Phối hợp giữa trường trung học phổ thông với trung tâm bồi dưỡng giáo viên cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực cho giáo viên ở tỉnh Hải Dương

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

TRẦN TRỌNG HIẾU

PHỐI HỢP GIỮA TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

VỚI TRUNG TÂM BỒI DƯỠNG GIÁO VIÊN CẤP TỈNH

TRONG BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC CHO GIÁO VIÊN

Ở TỈNH HẢI DƯƠNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

TRẦN TRỌNG HIẾU

PHỐI HỢP GIỮA TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

VỚI TRUNG TÂM BỒI DƯỠNG GIÁO VIÊN CẤP TỈNH

TRONG BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC CHO GIÁO VIÊN

Ở TỈNH HẢI DƯƠNG

Ngành: Quản lý giáo dục

Mã số: 8140114

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Phạm Hồng Quang

THÁI NGUYÊN - 2020

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả

nghiên cứu trong Luận văn là trung thực, chưa từng được công bố trong bất kì công

trình nghiên cứu nào của tác giả khác.

Tác giả luận văn

Trần Trọng Hiếu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN

Sau hai năm học tập và nghiên cứu, tôi đã hoàn thành chương trình khóa học

Thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục tại Khoa Tâm lí giáo dục - Đại học Sư phạm

Thái Nguyên và hoàn thành luận văn “Phối hợp giữa trường THPT với trung tâm bồi

dưỡng giáo viên cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực cho giáo viên ở tỉnh Hải Dương”.

Tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc của mình đến lãnh đạo khoa, các thầy

cô giáo đã tận tình giảng dạy và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên

cứu. Đặc biệt, tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ và chỉ bảo tận tình, quý báu của

GS.TS Phạm Hồng Quang - người thầy đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tôi hoàn

thành luận văn này.

Tôi xin được gửi lời cảm ơn tới các đồng chí lãnh đạo, chuyên viên Sở giáo

dục và đào tạo Hải Dương, Ban giám hiệu nhà trường và các thầy giáo, cô giáo các

trường THPT trên địa bàn tỉnh Hải Dương, Ban giám đốc và các thầy giáo, cô giáo

thuộc Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên tỉnh Hải Dương đã

tận tình giúp đỡ tôi thu thập, xử lý thông tin phục vụ quá trình nghiên cứu.

Tuy đã rất cố gắng song luận văn không tránh khỏi thiếu sót, tôi rất mong nhận

được sự góp ý của các thầy cô giáo, các bạn đồng nghiệp về luận văn của tôi.

Một lần nữa tác giả xin trân trọng cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 4 năm 2020

Tác giả

Trần Trọng Hiếu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN............................................................................................................... ii

MỤC LỤC ...................................................................................................................iii

DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT..................................................................... iv

DANH MỤC CÁC BẢNG ........................................................................................... v

MỞ ĐẦU...................................................................................................................... 1

1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................................... 1

2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................................ 2

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu.......................................................................... 2

4. Giả thuyết khoa học .................................................................................................. 2

5. Nhiệm vụ nghiên cứu................................................................................................ 2

6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu.................................................................................... 3

7. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................................... 3

8. Cấu trúc luận văn ...................................................................................................... 5

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHỐI HỢP GIỮA CÁC TRƯỜNG

THPT VỚI TRUNG TÂM GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP - GIÁO DỤC

THƯỜNG XUYÊN CẤP TỈNH TRONG BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC

GIÁO VIÊN........................................................................................................ 6

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề .............................................................................. 6

1.1.1. Những nghiên cứu về bồi dưỡng năng lực giáo viên.......................................... 6

1.1.2. Những nghiên cứu về phối hợp các lực lượng trong bồi dưỡng GV.................. 9

1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài......................................................................... 10

1.2.1. Năng lực giáo viên, hoạt động bồi dưỡng năng lực giáo viên.......................... 10

1.2.2. Khái niệm phối hợp .......................................................................................... 11

1.2.3. Phối hợp giữa Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp

tỉnh với trường Trung học phổ thông trong bồi dưỡng năng lực giáo viên ........... 12

1.3. Hoạt động bồi dưỡng GV trung học phổ thông ................................................. 12

1.3.1. Yêu cầu năng lực đối với giáo viên THPT để thực hiện chương trình giáo

dục phổ thông 2018............................................................................................ 12

1.3.2. Mục tiêu hoạt động bồi dưỡng GV THPT ở trung tâm GDNN - GDTX cấp tỉnh......... 14

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

1.3.3. Nội dung bồi dưỡng giáo viên THPT ở trung tâm GDNN - GDTX cấp tỉnh....... 15

1.3.4. Phương pháp bồi dưỡng giáo viên trung học phổ thông ở trung tâm giáo

dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh ........................................... 18

1.3.5. Hình thức bồi dưỡng giáo viên trung học phổ thông ở trung tâm giáo dục

nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh.................................................. 24

1.3.6. Đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực cho giáo viên trung học phổ thông ở

các trung tâm GDNN - GDTX cấp tỉnh ............................................................. 25

1.4. Phối hợp giữa các trường THPT với trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo

dục thường xuyên cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực GV ................................ 26

1.4.1. Tầm quan trọng của phối hợp giữa trường THPT với Trung tâm GDNN -

GDTX cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực cho giáo viên THPT ....................... 26

1.4.2. Nguyên tắc phối hợp giữa các trường THPT với trung tâm giáo dục nghề

nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực giáo viên........ 29

1.4.3. Vai trò của các chủ thể quản lí trong phối hợp giữa trường THPT với

trung tâm GDNN - GDTX cấp tỉnh để bồi dưỡng năng lực giáo viên .............. 31

1.4.4. Nội dung phối hợp giữa các trường THPT với trung tâm giáo dục nghề

nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực giáo viên...... 34

1.5. Các yếu tố ảnh hướng đến hoạt động phối hợp giữa các trường THPT với

trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh trong

bồi dưỡng năng lực giáo viên............................................................................. 42

1.5.1. Các yếu tố khách quan...................................................................................... 42

1.5.2. Các yếu tố chủ quan.......................................................................................... 43

Kết luận chương 1....................................................................................................... 44

Chương 2. THỰC TRẠNG PHỐI HỢP GIỮA CÁC TRƯỜNG THPT VÀ

TRUNG TÂM GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP - GIÁO DỤC THƯỜNG

XUYÊN CẤP TỈNH TRONG BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC GIÁO

VIÊN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HẢI DƯƠNG................................................ 46

2.1. Tình hình phát triển giáo dục Trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh Hải Dương........ 46

2.2. Tổ chức quá trình khảo sát thực trạng................................................................ 47

2.2.1. Mục đích khảo sát............................................................................................. 47

2.2.2. Nội dung, đối tượng khảo sát............................................................................ 47

2.2.3. Khách thể khảo sát............................................................................................ 48

2.2.4. Phương pháp thu thập, xử lý và đánh giá kết quả khảo sát .............................. 48

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

2.3. Kết quả khảo sát................................................................................................. 49

2.3.1. Thực trạng bồi dưỡng năng lực cho giáo viên THPT tỉnh Hải Dương tại

trung tâm GDNN-GDTX ................................................................................... 49

2.3.2. Thực trạng phối hợp giữa các trường THPT và trung tâm giáo dục nghề

nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực giáo

viên trên địa bàn tỉnh Hải Dương....................................................................... 59

2.4. Đánh giá chung về thực trạng phối hợp giữa các trường THPT và trung

tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh trong bồi

dưỡng năng lực giáo viên trên địa bàn tỉnh Hải Dương..................................... 68

2.4.1. Điểm mạnh........................................................................................................ 68

2.4.2. Điểm yếu........................................................................................................... 68

2.4.3. Nguyên nhân ..................................................................................................... 69

Kết luận chương 2....................................................................................................... 70

Chương 3. BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG PHỐI HỢP GIỮA

TRƯỜNG THPT VỚI TRUNG GDNN-GDTX TRONG BỒI DƯỠNG

NĂNG LỰC GIÁO VIÊN THPT TỈNH HẢI DƯƠNG ............................... 72

3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp...................................................................... 72

3.1.1. Đảm bảo tính hệ thống...................................................................................... 72

3.1.2. Đảm bảo tính kế thừa........................................................................................ 72

3.1.3. Đảm bảo tính khả thi......................................................................................... 73

3.1.4. Đảm bảo tính toàn diện..................................................................................... 73

3.2. Biện pháp nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa trường THPT với

trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên trong bồi dưỡng

năng lực giáo viên tỉnh Hải Dương.................................................................... 74

3.2.1. Biện pháp 1: Tổ chức giáo dục nhận thức cho đội ngũ CBQL, GV, NV

các trường THPT và trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường

xuyên về vai trò phối hợp trong bồi dưỡng năng lực giáo viên THPT tỉnh

Hải Dương.......................................................................................................... 74

3.2.2. Biện pháp 2: Xây dựng cơ chế phối hợp nhằm thống nhất mục tiêu, kế

hoạch hoạt động bồi dưỡng GV giữa THPT với trung tâm giáo dục nghề

nghiệp - giáo dục thường xuyên tỉnh Hải Dương .............................................. 78

3.2.3. Biện pháp 3: Tăng cường phối hợp thực hiện công tác tự kiểm tra, đánh

giá hoạt động bồi dưỡng GV giữa trường THPT với trung tâm giáo dục

nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên tỉnh Hải Dương ..................................... 82

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ........................................................................ 86

3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất..................... 87

3.4.1. Tổng hợp tên các biện pháp đề xuất ................................................................. 87

3.4.2. Mục đích khảo nghiệm ..................................................................................... 87

3.4.3. Đối tượng khảo nghiệm .................................................................................... 87

3.4.4. Thang đo và phương pháp khảo nghiệm .......................................................... 87

3.4.5. Kết quả khảo nghiệm........................................................................................ 88

Kết luận chương 3....................................................................................................... 91

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ........................................................................... 92

1. Kết luận................................................................................................................... 92

2. Kiến nghị................................................................................................................. 93

TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................................ 96

PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT

BD : Bồi dưỡng

BDGV : Bồi dưỡng giáo viên

BDTX : Bồi dưỡng thường xuyên

CB QLGD : Cán bộ quản lý giáo dục

CBQL : Cán bộ quản lý

CNTT : Công nghệ thông tin

GD : Giáo dục

GD-ĐT : Giáo dục - đào tạo

GDNN-GDTX: Giáo dục nghề nghiệp -

Giáo dục thường xuyên

GDPT : Giáo dục phổ thông

GDTX : Giáo dục thường xuyên

GV : Giáo viên

QLGD : Quản lý giáo dục

THPT : Trung học phổ thông

TTGDNN-GDTX: Trung tâm giáo dục nghề nghiệp -

Giáo dục thường xuyên

TTGDTX : Trung tâm giáo dục thường xuyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng

cho GV Trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh Hải Dương ................... 49

Bảng 2.2. Thực trạng năng lực của đội ngũ GV giảng dạy 12 môn ở trường

phổ thông................................................................................................. 51

Bảng 2.3. Kết quả đánh giá năng lực dạy học theo yêu cầu đổi mới chương trình

giáo dục phổ thông của GV THPT trên địa bàn tỉnh Hải Dương ................ 52

Bảng 2.4. Thực trạng nội dung bồi dưỡng giáo viên trung học phổ thông trên

địa bàn tỉnh Hải Dương........................................................................... 54

Bảng 2.5. Thực trạng thực hiện phương pháp bồi dưỡng năng lực cho giáo viên

Trung học phổ thông ở trung tâm GDNN-GDTX tỉnh Hải Dương............. 56

Bảng 2.6. Thực trạng thực hiện hình thức bồi dưỡng năng lực cho GV THPT

trên địa bàn tỉnh Hải Dương.................................................................... 58

Bảng 2.7. Thực trạng thực hiện nguyên tắc phối hợp giữa các trường THPT và

trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh

trong bồi dưỡng năng lực giáo viên trên địa bàn tỉnh Hải Dương ............... 59

Bảng 2.8. Thực trạng thực hiện nội dung phối hợp giữa các trường THPT và

trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh

trong bồi dưỡng năng lực giáo viên trên địa bàn tỉnh Hải Dương ............... 61

Bảng 2.9. Thực trạng thực hiện phương thức phối hợp giữa các trường THPT và

trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh

trong bồi dưỡng năng lực giáo viên trên địa bàn tỉnh Hải Dương ............... 63

Bảng 2.10. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động phối hợp giữa các trường

THPT và trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp

tỉnh trong bồi dưỡng năng lực giáo viên trên địa bàn tỉnh Hải Dương...........66

Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết....................................................................88

Bảng 3.2. Khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp .......................................... 89

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong cương lĩnh “Xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ tiến lên chủ nghĩa

xã hội” Đảng ta đã khẳng định: “Nguồn nhân lực lớn nhất, quý báu nhất của Đảng ta là

tiềm lực con người Việt Nam, trong đó có tiềm lực trí tuệ”. Chính vì vậy, nhiệm vụ của

GD-ĐT nước ta trong thời kì đổi mới là phải “nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi

dưỡng nhân tài” để phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước.

Với vai trò là “người quyết định chất lượng giáo dục”, đội ngũ GV trong các

trường học nói chung, trong trường học đào tạo nhân tài nói riêng có một vị trí vô

cùng quan trọng cần được quan tâm đầu tư đào tạo, bồi dưỡng theo yêu cầu của Chỉ

thị 40 CT/TW của Ban Bí thư. Xây dựng đội ngũ GV ở tầm vĩ mô là trách nhiệm của

Nhà nước và của toàn Ngành Giáo dục và của từng cơ sở trường học.

Đặc điểm của lao động sư phạm đòi hỏi GV phải thường xuyên nâng cao và

mở rộng tri thức và chuyên môn nghiệp vụ. Khái niệm “Học tập suốt đời” trước hết là

yêu cầu đối với nhà giáo chân chính. Thực trạng của đội ngũ GV đã được Đảng ta chỉ

rõ: “Đại bộ phận đội ngũ GV chưa được đào tạo và bồi dưỡng tốt, bất cập đối với yêu

cầu đổi mới của giáo dục...”.

Trung tâm bồi dưỡng GV Tỉnh Hải Dương là đơn vị sự nghiệp trực thuộc sở

giáo dục đào tạo tỉnh Hải Dương. Trung tâm bồi dưỡng GV tỉnh Hải Dương đã thực

hiện tốt chức năng trong việc phối hợp bồi dưỡng GV phục vụ việc giảng dạy và học

tập trên địa bàn tỉnh được đầu tư xây dựng và đưa vào hoạt động hiệu quả, đáp ứng

tốt yêu cầu đề ra. Bên cạnh những kết quả đã đạt được, tồn tại vấn đề là hoạt động

phối hợp giữa trung tâm với các trường phổ thông còn hạn chế. Nội dung bồi dưỡng

chưa thực sự phân hóa đáp ứng nhu cầu khác nhau của các nhóm đối tượng GV, hình

thức bồi dưỡng chưa thực sự đa dạng, phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện của các

nhóm đối tượng GV. Vì vậy việc nghiên cứu, tìm hiểu về công tác phối hợp giữa

trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh với các trường

THPT trên địa bàn tỉnh Hải Dương từ đó đưa ra các biện pháp thực hiện phù hợp là

yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn hiện nay.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Từ những lý do trên, tác giả chọn nghiên cứu đề tài “Phối hợp giữa trường

THPT với trung tâm bồi dưỡng giáo viên cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực cho

giáo viên ở tỉnh Hải Dương”.

2. Mục đích nghiên cứu

Dựa trên cơ sở nghiên cứu lý luận về bồi dưỡng giáo viên, tổ chức thực hiện

các biện pháp phối hợp giữa các trường THPT với trung tâm bồi dưỡng giáo viên cấp

tỉnh (trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên) trong bồi dưỡng năng

lực GV trên địa bàn tỉnh Hải Dương nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ GV THPT.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

3.1. Khách thể nghiên cứu

Hoạt động phối hợp giữa các trường THPT với trung tâm giáo dục nghề

nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực GV.

3.2. Đối tượng nghiên cứu

Biện pháp thực hiện phối hợp giữa các trường THPT với trung tâm giáo dục

nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực GV trên địa

bàn tỉnh Hải Dương.

4. Giả thuyết khoa học

Công tác phối hợp giữa các trường THPT với trung tâm giáo dục nghề nghiệp

- giáo dục thường xuyên cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực GV trên địa bàn tỉnh Hải

Dương đã được quan tâm triển khai thực hiện trong thời gian qua, bên cạnh những

mặt tích cực cũng còn những điểm hạn chế, yếu kém cần khắc phục.

Chất lượng công tác BDGV phụ thuộc vào mối quan hệ phối hợp giữa các

trường THPT với trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên. Nếu khảo

sát và đánh giá được thực trạng phối hợp giữa các trường THPT với trung tâm giáo

dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực GV trên

địa bàn tỉnh Hải Dương thì có thể đề xuất được các biện pháp đổi mới nhằm nâng cao

chất lượng bồi dưỡng GV trong giai đoạn mới của đất nước hiện nay.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Hệ thống hóa cơ sở lý luận của phối hợp giữa các trường THPT với trung tâm

giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực GV.