy động của các NHTMCP

giai đoạn từ năm 2009 – 2012

33

9 Bảng 2.6

Tình hình khả năng chi trả và tỷ lệ dư nợ tín

dụng ròng so với tổng tài sản

34

10 Bảng 2.7

Cơ cấu nguồn thu của các NHTMCP TP.Hồ

Chí Minh năm 2012

35

11 Bảng 2.8

Kết quả kinh doanh của các NHTMCP TP.Hồ

Chí Minh năm 2012

36

12 Bảng 2.9

Tổng quan Dư nợ cho vay của các

NHTMCP trên địa bàn giai đoạn từ năm

2009 - 2012

40

13 Bảng 2.10

Cơ cấu dư nợ của các NHTMCP TP.Hồ Chí

Minh năm 2012

40

14 Bảng 2.11

Hiệu suất sử dụng vốn của các NHTMCP

trên địa bàn TP.Hồ Chí Minh giai đoạn từ

năm 2008 – năm 2012

41

15 Bảng 2.12

Cơ cấu tài sản có sinh lợi trên tổng tài sản

có của các NHTMCP TP.Hồ Chí Minh năm

2012

46

16 Bảng 2.13

Hệ số giới hạn huy động vốn của các

NHTMCP giai đoạn từ năm 2008 – 2012

47

17 Bảng 2.14

Hệ số tỷ lệ giữa vốn tự có so với tổng tài

sản có của các NHTMCP giai đoạn từ năm

2008 – 2012

48

18 Bảng 2.15

Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu riêng lẻ của các

NHTMCP giai đọan từ năm 2008 – 2012

50

19 Bảng 2.16

Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu hợp nhất của các

NHTMCP TP.Hồ Chí Minh năm 2011, năm

2012

51

MỤC LỤC

Trang bìa phụ Trang

Lời cam đoan

Danh mục từ viết tắt

Danh mục bảng, hình

Mục lục

Mở đầu

CHƯƠNG 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ CỦA NGÂN HÀNG

THƯƠNG MẠI............................................................................................... 1

1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ VỀ VỐN TỰ CÓ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG

MẠI ................................................................................................................. 1

1.1.1. Khái niệm vốn tự có của NHTM .................................................... 1

1.1.2. Đặc điểm vốn tự có của NHTM...................................................... 2

1.1.3. Chức năng cơ bản vốn tự có của NHTM........................................ 3

1.1.4. Thành phần vốn tự có của NHTM.................................................. 6

1.2. QUẢN TRỊ VỐN TỰ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI................. 9

1.2.1. Khái niệm quản trị vốn tự có của NHTM....................................... 9

1.2.2. Nội dung cơ bản quản trị vốn tự có .............................................. 10

1.2.3. Mô hình quản trị vốn tự có............................................................ 11

1.3. QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ THÔNG QUA CÁC HỆ SỐ AN TOÀN .... 14

1.3.1. Hệ số giới hạn huy động vốn ........................................................ 14

1.3.2. Tỷ lệ vốn tự có so với tổng tài sản có ........................................... 14

1.3.3. Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu ............................................................ 15

1.3.4. Các chỉ số giới hạn cấp tín dụng, góp vốn mua cổ phần, đầu tư, mua

sắm tài sản cố định,.... ................................................................................... 16

1.4. KINH NGHIỆM QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ TẠI MỘT SỐ NƯỚC VÀ

BÀI HỌC KINH NGHIỆM QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ CHO HOẠT ĐỘNG

NGÂN HÀNG TẠI VIỆT NAM .................................................................. 17

1.4.1. Kinh nghiệm quản trị vốn tự có tại một số nước ................................ 17

1.4.2. Bài học kinh nghiệm quản trị vốn tự có cho hoạt động ngân hàng tại

Việt Nam ....................................................................................................... 19

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1.............................................................................. 20

CHƯƠNG 2

THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ CỦA CÁC NGÂN HÀNG

THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÓ HỘI SỞ CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN TP.HỒ

CHÍ MINH .................................................................................................... 21

2.1. SƠ LƯỢC HỆ THỐNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN

HIỆN NAY.................................................................................................... 21

2.1.1. Hệ thống ngân hàng nói chung...................................................... 21

2.1.2. Hệ thống NHTMCP trên địa bàn................................................... 22

2.1.3. Hệ thống tổ chức và mạng lưới ..................................................... 23

2.1.4. Đánh giá chung về tình hình đầu tư vốn vào các NHTMCP trên địa

bàn TP.Hồ Chí Minh....................................................................................24

2.2. THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ CÁC NGÂN HÀNG

THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÓ HỘI SỞ CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN TP.HỒ

CHÍ MINH .................................................................................................... 26

2.2.1. Quản trị vốn và nguồn vốn............................................................ 26

2.2.2. Quản trị tài sản có ......................................................................... 38

2.2.3. Quản trị vốn tự có thông qua các hệ số an toàn............................ 46

2.3. NHỮNG KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VÀ HẠN CHẾ TRONG QUẢN TRỊ

VỐN TỰ CÓ CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÓ HỘI

SỞ TRÊN ĐỊA BÀN TP.HỒ CHÍ MINH..................................................... 51

2.3.1. Kết quả đạt được ........................................................................... 51

2.3.2. Hạn chế.......................................................................................... 53

2.4. NHỮNG NGUYÊN NHÂN TỒN TẠI CHỦ YẾU TRONG QUẢN TRỊ

VỐN TỰ CÓ CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ....... 56

2.4.1. Những bất cập từ môi trường hoạt động kinh doanh.................... 56

2.4.2. Những yếu kém trong công tác quản lý rủi ro .............................. 57

2.4.3. Những yếu kém trong công tác quản trị điều hành....................... 58

2.4.4. Những yếu kém trong năng lực tài chính...................................... 59

2.4.5. Những yếu kém trong cấu trúc sở hữu vốn................................... 59

2.4.6. Những yếu kém trong cơ chế quản lý, giám sát của NHNN ........ 60

2.4.7. Những yếu kém từ các quy định pháp lý của NHNN................... 61

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2.............................................................................. 63

CHƯƠNG 3

GIẢI PHÁP QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG

MẠI CỔ PHẦN CÓ HỘI SỞ CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN TP.HỒ CHÍ MINH

....................................................................................................................... 64

3.1. ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ

PHẦN ĐẾN NĂM 2020 ............................................................................... 64

3.2. GIẢI PHÁP QUẢN TRỊ VỐN TỰ CÓ CỦA CÁC NGÂN HÀNG

THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÓ HỘI SỞ CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN TP.HỒ

CHÍ MINH .................................................................................................... 66

3.2.1. Cơ cấu lại tài sản có, tài sản nợ..................................................... 66

3.2.2. Xử lý các khoản nợ xấu của NHTM............................................. 66

3.2.3. Tăng VĐL để đạt tỷ lệ tối thiểu vốn tự có so với Tổng giá trị tài

sản có được quy đổi rủi ro ............................................................................. 68

3.2.4. Hoàn thiện cơ chế quản trị rủi ro theo quy trình công nghệ hiện đại

................................................................................................................. 69

3.2.5. Cơ cấu lại vốn tự có cấp 1............................................................. 75

3.2.6. Các NHTMCP nhỏ nên hợp nhất, sáp nhập để tạo nên sức mạnh

tổng hợp ...........................................................................................................76

3.2.7. Chọn cổ đông chiến lược là các tập đoàn ngân hàng nước ngoài và

đa dạng hóa danh mục các đối tác chiến lược.................................................77

3.3. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ ........................................................................... 78

3.3.1. Kiến nghị đối với Chính phủ ..........................................................78

3.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ..............................81

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3................................................................................84

KẾT LUẬN .....................................................................................................85

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC