Phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn cho học sinh thông qua sử dụng bài tập có nội dung thực tế trong dạy học chương “cảm ứng điện từ” – vật lý 11

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

TRẦN MINH TRIẾT

PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC VÀO

THỰC TIỄN CHO HỌC SINH THÔNG QUA SỬ DỤNG

BÀI TẬP CÓ NỘI DUNG THỰC TẾ TRONG DẠY HỌC

CHƢƠNG “CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ” – VẬT LÝ 11

LUẬN VĂN THẠC SĨ

LÝ LUẬN VÀ PPDH BỘ MÔN VẬT LÍ

ĐÀ NẴNG – NĂM 2022

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

TRẦN MINH TRIẾT

PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC VÀO

THỰC TIỄN CHO HỌC SINH THÔNG QUA SỬ DỤNG

BÀI TẬP CÓ NỘI DUNG THỰC TẾ TRONG DẠY HỌC

CHƢƠNG “CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ” – VẬT LÝ 11

Ngành: Lý luận và PPDH Bộ môn Vật lí

Mã số: 8.14.01.11

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:

TS. NGUYỄN THANH HẢI

ĐÀ NẴNG – NĂM 2022

I

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi, các kết quả nghiên cứu

và các số liệu nêu trong luận văn này là hoàn toàn trung thực, chƣa từng đƣợc công bố

bất kỳ một cong trình nào khác.

Tác giả

Trần Minh Triết

II

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành tốt luận văn này, tôi đã nhận đƣợc sự giúp đỡ của thầy cô, bạn

bè đồng nghiệp, các em học sinh và ngƣời thân gia đình.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu, Phòng đào tạo phụ trách sau đại học,

Ban chủ nhiệm khoa Vật lí và bộ môn Lí luận và Phƣơng pháp dạy học Bộ môn Vật lí

trƣờng Đại Học Sƣ Phạm Đà Nẵng.

Đặc biệt, tôi chân thành cảm ơn tới TS. Nguyễn Thanh Hải đã dành nhiều thời

gian trực tiếp hƣớng dẫn và chỉ bảo tận tình, động viên và giúp đỡ tôi trong suốt quá

trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu, các thầy cô tô Vật lí - Công nghệ, học

sinh lớp 11B8, 11B1 trƣờng Trung học phổ thông Trần Quốc Tuần và học sinh lớp 11

trƣờng THCS&THPT Phạm Kiệt tỉnh Quảng Ngãi đã tạo điều kiện thuận lợi và giúp

đỡ tôi trong suốt thời gian thực nghiệm sƣ phạm

Cuối cùng, tôi xin cin ơn gia đình, bạn bè và các bạn học viên Cao học khóa

K39 đã động viên giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành

luận văn này.

Xin chân thành cảm ơn!

Đà Nẵng, ngày tháng năm

Tác giả

Trần Minh Triết

III

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

STT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ

1 BT Bài tập

2 BTVL Bài tập vật lý

3 VDKT Vận dụng kiến thức

4 ĐC Đối chứng

5 GV Giáo viên

6 GQVĐ Giải quyết vấn đề

7 HS Học sinh

8 HV Hành vi

9 NL Năng lực

10 NL GQVĐ Năng lực giải quyết vấn đề

11 NL VDKT Năng lực vận dụng kiến thức

12 NXB Nhà xuất bản

13 PHT Phiếu học tập

14 PPDH Phƣơng pháp dạy học

15 SGK Sách giáo khoa

16 TNg Thực nghiệm

17 THPT Trung học phổ thông

18 ƢDKT Ứng dụng kỹ thuật

19 VĐ Vấn đề

20 VDKTVTT Vận dụng kiến thức vào thực tiễn

21 BTCNDTT Bài tập có nội dung thực tế

IV

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... I

LỜI CẢM ƠN...........................................................................................................II

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT.....................................................................III

MỤC LỤC................................................................................................................IV

DANH MỤC CÁC BẢNG ......................................................................................VI

DANH MỤC CÁC HÌNH.......................................................................................VI

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ XÂY DỰNG VÀ SỬ

DỤNG BÀI TẬP NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN

THỨC VẬT LÍ VÀO THỰC TIỄN.........................................................................7

1.1. Dạy học theo định hƣớng phát triển năng lực học sinh .......................................7

1.1.1. Khái niệm năng lực ..................................................................................7

1.1.2. Năng lực vận dụng kiến thức vật lí vào thực tiễn.....................................8

1.2. Bài tập vật lí và việc phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn ......11

1.2.1. Khái niệm về bài tập vật lí......................................................................11

1.2.2. Vai trò, tác dụng của BTVL ...................................................................12

1.2.3. Phân loại BTVL......................................................................................14

1.2.4. Bài tập vật lí có nội dung thực tế............................................................16

1.2.5. Sử dụng bài tập thực tế trong dạy học vật lí để phát triển năng lực vận

dụng kiến thức vào thực tiễn của học sinh .............................................18

1.3. Thực trạng dạy học bài tập thực tế chƣơng “Cảm ứng điện từ” – vậy lí 11 ở một

số trƣờng THPT trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi..................................................20

1.3.1. Đối tƣợng và phƣơng pháp điều tra........................................................20

1.3.2. Kết quả điều tra ......................................................................................20

1.4. Đề xuất giải pháp phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn thông

qua bài tập vật lí .................................................................................................25

1.4.1. Giải pháp phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn thông

qua bài tập vật lí .....................................................................................25

1.4.2. Đề xuất quy trình xây dựng bài tập thực tế ............................................26

1.5. KẾT LUẬN CHƢƠNG 1...................................................................................31

CHƢƠNG 2. THIẾT KẾ KẾ HOẠCH DẠY HỌC CÓ SỬ DỤNG BÀI TẬP

CÓ NỘI DUNG THỰC TẾ NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG

KIẾN THỨC VÀO THỰC TIỄN TRONG DẠY HỌC CHƢƠNG “CẢM ỨNG

ĐIỆN TỪ” – VẬT LÝ 11........................................................................................32

2.1. Cấu trúc và đặc điểm nội dung chƣơng “Cảm ứng điện từ” – vật lí 11.............32

V

2.1.1. Cấu trúc nội dung chƣơng “Cảm ứng điện từ” – vật lí 11......................34

2.1.2. Đặc điểm kiến thức của chƣơng “Cảm ứng điện từ” – vật lí 11 ............38

2.2. Xây dựng các bài tập cụ thể ...............................................................................39

2.2.1. Ma trận phân bố bài tập theo nội dung...................................................39

2.2.2. Xây dựng các bài tập có nội dung thực tế ..............................................40

2.4. Thiết kế kế hoạch dạy học..................................................................................89

2.5. Tiêu chí đánh giá NL VDKT vào thực tiễn trong từng bài tập/hoặc từng kế

hoạch bài dạy....................................................................................................119

2.5.1. Phiếu đánh giá NL VDKT vào thực tiễn của một nhóm HS lớp thực

nghiệm ..................................................................................................119

2.5.2. Đánh giá kết quả học tập lớp TNg và ĐC qua bài kiểm tra..................120

2.6. KẾT LUẬN CHƢƠNG 2..................................................................................120

CHƢƠNG 3. THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM........................................................122

3.1. Mục đích thực nghiệm sƣ phạm........................................................................122

3.2. Đối tƣợng thực nghiệm sƣ phạm......................................................................122

3.3. Thời điểm thực nghiệm sƣ phạm .....................................................................122

3.4. Các bƣớc thực nghiệm sƣ phạm.......................................................................122

3.5. Kết quả thực nghiệm ........................................................................................123

3.5.1. Phân tích diễn biến thực nghiệm và đánh giá định tính .......................123

3.5.2. Đánh giá định lƣợng .............................................................................130

3.6. KẾT LUẬN CHƢƠNG 3.................................................................................134

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ.......................................................................135

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................137

PHỤ LỤC..............................................................................................................PL1

VI

DANH MỤC CÁC BẢNG

Số hiệu

bảng Tên bảng Trang

1.1 Cấu trúc NL VDKT vào thực tiễn và tiêu chí đánh giá 9

1.2 Thực trạng sử dụng bài tập vật lí thực tế của giáo viên trên các

trƣờng THPT tỉnh Quảng Ngãi 21

1.3

Thực trạng sử dụng bài tập vật lí có nội dung thực tế của học sinh

tại trƣờng THCS&THPT Phạm Kiệt và trƣờng THPT Trần Quốc

Tuấn tại tỉnh Quảng Ngãi (174 em)

23

2.1 Bảng tham chiếu các mức yêu cầu cần đạt của câu hỏi, bài tập,

kiểm tra, đánh giá. 32

2.2 Bảng ma trận phân bố BT theo nội dung dựa trên mức độ nhận

thức 39

2.3 Các bƣớc thiết kế máy biến thế 52

2.4 Các bƣớc thiết kế máy phát điện xoay chiều một pha 63

2.5 Bảng công suất các thiết bị gia dụng 66

2.6 Bảng so sánh ƣu,nhƣợc điểm hai loại roto 83

2.7 Bảng thống kê các lỗi hỏng của máy xay sinh tố 84

2.8 Ý tƣởng sử dụng các bài tập/tình huống thực tế đã xây dựng 89

2.9 Các hoạt động dự kiến tiết 48 100

2.10 Các hoạt động dự kiến tiết 49 115

2.11 Phiếu đánh giá NL VDKT vật lí vào thực tiễn của từng HS lớp

TNg 122

3.1 Bảng số liệu HS đƣợc chọn làm mẫu thực nghiệm 124

3.2 Đánh giá định tính NL VDKT vào thực tiễn của HS lớp TNg 130

3.3 Điểm đánh giá 11 chỉ số hành vi của HS 1 qua 2 tình huống. 132

3.4 Điểm đánh giá NL VDKT vật lí vào thực tiễn của các HS nhóm

TNg ở 2 tình huống 134

3.5 Kết quả điểm bài kiểm tra của lớp ĐC và lớp TNg 134

VII

DANH MỤC CÁC HÌNH

Số

hiệu

hình

vẽ

Tên hình vẽ Trang

1.1 Quy trình xây dựng bài tập thực tế 27

1.2 Sét đánh làm hƣ hỏng thiết bị điện 28

1.3 Mô hình máy biến áp 29

1.4 Hình ảnh cách quấn dây lõi máy biến áp 29

2.1 Vị trí chƣơng “Cảm ứng điện từ” trong chƣơng trình vật lý phổ

thông. 34

2.2 Sơ đồ cấu trúc nội dung chƣơng “Cảm ứng điện từ” 35

2.3 Hình ảnh cấu tạo bếp từ 40

2.4 Hình ảnh nồi sử dụng cho bếp từ 41

2.5 Hình ảnh thông tin quảng cáo về bếp từ 44

2.6 Bộ phận mâm từ trong bếp từ 45

2.7 Hình ảnh tấm kim loại trong từ trƣờng 46

2.8 Hình ảnh phanh điện từ gắn trên xe 47

2.9 Hình ảnh cấu tạo phanh điện từ gắn trên xe 48

2.10a Tấm kim loại khoét rãnh trong từ trƣờng 49

2.10b Tấm kim loại đặc trong từ trƣờng 49

2.11 Mô hình máy biến áp đơn giản 50

2.12 Hình ảnh lõi sắt của máy biến áp 52

2.13 Hình ảnh công tơ điện 54

2.14 Hình ảnh cấu tạo của công tơ điện 55

2.15 Sạc không dây cho điện thoại 57

2.16 Sơ đồ mạch điện 59

2.17 Cấu tạo của micro động lực 61

2.18 Thí nghiệm: Cho nam châm SN dịch chuyển lại gần hoặc ra xa ống

dây (C) 62

2.19 Thí nghiệm: Cho ống dây (C) dịch chuyển lại gần hoặc ra xa nam

châm SN 63

2.20 Hình ảnh thông tin máy phát điện xoay chiều 65

2.21 Mô tả cấu tạo của máy phát điện. 65

2.22 Mô tả cấu tạo của máy phát điện. 66

2.23 Hình thí nghiệm tự cảm 68

2.24 Đèn Flash trong máy ảnh 69

2.25 Sét đánh làm hƣ hỏng thiết bị điện 71

2.26 Máy bay phản lực bay theo phƣơng ngang 72

VIII

2.27 Dàn máy chụp cộng hƣởng từ 72

2.28 Cấu tạo của máy chụp cộng hƣởng từ 73

2.29 Hình chụp từ video thí nghiệm ống dây và đĩa kim loại 74

2.30 Mô hình máy biến áp 75

2.31 Cách quấn dây trên lõi biến áp 75

2.32 Thanh nam châm quay tròn trên đĩa kim loại 76

2.33a Đĩa kim loại treo trên giá đỡ 77

2.33b Mô tơ gắn nam châm có hai cực N-S 77

2.34 Đồng hồ tốc độ kiểu cổ điển 77

2.25 Hình ảnh chụp từ video cấu tạo và hoạt động của động cơ 80

2.36 Hình ảnh các bộ phận cấu tạo của động cơ 80

2.37 Cấu tạo của máy xay sinh tố 81

2.38 Roto lồng sóc 82

2.39 Roto dây quấn 82

2.40 Sơ đồ máy xay sinh tố Philips 83

2.41 Dynamo xe đạp 87

2.42 Sơ đồ mạch điện Dynamo xe đạp 87

3.1a Không gian các lớp học tập 127

3.1b Các nhóm thảo luận phanh điện từ 127

3.1c Phiếu trả lời bài tập tình huống điện từ của nhóm 1 127

3.2 Phiếu trả lời bài tập tình huống bếp điện từ của nhóm 3 129

3.3 Phiếu trả lời bài tập tình huống thí nghiệm của nhóm 2 130

3.4 Biểu đồ đánh giá kết quả NL VDKT vào thực tiễn của HS 133

3.5 Biểu đồ đánh giá kết quả kiến thức học đƣợc qua bài kiểm tra của

lớp TNg và lớp đối chứng. 135

1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Để có thể hội nhập quốc tế trong thời đại nền kinh tế tri thức hiện nay, vấn đề chất

lượng nguồn nhân lực đều được các quốc gia trên thế giới rất quan tâm. Trong bối cảnh

thế giới có nhiều biến động và cạnh tranh gay gắt đòi hỏi nguồn nhân lực của mỗi quốc

gia cần có năng lực chuyên môn tốt, năng lực sáng tạo, năng lực làm chủ khoa học công

nghệ, khả năng thích ứng với biến đổi của đời sống xã hội, xử lý tốt các tình huống nảy

sinh trong nền kinh tế thị trường. Ngày nay những tiến bộ của khoa học kỹ thuật và sự

bùng nổ của tri thức đã tác động sâu sắc đến sự phát triển của xã hội, đòi hỏi người lao

động mới không những phải có trình độ văn hóa, trình độ nghề nghiệp nhất định mà còn

phải có tính độc lập năng động và sáng tạo, có năng lực giải quyết vấn đề thực tiễn. Chính

vì vậy mà Nghị quyết hội nghị Ban chấp hành Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản,

toàn diện giáo dục và đào tạo đã chỉ rõ “Phát triển giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao

dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu

trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học; học đi đôi

với hành; lí luận gắn với thực tiễn; giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và

giáo dục xã hội” và “Đối với giáo dục phổ thông, tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình

thành phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu, định hướng nghề

nghiệp cho học sinh (HS). Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý

tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kỹ năng thực hành,

vận dụng kiến thức vào thực tiễn (VDKTVTT). Phát triển khả năng sáng tạo, tự học,

khuyến khích học tập suốt đời”. Trên cơ sở đó, chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn

2011-2020 đã đề ra giải pháp cụ thể cho giáo dục phổ thông là “Thực hiện đổi mới chương

trình và sách giáo khoa từ sau năm 2015 theo định hướng phát triển năng lực cho HS.

Chương trình phải hướng tới phát triển các năng lực chung mà mọi HS đều cần có trong

cuộc sống như năng lực hợp tác, năng lực tự học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề

sáng tạo…đồng thời hướng tới phát triển các năng lực chuyên biệt liên quan tới từng môn

học, từng lĩnh vực hoạt động giáo dục”.

Trong nhà trường phổ thông, Vật lí là một môn khoa học tự nhiên, gắn liền với

thực tế sản xuất và đời sống và có vai trò quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu giáo

2

dục. Mục tiêu giáo dục đòi hỏi một trong những định hướng đổi mới phương pháp dạy

học vật lí là phải làm cho HS có ý thức và biết cách vận dụng các kiến thức vật lí vào thực

tiễn đời sống nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống; Hơn nữa HS cũng hiểu về vai trò và

ý nghĩa của kiến thức vật lí đối với sản xuất, từ đó định hướng nghề nghiệp cho những

em có năng khiếu, hứng thú và yêu thích môn Vật lí.

Giáo dục phổ thông nước ta đang thực hiện bước chuyển từ chương trình giáo dục

tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực của người học, nghĩa là từ chỗ quan tâm đến việc

HS học được những gì đến chỗ quan tâm HS vận dụng được những gì vào thực tế sau quá

trình học tập. Để đạt được điều đó, việc dạy học ở trường phổ thông phải được đổi mới

đồng bộ cả về nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, kiểm tra đánh giá.

Trong quá trình dạy học nói chung và dạy học bộ môn Vật lý nói riêng, việc sử dụng bài

tập là không thể thiếu. Bài tập vừa là mục đích vừa là nội dung và cũng là phương pháp

dạy học hiệu quả. Bài tập không chỉ cung cấp cho HS kiến thức, con đường giành lấy kiến

thức và còn mang lại niềm vui của sự phát hiện, của sự tìm ra đáp số. Nếu thông qua việc

giải một bài tập mà HS có thể giải đáp được những tình huống có vấn đề nảy sinh trong

đời sống, trong lao động, sản xuất thì sẽ làm tăng lòng say mê học hỏi, phát triển tư duy

sáng tạo, năng lực giải quyết vấn đề. Tăng cường sử dụng BTTT trong dạy và học sẽ góp

phần thực hiện nguyên lí giáo dục: học đi đôi với hành, giáo dục kết hợp với lao động sản

xuất, lí luận gắn với thực tiễn.

Tuy nhiên, trong chương trình SGK và SBT vật lý THPT nói chung và phần “Cảm

ứng điện từ” nói riêng, số lượng các BTCNDTT còn rất hạn chế. Vì vậy HS có thể giải

thành thạo các bài tập vật lý định tính, định lượng nhưng khi cần phải dùng kiến thức vật

lý để giải quyết một tình huống cụ thể trong thực tiễn thì lại rất lúng túng. Điều này khiến

cho việc phát triển NL VDKTVTT của HS bị hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu đổi

mới giáo dục theo định hướng phát triển NL.

Xuất phát từ những lí do trên và mong muốn đóng góp vào công cuộc đổi mới của

ngành Giáo dục hiện nay, tôi chọn đề tài “Phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào

thực tiễn thông qua sử dụng bài tập có nội dung thực tế trong dạy học chương “cảm

ứng điện từ” – vật lý 11”.

3

2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu

Ở nước ta, dạy học theo hướng phát triển năng lực, trong đó việc phát triển năng

lực VDKTVTT cũng đang được chú trọng hơn trong những năm gần đây; Đã có một số

công trình nghiên cứu, tài liệu, luận văn đề cập đến vấn đề phát triển năng lực VDKTVTT

cho HS và vai trò của bài tập, đặc biệt là BTCNDTT trong việc phát triển năng lực, như:

Trong đề tài, “Phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn cho học sinh

thông qua việc sử dụng bài tập có nội dung thực tế trong dạy học chương “Tĩnh học vật

rắn” - Vật lý 10 nâng cao”, của Trần Thị Như Quỳnh. Tác giả đã nghiên cứu phát triển

NL VDKTVTT cho HS thông qua việc sử dụng BTCNDTT tuy nhiên, tác giả mới chỉ

đưa vào các bài tập định tính còn chưa đưa ra các video minh họa cho các hiện tượng đó.

Trong đề tài “Xây dựng và sử dụng hệ thống bài tập có nội dụng thực tế trong dạy

học chương “Tĩnh học vật rắn” Vật lý 10 nâng cao nhằm rèn luyện, phát triển khả năng

vận dụng kiến thức vào thức vào thực tiễn của học sinh”, của tác giả Nguyễn Thị Hiền.

Tác giả đã nghiên cứu xây dựng và sử dụng hệ thống bài tập có nội dung thực tế trong

dạy học chương “Tĩnh học vật rắn” Tuy nhiên tác giả chưa thực sự cụ thể đến vai trò của

BTCNDTT trong phát triển NL VDKTVTT.

Trong đề tài “Lựa chọn hệ thống bài tập và hướng dẫn hoạt động giải bài tập

chương “Tĩnh học vật rắn” Vật lí 10 THPT nhằm giúp HS nắm vững kiến thức, góp phần

phát triển tính tích cực và năng lực tự chủ” của tác giả Nguyễn Thị Hương Liễu. Tác giả

đã xây dựng được một hệ thống bài tập và thông qua hoạt động giải bài tập giúp HS nắm

vững kiến thức, góp phần phát triển tính tích cực và năng lực tự chủ, nhưng đề tài không

đề cập đến vai trò của BTCNDTT với phát triển NL VDKTVTT.

Như vậy, việc sử dụng BTCNDTT để phát triển NL VDKTVTT được các nhà giáo

dục nghiên cứu dưới nhiều hình thức khác nhau, trong đề tài của mình, chúng tôi sẽ kế

thừa những cơ sở lí luận của các công trình nghiên cứu trước đây nhưng chú trọng hơn

vào việc sử dụng bài tập có nội dung thực tế phần “Cảm ứng điện từ” theo hướng phát

triển NL VDKT vào thực tiễn cho HS lớp 11 Trung học phổ thông.

4

3. Mục tiêu nghiên cứu đề tài

Đề xuất được quy trình tổ chức dạy học gắn với bài tập có nội dung thực tế nhằm

phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn trong dạy học chương “Cảm ứng

điện từ” – Vật lý 11.

4. Giả thuyết khoa học của đề tài

Nếu xây dựng được quy trình tổ chức dạy học gắn với bài tập có nội dung thực tế

và vận dụng được quy trình đó vào dạy học chương “Cảm ứng điện từ” – Vật lý 11 thì sẽ

phát triển năng lực VDKTVTT cho HS, góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Vật

lí.

5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

5.2. Đối tượng nghiên cứu

- Hoạt động dạy và học chương “Cảm ứng điện từ” Vật lí 11 ở trường THPT theo

hướng phát triển năng lực VDKTVTT cho HS.

5.3. Phạm vi nghiên cứu

- Nội dung kiến thức chương “Cảm ứng điện từ” – Vật lý 11.

- Thời gian: từ tháng 2 năm 2021 đến tháng 6 năm 2021.

6. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài

- Nghiên cứu cơ sở lí luận về năng lực VDKTVTT và các biện pháp phát triển

năng lực đó trong dạy học vật lí ở trường phổ thông.

- Nghiên cứu cơ sở lí luận về BTCNDTT và vai trò của nó trong phát triển năng

lực VDKTVTT cho HS.

- Xây dựng các tiêu chí đánh giá năng lực VDKTVTT cho HS THPT.

5

- Đề xuất các biện pháp phát triển năng lực vận dụng kiến thức vật lí vào thực tiễn

cho HS thông qua việc sử dụng các BTCNDTT.

- Nghiên cứu đặc điểm của chương “Cảm ứng điện từ” Vật lí 11.

- Khai thác và lựa chọn được kho tư liệu về BTCNDTT chương “Cảm ứng điện

từ” Vật lí 11.

- Thiết kế tiến trình dạy học có sử dụng các biện pháp đã đề xuất trong chương

“Cảm ứng điện từ” Vật lí 11.

- Tiến hành thực nghiệm sư phạm (TNSP) ở trường THPT để đánh giá kết quả và

rút ra kết luận

7. Phương pháp nghiên cứu của đề tài

7.1. Phương pháp lý thuyết

7.2. Phương pháp thực tiễn

7.3. Phương pháp thực nghiệm

7.4. Phương pháp thống kê toán học

8. Đóng góp của luận văn

- Xây dựng được các biện pháp cụ thể về việc sử dụng BTCNDTT để phát triển

năng lực VDKTVTT cho HS trong dạy học chương “Cảm ứng điện từ” Vật lí 11.

- Xây dựng được các tiêu chí đánh giá năng lực VDKTVTT cho HS THPT.

- Xây dựng được tiến trình các bài dạy cụ thể chương “Cảm ứng điện từ” Vật lí 11

nhằm phát triển năng lực VDKTVTT cho HS thông qua việc sử dụng BTCNDTT.

9. Cấu trúc luận văn