Phát triển kỹ năng dạy học phân hóa cho giảng viên trường cao đẳng

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

PHẠM ĐỨC KHIÊM

PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG DẠY HỌC PHÂN HÓA

CHO GIẢNG VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2018

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

PHẠM ĐỨC KHIÊM

PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG DẠY HỌC PHÂN HÓA

CHO GIẢNG VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG

Ngành: Lý luận và lịch sử giáo dục

Mã số: 9140102

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. BÙI VĂN QUÂN

THÁI NGUYÊN - 2018

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.

Các kết quả nêu trong luận án là trung thực và chưa từng được công bố trong

bất kì công trình nào khác.

Tác giả luận án

Phạm Đức Khiêm

ii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................i

MỤC LỤC...................................................................................................................ii

BẢNG CHỮ VIẾT TẮT........................................................................................... iii

DANH MỤC CÁC BẢNG.........................................................................................iv

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, HÌNH..................................................................................v

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài.....................................................................................................1

2. Mục đích nghiên cứu...............................................................................................4

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ........................................................................4

4. Nhiệm vụ nghiên cứu ..............................................................................................4

6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu .............................................................................5

7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu......................................................5

8. Những luận điểm bảo vệ .........................................................................................8

9. Những đóng góp của luận án ..................................................................................8

10. Cấu trúc luận án ....................................................................................................9

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG DẠY HỌC

PHÂN HÓA CHO GIẢNG VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG.....................10

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ........................................................................10

1.1.1. Những kết quả nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án ...........................10

1.1.2. Nhận xét, đánh giá các kết quả nghiên cứu....................................................23

1.2. Khái niệm công cụ..........................................................................................26

1.2.1. Dạy học phân hóa...........................................................................................26

1.2.2. Kỹ năng dạy học phân hóa .............................................................................28

1.2.3. Phát triển kỹ năng dạy học phân hóa .............................................................31

1.3. Lý luận về phát triển kỹ năng dạy học phân hóa cho GV trường cao đẳng.........32

1.3.1. Những cơ sở khoa học của dạy học phân hóa ................................................32

1.3.2. Đặc điểm dạy học của GV trường cao đẳng khi thực hiện dạy học phân hóa .....35

1.3.3. Các kỹ năng dạy học phân hóa và tiêu chí nhận diện kỹ năng dạy học

phân hóa của giảng viên trường cao đẳng......................................................39

iii

1.3.4. Những thành tố cơ bản của quá trình phát triển kỹ năng dạy học phân

hóa của giảng viên trường cao đẳng...............................................................47

1.3.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển kỹ năng dạy học phân hóa của

giảng viên trường cao đẳng ............................................................................51

Kết luận chương 1 .....................................................................................................54

Chương 2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG DẠY HỌC PHÂN

HÓA CHO GIẢNG VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG .................................55

2.1. Khái quát về các trường cao đẳng thuộc phạm vi nghiên cứu của luận án........55

2.1.1. Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh ................................55

2.1.2. Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Lâm Đồng ...........................................56

2.1.3. Trường Cao đẳng Bến Tre..............................................................................57

2.2. Thực trạng kỹ năng dạy học phân hóa của giảng viên trường cao đẳng........57

2.2.1. Khái quát về tổ chức nghiên cứu thực trạng ..................................................57

2.2.2. Kết quả nghiên cứu thực trạng .......................................................................61

2.3. Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển kỹ năng dạy học phân

hóa cho giảng viên trường cao đẳng ..............................................................91

Kết luận chương 2 .....................................................................................................97

Chương 3. BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG DẠY HỌC PHÂN

HÓA CHO GIẢNG VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG .................................98

3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp..................................................................98

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý...................................................................98

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống.................................................................98

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn.................................................................98

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa...................................................................99

3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả .................................................................99

3.2. Các biện pháp phát triển kỹ năng dạy học phân hóa cho giảng viên

trường cao đẳng..............................................................................................99

3.2.1. Tổ chức bồi dưỡng kỹ năng dạy học phân hóa cho đội ngũ giảng viên.......100

3.2.2. Tăng cường hoạt động hướng dẫn, tư vấn về kỹ năng dạy học phân hóa

cho giảng viên trường cao đẳng ...................................................................106

iv

3.2.3. Đảm bảo các điều kiện hỗ trợ hoạt động phát triển kỹ năng dạy học

phân hóa cho đội ngũ giảng viên trường cao đẳng ......................................115

3.3. Khảo sát mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp..............................122

3.4. Thực nghiệm sư phạm..................................................................................127

3.4.1. Khái quát chung về tổ chức thực nghiệm sư phạm......................................127

3.4.2. Phân tích kết quả thực nghiệm sư phạm ......................................................132

3.4.3. Kết luận về thực nghiệm ..............................................................................137

Kết luận chương 3 ...................................................................................................138

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ.......................................................................140

1. Kết luận ...............................................................................................................140

2. Khuyến nghị ........................................................................................................142

CỦA TÁC GIẢ ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ ..............................................................143

TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................144

PHỤ LỤC

iii

BẢNG CHỮ VIẾT TẮT

TT Từ ngữ được viết tắt Viết tắt

1 Cán bộ quản lý CBQL

2 Cao đẳng CĐ

3 Dạy học phân hóa DHPH

4 Giảng viên GV

5 Giáo dục - Đào tạo GD-ĐT

6 Giáo dục nghề nghiệp GDNN

7 Học sinh - sinh viên HSSV

8 Kinh tế - xã hội KT-XH

9 Kỹ năng dạy học phân hóa KNDHPH

10 Lao động - Thương binh và Xã hội LĐ-TB-XH

11 Nghiên cứu khoa học NCKH

12 Thực nghiệm sư phạm TNSP

13 Trung học phổ thông THPT

14 Ủy ban nhân dân UBND

iv

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1. Phân loại các kỹ năng dạy học phân hóa.............................................43

Bảng 1.2. Các tiêu chí nhận diện kỹ năng được sử dụng trong đánh giá kỹ

năng dạy học phân hóa của giảng viên trường cao đẳng ....................46

Bảng 2.1. Độ tin cậy và hệ số KMO của thang đo kỹ năng dạy học phân

hóa của giảng viên...............................................................................60

Bảng 2.2. Độ tin cậy và hệ số KMO của thang đo nội dung phát triển kỹ

năng dạy học phân hóa cho giảng viên ...............................................60

Bảng 2.3. Đánh giá của cán bộ quản lý và giảng viên về tần suất thực hiện

các kỹ năng dạy học phân hóa của giảng viên ....................................61

Bảng 2.4. Thống kê mô hình tương quan giữa các kỹ năng trong nhóm kỹ

năng dạy học phân hóa theo đối tượng................................................68

Bảng 2.5. Thống kê mô hình tương quan giữa các kỹ năng trong nhóm kỹ

năng dạy học phân hóa theo nhóm kỹ năng lãnh đạo .........................69

Bảng 2.6. Thống kê mô hình tương quan giữa các kỹ năng trong nhóm kỹ

năng dạy học phân hóa theo nhóm kỹ năng Thiết kế..........................69

Bảng 2.7. Thống kê mô hình tương quan giữa các kỹ năng trong nhóm kỹ

năng dạy học phân hóa theo nhóm kỹ năng Tác nghiệp .....................70

Bảng 2.8. Thống kê mô hình tương quan giữa các nhóm kỹ năng DHPH..........70

Bảng 2.9. Thực trạng mức độ đạt được các kỹ năng dạy học phân hóa theo

đánh giá của giảng viên trường cao đẳng............................................71

Bảng 2.10. Kiểm định ANOVA mức độ đạt được kỹ năng dạy học phân hóa

của giảng viên xét ở thâm niên công tác .............................................75

Bảng 2.11. Thống kê mô hình hồi quy giữa mức độ đạt được các kỹ năng trong

nhóm kỹ năng dạy học phân hóa theo nhóm kỹ năng đối tượng............78

Bảng 2.12. Thống kê mô hình hồi quy giữa mức độ đạt được các kỹ năng trong

nhóm kỹ năng dạy học phân hóa theo nhóm kỹ năng Lãnh đạo .............79

Bảng 2.13. Thống kê mô hình hồi quy giữa mức độ đạt được các kỹ năng trong

nhóm kỹ năng dạy học phân hóa theo nhóm kỹ năng Thiết kế ...............79

v

Bảng 2.14. Thống kê mô hình hồi quy giữa mức độ đạt được các kỹ năng trong

nhóm kỹ năng dạy học phân hóa theo nhóm kỹ năng Tác nghiệp ...........80

Bảng 2.15. Tương quan giữa tần suất và mức độ đạt được của KN xác lập

tiêu chí dạy học phân hóa....................................................................81

Bảng 2.16. Tương quan giữa tần suất và mức độ đạt được của KN dạy học

phân hóa theo nhóm kỹ năng lãnh đạo, quản lí người học..................82

Bảng 2.17. Tương quan giữa tần suất và mức độ đạt được của KN dạy học

phân hóa theo nhóm kỹ năng thiết kế dạy học theo đối tượng............83

Bảng 2.18. Tương quan giữa tần suất và mức độ đạt được của KN dạy học

phân hóa theo nhóm kỹ năng tác nghiệp dạy học ...............................84

Bảng 2.19. Thực trạng mức độ thực hiện các nội dung phát triển kỹ năng

dạy học phân hóa của giảng viên ở các trường cao đẳng....................85

Bảng 2.20. Tương quan giữa tần suất thực hiện và mức độ đạt được của các nội

dung phát triển kỹ năng dạy học phân hóa của GV các trường CĐ........87

Bảng 2.21. Thực trạng mức độ thực hiện các hình thức phát triển kỹ năng

dạy học phân hóa của giảng viên trường cao đẳng .............................88

Bảng 2.22. Tương quan giữa mức độ thực hiện và kết quả thực hiện các hình

thức phát triển KNDHPH cho giảng viên trường CĐ.........................90

Bảng 2.23. Hồi quy hiệu quả của các hình thức phát triển kỹ năng dạy học

phân hóa cho giảng viên các trường cao đẳng ....................................91

Bảng 2.24. Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển kỹ năng dạy học

phân hóa cho giảng viên trường cao đẳng...........................................92

Bảng 2.25. Thống kê hồi quy các yếu tố ảnh hưởng tích cực tới phát triển kỹ

năng dạy học phân hóa của giảng viên................................................94

Bảng 3.1. Kết quả Khảo sát mức độ cần thiết của các biện pháp đề xuất .........123

Bảng 3.2. Tổng hợp trình độ đào tạo của giảng viên trước thực nghiệm sư phạm...128

Bảng 3.3. Mô tả đo lường trước và sau tác động thực nghiệm..........................129

Bảng 3.4. Kế hoạch thực nghiệm sư phạm........................................................130

Bảng 3.5. Kết quả đo lường trước thực nghiệm ................................................132

Bảng 3.6. Kết quả năng lực của GV hai nhóm sau thực nghiệm.......................135

v

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, HÌNH

Biểu đồ:

Biểu đồ 2.1. Tần suất thực hiện các kĩ năng dạy học phân hóa.............................66

Biểu đồ 2.2. Đồ thị đánh giá của giảng viên và cán bộ quản lí về mức độ đạt

được kỹ năng của giảng viên các trường cao đẳng được điều tra.....74

Hình:

Hình 1.1. Sơ đồ DHPH của Carol Ann Tommlinson ............................................38

Hình 2.1. Tiến trình nghiên cứu thực trạng ...........................................................58

Hình 2.2. Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu ...........................................................59

Hình 2.3. Đồ thị tương quan của từng biến với biến Tong (tổng).........................67

Hình 2.4. Phân phối của dữ liệu điều tra ...............................................................77

Hình 2.5. Các hình ảnh về dạy học phân hóa ở trường CĐ...................................86

1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

1.1. Trong những năm qua, giáo dục chuyên nghiệp và dạy nghề ở nước ta đã

có những bước phát triển mạnh về số lượng cơ sở đào tạo, đội ngũ giảng viên (GV)

và quy mô người học. Tuy nhiên, để đáp ứng với yêu cầu đổi mới và hội nhập quốc

tế, giáo dục nghề nghiệp (GDNN) còn nhiều hạn chế cần phải khắc phục. Một trong

những hạn chế đó là chất lượng đào tạo của các cơ sở GDNN, trong đó có các trường

cao đẳng chưa cao. Tỷ lệ người học sau tốt nghiệp ở các trường cao đẳng thuộc hệ

thống cơ sở GDNN thất nghiệp hoặc làm việc không đúng ngành nghề đào tạo còn

cao; kỹ năng làm việc còn hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu chuyên môn thực tế của

doanh nghiệp, thiếu hoặc không được cập nhật về thông tin liên quan chuyên môn

ngành học, như thị trường, sản phẩm, các văn bản pháp quy... Có nhiều nguyên nhân

của thực trạng này, trong đó có nguyên nhân từ năng lực nghề nghiệp của đội ngũ

giảng viên, giáo viên ở các trường cao đẳng còn nhiều hạn chế. Do đó, để thực hiện

Kế hoạch hành động của Ngành Giáo dục triển khai Chương trình hành động của

Chính phủ thực hiện Nghị Quyết số 29 - NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo

dục và đào tạo (GD-ĐT), đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều

kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế [5], đặc biệt

là thực hiện nhiệm vụ chỉ đạo các cơ sở GD-ĐT đẩy mạnh đổi mới phương pháp dạy

học theo hướng phát triển năng lực cá nhân của người học, áp dụng các phương pháp,

kỹ thuật dạy học tích cực, chú trọng rèn luyện phương pháp tự học; tăng cường các

hoạt động xã hội, nghiên cứu khoa học và vận dụng kiến thức vào thực tế. Vì vậy, hệ

thống GDNN cần thiết phải có những nghiên cứu và ứng dụng những kết quả nghiên

cứu về dạy học phát triển theo định hướng phát triển năng lực của người học. Dạy

học phân hóa là một trong những hướng nghiên cứu cần được triển khai và ứng dụng

trong dạy học ở các trường cao đẳng (CĐ).

1.2. Dạy học phân hóa là yêu cầu, là nguyên tắc của dạy học và cũng là biện

pháp (biện pháp: didactics) của dạy học nói chung, dạy học ở các cấp trình độ đào

tạo nói riêng. Bởi vì, chất lượng dạy học được phản ánh ở mức độ phù hợp giữa kết

quả và thành tựu học tập của người học so với mục tiêu dạy học đã đặt ra [56]. Để

2

đạt được kết quả, thành tựu học tập, người học phải phát huy được vai trò chủ thể

trong hoạt động học tập. Điều này đồng nghĩa với quan niệm: học tập là công việc

của người học, do người học, không ai thay thế được họ [84]; [85]. Vì thế, vấn đề

phát huy tính tích cực học tập của người học được đặc biệt quan tâm trong dạy

học, nó trở thành nhiệm vụ trọng tâm của người dạy trong quá trình dạy học. Thực

hiện tốt nhiệm vụ này, có nghĩa người dạy đã hình thành và phát triển được hoạt

động học tập cho người học. Dạy học phân hóa là một trong những biện pháp

nhằm phát huy tính tích cực của người học trong học tập. Mặt khác, xu hướng

chính trong đổi mới giáo dục hiện nay trên thế giới và ở Việt Nam là hướng đến

người học, làm cho việc học tập trong nhà trường thực sự cần thiết và hữu dụng

đối với người học khi họ tiếp tục học lên hoặc trực tiếp bước vào cuộc sống. Theo

đó, nhiệm vụ quan trọng của dạy học ở nhà trường là phát triển tối đa năng lực của

người học. Dạy học hiện nay phải chuyển hóa từ việc chủ yếu cung cấp tri thức lý

thuyết sang quá trình chủ yếu rèn luyện năng lực cá nhân, làm cho người học có

năng lực tự học và năng lực tự học suốt đời, thích ứng với mọi sự biến đổi của

cuộc sống. Để dạy học thực sự đạt được mục tiêu phát triển năng lực cá nhân

người học, thì người học phải thực sự là một chủ thể tích cực, chủ động và sáng

tạo trong hoạt động học tập. Điều đó có nghĩa hoạt động học tập phải được thực

hiện ở cấp độ cá nhân mỗi người học. Dạy học phân hóa giúp người dạy thực hiện

được mục tiêu này. Do vậy, dạy học phân hóa cần được quan tâm nghiên cứu và

triển khai có hiệu quả tại các cơ sở GD-ĐT ở mọi cấp độ, chuyên ngành đào tạo;

người dạy cần phải được phát triển về năng lực dạy học (với trọng tâm là kỹ năng

dạy học) theo định hướng dạy học phân hóa.

1.3. Trong lĩnh vực dạy học, kỹ năng dạy học cùng với tri thức, thái độ, tình

cảm và những yếu tố khác liên quan đến hoạt động dạy học của nhà giáo đạt đến độ

chín nào đó nhờ rèn luyện và trải nghiệm trong dạy học (mô phỏng hoặc hiện thực),

tích hợp lại tương đối bền vững nhờ sự chuyển hóa từ lượng sang chất cho phép họ

làm tốt công việc hay tiến hành hoạt động dạy học đạt hiệu quả mong muốn được

gọi là năng lực dạy học của nhà giáo. Sự phát triển của năng lực này giúp nhà giáo

đạt được trình độ giảng dạy ở mức độ cao một cách bền vững.

3

Quan niệm này cho thấy: (i) Kỹ năng dạy học (rộng ra là năng lực dạy học)

của nhà giáo được hình thành và phát triển; dựa trên nền tảng những cơ sở ban đầu

của kỹ năng dạy học đã được định hình trong giai đoạn đào tạo nghề, kỹ năng dạy

học của nhà giáo được phát triển trong quá trình trải nghiệm nghề nghiệp của họ;

(ii) Kỹ năng dạy học là thành phần cấu trúc quan trọng của năng lực dạy học và là

yếu tố giúp GV nâng cao chất lượng, hiệu quả dạy học của mình. Như vậy, để thực

hiện dạy học theo định hướng phát triển năng lực của người học ở các trường CĐ,

cần thiết phải quan tâm phát triển kỹ năng dạy học nói chung, kỹ năng dạy học phân

hóa (KNDHPH) nói riêng cho đội ngũ GV các trường CĐ. Việc phát triển kỹ năng

dạy học phân hóa cho GV trường CĐ đòi hỏi phải có cơ sở là những nền tảng về kỹ

năng dạy học phân hóa mà mỗi GV trường CĐ đã có.

Thực tiễn hiện nay cho thấy, khi tuyển chọn GV, vẫn còn nhiều trường CĐ

dành sự quan tâm nhiều hơn đến trình độ đào tạo (bằng cấp), trình độ chính trị hơn

là kinh nghiệm và năng lực sư phạm của người được tuyển chọn. Hệ quả kéo theo

của quan điểm này là chưa chú trọng thỏa đáng đến phát triển năng lực nghề nghiệp

liên tục và bền vững, đặc biệt là bồi dưỡng năng lực dạy học, kỹ năng dạy học cho

GV. Một thực tế khác cũng cần quan tâm đối với các trường CĐ là, không nhiều

GV của các trường có trình độ cử nhân khoa học ngành sư phạm và sư phạm dạy

nghề. Điều này có ảnh hưởng không ít đến sự phát triển năng lực dạy học của GV

nói chung và phát triển kỹ năng dạy học của GV nói riêng ở trường CĐ. Bởi vì,

những cơ sở ban đầu của năng lực dạy học được xác lập ở người được đào tạo ở

trường sư phạm mang tính chuẩn mực và hệ thống hơn rất nhiều so với những

người không được đào tạo về nghề sư phạm.

Những phân tích trên cho thấy, để nâng cao chất lượng dạy học, chất lượng

đào tạo của các trường CĐ trong bối cảnh đối mới giáo dục hiện nay, cần thiết phải

chú ý đến mối quan hệ biện chứng của các yếu tố qui định chất lượng dạy học của

GV. Nếu chỉ căn cứ vào trình độ đào tạo của GV mà không chú ý đến kỹ năng giảng

dạy, kỹ năng sư phạm của họ; nếu chỉ thuần túy dựa trên những gì GV đã có trong

quá trình đào tạo tại cơ sở đào tạo sư phạm mà không quan tâm đến phát triển những

cái đã có đó của họ thì chất lượng, hiệu quả giảng dạy của GV sẽ không cao, không

đáp ứng được sự thay đổi của hoạt động đào tạo nguồn nhân lực trong bối cảnh hiện

4

nay. Nói cách khác, phát triển kỹ năng dạy học, cụ thể là KNDHPH cho GV trường

CĐ là yêu cầu tất yếu và cấp thiết để giúp mỗi GV nâng cao mức độ đáp ứng với yêu

cầu của lao động nghề nghiệp, đồng thời góp phần làm cho sản phẩm đào tạo của

trường CĐ đáp ứng tốt nhu cầu xã hội, nhu cầu của người sử dụng lao động và phù

hợp với mục tiêu đổi mới GD-ĐT hiện nay. Tuy nhiên, việc phát triển KNDHPH cho

GV trường CĐ chỉ đảm bảo chất lượng, hiệu quả khi được thực hiện trên những tiền

đề lý luận khoa học và những vấn đề đặt ra từ thực tiễn. Nếu không dựa vào những cơ

sở lý luận và cơ sở thực tiễn thì việc phát triển KNDHPH cho GV không những

không đạt được kết quả mà nhiều khi còn dẫn đến những hậu quả khó giải quyết

trong việc nâng cao năng lực giảng dạy cho đội ngũ GV, đáp ứng được yêu cầu đổi

mới hiện nay. Đó cũng là lí do của việc lựa chọn đề tài nghiên cứu luận án tiến sĩ có

nội dung vận dụng lí luận dạy học phân hóa, lí luận về kỹ năng dạy học phân hóa vào

giải quyết một vấn đề thực tế: phát triển KNDHPH cho GV các trường CĐ.

Đề tài luận án được biểu đạt bởi tiêu đề: “Phát triển kỹ năng dạy học phân

hóa cho giảng viên các trường cao đẳng”.

2. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực tiễn, luận án đề xuất các biện pháp phát

triển KNDHPH cho GV trường CĐ nhằm giúp họ thực hiện tốt các nhiệm vụ của

người GV trong hoạt động dạy học ở trường CĐ, góp phần nâng cao chất lượng đào

tạo nghề ở các trường CĐ của Việt Nam.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

3.1. Khách thể nghiên cứu

Phát triển kỹ năng dạy học cho GV các trường CĐ.

3.2. Đối tượng nghiên cứu

Biện pháp phát triển KNDHPH cho giảng viên trường cao đẳng.

4. Nhiệm vụ nghiên cứu

4.1. Nghiên cứu lý luận về kỹ năng dạy học phân hóa và phát triển kỹ năng dạy học

phân hóa cho GV trường CĐ .

4.2. Thực trạng kỹ năng dạy học phân hóa của GV trường CĐ và thực trạng phát

triển KNDHPH cho GV trường CĐ.

5

4.3. Đề xuất biện pháp phát triển kỹ năng dạy học phân hóa cho giảng viên

trường cao đẳng và tiến hành khảo nghiệm và thực nghiệm sư phạm để khẳng định

tính cần thiết, khả thi của các biện pháp đề xuất

5. Giả thuyết khoa học

Một trong những hạn chế làm ảnh hưởng chất lượng đào tạo hiện nay ở các

trường CĐ là kỹ năng dạy học phân hóa của đội ngũ GV chưa toàn diện và chưa

được thuần thục. Nếu đề xuất được các biện pháp tác động vào các thành tố cấu trúc

của KNDHPH và phù hợp với cơ chế hình thành kỹ năng dạy học thì sẽ phát triển

được KNDHPH cho GV trường CĐ, đáp ứng tốt yêu cầu đổi mới GDNN hiện nay.

6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu

6.1. Về phạm vi đối tượng nghiên cứu

Nghiên cứu về các tác động nhằm tạo ra sự thay đổi các thành tố cấu trúc của

KNDHPH của GV trường CĐ được giới hạn:

- Tiếp cận dạy học phân hóa ở cấp độ hoạt động (dạy học phân hóa được nghiên

cứu ở cấp độ hoạt động - cấp độ vi mô và cấp độ vĩ mô - cấp độ chương trình).

- KNDHPH được nhận diện, phân loại theo hệ thống kỹ năng dạy học cơ bản

- những kỹ năng tối thiểu cần phải có để GV có thể thực thi được họat động dạy học

(thiếu những kỹ năng này, GV không thể thực hiện được hoạt động dạy học).

6.2. Về địa bàn và thời gian nghiên cứu

Các nghiên cứu thực tiễn được thực hiện ở Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ

thuật TP. Hồ Chí Minh, Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Lâm Đồng và Trường

Cao đẳng Bến Tre.

Thời gian nghiên cứu: từ năm học 2013 - 2014 đến năm học 2016 - 2017.

7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

7.1. Phương pháp luận

Tiếp cận hệ thống chỉ ra mối quan hệ giữa hoạt động dạy học với các hoạt

động giáo dục khác trong nhà trường CĐ; tiếp cận hoạt động chỉ rõ các thao tác, các

bước, quy trình thực hiện kỹ năng dạy học phân hóa nằm trong hệ thống các mối

quan hệ của các thành tố thuộc về phẩm chất, năng lực của người GV. Đặt việc phát

triển kỹ năng dạy học phân hóa trong hệ thống các kỹ năng khác của người GV và