Phòng Chống Bạo Lực Học Đường Tại Trường Thcs Thái Sơn Huyện An Lão Thành Phố Hải Phòng

i

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

KHOA KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH

-----  -----

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

PHÒNG CHỐNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG TẠI TRƯỜNG

THCS THÁI SƠN, HUYỆN AN LÃO, THÀNH PHỐ HẢI

PHÒNG

NGÀNH: CÔNG TÁC XÃ HỘI

MÃ SỐ: 7760101

Giáo viên hướng dẫn : Th.S Nguyễn Bá Huân

Sinh viên thực hiện : Phạm Thị Thùy Dung

MSV : 1754010105

Lớp : K62 – CTXH

Khóa học : 2017-2021

Hà Nội, 2021

ii

MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU................................................................................................... 1

1.Lý do chọn đề tài………………………………………………………………………1

2. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của nghiên cứu..................................................... 3

3. Mục tiêu nghiên cứu.......................................................................................... 3

3.1. Mục tiêu tổng quát.......................................................................................... 3

3.2. Mục tiêu cụ thể ............................................................................................... 3

4. Nội dung nghiên cứu ......................................................................................... 3

5. Đối tượng nghiên cứu........................................................................................ 3

5.1. Đối tượng nghiên cứu..................................................................................... 3

5.2. Phạm vi nghiên cứu........................................................................................ 4

6. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 4

6.1. Giới thiệu về khảo sát..................................................................................... 4

6.2. Một số phương pháp thu thập và xử lý số liệu............................................... 4

7. Kết cấu của khóa luận....................................................................................... 5

PHẦN II. NỘI DUNG CHÍNH............................................................................. 6

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG VÀ PHÒNG

CHỐNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG..................................................................... 7

1.1. Cơ sở lý luận về bạo lực học đường...................................................... 7

Khái niệm về bạo lực và bạo lực học đường .................................. 7

Phân loại bạo lực học đường........................................................... 9

Nguyên nhân xảy ra bạo lực học đường ....................................... 10

Hậu quả của bạo lực học đường.................................................... 12

Ứng dụng trong CTXH về việc phòng chống bạo lực học đường của

học sinh THCS ............................................................................................ 14

1.2. Cơ sở lý luận về phòng chống bạo lực học đường.............................. 15

Khái niệm về phòng chống bạo lực học đường ............................ 15

iii

Vai trò của phòng chống bạo lực học đường ................................ 15

Nội dung các hoạt động phòng chống bạo lực học đường............ 15

1.3. Các học thuyết áp dụng trong nghiên cứu .......................................... 20

Học thuyết hành vi – xã hội .......................................................... 20

Thuyết hệ thống............................................................................. 21

1.4. Các nghiên cứu trong và ngoài nước về bạo lực học đường và phòng

chống bạo lực học đường................................................................................ 21

Chương 2. THỰC TRẠNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG................................. 24

2.1. Khái quát chung về trường THCS Thái Sơn ....................................... 24

Lịch sử hình thành và phát triển của nhà trường .......................... 24

Đặc điểm đội ngũ giáo viên và học sinh của nhà trường.............. 24

Đặc điểm cơ sở vật chất của nhà trường....................................... 25

Các thành tích nhà trường đạt được .............................................. 25

2.2. Thực trạng bạo lực học đường tại trường THCS Thái Sơn ................ 26

Số lượng, đối tượng và nhận thực của học sinh về bạo lực học

đường……………………………………………………………………...26

Hình thức bạo lực học đường........................................................ 31

Địa điểm xảy ra bạo lực học đường.............................................. 34

Nguyên nhân xảy ra bạo lực học đường ....................................... 35

Hậu quả của bạo lực học đường.................................................... 38

Hành vi của học sinh khi chứng kiến bạo lực học đường............. 41

2.3. Thực trạng phòng chống bạo lực tại trường THCS Thái Sơn............. 43

Hoạt động truyền thông về phòng chống bạo lực học đường....... 43

Hoạt động giáo dục, phát triển kỹ năng trong phòng chống bạo lực

học đường.................................................................................................... 45

iv

Hoạt động tư vấn, tham vấn trong phòng chống bạo lực học

đường……………………………………………………………………47

Tăng cường kỷ luật trong nhà trường ........................................... 50

Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong quản lý, giáo dục

học sinh 51

Đánh giá vai trò của các hình thức phòng chống bạo lực học

đường……………………………………………………………………...53

2.4. Đánh giá chung về thực trạng phòng chống bạo lực tại trường THCS

Thái Sơn .......................................................................................................... 57

Kết quả đạt được ........................................................................... 57

Tồn tại, hạn chế của công tác phòng chống bạo lực tại trường THCS

Thái Sơn ...................................................................................................... 59

Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM GIẢM THIỂU TÌNH TRẠNG BẠO

LỰC HỌC ĐƯỜNG VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ PHÒNG CHỐNG BẠO LỰC

HỌC ĐƯỜNG TẠI TRƯỜNG THCS THÁI SƠN, HUYỆN AN LÃO, THÀNH

PHỐ HẢI PHÒNG.............................................................................................. 64

3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp ....................................................... 64

Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích của tác động giáo dục........... 64

Nguyên tắc thống nhất giáo dục ý thức và hành vi....................... 65

Nguyên tắc giáo dục cá biệt .......................................................... 65

Nguyên tắc thống nhất giữa các lực lượng giáo dục..................... 66

3.2. Các giải pháp giảm thiểu tình trạng bạo lực học đường và nâng cao

hiệu quả phòng chống bạo lực học đường tại trường THCS Thái Sơn, huyện An

Lão, thành phố Hải Phòng .............................................................................. 66

Nâng cao năng lực học tập và rèn luyện của học sinh.................. 67

v

Nâng cao công tác quản lý, chỉ đạo, kiểm tra đánh giá công tác

phòng chống BLHĐ của trường.................................................................. 71

Tăng cường sự phối hợp các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà

trường tham gia hoạt động giáo dục đạo đức, nhân cách học sinh nhằm giảm

thiểu tình trạng bạo lực học đường và nâng cao hiệu quả phòng chống bạo

lực học đường.............................................................................................. 73

Bổ sung vị trí của nhân viên công tác xã hội trong trường học và

thúc đẩy vai trò của các chuyên gia công tác xã hội trong trường học....... 75

PHẦN III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ ................................................................ 78

1.Kết luận .....………………………………………………………………………..…78

2.Kiến nghị ………………………………………………………………...………..…79

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

vi

Danh mục bảng

Bảng 2.1. Đối tượng bạo lực học đường ở trường THCS Thái Sơn................... 27

Bảng 2.2. Nhận thức của học sinh về bạo lực học đường của học sinh.............. 30

Bảng 2.3. Hình thức bạo lực học đường chủ yếu................................................ 31

Bảng 2.4. Các hình thức bạo lực trong các vụ bạo lực học đường của học sinh 32

Bảng 2.5. Địa điểm xảy ra bạo lực...................................................................... 34

Bảng 2.6. Nguyên nhân gây bạo lực học đường ................................................. 35

Bảng 2.7. Hậu quả của bạo lực học đường với người bị bạo lực........................ 39

Bảng 2.8. Hậu quả của bạo lực học đường với người gây ra bạo lực................. 40

Bảng 2.9. Hành vi của học sinh khi chứng kiến hành vi bạo lực........................ 41

Bảng 2.10. Các hoạt động tuyên truyền, giáo dục về bạo lực học đường .......... 44

Bảng 2.11. Các hoạt động giáo dục, phát triển kỹ năng trong phòng chống bạo lực

học đường............................................................................................................ 46

Bảng 2.12. Số lượng học sinh kỷ luật do bạo lực học đường của nhà trường trong

3 năm gần đây ..................................................................................................... 50

Bảng 2.13. Đánh giá của học sinh về việc thực hiện vai trò của giáo viên chủ

nhiệm trong năm học qua.................................................................................... 52

Bảng 2.14. Các hình thức và vai trò của các hình thức phòng chống bạo lực học

đường tại trường THCS Thái Sơn....................................................................... 54

Danh mục biểu đồ

Biểu đồ 2.1. Số lượng các vụ bạo lực học đường trường THCS Thái Sơn năm

2018-2020............................................................................................................ 27

Biểu đồ 2.2. Số lượng học sinh tham vấn tâm lý tại phòng tư vấn..................... 49

Biểu đồ 2.3. Sự biến động của bạo lực học đường trong 3 năm gần đây ........... 57

vii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành khóa luận, tôi đã luôn

nhận được sự động viên, quan tâm và giúp đỡ tận tình, tạo điều kiện thuận lợi của

quý thầy cô, gia đình và bạn bè.

Tôi xin gửi lời cảm ơn trân trọng tới:

Ban Giám hiệu nhà trường, khoa KT&QTKD và các thầy, cô giáo trong

Trung tâm Công tác xã hội trường Đại học Lâm Nghiệp, đã động viên, giúp đỡ và

tạo điều kiện thuận lợi nhất để tôi hoàn thành chương trình đào tạo ngành Công

tác xã hội cũng như hoàn thành khóa luận tốt nghiệp.

Ban giám hiệu nhà trường, các thầy cô giáo và các em học sinh, phụ huynh

học sinh trường THCS Thái Sơn, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng, đã nhiệt

tình cộng tác, cung cấp thông tin, số liệu, cho ý kiến và tạo điều kiện thuận lợi cho

tôi trong quá trình nghiên cứu thực tế làm khóa luận.

Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới Th.s Nguyễn Bá Huân, người

hướng dẫn khóa luận, đã tận tâm chỉ dạy, bồi dưỡng kiến thức, phương pháp nghiên

cứu và trực tiếp giúp đỡ, động viên tôi hoàn thành khóa luận này.

Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến gia đình, bạn bè, những người

đã luôn động viên, khích lệ, hỗ trợ tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện

khóa luận.

Mặc dù đã cố gắng, nỗ lực hết sức trong quá trình nghiên cứu, không tránh

khỏi những hạn chế và thiếu sót, song tôi hi vọng rằng công trình nghiên cứu này

sẽ cung cấp những thông tin cơ bản nhất về hành vi bạo lực và mặt hạn chế trong

phòng chống bạo lực học đường trong bối cảnh chuyển đổi kinh tế - xã hội của

đất nước nói chung và những biến đổi xã hội. Kính mong nhận được những lời chỉ

dẫn, góp ý của các thầy cô giáo cũng như những ý kiến đóng góp, trao đổi của tôi

để khóa luận được hoàn thiện hơn.

Trân trọng cảm ơn!

1

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong những năm gần đây dư luận xã hội đang phản ánh thực trạng bạo lực

học đường đang diễn ra ngày càng nhiều, với những hành vi bạo lực diễn ra với

chiều hướng khác nhau, biểu hiện có sự thay đổi theo chiều hướng tiêu cực. Bạo

lực học đường không chỉ đánh nhau bằng vũ lực của bản thân mà còn sử dụng

các dụng cụ gây hậu quả nghiêm trọng, nhất là tình trạng nữ học sinh đánh nhau

được phản ánh gần đây, đánh nhau hội đồng, làm nhục bạn, quay phim rồi tung

lên mạng mang lại nhiều thông tin phản hồi tiêu cực từ phía dư luận xã hội. Hành

vi bạo lực mang lại nhiều hậu quả cho chính bản thân cho các em gây hành vi bạo

lực, gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Việc tăng cường thiết chế giáo dục đối

với trẻ em, đặc biệt các thiết chế trong trường học là rất quan trọng. Các giải pháp

đó vẫn chưa mang lại hiệu quả cao, chưa tác động nhiều đến bản thân tâm lý của

các em học sinh.

Việc tăng cường thiết chế giáo dục đối với trẻ em, đặc biệt các thiết chế

trong trường học là rất quan trọng. Hoạt động giáo dục trong môi trường học

đường có nhiều thuận lợi vì đây là nơi duy trì những giá trị chung và phổ biến

các khuôn mẫu ứng xử được xã hội và pháp luật thừa nhận. Chính vì vậy việc

nghiên cứu vấn đề giải pháp phòng chống bạo lực học đường hiện nay cần lưu ý

và đưa ra những giải pháp phù hợp đặc biệt với học sinh trung học phổ thông.

Dư luận xã hội có rất nhiều quan điểm và các luồng ý kiến về vấn đề các giải

pháp phòng chống bạo lực học đường. Bộ giáo dục đề nghị các Sở chỉ đạo nhà

trường tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống trong học sinh. Nhà trường thường

xuyên tổ chức các hoạt động phổ biến giáo dục pháp luật, giáo dục truyền thống

văn hóa dân tộc gắn liền với thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học

thân thiện, học sinh tích cực”. Chủ động phối hợp chặt với chính quyền địa

phương, các tổ chức đoàn thể và gia đình học sinh trong công tác bảo đảm an

ninh, trật tự trường học và quản lý giáo dục học sinh. Các trường định kỳ tổ chức

giao ban với công an địa phương để nắm tình hình, kịp thời xử lý các mâu thuẫn,

2

ngăn chặn các biểu hiện vi phạm pháp luật, bạo lực trong học sinh. Các địa

phương cần thường xuyên kiểm tra, ngăn chặn học sinh mang hung khí, chất nổ,

chất cháy vào trong trường học. Và đồng thời gia đình, nhà trường cũng nên chủ

động phối hợp xử lý khi có vụ việc xảy ra, báo cáo kịp thời về Bộ GD-ĐT và các

cơ quan quản lý cấp trên. Bên cạnh đó việc tăng cường sự quan tâm, giáo dục của

gia đình định hướng cho trẻ có hướng đi đúng đắn cũng rất quan trọng. Nhưng

giải pháp này gặp nhiều vấn đề trong nền kinh tế hiện nay, cha mẹ ít có điều kiện

quan tâm đến con cái, buông lỏng quản lý con em mình. Vậy nên trên thực tế, các

giải pháp đó vẫn chưa mang lại hiệu quả cao, chưa tác động nhiều đến bản thân

tâm lý của các em học sinh.

Trường THCS Thái Sơn là một trong những ngôi trường trực thuộc của

huyện An Lão, thành phố Hải Phòng. Trong những năm gần đây, theo dư luận

phản ảnh hành vi bạo lực của học sinh đã có xu hướng đang diễn ra cả trong và

ngoài trường. Nhà trường đã có những hình thức kỉ luật, đuổi học và xây dựng

mạng lưới thông tin trong các em học sinh nhưng hiệu quả đạt được vẫn chưa

cao. Ban giám hiệu nhà trường đã có nhiều biện pháp khác phối hợp cùng gia

đình học sinh, giáo dục ý thức học sinh và các cơ quan có chức năng nhằm hạn

chế tình trạng trên nhưng hành vi bạo lực giữa các học sinh trong trường vẫn còn

tồn tại. Có thể nói, tình trạng bạo lực học đường hiện nay là vấn đề hết sức nghiêm

trọng, đang ở mức báo động, là vấn đề nổi cộm của nhà trường hiện nay. Vì vậy,

việc nghiên cứu thực trạng bạo lực học đường, hoạt động phòng trống bạo lực

học đường đề từ đó đề xuất các giải pháp nhằm giảm thiểu tình trạng bạo lực học

đường ở Nhà trường là mất vấn đề hết sức quan trọng.

Xuất phát từ thực trạng trên, tôi đã lựa chọn đề tài “Phòng chống bạo lực

học đường tại trường THCS Thái Sơn, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng”

làm đề tài nghiên cứu của mình.

2. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của nghiên cứu

Về mặt lý luận: Nghiên cứu này sẽ đóng góp một phần vào việc hệ thống

hóa cơ sở lý luận về phòng chống bạo lực học đường như: Khái niệm bạo lực học

đường, nguyên nhân, hậu quả cũng như đối tượng của bạo lực học đường… Đề

3

tài sẽ góp phần làm rõ một số quan điểm của các lý thuyết và vận dụng quan điểm

của lý thuyết trong việc phân tích về bạo lực học đường như: lý thuyết xã hội hóa

cá nhân, lý thuyết mâu thuẫn, lý thuyết lựa chọn hành vi hợp lý.

Về mặt thực tiễn: Đề tài làm rõ thực trạng bạo lự chọc đường, hoạt động

phòng chống bạo lực học đường tại trường THCS Thái Sơn, huyện An Lão, thành

phố Hải Phòng. Những phát hiện được đưa ra từ đề tài này sẽ đem lại những thông

tin về việc áp dụng các biện pháp phòng chống bạo lực học đường cho Nhà trường

trong thời gian tới.

3. Mục tiêu nghiên cứu

3.1. Mục tiêu tổng quát

Trên cơ sở nghiên cứu thực trạng bạo lực học đường và hoạt động phòng

chống bạo lực học đường tại trường THCS Thái Sơn, Hải Phòng, từ đó đề xuất

một số giải pháp nhằm giảm thiểu tình trạng bạo lực học đường tại Nhà trường

trong thời gian tới.

3.2. Mục tiêu cụ thể

- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về bạo lực học đường và phòng chống bạo lực

học đường.

- Đánh giá thực trạng bạo lực học đường và hoạt động phòng chống bạo

lực học đường tại trường THCS Thái Sơn, Hải Phòng.

- Đề xuất giải pháp nhằm giảm thiểu tình trạng bạo lực học đường tại

Trường trường THCS Thái Sơn, Hải Phòng.

4. Nội dung nghiên cứu

- Cơ sở lý luận về bạo lực học đường và phòng chống bạo lực học đường.

- Thực trạng bạo lực học đường và hoạt động phòng chống bạo lực học

đường tại trường THCS Thái Sơn, Hải Phòng.

- Một số giải pháp nhằm giảm thiểu tình trạng bạo lực học đường tại

Trường trườg THCS Thái Sơn, Hải Phòng.

5. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu