Quản lý nguồn nhân lực tại Công ty Điện lực Bắc Ninh

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TRỊNH THỊ DUYỆT

QUẢN LÝ NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY

ĐIỆN LỰC BẮC NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Ngành: Quản lý kinh tế

THÁI NGUYÊN - 2018

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TRỊNH THỊ DUYỆT

QUẢN LÝ NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY

ĐIỆN LỰC BẮC NINH

Ngành: Quản lý kinh tế

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Phương Thảo

THÁI NGUYÊN - 2018

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,

kết quả đã nêu trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng, trung thực và chưa được

dùng để bảo vệ một học vị nào khác. Mọi sự giúp đỡ cho việc hoàn thành luận

văn đều đã được cảm ơn. Các thông tin, trích dẫn trong luận văn đều đã được ghi

rõ nguồn gốc./.

Thái Nguyên, tháng 6 năm 2018

Tác giả luận văn

Trịnh Thị Duyệt

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện đề tài: “Quản lý nguồn nhân lực tại Công ty Điện

lực Bắc Ninh”, tôi đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ, động viên của nhiều cá

nhân và tập thể. Tôi xin được bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân và

tập thể đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong học tập và nghiên cứu.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Quản lý Đào tạo sau Đại

học, các khoa, phòng của Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh - Đại học

Thái Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi về mọi mặt trong quá trình học tập và

hoàn thành luận văn này.

Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của giáo viên hướng dẫn TS.

Nguyễn Phương Thảo.

Tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ, đóng góp nhiều ý kiến quý báu của các nhà khoa

học, các thầy, cô giáo trong Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh - Đại

học Thái Nguyên.

Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi còn được sự giúp đỡ và cộng tác của các

đồng chí tại các địa điểm nghiên cứu, tôi xin chân thành cảm ơn các bạn bè, đồng

nghiệp và gia đình đã tạo điều kiện mọi mặt để tôi hoàn thành nghiên cứu này.

Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ quý báu đó.

Thái Nguyên, tháng 6 năm 2018

Tác giả luận văn

Trịnh Thị Duyệt

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................ii

MỤC LỤC................................................................................................................. iii

DANH MỤC VIẾT TẮT ...........................................................................................vi

DANH MỤC CÁC BẢNG........................................................................................vii

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................2

4. Ý nghĩa khoa học của nghiên cứu ...........................................................................3

5. Bố cục của luận văn ................................................................................................3

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NGUỒN

NHÂN LỰC TRONG DOANH NGHIỆP...............................................................4

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý nguồn nhân lực trong doanh nghiệp.............................4

1.1.1. Nguồn nhân lực trong doanh nghiệp.................................................................4

1.1.2. Quản lý nguồn nhân lực ....................................................................................5

1.1.3. Nội dung quản lý nguồn nhân lực trong doanh nghiệp.....................................8

1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nguồn nhân lực ........................................14

1.2. Cở sở thực tiễn về quản lý nguồn nhân lực trong doanh nghiệp .......................17

1.2.1. Kinh nghiệm quản lý nguồn nhân lực tại Công ty Điện lực Đà Nẵng............17

1.2.2. Kinh nghiệm quản lý nguồn nhân lực tại Công ty Điện lực Bình Dương ......18

1.2.3. Bài học kinh nghiệm cho Công ty Điện lực Bắc Ninh trong quản lý

nguồn nhân lực ..........................................................................................................19

Chương 2 : PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .....................................................21

2.1. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................21

2.2. Chọn điểm nghiên cứu .......................................................................................21

2.3. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................21

2.3.1. Phương pháp thu thập thông tin ......................................................................21

2.3.2. Phương pháp tổng hợp thông tin.....................................................................22

iv

2.3.3. Phương pháp phân tích thông tin ....................................................................23

2.4. Xây dựng giả thuyết nghiên cứu ........................................................................25

2.4.1. Quy trình nghiên cứu ......................................................................................25

2.4.2. Mô hình nghiên cứu và mối quan hệ giữa các khái niệm nghiên cứu và

giả thuyết nghiên cứu ................................................................................................27

2.5. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu.......................................................................28

Chương 3 : THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NGUỒN NHÂN LỰC TẠI

CÔNG TY ĐIỆN LỰC BẮC NINH.......................................................................31

3.1. Giới thiệu về Công ty Điện lực Bắc Ninh..........................................................31

3.1.1. Pháp nhân ........................................................................................................31

3.1.2. Chức năng, nhiệm vụ chính ............................................................................31

3.1.3. Cơ cấu tổ chức của Công ty Điện lực Bắc Ninh .............................................31

3.1.4. Tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty Điện lực Bắc Ninh ....................35

3.1.5. Tình hình sử dụng lao động của Công ty Điện lực Bắc Ninh.........................38

3.2. Thực trạng quản lý nguồn nhân lực tại Công ty Điện lực Bắc Ninh giai

đoạn 2015 - 2017.......................................................................................................40

3.2.1. Lập kế hoạch về nguồn nhân lực.....................................................................40

3.2.2. Tuyển dụng nguồn nhân lực............................................................................43

3.2.3. Công tác sử dụng và phân bổ lao động ...........................................................55

3.2.4. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực .............................................................56

3.2.5. Đánh giá người lao động.................................................................................62

3.2.6. Thù lao và đãi ngộ...........................................................................................65

3.2.7. Đánh giá của cán bộ công nhân viên trong công ty về quản lý nguồn

nhân lực tại Công ty Điện lực Bắc Ninh ...................................................................70

3.3. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nguồn nhân lực tại Công ty

Điện lực Bắc Ninh.....................................................................................................75

3.3.1. Các biến quan sát ............................................................................................76

3.3.2. Phân tích nhân tố khám phá EFA....................................................................77

3.3.3. Kiểm định độ tin cậy của các nhân tố bằng hệ số Cronbach Alpha................80

v

3.3.4. Giả thuyết nghiên cứu khi phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới quản lý

nhân lực tại Công ty Điện lực Bắc Ninh ...................................................................84

3.3.5. Mối quan hệ giữa các biến quan sát với từng nhân tố ảnh hưởng tới quản

lý nhân lực tại Công ty Điện lực Bắc Ninh...............................................................85

3.4. Đánh giá chung về quản lý nguồn nhân lực tại Công ty Điện lực Bắc Ninh.....86

3.4.1. Những kết quả đạt được ..................................................................................86

3.4.2. Hạn chế và nguyên nhân .................................................................................87

Chương 4 : GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NGUỒN NHÂN LỰC

TẠI CÔNG TY ĐIỆN LỰC BẮC NINH ..............................................................88

4.1. Định hướng hoàn thiện quản lý nguồn nhân lực................................................88

4.1.1. Định hướng hoàn thiện quản lý nguồn nhân lực của Tổng công ty Điện

lực miền Bắc..............................................................................................................88

4.1.2. Định hướng hoàn thiện quản lý nguồn nhân lực của Công ty Điện lực

Bắc Ninh....................................................................................................................91

4.2. Giải pháp giúp hoàn thiện quản lý nguồn nhân lực tại Công ty Điện lực

Bắc Ninh....................................................................................................................92

4.2.1. Nâng cao chất lượng công tác tuyển dụng và hỗ trợ trong quản lý nhân

lực của công ty ..........................................................................................................92

4.2.2. Nâng cao chất lượng ”Yếu tố con người”.......................................................94

4.2.3. Hoàn thiện chính sách tạo động lực lao động .................................................97

4.2.4. Nâng cao chất lượng công tác đào tạo ..........................................................100

4.2.5. Hoàn thiện ngành nghề SXKD và cơ cấu tổ chức trong công ty ..................101

4.3. Kiến nghị từ kết quả nghiên cứu ......................................................................102

4.3.1. Kiến nghị với cơ quan quản lý Nhà nước .....................................................102

4.3.2. Kiến nghị với cấp trên (EVNNPC) ...............................................................103

KẾT LUẬN............................................................................................................104

TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................105

PHỤ LỤC...............................................................................................................106

vi

DANH MỤC VIẾT TẮT

Ký hiệu Giải thích

CBCNV Cán bộ công nhân viên

EVN Tập đoàn Điện lực Việt Nam

EVN NPC Tổng công ty Điện lực miền Bắc

PCBN Công ty Điện lực Bắc Ninh

SXKD Sản xuất kinh doanh

NNL Nguồn nhân lực

TC&NS Tổ chức và nhân sự

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Ý nghĩa giá trị trung bình thang đo khoảng..............................................24

Bảng 2.2. Các chỉ tiêu đánh giá công tác quản lý nhân lực ......................................28

Bảng 3.1. Tình hình kết quả SXKD của Công ty Điện lực Bắc Ninh giai đoạn 2015 -

2017....................................................................................................................... 36

Bảng 3.2. Nguồn nhân lực của Công ty Điện lực Bắc Ninh giai đoạn 2015 - 2017........... 38

Bảng 3.3. Bảng cơ cấu lao động theo độ tuổi của Công ty năm 2017 ......................39

Bảng 3.4. Kế hoạch tuyển dụng nhân sự năm 2017..................................................41

Bảng 3.5. Bảng thông báo tuyển dụng Công ty Điện lực Bắc Ninh .........................46

Bảng 3.6. Thời gian thử việc của một số vị trí công việc .........................................52

Bảng 3.7. Kết quả tuyển dụng nhân sự của Công ty phân theo nguồn tuyển dụng ........53

Bảng 3.8. Số lượng lao động tăng giảm trong kì SXKD 2015 - 2017......................54

Bảng 3.9. Kết quả tuyển dụng nguồn nhân lực giai đoạn 2015 - 2017.....................54

Bảng 3.10. Các hình thức và chi phí đào tạo qua 3 năm 2015 - 2017 ......................57

Bảng 3.11. Tình hình đào tạo nhân sự tại Công ty qua 3 năm 2015 - 2017 .............58

Bảng 3.12. Báo cáo tình hình đào tạo năm 2017 ......................................................60

Bảng 3.13. Chất lượng học tập của các học viên qua 3 năm 2015 - 2017................60

Bảng 3.14. Đánh giá của cán bộ công nhân viên trong công ty về quản lý

nguồn nhân lực tại Công ty Điện lực Bắc Ninh.......................................70

Bảng 3.15. Các biến quan sát....................................................................................76

Bảng 3.16. KMO and Bartlett’s test biến độc lập .....................................................77

Bảng 3.17. Ma trận các nhân tố sau khi xoay lần 3 ..................................................78

Bảng 3.18. Đặt tên các nhân tố trong mô hình nghiên cứu.......................................79

Bảng 3.19. Số liệu thống kê về ý nghĩa của từng yếu tố ảnh hưởng đến quản lý

nhân lực....................................................................................................80

Bảng 3.20. Kết quả kiểm định Cronbach’s Alpha đối với các nhân tố.....................80

Bảng 3.21. Ma trận “Component Score Coefficient Matrix” ...................................85

viii

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 1.1. Nội dung quản lý nguồn nhân lực ...............................................................8

Hình 2.1. Quy trình nghiên cứu ................................................................................25

Hình 2.2. Mô hình nghiên cứu ..................................................................................27

Hình 3.1. Cơ cấu bộ máy tổ chức của Công ty Điện lực Bắc Ninh ..........................33

Hình 3.2. Sơ đồ tuyển dụng lao động của Công ty Điện lực Bắc Ninh ....................44

Hình 3.3. Biểu đồ khả năng tổ chức công việc của công ty......................................64

Hình 3.4. Biểu đồ khả năng nhận biết công việc của người lao động ......................64

Hình 3.5. Biểu đồ sự phù hợp với vị trí công việc của người lao động ....................65

Hình 3.6. Biểu đồ thu nhập bình quân của người LĐ qua các năm 2013 - 2017......68

Hình 3.7. Mô hình nhân tố ảnh hưởng đến quản lý nhân lực tại Công ty Điện

lực Bắc Ninh ............................................................................................84

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Nguồn nhân lực là một trong những nguồn lực quan trọng nhất của sự phát

triển kinh tế - xã hội. Một doanh nghiệp dù có nguồn tài chính dồi dào, máy móc

thiết bị hiện đại, nhưng nếu chất lượng nguồn nhân lực không đảm bảo, không phát

huy được năng lực con người cũng không thể đạt được thành công. Vì vậy, quản lý

nguồn nhân lực hiện nay phải xoay quanh yếu tố con người, tạo điều kiện tối đa để

họ phát huy khả năng trong một môi trường hài hòa.

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, sự cạnh tranh diễn ra ngày càng

quyết liệt, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là một trong những điều kiện quyết

định sự tồn tại, phát triển và nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Đặc

biệt đối với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) nói chung và Tổng công ty Điện

lực miền Bắc (EVNNPC) nói riêng, điều này là vô cùng cần thiết và cấp bách, bởi

thực hiện lộ trình hình thành thị trường điện cạnh tranh tại Việt Nam hiện nay

ngành Điện đã vận hành thị trường phát điện cạnh tranh và đang cho vận hành thí

điểm thị trường bán buôn điện cạnh tranh, hướng tới mục tiêu cuối cùng là triển

khai thị trường bán lẻ điện cạnh tranh bắt đầu từ năm 2021.

Hơn nữa, một trong các mục tiêu quan trọng nhất của EVNNPC trong giai

đoạn 2015-2020 là xây dựng Tổng công ty trở thành đơn vị hàng đầu trong Tập

đoàn Điện lực Việt Nam với mô hình cơ cấu và bộ máy tổ chức quản lý tinh gọn, có

trình độ quản lý, quản trị tiên tiến, sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực nhằm tăng

năng suất lao động và nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành. Để thực hiện được mục

tiêu đó mỗi đơn vị thành viên trong EVNNPC cần phải chú trọng đến các chính

sách nhằm hoàn thiện quản lý nguồn nhân lực tại đơn vị mình, trong đó có Công ty

Điện lực Bắc Ninh (PCBN).

Công ty Điện lực Bắc Ninh được thành lập ngày 14/3/1997 trên cơ sở tách ra từ

Điện lực Hà bắc, chính thức đi vào hoạt động từ ngày 01/4/1997. Công ty hoạt động

theo cơ chế hạch toán phụ thuộc Tổng công ty Điện lực miền Bắc. Từ một Công ty

Điện lực có cơ sở vật chất còn thiếu thốn, khó khăn, đến nay Công ty Điện lực Bắc

Ninh đã bước lên một tầm cao mới, trở thành đơn vị có sản lượng điện tăng cao, luôn là

lá cờ đầu của khu vực miền Bắc. Đồng thời có những đóng góp to lớn vào sự phát triển

2

kinh tế xã hội của tỉnh Bắc Ninh. Có thể nói để đạt được những thành tựu như vậy

không thể không kể đến sự thành công trong công tác quản lý nguồn nhân lực của

Công ty. Thực tế cho thấy quản lý nguồn nhân lực của Công ty Điện lực Bắc Ninh tuy

chịu ảnh hưởng của cơ chế điều tiết nhưng khi vận dụng đã có những thay đổi phù hợp

và đạt được những kết quả đáng kể. Tuy nhiên, quản lý nguồn nhân lực tại Công ty

Điện lực Bắc Ninh vẫn chưa thực sự được quan tâm và đầu tư đúng mức như việc

hoạch định nhân lực của Công ty vẫn còn sơ sài; việc phân tích công việc chỉ dừng

lại ở việc nhìn nhận khách quan bên ngoài và ý kiến chủ quan của người phân tích;

công tác đánh giá thực hiện công việc chưa đem lại hiệu quả cho Công ty; tay nghề

của một số CBCNV còn non kém; vì vậy chưa đáp ứng kịp thời được mục tiêu phát

triển của Tổng Công ty.

Từ thực tiễn nêu trên, tác giả lựa chọn nghiên cứu đề tài “Quản lý nguồn

nhân lực tại Công ty Điện lực Bắc Ninh” làm đề tài nghiên cứu.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu chung

Trên cơ sở phân tích thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nguồn

nhân lực tại Công ty Điện lực Bắc Ninh, đề xuất một số giải pháp nhằm tăng hiệu

quả quản lý nguồn nhân lực tại Công ty Điện lực Bắc Ninh nói riêng, các Công ty

điện lực các tỉnh có mô hình hoạt động tương tự tại miền Bắc nói chung.

2.2. Mục tiêu cụ thể

- Hệ thống hóa các vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý nguồn nhân lực tại

doanh nghiệp.

- Phân tích thực trạng và đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nguồn

nhân lực tại Công ty Điện lực Bắc Ninh trong thời gian vừa qua.

- Đề xuất giải pháp nhằm tăng hiệu quả quản lý nguồn nhân lực của Công ty

Điện lực Bắc Ninh.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là: Thực trạng quản lý nguồn nhân lực tại

Công ty Điện lực Bắc Ninh và các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nguồn nhân lực.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Về không gian: Luận văn nghiên cứu tại Công ty Điện lực Bắc Ninh.