Quản lý nguồn nhân lực tại Trường Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm - Bộ Công Thương

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

ĐỖ MINH QUANG

QUẢN LÝ NGUỒN NHÂN LỰC TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG

CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM - BỘ CÔNG THƯƠNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2018

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

ĐỖ MINH QUANG

QUẢN LÝ NGUỒN NHÂN LỰC TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG

CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM - BỘ CÔNG THƯƠNG

Ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. ĐỖ THỊ THÚY PHƯƠNG

THÁI NGUYÊN - 2018

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số

liệu, kết quả đã nêu trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng, trung thực và chưa

được dùng để bảo vệ một học vị nào khác. Các thông tin, trích dẫn trong luận

văn đều đã được ghi rõ nguồn gốc.

Thái Nguyên, tháng 06 năm 2018

Tác giả luận văn

Đỗ Minh Quang

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện đề tài: “Quản lý nguồn nhân lực tại Trường

Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm - Bộ Công Thương”, tôi đã nhận được

sự hướng dẫn, giúp đỡ, động viên của nhiều cá nhân và tập thể. Tôi xin được

bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân và tập thể đã tạo điều kiện

giúp đỡ tôi trong học tập và nghiên cứu.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo, các khoa,

văn phòng của Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh đã tạo điều

kiện giúp đỡ tôi về mọi mặt trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn

này. Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của giảng viên hướng dẫn

PGS.TS. Đỗ Thị Thúy Phương.

Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi còn được sự giúp đỡ và cộng tác

của các cô chú, anh chị em và bạn bè, tôi xin chân thành cảm ơn. Thêm nữa,

tôi cũng muốn gửi lời cảm ơn chân thành tới bạn bè, đồng nghiệp và gia đình

đã tạo điều kiện mọi mặt để tôi hoàn thành nghiên cứu này.

Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ quý báu đó.

Thái Nguyên, tháng 6 năm 2018

Tác giả luận văn

Đỗ Minh Quang

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................. vi

DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................. vii

DANH MỤC CÁC HÌNH..............................................................................viii

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 2

4. Những đóng góp mới của đề tài.................................................................... 3

5. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 3

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ

NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG...... 4

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý nguồn nhân lực tại các trường đại học,

cao đẳng ............................................................................................................ 4

1.1.1. Khái niệm về nhân lực và quản lý nguồn nhân lực................................. 4

1.1.2. Đặc điểm của công tác quản lý nguồn nhân lực ..................................... 9

1.1.4. Nội dung của quản lý nguồn nhân lực .................................................. 14

1.1.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý nguồn nhân lực............................ 34

1.2. Cơ sở thực tiễn công tác quản lý nguồn nhân lực tại một số cơ sở

đào tạo ............................................................................................................. 36

1.2.1. Kinh nghiệm công tác quản lý nguồn nhân lực tại một số cơ sở

đào tạo............................................................................................................. 36

1.2.2. Bài học kinh nghiệm công tác quản lý nguồn nhân lực cho trường

Cao đẳng Công nghiệp Thực Phẩm ................................................................ 40

Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................ 42

2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 42

iv

2.2. Các phương pháp nghiên cứu................................................................... 42

2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin............................................................ 42

2.2.2. Phương pháp tổng hợp thông tin........................................................... 44

2.2.3. Phương pháp xử lý và phân tích thông tin ............................................ 46

2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 47

2.3.1. Chỉ tiêu về cơ cấu lao động................................................................... 47

2.3.2. Tiêu chí về môi trường làm việc ........................................................... 47

2.3.3. Chỉ tiêu về trình độ nhân lực tại trường CĐCN Thực phẩm ................ 47

2.3.4. Tiêu chí đánh giá công tác quản lý nguồn nhân lực ............................. 48

Chương 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NGUỒN NHÂN LỰC TẠI

TRƯỜNG CAO ĐẲNG CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM - BỘ

CÔNG THƯƠNG.......................................................................................... 50

3.1. Giới thiệu tổng quan Trường Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm.......... 50

3.1.1. Khái quát về trường Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm ..................... 50

3.1.2. Cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ................................................... 50

3.2. Thực trạng quản lý nguồn nhân lực của Trường Cao đẳng Công

nghiệp Thực phẩm giai đoạn 2015-2017 ........................................................ 53

3.2.1. Thực trạng số lượng nguồn nhân lực của Nhà trường .......................... 53

3.2.2. Thực trạng về chất lượng nguồn nhân lực của Nhà trường .................. 54

3.2.3. Thực trạng quản lý nguồn nhân lực của Nhà trường ............................ 57

3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý nguồn nhân lực của Trường Cao

đẳng Công nghiệp Thực phẩm........................................................................ 74

3.3.1. Các nhân tố bên ngoài........................................................................... 74

3.3.2. Các nhân tố bên trong ........................................................................... 75

3.4. Đánh giá chung thực trạng quản lý nguồn nhân lực của trường.............. 77

3.4.1. Các kết quả đạt được............................................................................. 77

3.4.2. Hạn chế và nguyên nhân ....................................................................... 80

v

Chương 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG

TÁC QUẢN LÝ NGUỒN NHÂN LỰC CỦA TRƯỜNG CAO ĐẲNG

CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM - BỘ CÔNG THƯƠNG ........................ 82

4.1. Quan điểm, định hướng và mục tiêu hoàn thiện công tác quản lý

nguồn nhân lực tại trường Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm trong thời

gian tới............................................................................................................. 82

4.1.1. Quan điểm hoàn thiện công tác quản lý nguồn nhân lực tại trường

Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm................................................................. 82

4.1.2. Mục tiêu hoàn thiện công tác quản lý nguồn nhân lực tại trường

Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm................................................................. 83

4.1.3. Định hướng hoàn thiện công tác quản lý nguồn nhân lực tại trường

Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm................................................................. 85

4.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nguồn nhân lực

tại Trường Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm .............................................. 87

4.2.1. Hoàn thiện bộ máy tổ chức và cán bộ quản lý nguồn nhân lực............ 87

4.2.2. Hoàn thiện công tác lập kế hoạch, tuyển dụng và đào tạo nguồn

nhân lực ........................................................................................................... 90

4.2.3. Hoàn thiện công tác quy hoạch nguồn nhân lực................................... 94

4.2.4. Hoàn thiện công tác bố trí và sử dụng nguồn nhân lực ........................ 94

4.2.5. Hoàn thiện cơ chế, tạo động lực làm việc cho nguồn nhân lực .......... 100

4.2.6. Hoàn thiện phương pháp quản lý nguồn nhân lực .............................. 105

4.3. Một số kiến nghị với Bộ Công thương .................................................. 108

KẾT LUẬN.................................................................................................. 109

TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................... 111

PHỤ LỤC..................................................................................................... 113

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

CB, VC : Cán bộ, viên chức

CB,CC : Cán bộ, công chức

CĐCN : Cao đẳng công nghiệp

CN : Công nghiệp

CNSH : Công nghệ sinh học

CNTT : Công nghệ thông tin

CNV : Công nhân viên

ĐNGV : Đội ngũ giáo viên

GV : Giáo viên

HSSV : Học sinh sinh viên

PTBQ : Phát triển bình quân

THCS : Trung học cơ sở

THPT : Trung học phổ thông

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Cơ cấu lao động theo chức năng..................................................... 53

Bảng 3.2. Bảng số liệu cán bộ, viên chức theo độ tuổi giai đoạn 2015 -

2017................................................................................................. 54

Bảng 3.3. Bảng số liệu cán bộ, viên chức theo giới tính 2015 - 2017............ 56

Bảng 3.4. Bảng số liệu cán bộ, viên chức theo trình độ chuyên môn 2015

- 2017 .............................................................................................. 56

Bảng 3.5. Bảng cân đối nhân lực năm 2017 ................................................... 58

Bảng 3.6. Bảng số liệu kết quả tuyển dụng 2015 - 2017 ................................ 62

Bảng 3.7. Đánh giá về công tác tuyển chọn nhân sự...................................... 62

Bảng 3.8. Kinh phí cho công tác đào tạo nguồn nhân lực .............................. 64

Bảng 3.9. Kết quả đào tạo 2015 - 2017........................................................... 66

Bảng 3.10. Đánh giá về công tác đào tạo và bồi dưỡng nhân sự.................... 67

Bảng 3.11. Đánh giá về công tác sử dụng nhân sự......................................... 70

viii

DANH MỤC CÁC HÌNH

Sơ đồ 1.1: Sơ đồ phân tích công việc.............................................................. 16

Sơ đồ 1.2. Quá trình tuyển dụng ...........................................................................20

Sơ đồ 1.3. Ba mức độ kết quả của đào tạo trong tổ chức ............................... 30

Sơ đồ 3.1. Cơ cấu tổ chức của trường Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm ... 51

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong quá trình hội nhập và phát triển, nguồn nhân lực là một yếu tố

quan trọng, có tính quyết định đến sự thành bại, vị thế và khả năng phát triển

bền vững của một quốc gia, một tổ chức. Do đó các quốc gia, tổ chức luôn đề

ra các chiến lược, chính sách phát triển có liên quan mật thiết đến con người

đồng thời đặt con người vào vị trí trung tâm của sự phát triển.

Chính vì thế, Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XI của nước ta nhấn

mạnh: “Mở rộng dân chủ, phát huy tối đa nhân tố con người, coi con người

là chủ thể, nguồn lực chủ yếu và là mục tiêu của sự phát triển". Quan điểm

này là sự tiếp nối tư tưởng nhất quán của Đảng và Nhà nước ta thể hiện ở chỗ

coi con người là yếu tố quan trọng nhất, quyết định sự phát triển đất nước, xã

hội và sự nghiệp cách mạng Việt Nam.

Quản lý nguồn nhân lực trong các cơ sở giáo dục ở nước ta hiện nay

đang là một vấn đề rất mới, hầu như chưa có nghiên cứu tổng hợp nào về cả

lý thuyết cũng như thực tiễn. Trong quá trình đổi mới, nhiều thay đổi cơ bản

đã diễn ra trong thực tiễn quản lý nguồn nhân lực, nhưng hiệu quả của nó bị

hạn chế rất nhiều do thiếu các kỹ năng quản lý và thiếu các hướng dẫn về mặt

lý luận. Những kết quả đào tạo mà ngành giáo dục Việt Nam đạt được cũng

còn rất khiêm tốn so với khả năng tiềm tàng về nguồn lực lượng cán bộ giảng

dạy có tài năng, tâm huyết.

Thực tế đòi hỏi các nhà nghiên cứu phải tham gia tích cực vào việc tìm

kiếm các giải pháp giúp các cơ sở đào tạo rút ngắn giai đoạn mày mò, thí

nghiệm và giảm bớt các tổn thất, chi phí, nâng cao năng lực quản lý, sử dụng

một cách hiệu quả chất xám của đội ngũ tri thức, nhằm nâng tầm chất lượng

nền giáo dục của nước nhà.

Trường Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm là một trường mới được

nâng cấp từ Trung học chuyên nghiệp lên Cao đẳng, mô hình quản lý còn

trong giai đoạn vừa xây dựng, vừa sửa đổi bổ sung để dần dần hoàn thiện.

2

Công tác quản lý nguồn nhân lực hiện nay tại trường thực chất chỉ là quản trị

nhân sự, mang nặng tính chất hành chính.

Với mong muốn tìm ra cách thức vận dụng mô hình quản lý nguồn

nhân lực vào điều kiện của nhà trường và đề ra các giải pháp hoàn thiện căn

bản quản lý con người tạo đà cho trường ngày càng phát triển đáp ứng được

nhiệm vụ đào tạo nhân lực cho ngành cũng như của cả nước nên tôi chọn đề

tài “Quản lý nguồn nhân lực tại Trường Cao đẳng Công nghiệp Thực

phẩm - Bộ Công Thương” làm luận văn tốt nghiệp.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu chung

Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý nguồn nhân lực của Trường

Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm - Bộ Công Thương và trên cơ sở đó, đề

xuất một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nguồn nhân lực của Trường

Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm, nhằm đáp ứng yêu cầu xây dựng và phát

triển nhà trường.

2.2. Mục tiêu cụ thể

- Hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý nguồn nhân lực tại

các trường cao đẳng.

- Phân tích và đánh giá thực trạng quản lý nguồn nhân lực tại Trường

Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm. Tìm ra các nhân tố ảnh hưởng đến quản

lý nguồn nhân lực tại Trường Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm. Đánh giá

những ưu điểm, tồn tại hạn chế và nguyên nhân trong quản lý nguồn nhân lực

tại Trường Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm.

- Đề xuất các giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao công tác quản lý

nguồn nhân lực của Trường Cao đẳng Công nghiệp Thực phẩm - Bộ Công

Thương trong thời gian tới.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Các vấn đề về quản lý nguồn nhân lực của trường Cao đẳng Công

nghiệp Thực phẩm - Bộ Công thương.