Quan hệ hợp tác Canada- ASEAN: Thực trạng và triển vọng

QUAN HEƒ H‘œP TAŸC CANADA - ASEAN:

TH÷œC TRAœNG VAÿ TRIEÅN VOœNG

NGUYEÃN TH“ THANH THU¤Y*

N

aÍm 1977, Canada chÌnh thˆ˘c thie·t

la‰p quan he‰ hÙÔp ta˘c vÙ˘i Hie‰p ho‰i

ca˘c quo·c gia —o‚ng Nam AŸ (ASEAN). TÌnh

Òe·n naÍm 2012, quan he‰ hÙÔp ta˘c cu˚a

Canada vÙ˘i ASEAN Òaı tra˚i qua mo‰t chaÎng

ÒˆÙ¯ng 35 naÍm. Trong hÙn ba tha‰p ky˚ qua,

sˆÔ hÙÔp ta˘c cu˚a hai be‚n Òaı ÒaÔt ÒˆÙÔc nhie‡u

tha¯nh tˆÔu tre‚n ca˘c lÛnh vˆÔc kha˘c nhau va¯

tie·p tuÔc hˆ˘a heÔn nhˆıng trieÂn voÔng mÙ˘i.

Trong phaÔm vi ba¯i vie·t na¯y, ta˘c gia˚ bˆÙ˘c

Òa‡u nghie‚n cˆ˘u mo‰t ca˘ch toÂng quan nhˆıng

tha¯nh tˆÔu hÙÔp ta˘c giˆıa Canada va¯ ASEAN,

go˘p pha‡n tÏm hieÂu tie‡m naÍng hÙÔp ta˘c quo·c

te· va¯ chÌnh sa˘ch Òo·i ngoaÔi cu˚a Canada no˘i

chung va¯ trong quan he‰ vÙ˘i ca˘c nˆÙ˘c —o‚ng

Nam AŸ no˘i rie‚ng.

1. CÙ sÙ˚ cu˚a sˆÔ hÙÔp ta˘c cu˚a Canada

vÙ˘i ASEAN

Trong lÛnh vˆÔc kinh te·, sˆÔ hÙÔp ta˘c cu˚a

Canada vÙ˘i ca˘c nˆÙ˘c ASEAN trˆÙ˘c he·t

xua·t pha˘t tˆ¯ tie‡m lˆÔc kinh te· to lÙ˘n va¯

nhˆıng nhu ca‡u hÙÔp ta˘c kinh te· quo·c te· cu˚a

Canada. VÙ˘i mo‰t die‰n tÌch laınh tho ro‰ng

lÙ˘n (9.985.000km2

), Canada co˘ nguo‡n ta¯i

nguye‚n thie‚n nhie‚n phong phu˘ vÙ˘i trˆı

lˆÙÔng lÙ˘n, taÔo Òie‡u kie‰n cho Canada trÙ˚

tha¯nh nˆÙ˘c cung ca·p chu˚ cho·t ca˘c loaÔi

khoa˘ng sa˚n nhˆ va¯ng, nho‚m, niken, chÏ va¯

da‡u lˆ˚a cho nhie‡u nˆÙ˘c tre‚n the· giÙ˘i.

Canada cuıng la¯ mo‰t trong nhˆıng nˆÙ˘c

cung ca·p sa˚n phaÂm no‚ng nghie‰p lÙ˘n nha·t

tre‚n the· giÙ˘i. Co˘ thÙ¯i ky¯ Canada ÒˆÙÔc coi

la¯ ìgio˚ ba˘nh my¯î cu˚a the· giÙ˘i. Canada cuıng

la¯ mo‰t cˆÙ¯ng quo·c trong nhie‡u lÛnh vˆÔc

kha˘c nhˆ vie„n tho‚ng, va‰n ta˚i va¯ cÙ khÌ,

ha¯ng kho‚ng vuı truÔ, giao tho‚ng Òo‚ thÚ, vi

Òie‰n tˆ˚, co‚ng nghe‰ sinh hoÔc, laser va¯

quang Òie‰n tˆ˚, v.v. SˆÔ gia‡u co˘ ve‡ ta¯i

nguye‚n thie‚n nhie‚n cu¯ng vÙ˘i trÏnh Òo‰ pha˘t

trieÂn khoa hoÔc kyı thua‰t tie‚n tie·n Òaı la¯m

cho Canada trÙ˚ tha¯nh mo‰t trong nhˆıng

nˆÙ˘c co˘ mˆ˘c thu nha‰p cao vÙ˘i toÂng sa˚n

phaÂm quo·c no‰i (GDP) tre‚n 1.000 ty˚

USD/naÍm va¯ bÏnh qua‚n thu nha‰p tÌnh

theo Òa‡u ngˆÙ¯i tre‚n 30.000 USD/naÍm.

Nhˆıng ìca˘i nha·tî cu˚a Canada kho‚ng

nhˆıng taÔo Òie‡u kie‰n cho kinh te· Canada

pha˘t trieÂn Ù˚ trÏnh Òo‰ cao ma¯ co¯n la¯m cho

nˆÙ˘c na¯y co˘ mo‰t vÚ the· quan troÔng trong

ne‡n kinh te· quo·c te·. VÏ va‰y, hÙÔp ta˘c kinh

te· vÙ˘i ca˘c nˆÙ˘c tre‚n the· giÙ˘i la¯ mo‰t nhu

ca‡u ca‡n thie·t Òe mÙ˚ ro‰ng thÚ trˆÙ¯ng cho

* PGS.TS. Nguye„n ThÚ Thanh Thu˚y, Khoa Quo·c te· hoÔc, TrˆÙ¯ng —aÔi hoÔc KHXH&NV